:

 بیان مسئله :

موضوع رهبری مورد توجه بسیاری از پژوهشگران واقع شده است. نتایج این پژوهشها منجر به ارایه و توسعه تئوری های مختلفی در زمینه سبکهای رهبری مدیران شده است. بررسی این تئوریها طیف وسیعی از سبکهای رهبری از سبکهای آمرانه و استبدادی تا سبکهای مشارکتی و تحولگرا را نشان می دهد. سبکهای مختلف رهبری عبارتند از: سبکهای آمرانه، هرج و مرج طلب، بروکراتیک، دموکراتیک، مشورتی، مشارکتی, تحولگرا، عملگرا و … (مصدق راد، 1381).. باید خاطر نشان نمود که یک سبک رهبری خاص برای همه موقعیت ها مناسب نمی باشد. از این رو یک مدیر می تواند در موقعیت های گوناگون سبک های متفاوت را برای رهبری کارکنان خود با توجه به فرهنگ حاکم بر سازمان و بلوغ سازمانی کارکنان برگزیند.

امروزه کارکنان از تحصیلات بالایی برخوردار هستند و کارها بیشتر تخصصی شده است، بنابراین نمی توان مثل گذشته آنها را وادار به انجام کار کرد. در سازمانهای امروزی نیاز بیشتری به مشارکت کارکنان در مدیریت سازمان می باشد. در حقیقت تغییر سبك مدیریت از حالت مدیریت استبدادی به سمت مدیریت مشارکتی منجر به موفقیت هر چه بیشتر سازمان می گردد .سبك رهبری كه منجر به مشاركت گروهی كاركنان و تشكیل گروههای كاری گردد، موجب انجام اثربخش، كارآمد، منظم و هماهنگ كارها می گردد (San Juan, 1998). علاوه بر این، بكارگیری سبك رهبری حمایتی و مشاركتی منجر به افزایش لذت انجام كار در كاركنان  می گردد.

امروزه سازمانهای  با چالشهای جدیدی مواجه هستند. معلمان  متقاضی خدمات با کیفیت بالا با حداقل قیمت ممکن می باشند.  برآورده سازی نیازها و انتظارات بیماران روز به روز مشكلتر می شود. بنابراین مدیران باید به دنبال راههایی باشند كه بتوانند بطور اثربخش و كارآمد خدمات مورد نیاز بیماران را فراهم سازند (Clegg, 2000) . ارایه بهینه خدمات درمانی و بهبود فرایندهای اداری بدون مشاركت كلیه نیروی انسانی و ارایه خدمات مستمر، مطلوب و مؤثر توسط ایشان امكان پذیر نمی باشد. ارایه خدمات  اثربخش به جامعه تا حد زیادی به كار گروهی كاركنان  و سبك رهبری و مدیریت این سازمانها بستگی دارد (Sorrentino&Nelli, 1992).

قلمرو تحقیق : 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

از نطر قلمرو مورد استفاده در این تحقیق، که شامل کارکنان ، پرسنل اداری ، مدیریت ، معلمان  و مراجعه کنندگان و رفتارهای اجتماعی ایشان در محیط اداره می باشد.

قلمرو مکانی تحقیق :

قلمرو مکانی در این تحقیق کلیه افراد شاغل در محیط اداره آموزش و پرورش می باشد .

قلمرو زمانی تحقیق :

از نظر بعد زمانی این تحقیق و پژوهش در سال تحصیلی 91-90 انجام گرفته است .

اهمیت و ضرورت تحقیق :

تحقیقات نشان داده است كه سبک رهبری مدیران با اثربخشی، کارایی و بهره وری سازمان ها رابطه دارد (Frank & et.al, 1982 , ChoikFoong, 2001). علاوه براین بین سبک رهبری مدیران رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان رابطه تنگاتنگی وجود دارد  (Dunham, 2000 , Mowday& et.al, 1982).

در پژوهشی كه به منظور بررسی نقش مدیریت مشاركتی بر میزان كارایی بیمارستان در یكی از بیمارستانهای وابسته به تأمین اجتماعی تهران در سال 1380 صورت گرفت، مدیریت مشاركتی در شش ماهه اول سال مذكور منجر به افزایش گردش تخت بیمارستان به میزان  48/8 درصد و كاهش متوسط اقامت بیمار در بیمارستان و وقفه گردش تخت به میزان 25/8 و 11/11 درصد شده بود كه از لحاظ آماری معنادار بوده است (مصدق راد، 1382).

جنسیت [1]به جنس زیست شناختی فرد، خواه مرد یا زن اطلاق می شود.

هنر درمانی[7] ترکیبی از دو رشته است هنر و درمان می باشد در جلسات هنر درمانی کودکان در ساختن (نقاشی، مجسمه سازی، نوشتن شعر، داستان سازی، رقص، نمایشگری) شرکت می جویند در جریان این فرایند ها کودک   می تواند شروع به ساختن و معنا دادن رویداد ها، هیجان ها یا تجربه کردن در زندگیاش در حضور درمانگرشود     ( کالمونچ[8]،2004 ). کرامر[9](1958) هنرمند و آموزگاری است که نخستین بار با کودکان با اختلال های هیجانی به کار نقاشی درمانی[10] پرداخت (غلامزاده خادر، 1390). بنابراین از طریق نقاشی های کودکانه می توان اطلاعات مناسبی از ویژگی های شخصیت، توانایی های ذهنی، ویژگی عاطفی، ناکامی ها، فشارها  تمایلات درونی آن ها کسب نمود ( اتکینسون[11] ، 2001).در نقاشی درمانی بیان خود به خودی غیر قضاوتگرانه به فرد اجازه می دهد که آزادانه درباره افکار احساسات سرکوب شده بدون تهدید و واکنش دیگران صحبت کند پایه و اساس نقاشی درمانی، وارد کردن شرکت کننده ها در فرایند ساختاری هنر برای بیان غیر مستقیم افکار و احساسات فرد است افراد با فرافکنی زندگی درونی شان با نقاشی می توانند بر هیجانات خود غلبه کنند و سبب پویایی شخصیت خود شوند     ( روبین[12]، 2010).

1-2- بیان مسئله

بنابر این، مفهوم نقش جنسی تعریف زنانگی و مردانگی در یک جامعه است. نقش جنسیتی ویژگی ها و وظایفی است که فرهنگ، جامعه، بزرگسالان و طبیعت زیستی از هر یک از دو جنس مرد یا زن انتظار دارند(کیانی وهمکاران ، 1390).

مفهوم نقش در جامعه شناسی به وظایف و انتظاراتی اشاره دارد که برای هر فرد بر حسب پایگاهی که در جامعه احراز نموده تعیین شده است. بنابر این، نقش جنسیتی عبارت است از: « انتظارات غالب در یک جامعه در مورد فعالیت ها و رفتار هایی که مردان و زنان می توانند یا نمی توانند در آنها درگیر شوند» .(کامی یرد[14] و همکاران، 1989). این مفهوم با مفهوم تقسیم کارجنسیتی[15] یکسان نیست. زیرا مفهوم نقش، ناظر به انتظارات جامعه است که اساسا جنبه ذهنی دارند، در حالیکه مفهوم تقسیم کار به تقسیم و توزیع واقعی کار ها و  فعالیت ها اشاره دارد. به علاوه مفهوم نقش، رفتارها [16]و طبق برخی تعاریف ، نگرش ها[17] را نیز شامل می شود ( ساروخانی، 1370).

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

از این رو مفهوم نقش جنسیتی را می توان با شاخص هایی همچون اختصاص پاره ای از وظایف و کارهای خانگی یا اجتماعی به یکی از دو جنس ( برای نمونه، اختصاص خانه داری و تربیت فرزندان به زنان و اختصاص نان آوری و رهبری سیاسی به مردان) و نیز انتظار ویژگی های شخصیتی و رفتاری متفاوت از هر یک از دو جنس ( مانند انتظار روحیه رفتار عاطفی از زنان و انتظار سلطه جویی و حسابگری از مردان) تعریف کرد.

شکل گیری نقش جنسیتی با ترجیحات و رفتار های مربوط به جنسیت از همان سال های اولیه پیش دبستانی شروع می شود و عوامل زیستی، اجتماعی، والدین، رسانه های گروهی و بویژه عوامل فرهنگی در آن دخیل هستند.

 دیدگاه های متعدد، نقش یابی جنسیتی را به شیوه های مختلف تعیین کرده اند. روان تحلیل گری با مطرح کردن عقده ادیپ و همانند سازی با جنس موافق ، نظریه یادگیری با الگوی کسب رفتار از طریق تقویت و الگو برداری، نظریه شناختی رشدی با هویت جنسی و سهم آن در نقش آموزی جنسیتی، نظریه طرحواره جنسیتی با رویکرد پردازش اطلاعات و تاکید بر فشارهای محیطی و شناخت های کودکان از آن جمله اند( کیانی و همکاران، 1387 ). بنابر موارد مورد بحث نقش های جنسی با پذیرش اجتماعی کودکان مرتبط است. منظور از پذیرش اجتماعی حرف زدن و رفتار کردن مطابق انتظارات دیگران است. گروهی از انسان ها همیشه مطابق با نظرات و اعتقادات خود صحبت می کنند. اگر از آنها در مورد موضوعی سوال شود با صداقت به سوالات پاسخ می دهند، در عقاید خود ثابت قدم هستند و تحت هر شرایطی پاسخ یکسان به سوالات می دهند. حتی اگر پاسخ های آن هاطرداجتماعی به دنبال داشته باشد. گروهی دیگر طوری حرف می زنند که مورد تایید دیگران قرار بگیرند. اگر از آنها در مورد موضوعی سوالی شود به نحوی پاسخ میدهند که فکر می کنند دیگران دوست دارند آن طور پاسخ داده شود. سعی می کنند با قواعد و هنجار های اجتماعی سازگاری نشان دهند و از طرد اجتماعی در امان بمانند (گنجی،1374). با توجه به اجتماعی بودن فطری انسان ها و برآوردن نیاز های آنان در اجتماع، لازم است کودکان از مهارت های اجتماعی لازم برخوردار باشند و بتوانند مورد پذیرش اجتماع قرار گیرند. برای آموزش نقش های جنسی و پذیرش اجتماعی کودکان از روش های متعددی می توان استفاده کرد، یکی از این روش ها که به نظرمی رسد در آموزش وظایف نقش های جنسی و افزایش پذیرش اجتماعی کودکان تاثیر گذار باشد، روش هنر درمانی می باشد.

هنر درمانی همچون یک نظام معین به سرعت در طی 30 سال گذشته رشد کرده است.هنر درمانی واژه عمومی است که به چهار حرفه جداگانه : هنر درمانی[18] وروان درمانی هنری، رقص درمانی[19] ، نمایش درمانی [20]و موسیقی درمانی[21] مربوط می شود.

هنر درمانی در جلسات درمانی از اشکال مختلف هنر جهت درمان افراد مبتلا با طیف گسترده ای از مشکلات اجتماعی و بیماری استفاده می کنند، جلسات هنر درمانی به صورت فردی و گروهی در مورد بزرگسالان و کودکان اجرا می شود.

هنر درمانی زمینه ای بسیار گسترده است که یکی از شاخصه های اصلی آن نقاشی درمانی می باشد. نقاشی درمانی یک روش فرافکن می باشد که در آن از فرد خواسته می شود یک فرد، موضوع یا وضعیت را نقاشی کند تا عملکرد های شناختی بین فردی یا روانشناختی او مورد ارزیابی قرار گیرند ( کاکس و کاتی 2000).

در نقاشی درمانی بیان خود به خودی غیر قضاوت گرانه به فرد اجازه می دهد که آزادانه درباره ی افکار و احساسات سرکوب شده بدون تهدید واکنش دیگران صحبت کند. پایه و اساس نقاشی در مانی وارد نمودن شرکت کننده ها در فرایند ساختاری هنر برای بیان غیرمستقیم افکار و احساسات خود می باشد. افراد با فرافکنی زندگی درونی شان با نقاشی می توانند بر هیجانات خود غلبه کرده و سبب پویایی شخصیت خود شوند( ولف،2003 ).

پژوهش های متعددی تاثیر نقاشی بر اختلالات روانی را نشان داده اند.( فریلیچ و شیتچمن 2010)، در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که هنر درمانی می تواند سازگاری اجتماعی، عاطفی و تحصیلی کودکان  دارای اختلال یادگیری را افزایش دهد ( فریلیچ و شیچمن،2010 ). آنچه مسلم است کودکان در معرض بیماری های روانی گوناگونی قرار دارند. یکی از مهم ترین این بیماری ها که به دلایل مختلفی به وجود می آید. احساس افسردگی، تنهایی و نا امیدی است. تنهایی اغلب با بی هدفی همراه است. هدف یکی از سه مولفه تشکیل دهنده ی امیدواری است و برای درک ناامیدی، داشتن تعریف امیدواری لازم است ( اسنایدر، 2003).

در مقابل نا امیدی نظامی از طرحواره های منفی است که فرد هم نسبت به خود و هم نسبت به آینده اش دارد به خود پنداره و کفایت اجتماعی فرد آسیب می رساند ( ایپک[24]، 20010 ). با توجه به پژوهش های انجام شده، تاثیر هنر درمانی با تکیه بر نقاشی بر نقش جنسی و پذیرش اجتماعی کودکان در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. سوال اصلی تحقیق  این است که آیا می توان با استفاده از هنر در مانی با تکیه بر نقاشی بر نقش جنسی و پذیرش اجتماعی کودکان تاثیر گذاشت؟

هدف از انتخاب این موضوع طراحی فضا و مجموعه ای است در جهت  ارتقای سطح فرهنگ جامعه که شامل : شناخت موسیقی و فرهنگسرای موسیقی – حفظ و توسعه هنر موسیقی – بالا بردن سطح ارزشهای هنری و فرهنگی شهر می باشد.

ایده و کانسپت اصلی برای آشنایی بیشتر با طرح پروژه:

کلید سل در موسیقی و نت های موسیقی و پنج خط حامل در فرم پلان ، همچنین رهایی از افکار مادی و همراهی با موسیقی و رفتن به اوج ، در شکل گیری حجم پروژه . روند طراحی به صورت پرداختن به اصول كلی با توجه به نكات یا موارد خاص در طراحی فضای است .

1-2- شرح موضوع:

1-2-2- تعریف فرهنگ

محققان علوم انسانی در تعریف موجزی از انسان چنین گفته اند :« انسان، حیوانی است با فرهنگ »  اینكه فرهنگ، چه مقوله ایست و، چه معنا یا معناهایی را حمل می كند خود مبحث پیچیده ایست، اما مراد خود را از مفهوم فرهنگ مشخص كنم تا معلوم باشد كه چه معنایی از آن را در ضمن كاربرد این واژه در رساله، در ذهن داشته ام. تغییر در ناحیه فرهنگ تا قبل از رنسانس و آغاز عصر روشنگری و به تبع آنها آغاز مدرنیته و به طور كلی، در عصرسنت آنچه فرهنگ انسان را می ساخت، سنت بود كه به تصور انسان همگی آنها آسمانی و الهی و در نتیجه، مقدس و تغییرناپذیر بودند. به همین دلیل تغییر در ناحیه ی فرهنگ در عصر سنت بسیار به كندیو اغلب به صورت ناخودآگاه و در اثر گذشت زمان انجام می پذیرفت به همین دلیل جوامع سنتی در یك شرایط یكنواخت و یكسان فرهنگی زیست می كرد و تمام افراد جامعه چه در ناحیه ی باورها، چه در ناحیه ی احساسات و چه در ناحیه ی نیازها بسیار شبیه به هم بودند. ولی با غلبه ی فرهنگ مدرن بر فرهنگ سنتی و حاكم شدن خرد مدرن و از میان رفتن تقدس باورهای سنتی، توجه انسان از آسمان به زمین، و از خدا به انسان معطوف شد و این چنین شد كه انسان جدید با تفكر اومانیستی، باورهای سنتی را به چالش كشیده و، باورهای جدید مبتنی بر عقل را جایگزین آنها كرد. حال دیگر آنچه ماندگاری باورهای انسان را ضمانت می كرد نه ارزش گذاری نهادهای رسمیِ دینی بود، و نه قرب و بعد آنها به آسمان 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  بلكه میزان  شواهد و دلایل عقلانیِ به سود آن اعتقادات بود كه به آنها قدرت و مانایی، می بخشید.با مشخص شدن تفاوت انسان سنتی و انسان مدرن به راحتی می توان تفاوت عمد ه ی جوامع سنتی و جوامع مدرن را نیز، درك كرد. هر چه جامعه سنتی به لحاظ فرهنگی متصلّب و تغییرناپذیر بود، جامع ی مدرن پویا و تغییرپذیر، میباشد و همواره افرادی در میان این جوامع به نظر یه پردازی و در نتیجه، تغییر فرهنگ اشتغال دارند.

1-2- 3- توسعه فرهنگی توسط فرهنگسرا :

فرهنگ جامعه همواره در تحول و تطور است و، اگر تغییرات كنترل شده (كنترل تغییرات فرهنگ : ساز و كاری اندیشیده شود كه، بوسیله ی آن فرهنگ جدید به« توسعه فرهنگی » ساحت آگاهی مردمان بیشتری برسد) نباشند خود می توانند عامل مشكلات عدیده ای باشند؛ بنابر این برای جلوگیری از این بیمار یهای فرهنگی ، باید چاره اندیشی كرد. در جامعه همواره كسانی كه به ارائه نظریه و بطور كلی به بالندگی فرهنگ می پردازند از جمعیت زیادی  برخوردار نمی باشند؛ عامه مردم تنها می توانند استفاده كننده های این فرهنگ ها باشند. اگر در جامعه ایی سیاست گزاران فرهنگی نتوانند شرایطی را مهیا كنند كه مردمان بیشتری به فرهنگ جدید دسترسی پیدا كنند، در آن صورت آن جامعه نتوانسته است، در مسیر توسعه گام بگذارد .آراء و نظرات تازه كه توسط نظریه پردازان جامعه برای حل مسائل نظری و یا رفع مشكلات عملی انسان بوجود می آیند، اغلب برای عامه مردم قابل فهم و در نتیجه، قابل استفاده نیست. به همین دلیل همواره به لحاظ فرهنگی فاصله ایی بین نظریه پردازان و عامه مردم وجود دارد، كه باعث می شود، اكثریت افراد جامعه قادر به درك نظریه های جدید نباشند، نظریه هایی كه برای حل مسائل و یا رفع مشكلات همین مردم ایجاد شده اند.بنابراین سیاست گزاران فرهنگی باید شرایطی را در جامعه طراحی کنند « سیاست های توسعه فرهنگی » ، تا گروه دیگری از افراد جامعه و مورد نیاز فرایند توسعه كه از آنها به روشنفكران و هنرمندان تعبیر می كنیم، به لحاظ كمی و كیفی رشد یابند. این قشر در فاصله بین نظریه پردازان و عامه مردم قرار می گیرند تا بدینوسیله فكر و نظر ارائه شده توسط نظریه پردازان را به زبانی عامه فهم برای عموم مردم، ارائه كنند تا برای آنها قابل استفاده باشد. اگر چنین امری محقق شود، می توان ادعا كرد كه گام مهمی در مسیر توسعه فرهنگی برداشته ایم. از آنچه در مورد روشنفكران و هنرمندان گفته شده؛ این چنین برمی آید كه، اهمیت این لایه اجتماعی در فرایند توسعه به هیچ روی كمتر از نظریه پردازان نیست و، غیبت آنها به همان اندازه خطرآفرین است كه عدم حضور پدیدآورنده گان اندیشه؛ بنابراین، در یك جامعه همواره باید نهادهایی باشند كه به تربیت این افراد در سطح جامعه دست بزنند. با توجه به مطالب فوق، با اندكی مسامحه و صرفاً جهت فهم آسا نتر موضوع، می توان افراد جامعه را از منظر فرهنگی (كاركرد آنها در فرایند توسعه) به سه گروه یا لایه ی اجتماعی تقسیم كرد كه به شرح زیرند لایه ی اول: نظریه پردازان؛ كه همواره در جامعه از جمعیت كمی برخوردارند.لایه ی دوم: هنرمندان و روشنفكران؛ كه جمعیت آنها نسبت به لایه ی اول بیشتر است.لایه ی سوم: عامه ی مردم؛ كه بیشترین جمعیت را در بین این سه گروه دارند.هر چه ارتباط، میان این سه لایه فرهنگی جامعه از كیفیت بالاتر و دوام بیشتری برخوردار باشد، می توان ادعا كرد، كه، جامعه در مسیر توسعه گام برمی دارد. زیرا به این ترتیب افكار، آراء و نظرات بواسطه ی لایه دوم به ساحت آگاهی لایه سوم می رسد. كه البته این نیازمند آن است كه:

………………………………………………………………………………………………………… 88

3-2- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………. 88

3-3- جامعه و نمونه آماری تحقیق…………………………………………………………………………… 89

3-4- ابزار اندازه گیری………………………………………………………………………………………….. 90

3-5- اعتبار و پایایی ابزار اندازه گیری………………………………………………………………………. 91

3-6- روش تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………… 92

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

وجود تفکرکارآفرینی در میان کارکنان ادارات و سازمان ها با توجه به دانش و مهارتی که در رشته ی تخصصی خود کسب کرده اند و امکان ایجاد کسب و کار بصورت فردی یا گروهی در رشته ی تخصصی خود را دارند موجب می‌شود که آن‌ها با بهره گیری از استعداد‌های بالقوه ی خود، افرادی نو آور و کار آفرین شوند و خود را باور کنند که این خود باوری نه تنها منجر به تسلط و موفقیت آنان در زندگی شخصی شان می‌شود بلکه بسیاری از نا هنجاری‌های فکری و روانی را که امروز با آن دست به گریبان اند را کاهش می‌دهد و آنان را به جایگاه واقعی خود می‌رساند و از همه مهم تر مزیت رقابتی سازمان خود را نیزبیمه می کنند(امیری،1389). 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

رفتار کارآفرینانه باعث کارآفرینی می شود. فرد کارآفرین کسی است که توانایی تشخیص و ارزیابی فرصت‌های کسب و کار را دارد، می‌تواند منابع لازم را جمع آوری کرده: از آنها بهره برداری نموده و عملیات مناسبی را برای رسیدن به موفقیت پی ریزی کند (مردیث، 1371).کارآفرین دارای ایده و فکر جدید است و با خلاقیت و نوآوری که دارد از طریق فرایند ایجاد کسب و کار توأم با بسیج منابع و مخاطره مالی و اجتماعی، محصول یا خدمت جدیدی را به بازار عرضه می‌کند. کارآفرینی فرایندی است که مستلزم خلاقیت و نوآوری، ریسک پذیری و برنامه‌ریزی است (سلجوقی، 1387).

پیتر دراکر در خصوص کارآفرینی چنین می‌گوید: «اکثر چیزهایی که دربارۀ کارآفرینی می‌شنوید و آمریکا را پیشرو در تفکر مدیریتی قلمداد می‌کنید، گزافۀ پیش نیست. نه سحری در کار است، نه رازی در میان است و نه ربطی به ژن دارد. کارآفرینی یک علم است و همچون علوم دیگر می‌توان آن را فرا گرفت(کوارتکو، هاجتس، 1383).  پدیده کارآفرینی ابعاد گسترده ای دارد و گردهم آوردن منابع تکنولوژیکی، فنی، آموزشی و مالی را در بردارد. بنابراین ادارت دولتی می‌توانند بخشی از فعالیت خود را به پرورش کارآفرینان تخصیص دهند. آنها می‌تواند افق‌ها و فرصت‌های بهره وری و فناوری را برای افراد ترسیم نماید و آنها را در جهت استفاده از آن هدایت کند.

2-2- مبانی نظری تحقیق

در عصر حاضر به دلیل پیشرفت‌های علمی و فنی، واژه ی دهکده ی جهانی کلمه ای مناسب به نظر می‌رسد . از آنجا که شبکه‌های ارتباطی بازارهای گوناگون تولید و عرضه خدمات را در سطح ملی، منطقه ای و جهانی به یکدیگر متصل ساخته و کلید ورود به این بازارهای جهانی را رقابت پذیری دانسته اند، بدیهی است که در این رقابت جهانی نه تنها کشور‌ها بلکه کلیه ی نهادها و افراد باید پیوسته قابلیت‌های رقابت پذیری و سازگاری خود را افزایش دهند. برای دستیابی به این مهم، پرورش ایده‌های خلاق و رفتارکارآفرینانه که بتوانند خود را پیوسته با دنیای جدید هماهنگ و سازگار کنند ضروری به نظر  می‌رسد.

2-3- کارآفرینی

2-4-سیر تاریخی تعریف کارآفرینی

واژه کارآفرینی (Entrepreneurship) دیر زمانی که پیش از آن که مفهوم کلی اش به زبان امروزی درآید در زبان فرانسه ابداع شد. واژه کارآفرینی از کلمه فرانسوی (Entreprendre) به معنای متعهد شدن نشأت گرفته است و در زبان انگلیسی معادل (Entrepreneurship) می‌باشد که به معنای ایجاد کار یا اشتغال زایی ترجمه می‌شود. در اوایل سده شانزدهم میلادی کسانی را که در امر هدایت مأموریت‌های نظامی بودند، کار آفرین می‌خواندند.از حدود سال 1700 میلادی به بعد، فرانسویان درباره پیمانکاران دولت که دست اند کار ساخت جاده، پل، بندر و تأسیسات بودند نیز لفظ کارآفرین را به کار بردند.

همواره آن دسته از رفتارهای شغلی كاركنان كه تاثیر زیادی بر اثربخشی عملیات سازمان دارند، مورد توجه محققان و مدیران زیادی بوده است. در گذشته محققان در مطالعات خود جهت بررسی رابطه میان رفتار های شغلی واثر بخشی سازمانی، اكثرا به عملكرد درون نقشی كاركنان توجه می كردند. عملكرد درون نقشی به آن رفتارهای شغلی كاركنان اطلاق می شود كه در شرح وظایف و نقش های رسمی سازمان بیان شده و توسط سیستم رسمی سازمان شناسایی و پاداش داده می شوند. تقریبا از یك دهه و نیم قبل، محققان بین عملكرد درون نقشی و عملكرد فرانقشی تفاوت قائل شده اند. ( هوی ایت آل 1999 ) [1]منظور از عملکرد فرانقشی رفتار های شغلی فراتر از نقش های رسمی كاركنان استكه بطور اختیاری انجام می شوند و به سازمان در کسب اهدافش کمک می کنند.( اورنگ[2] ، 1988 ) .

محققان اهمیت زیادی برای تاثیر عملكرد فرانقشی بر اثر بخشی سازمانی قائل می باشند و بنابراین سعی کرده اند تا این رفتارها را مفهوم سازی کنند. یكی از متداول ترین مفهوم سازی های صورت گرفته درباره رفتار های فرانقشی، رفتارهای شهروندی سازمانی می باشد ( بیتمن و اورنگ[3] 1993 ، اورنگ [4] 1988 ) . به دلیل توان زیاد این متغیر برای تأثیرگذاری بر اثربخشی سازمان، در ۱۵ سال اخیر این متغیر بسیار مورد تحقیق و توجه قرار گرفته شده است.

مباحثی نظیر : ادراك ، انگیزش ، نگرش های شغلی ، تعهد سازمانی و غیره از جمله مواردی هستند

که به بررسی ریشه بسیاری از رفتارهای آدمی در محیط کار می پردازد . اما بحثی که در دو دهه

اخیر مطرح شده است و علاوه بر رفتار شناسان ، توجه روانشناسان و جامعه شناسان را نیز به خود

جلب نموده است رفتار شهروندی سازمانی نام دارد .

تعهد سازمانی منعکس کننده نگرشه ای افراد نسبت به ارزشها و اهداف سازمانی است و بیانگر

نیرویی است که فرد را ملزم می کند تا در سازمان بماند و با تعلق خاطر ، جهت تحقق اهداف سازمانی کارهایی را انجام دهد . افزایش تعهد سازمانی موجب افزایش بروز رفتارهای شهروندی سازمانی می گردد . تعهد سازمانی به  شکل معنا داری با برخی از ابعاد رفتار شهروندی سازمانی ارتباط دارد . افراد متعهد به سازمان فداکاری ، ملاحظه و وظیفه شناسی بیشتری نشان می دهند .

و در مورد اینکه تعهد سازمانی یک نگرش است یا یک رفتار و هریا دو ، باید گفت که در گذشته تعهد سازمانی به وظیفه شناسی و صداقت در سازمان اطلاق می شد که با پذیرش اهداف و ارزشهای سازمان ، خشنودی شغلی کارکنان از سازمان یا تمایل برای همکاری با سازمان ارتباط داشت (دولتخواهان ، 1380 ) .

1-2- بیان مسأله

سازمانها ، بویژه در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه بایستی زمینه را به گونه ای فراهم سازند که کارکنان و مدیرانشان با طیب خاطر تمامی تجربیات ، توانایی ها و ظرفیت های خود را در جهت اعتلای اهداف سازمانی به کار گیرند ، این امر میسر نخواهد شد مگر آنکه اصول و قواعد مربوط به رفتار شهروندی سازمانی و بستر های لازم برای پیاده سازی اینگونه رفتار ها فراهم گردد

سازمانهای امروزی شهروند مدار نبوده و رفتار شهروندی سازمانی به ندرت دیده می شود و کارکنان

خواسته و یا ناخواسته از بروز چنین رفتارهایی اجتناب می ورزند . کارکنان همان چیزی که قوانین و مقررات و شرح شغلی مشخص کرده و 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  همان چیزی که مدیران و رهبران سازمان گفته اند انجام می دهند و رفتارهایی فراتر از نقش مورد انتظار ارائه نمی دهند در نتیجه رفتار شهروندی سازمانی محدود می شود. (تروکنبروت[5]، 2000).

بنابراین یکی از مشکلات اصلی سازمانها در دنیای متحول و به شدت متغیر امروزی شناسایی عواملی است که می تواند در بروز رفتار شهروندی سازمانی که یکی از پدیده های نو ظهور در زمنیه رفتار سازمانی است تأثیربگذارد. در مکاتبات اولیه مدیریت افراد با رفتارهایی ارزیابی می شوند که در شرح شغل و شرایط احراز از شاغل انتظار می رفت ولی امروز رفتارهای فراتر از آنها مد نظر قرار گرفته است. این رفتارها به مفاهیم رفتارهای پیش اجتماعی، رفتارهای فرانقشی،عملکرد زمینه ای رفتار خود جوش و یا رفتار شهروندی سازمانی مد نظر قرار گرفته اند. برخلاف گذشته که از کارکنان انتظار می رفت تا در حد نقش های رسمی عمل کنند در قرارداد های روان شناختی جدید رفتار های فراتر ازنقش مورد انتظار است. سازمانهای امروزی نیاز به انعطاف پذیری برای موفقیت و مواجهه با رقبا دارند . رفتار شهروندی سازمانی نوعی رفتار است که ضمن ایجاد منافعی همچون بهره وری بیشتر ، کیفیت جامعه و بهبود کیفیت زندگی کاری می تواند در جهت ایجاد این مزیت گامی مهم بر دارد . با توجه به مفاهیم ارائه شده از رفتار شهروندی سازمانی همواره این سوال مطرح بوده که آیا در سازمان اقتصادی مانند گمرك که یک سازمان دولتی بسیار مهم اقتصادی می باشد که رفتارهای خاصی را می طلبد که در برخی موارد با رفتار های سازمان در بخش خصوصی متفاوت می باشد و می تواند تأثیر بسزایی در بهبود وضعیت اقتصادی کشور و تسهیل تجارت داشته ، این نوع رفتار می تواند مورد توجه قرار گیرد ؟و تحقیقات اولیه در این حوزه که توسط اورگان و همکارانش صورت گرفته، عمدتا بر نگرش های کارکنان، گرایشات و حمایت گری رهبر متمرکز بوده است. پژوهش های بعدی در حوزه رهبری که بوسیله پادساکوف و همکارانش انجام یافته، قلمرو انواع رفتارهای رهبری را به انواع مختلف رفتارهای رهبری تعاملی و تحول گرا بسط داده اند. اثرات ویژگی های شغلی و سازمانی عمدتاً در تئوری های مربوط به جایگزین های رهبری مطرح شده که توسط صاحبنظران مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است (پادساکوف و همکاران[6]، 2000).

روابط بین ویژگی های سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی تا اندازه ای دارای به هم ریختگی است. به گونه ای که نه رسمیت سازمانی، انعطاف ناپذیری سازمانی، حمایت ستادی و نه فاصله فضایی، ارتباط مستمری با رفتارهای شهروندی سازمانی نداشته اند. ولی به هر حال مولفه همبستگی گروهی با تمام مولفه های رفتار شهروندی سازمانی دارای ارتباط مثبت بوده است . در پژوهشی دیگر، ارتباط بین تئوری “مبادله رهبر– عضو” با رفتار شهروندی سازمانی صورت گرفته که نتایج این مطالعه نشان می دهد، بهبود کیفیت مبادله رهبر- عضو احساس تعهد و رفتار شهروندی را ارتقائ می بخشد (تروکنبروت[7]، 2000).  میزان تعهد كاركنان به سازمان می تواند در بروز و یا نوع رفتارهای شهروندی سازمانی موثر باشد. تعهد سازمانی نگرشی است كه بیانگر این نكته می باشد كه اعضای سازمان، به چه میزان خودشان را با سازمانی كه در آن كار می كنند، تعیین هویت می نمایند و چقدر در آن درگیر هستند. فردی كه تعهد سازمانی بالایی دارد، در سازمان باقی می ماند، اهداف آن را می پذیرد و برای رسیدن به آن اهداف از خود تلاش بیش از حد و یا حتی ایثار نشان می دهد. محققان زیادی بیان می دارند كه یك رابطه مستقیم و قوی بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی وجود دارد. به این ترتیب انتظار می رود كه افزایش تعهد سازمانی موجب افزایش بروز رفتارهای شهروندی سازمانی گردد. یافته های تجربی نیز این موضوع را تایید می كند.( همان ، 1974 )

لذا در این تحقیق بر آن شدیم تا رابطه تعهد سازمانی با این نوع رفتار را بررسی کنیم . نهایتاً با توجه به مباحث مطرح شده و کنجکاوی های ذهنی سوال اصلی تحقیق به صورت زیر بیان می شود :آیا بین تعهد سازمانی کارکنان با رفتار شهروندی آنان رابطه وجود دارد ؟

1-3- اهمیت موضوع

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف اصلی

سنجش رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد مختلف تعهد سازمانی کارکنان می باشد .

1-4-2- اهداف جزئی

1-  بررسی رابطه بین رفتار شهروندی و تعهد عاطفی

2-  بررسی رابطه بین رفتار شهروندی و تعهد مداوم

3-  بررسی رابطه بین رفتار شهروندی و تعهد هنجاری

فرضیات فرعی با وجود ارتباط هر یك از ابعاد رفتار شهروندی را با مولفه های سه گانه تعهد سازمان را ادعا می كند .

1-5- سئوال و فرضیه های پژوهش

1-5-1- سوال اصلی پژوهش بررسی ارتباط رفتار شهروندی سازمان و تعهد سازمانی را مورد بررسی قرار می گیرید بر این اساس سه فرضیه را تدوین می گردد .

1-5-2- فرضیات فرعی

1- بین رفتار شهروندی و تعهد عاطفی رابطه وجود دارد .