گیاهان، خاموش ترین موجودات و در عین حال گویاترین مظهر قدرت و عظمت آفرینش هستند. هر برگی از این موجودات زیبا، کتاب بزرگی در وصف توحید است. گل ها و گیاهان نه تنها با الوان و اشکال بدیع و بی بدیل خود سفره ی طبیعت را زینت می بخشند بلکه آن را چنان سرشاری از نیروی حیاتی می سازند که هیچ بساطی را یارای رقابت با آن نیست. با انکه امروزه درمان بیماری ها بیشتر از طریق مصرف داروهایی صورت می گیرد که منشاء صنعتی دارند و اختصاصأ در آزمایشگاهها تهیه می شوند ولی مصرف بعضی از آنها زیانهایی به بدن می رساند و عوارض جانبی بسیاری از آنها ثابت شده است(ابراهیم پور و همکاران، 1388).

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO ) امروزه بیش از 80 درصد مردم جهان (نزدیک به 5 میلیارد نفر)، برای درمان بیماری ها هنوز از داروهای گیاهی استفاده می کنند. تقریبا یک چهارم داروهای تهیه شده ی دنیا داروی منشا گیاهی هستند  که یا مستقیما از گیاهان عصاره گیری شده اند و یا براساس ترکیب گیاهی، سنتز شده اند.

با استفاده ار روشهای پیشرفته ، اجزائ مختلف ترکیبهای  شیمیایی گیاهان شناسایی شده اند. بنا بر این شناسایی علمی گیاهان با استفاده از قوانین گیاه شناسی و نامگذاری انها با استفاده از اسامی لاتین ، امکان مستند سازی گیاهان دارویی را فراهم ساخته است. به علاوه ، تعیین محدوده جغرافیایی پراکندگی گیاه این امکان را به محققان مختلف می دهد تا بتوانند با دقت و صحت گیاهان مورد نظر را انتخاب و مورد استفاده قرار دهند..( جم زاده، 1388)

در اوایل قرن بیستم پیشرفت علم شیمی منجر به توسعه صنعت داروسازی و تهیه داروهای شیمیایی گشت  و از آن زمان به بعد هر روزه داروهای شیمیایی به نسبت داروهای گیاهی، بیماریها را سریع تر درمان کرده و اثر قوی‌تر دارند امّا پیامدهای سوء ناشی از مصرف آنان نیز بیشتر از داروهای گیاهی است.

مصرف طولانی و برخی موارد منطقی داروهای شیمیایی عوارض خاصی در بدن بر جای می گذارد که عوارض جانبی نامیده می شوند و ممکن است ناراحتی های تازه ای برای بیمار ایجاد کنند.

به همین جهت امروزه بسیاری از متخصصان پزشکی و داروسازی معتقدند باید بیماران را به سوی مصرف گیاهان دارویی سوق داد و در 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  راستای همین هدف در دهه اخیر، داروسازان از عصاره های گیاهی، داروهای متنوعی را ساخته و به بازار عرضه کرده اند که اثرات مثبت آنها مورد تأیید همه قرار گرفته است (قاسمی، 1382).

گیاه درمانی در بیماری ها و به ویژه بیماری های عفونی در سال های اخیر روند روبه فزونی پیدا کرده است. میکروبیولوژیست های بالینی تمایل زیادی به استفاده از داروها جهت درمان عفونت ها دارند، زیرا عوارض این داروها در مقایسه با داروهای شیمیایی به طور قابل ملاحظه ای پایین است(.(Cown, 1999

از زمانهای باستان عصاره های گیاهان معطر برای هدف های گوناگون مثل غذا، دارو و عطر مورد استفاده قرار می گرفته اند(Longaray, 2005 ).

به دلیل مقاومتی که بعضی از میکروارگانیسمها نسبت به آنتی بیوتیکها کسب نموده اند، استفاده از فرآورده های گیاهی ضد میکروبی در دهه های اخیر توسعه بیشتر یافته است(Essawi, 2000 ). در سالهای اخیر اسانسها و عصاره گیاهی بخاطر توانایی بالقوه اشان در درمان بیماریهای عفونی و حفاظت از غذاها از اثرات سمی ترکیبات اکسیدان مورد توجه قرار گرفته اند(Tepe, 2004). بعلاوه آنها عامل مؤثری در جلوگیری از تشکیل ترکیبات مضر ناشی از اکسیداسیون لیپیدها در غذاها محسوب می شوند(Wang, 1998). کنترل بیماریهای میکروبی و غیرمیکروبی به وسیله فرآورده های گیاهی و استفاده از آنتی اکسیدان های طبیعی برای افزایش عمر محصولات غذایی از دیر باز مورد توجه محققین بوده است(Avato, 2000).از طرف دیگر فرآورده های گیاهی ضدباکتری، ضد قارچ، ضد ویروس، ضد پاتوژنهای گیاهی و ضد سرطان متعددی به وسیله محققین از گیاهان مختلف گزارش شده است(Eyup, 1996).

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

گیاهان دارویی از ارزش واهمیت خاصی در تامین بهداشت و سلامت جوامع هم به لحاظ درمان و هم پیشگیری از بیماری ها برخوردار بوده و هستن د. این بخش از منابع طبیعی قدمتی هم پایه بشر داشته و یکی از مهم ترین منابع تامین غذایی و داروی بشر در طول نسل ها بوده اند. از نقطه نظر تاریخی گیاهان اهمیت فراوانی در توسعه جوامع داشته اند و تحقیقات وسیعی برای یافتن فرآورده های و مواد طبیعی دارویی گیاهی در طول تاریخ انجام شده، اما نکته حائز اهمیت این جاست که تنها کم تر از 10 درصد تا 35 هزار گونه گیاهان دارویی (who) شناسایی و مورد استفاده قرار گرفته اند.

فلات وسیع ایران در این حال که یک واحد خاص جغرافیایی در روی کره زمین شمرده ولی از اقلیم ها و محیطهای گوناگونی در قسمت های مختلف بر خوردار است. ایران از 111 اکوسیستم طبیعی شناخته شده در جهان دارای 109 نوع از آن می باشد.کشور ایران با داشتن حدود 8500 گونه گیاهی از لحاض تنوع گیاهان دارویی از جمله کشورهای مهم جهان است.(کریمی، 1374).به همین دلیل گونه های گیاهی متنوعی در ان انتشار دارد . به طوریکه جوامع گیاهی منتشر شده در این فلات هر یک دارای ترکیب معینی از انبوه مختلف گونه ها می باشند .(امید بیگی، 1376).

با وجود این تعداد گونه گیاهی به جرأت می توان ایران را جهانی کوچک در چهارچوب یک مرز دانست و بجاست که فلور طبیعی ایران را طلایی سبز بنامیم.(Majrouhi, majd, 2001).

شیوع بالای بیماریهای عفونی مقاوم به درمان به علت افزایش مقاومت به آنتی بیوتیک ها و مشکلات موجود در کاربردهای داروهای سنستیک، از جمله هزینه بالای دستیابی به داروهای جدید و عوارض جانبی داروهای موجود، توجه بسیاری از محققین را به طب سنتی معطوف کرده است.(Robert,2001  )

1-3- تاریخچه گیاهان دارویی

استفاده از گیاهان دارویی به منظور درمان با تاریخ زندگی انسان هم زمان بوده است. انسان در تمام دوران تاریخی چاره ای جزء توسل به گیاهان نداشت. اگرچه در نیم قرن گذشته، استفاده از داروهای شیمیایی و سنتزی به شدت رواج یافت ولی به سرعت آثار زیان بار آنها بر زندگی سبب گرایش مجدد به گیاهان دارویی گردید و این نکته که توسل به گیاهان دارویی همواره در طول تاریخ یکی از روش‌های مؤثر در درمان بوده است به خوبی روشن است. گیاهان دارویی به واسطه داشتن ترکیب های متفاوت از زمان های قدیم در درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند(سلطانی پور،1381).

ارسطو (330 ق.م) اولین کسی است که آثار و مطالبی مکتوب مربوط به شناخت گیاهان دارد. البته قبل از او در آثار کهن مصر (حدود 26 قرن ق.م) در پاپیروس ها و ابرها مطالبی از گیاهان با شرح خاصی از موارد استفاده از آنها باقی مانده است. ولی ارسطو نخستین دانشمندی است، که از رشد و نمو گیاهان، ماده سازی و از تفاوت آنها و چگونگی استفاده از مواد خاک مطالبی نوشته است.