تأثیر عصاره آویشن شیرازی بر عملکرد، جمعیت میکروبی روده و ثبات اکسیداتیو گوشت بعد از … |
:
تغذیه همواره برای انسان، از بدو خلقت زمانی که به صورت نیمه وحشی در غارها زندگی میکرد تا به امروز که به کمک تکنولوژی، فضا را به سیطره خود در آوردهاست، یکی از مهمترین مسائل بوده است و از نظر اقتصادی و اجتماعی در درجه اول اهمیت قرار دارد. گوشت سفید یکی از مهمترین منابع پروتئینی برای انسان است، که در این میان گوشت سفید حاصل از طیور به دلیل توانایی آنها در قابلیت هضم بالای مواد خوراکی، سهولت تغذیه، سرعت رشد بالا و صرفهجویی در جایگاه پرورش و سلامت گوشت دارای اهمیت ویژهای است [Bendich, 1993].
یكی از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد پرنده و در نتیجه بازدهی اقتصادی آن، میکروفلور دستگاه گوارش است كه خود تحت تاثیر عوامل مختلف مثل تغییرات جیره غذایی، استفاده از مواد افزودنی و تنش قرار میگیرد. از آنجا که دستگاه گوارش جوجه در زمان خروج از تخم، فاقد میکروفلور است، بنابراین، در ابتدای زندگی دستگاه گوارش به آسانی تحت تاثیر میکروارگانیسمهای بیماریزا قرار گرفته و باعث بروز تلفات در جوجهها شود. یکی از راهکارهای مقابله با این مسئله، استفاده از افزودنیهای دارای خاصیت ضدمیكروبی میباشد. از آنجا که استفاده از محرکهای رشد آنتیبیوتیکی توسط اتحادیه اروپا از سال 2006 ممنوع شده است، حذف آنتیبیوتیکها از چرخه غذایی حیوانات میتواند منجر به افزایش عوامل بیماریزا حاد مانند اشرشیاکلی، سالمونلا، کمپیلوباکتر، کلیفرمها و غیره در دستگاه گوارش شود .
گوشت طیور و فرآوردههای حاصل از آنها به دلیل ویژگیهای تغذیهای مطلوب مانند محتوای چربی پایین و غلظت بالای از اسیدهای چرب غیر اشباع به طور گستردهای در سراسر دنیا مصرف میشوند [Bourre, 2005]. سه ویژگی مهم گوشت شامل رنگ، بافت و رایحه مهمترین ویژگیهای گوشت هستند که میتوانند پذیرش گوشت به وسیله مصرف کننده را تحت تاثیر قرار دهند. پراکسیداسیون لیپیدها عامل اولیه در تخریب گوشت و محصولات گوشتی است كه بر ویژگیهای کیفیتی گوشت اثر منفی خواهد گذاشت [Addis, 1986].اکسیداسیون چربی و پروتئین تهدید اصلی برای کاهش کیفیت گوشت است. آغاز واکنشهای اکسیداتیو در ماهیچهها طی فرآوری و ذخیرهسازی منجر به ایجاد تغییرات نامطلوب در گوشت میشود .
به منظور افزایش مدت زمان نگهداری گوشت و فرآوردههای گوشتی از مواد ضدمیکروبی و آنتیاکسیدان که اکثرا سنتزی هستند استفاده میشود، این در حالی است که امروزه با آگاهی بیشتر مصرف کنندگان در مورد عوارض استفاده از نگهدارندههای شیمیایی، تقاضای بیشتری برای غذاهای طبیعیتر وجود دارد [نوری و همکاران، 1391]. مطالعات بسیاری آثار ضدمیکروبی عصارههای گیاهی را علیه طیف وسیعی از عوامل بیماریزای موجود در غذاها تأیید میکند، این مطالعات همچنین نشان میدهد که افزودن مواد گیاهی شامل گیاهان و اسانسها به غذای حیوانات باعث می شود که امنیت این غذاها در مدت زمان ذخیرهسازی به صورت پخته یا خام در برابر میکروارگانیسمهای بیماریزا تأمین گردد. این عمل به خواص آنتیاکسیدانی و ضد میکروبی این افزودنیها نسبت داده میشود. گیاهان دارویی و عصارههای آنها دارای خواص مفیدی هستند که از جمله خواص آنها میتوان به خصوصیات ضد میکروبی، ضد قارچی و ضد انگلی، ضد ویروسی و آنتیاکسیدانی اشاره کرد [هاشمی و داوودی، 2010].
بنابر گزارش صورت گرفته، آویشن شیرازی از جمله گیاهانی است که دارای ترکیبات فعالی مانند تیمول و کارواکرول است که این ترکیبات خواص آنتیمیکروبی و آنتیاکسیدانی داشته و میتواند عملکرد را افزایش و ماندگاری گوشت را بهبود دهند. ترکیبات فعال گیاهی از طریق بهبود قابلیت هضم، تعادل اکوسیستم میکروبی و تحریک ترشح آنزیمهای هضمی اندوژنوس میتواند عملکرد طیور را تحت تاثیر قرار دهد .
خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir
لذا این تحقیق بر آن است تا تاثیر عصاره آویشن شیرازی بر عملکرد، جمعیت میکروبی روده و ثبات اکسیداتیو گوشت را در جوجه های گوشتی مورد بررسی قرار دهد. زیرا بهبود یافتن هریک از اهداف ذکر شده در نهایت سبب افزایش سوددهی خواهد شد.
فصل اول: کلیات و مرور منابع
1-1- گیاهان دارویی
گیاهان دارویی گیاهانی هستند که یک یا برخی از اندامهای آنها حاوی حداقل یك ماده مـؤثره است. این ماده یا مواد که کمتر از 1% وزن ماده خشک گیاه را تشکیل میدهد دارای خواص دارویی موثر بر موجودات زنده است. گیاهان دارویی عمدتا به اشكال گیاه تازه، گیاه خشک شده و یا کنسرو شده، فرآوری شده توسط حرارت و استحصال مواد موثره در صنعت مورد استفاده قرار میگیرد[هاشمیان و فیروزی، 1392]. تنوع و تعداد گیاهان دارویی حیرت انگیز است به طوری که نتایج بررسیها نشان می دهد که در حدود 70 هزار گونه گیاهی از گل سنگها گرفته تا گونه های درختی حداقل یک بار برای اهداف پزشکی و درمان انسان و دام به کار گرفته شده است [قاسمی، 1388].
1-1-1- اهمیت استفاده از گیاهان دارویی
قدمت شناخت خواص دارویی شاید بیرون از حافظه تاریخ باشد. یکی از دلایل مهم این قدمت حضور باورهای ریشه دار مردم سرزمینهای مختلف در خصوص استفاده از گیاهان دارویی میباشد. اطلاعات مربوط به آثار و خواص دارویی گیاهان از زمانهای بسیار دور به تدریج سینه به سینه منتقل شده است و با آداب و سنن قومی در آمیخته و سرانجام در اختیار نسلهای معاصر قرار گرفته است [امید بیگی، 1384]. کشور ما به لحاظ تنوع جفرافیایی و اقلیمی، گونههای گیاهی متنوعی در آن انتشار دارند. در این میان فلور غنی ایران دارای بیش از 75000 گونه گیاهی است که تعداد زیادی از آنها را گیاهانی تشکیل میدهند که به دلایلی گیاهان دارویی نامیده میشوند [امید بیگی، 1384].
در اواخر قرن بیستم حجم مبادلات جهانی گیاهان دارویی به 200 میلیارد دلار رسیده است. بر اساس گزارش سازمان خوار و بار جهانی (FAO) ارزش صادرات گیاهان دارویی در سال 1995 بالغ بر 880 میلیون دلار بوده است. در این ارتباط در چین 200 نوع گیاه دارویی کشت میشود که صادرات آنها به ارزش 337 میلیون دلار مقام اول را به خود اختصاص داده است. کشورهای اروپایی در سال 1989 اقدام به ورود گیاهان دارویی مختلف به ارزش 550 میلیون دلار نمودهاند. بر اساس گزارش بانک جهانی، حجم تجارت گیاهان دارویی تا سال 2050 بالغ بر 5 تریلیون دلار خواهد بود [امید بیگی، 1384]. طی گزارشی ارزش ریالی گیاهان دارویی در ایران در سال 2000 میلادی تنها در حدود 37 میلیارد ریال برآورد شده است [قاسمی، 1388].
2-1-1- ترکیبات فعال گیاهی و طرز اثر آنها
الف) اسیدهای آلی: اسید مالیک[1]، اسید سیتریک[2]، اسید تارتاریک[3] و اسید اگزالیک[4] نیز از ترکیبات معمولی گیاهان هستند و در اندامهایی مثل میوه آنها جمع میشوند. این ترکیبات به ویژه اسید تارتاریکمانند یک ترکیب ملین ملایم عمل میکند (امید بیگی 1384).
ب) موسیلاژ: این ترکیب به گیاه اثر ملین میدهد. موسیلاژ یک لایه محافظ بر روی مخاط میکشد به طوری که محرکهای مانند اسید و نمک نمیتوانند با قسمتهای ملتهب بیمار تماس پیدا کنند. گاهی از این اثر تسکین دهندگی برای درمان اسهال به ویژه اسهال هایی ناشی از برخی عوامل باکتریایی استفاده میشود. موسیلاژ در اثر حرارت طولانی تجزیه شده و به قند تبدیل می شود و به این ترتیب فعالیت خود را از دست میدهد [امید بیگی 1384].
ج) گلوکوزیدها: موادی هستند که در اثر آنزیمها، اسیدهای رقیق، قلیاها و جوشاندن هیدرولیز میشوند و به یک ترکیب غیر قندی و یا به یک یا چند ترکیب قندی تجزیه میشوند. خاصیت درویی آنها مربوط به قسمت غیرقندی مولکول است که از نظر شیمیایی بسیار متنوعاند. بسیاری از گلوکوزیدهای گیاهی خاصیت درمانی ندارند. اما برخی مانند گلوکوزیدهای گل انگشتانه[7]، خربق سیاه[8] و گل برف[9] روی قلب تاثیر زیادی دارند. این ترکیبات از فعالترین ترکیبات سمی در گیاهان میباشند [امید بیگی، 1384].
د: ساپونینها: این مواد از دسته گلوکوزیدها هستند. خاصیت مهم فیزیکی آنها این است که محلول آنها بسیار کف میکند. به همین دلیل است که از آنها در شویندهها استفاده میشود. وجود مقادیر زیاد آنها خطرناک بوده وممکن است به دلیل تجزیه کردن گلبول قرمز مهلک باشند. اما از آن جایی که به مقادیر ناچیزی از دستگاه گوارش جذب میشوند خوردن آنها معمولا خطرناک نیست. ساپونینها در دستگاه گواش جذب مجدد برخی از ترکیبات مانند مواد غذایی و داروها را تسهیل میکنند. ساپونینها ملینهای ملایم، مدر و خلط آور هستند و اگر محلولها مایعی از آنها جوشانده شود مانند سایر گلوکوزیدها از بین میروند و فعالیت خود را از دست میدهند [امیدبیگی، 1384].
[1] Malic acid
[2] Citric acid
[3] Tartaric acid
[4] Oxalic acid
[5] Mucilage
[6] Glucoside
[7]Digitalis lanata
[8]Helleborus niger
[9]Convallaria majalis
[10]Saponin
[11]Tannin
[12]Essential oil
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1400-05-16] [ 10:43:00 ب.ظ ]
|