عوامل مؤثر بر فرسایش به سه گروه کلی تقسیم می­شوند. گروه اول، عواملی هستند که انرژی لازم را برای بروز فرسایش فراهم می­کنند. گروه دوم عواملی هستند که زمینه بروز یا عدم بروز آن را فراهم می­کنند و گروه سوم عواملی هستند که موجب حفاظت خاک در برابر فرسایش  می­شوند (مورگان[4]، 1995).

در بررسی­های مربوط به فرسایش و حفاظت خاک، مهم­ترین عامل، شناخت عوامل مربوط به فرسایش و اولویت­بندی مهار آن­ها است. در موارد 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  متعددی مشاهده شده است که در جایی بهترین کار، رها کردن اراضی و کنار آمدن با طبیعت است و در جایی با ایجاد یک پوشش ساده گیاهی جلوی فرسایش گرفته می‎شود مانند نقاطی که محل اصلی برداشت ذرات حمل شده توسط باد است. رعایت نكردن همین نکات ساده و در عین حال با اهمیت، خسارات جانی و مالی فراوان داشته است (عاقلی کهنه­شهری، صادقی، 1384).

بر اساس برآوردهای انجام شده، فرسایش خاك کشور در سال ١٣٥٥ معادل یك میلیارد تن بوده که 10 سال بعد به 5/1 میلیارد تن و در سال 1375 به 5/2 میلیارد تن افزایش یافته است .براساس برآورد دیگری فرسایش خاك از ده تن در هكتار در دهه 60 به بیست تن در هكتار در دهه ٧٠ رسیده است. تبعات فرسایش خاك در کشور ما به طور کلی به شكل انباشت رسوبات در پشت سدها، از بین رفتن پوشش گیاهی، افزایش وقوع سیلاب و آلودگی خاك می­باشد (سازمان برنامه و بودجه، 1378).

1-2 بیان مسئله
حفاظت خاک یک مسئله اقتصادی است چرا که سرمایه­گذاری جاری جهت کسب درآمدهای بیشتر در آینده است. خاک زراعی یکی از مهم­ترین نهاده­ها در فرآیند تولید محصولات کشاورزی است که کیفیت آن نقش مهمی در میزان عملکرد محصول و رسیدن به امنیت غذایی و توسعه پایدار دارد. به­طوری که پائین بودن میزان تولیدات کشاورزی ایران در مقایسه با استانداردهای جهانی را به میزان زیادی به کاهش مداوم حاصلخیزی خاک­های زراعی نسبت می­دهند (رفاهی، 1378).

خاك یكی از اصلی­ترین منابع طبیعی است که رشد گیاهان را تضمین و بیش از ٩٧ درصد نیازهای غذایی جهان را برآورده می­کند. لایه بالایی خاك نهاده اصلی فعالیت­های زراعی است. تقاضای فزاینده برای غذا، کمیابی خاك زراعی را به دنبال دارد. در چند دهه گذشته این منبع طبیعی با ارزش در اثر عوامل انسانی (جنگل­زدایی، چرای بیش از حد و سوء مدیریت اراضی) و عوامل طبیعی (فرسایش آبی و بادی) تخلیه شده و ارزش آن کاهش یافته است (عاقلی کهنه­شهری، صادقی، 1384).

کلمه فرسایش از ریشه لاتینی Erode به معنی کنده­شدن و سائیدن، گرفته شده است. بر اساس تعریف هرن[1]و دوناهو[2]، فرسایش، مجموعه­ی فعالیت­هایی است که در آن ماده­ی خاك یا سنگ شسته، شل یا حل می­شود و یا از بخشی از زمین کنار گذاشته می­شود و شامل فرآیندهای آبشویی[3]، حلالیت و انتقال است (هرن و دوناهو، 1991).

به طور کلی فرسایش بر دو نوع است: فرسایش طبیعی و فرسایش تشدیدی. فرسایش طبیعی که همان فرسایش زمین­شناسی است، حاصل فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی بوده و کند می­باشد. ولی فرسایش تشدیدی که به طور عمده حاصل از فعالیت­های انسانی مانند کشاورزی، جاده­سازی، استخراج معادن و مانند این­ها می­باشد، مخرب است. در یک نگاه کلی، هرگاه تعادل در این دو برقرار باشد مشکلی بروز نمی­کند ولی چنانچه فرسایش تشدیدی بیشتر از فرسایش طبیعی باشد آثار سوء اقتصادی و اجتماعی آن ظاهر می­شود. شدت فرسایش 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  و وسعت آن در زمان­ها و مكان­های مختلف یكسان نبوده و به شرایط طبیعی پستی، بلندی، خصوصیات خاک­ها و چگونگی کاربری زمین مربوط است (شكوری، ١٣٧۴ ).

عوامل مؤثر بر فرسایش به سه گروه کلی تقسیم می­شوند. گروه اول، عواملی هستند که انرژی لازم را برای بروز فرسایش فراهم می­کنند. گروه دوم عواملی هستند که زمینه بروز یا عدم بروز آن را فراهم می­کنند و گروه سوم عواملی هستند که موجب حفاظت خاک در برابر فرسایش  می­شوند (مورگان[4]، 1995).

در بررسی­های مربوط به فرسایش و حفاظت خاک، مهم­ترین عامل، شناخت عوامل مربوط به فرسایش و اولویت­بندی مهار آن­ها است. در موارد متعددی مشاهده شده است که در جایی بهترین کار، رها کردن اراضی و کنار آمدن با طبیعت است و در جایی با ایجاد یک پوشش ساده گیاهی جلوی فرسایش گرفته می‎شود مانند نقاطی که محل اصلی برداشت ذرات حمل شده توسط باد است. رعایت نكردن همین نکات ساده و در عین حال با اهمیت، خسارات جانی و مالی فراوان داشته است (عاقلی کهنه­شهری، صادقی، 1384).

بر اساس برآوردهای انجام شده، فرسایش خاك کشور در سال ١٣٥٥ معادل یك میلیارد تن بوده که 10 سال بعد به 5/1 میلیارد تن و در سال 1375 به 5/2 میلیارد تن افزایش یافته است .براساس برآورد دیگری فرسایش خاك از ده تن در هكتار در دهه 60 به بیست تن در هكتار در دهه ٧٠ رسیده است. تبعات فرسایش خاك در کشور ما به طور کلی به شكل انباشت رسوبات در پشت سدها، از بین رفتن پوشش گیاهی، افزایش وقوع سیلاب و آلودگی خاك می­باشد (سازمان برنامه و بودجه، 1378).

1-2 بیان مسئله
حفاظت خاک یک مسئله اقتصادی است چرا که سرمایه­گذاری جاری جهت کسب درآمدهای بیشتر در آینده است. خاک زراعی یکی از مهم­ترین نهاده­ها در فرآیند تولید محصولات کشاورزی است که کیفیت آن نقش مهمی در میزان عملکرد محصول و رسیدن به امنیت غذایی و توسعه پایدار دارد. به­طوری که پائین بودن میزان تولیدات کشاورزی ایران در مقایسه با استانداردهای جهانی را به میزان زیادی به کاهش مداوم حاصلخیزی خاک­های زراعی نسبت می­دهند (رفاهی، 1378).

:

استفاده از طنز ، از دیرباز در میان تمام ملل جهان رایج بوده است. طنز در ادوارمختلف تاریخ بشری،توانسته تبلور افکار ، اندیشه ، احساسات و دغدغه های بشر به گونه ای متفاوت باشد. از میان انواع متفاوت طنز ، جک ها همواره جایگاه خاصی در جوامع گوناگون داشته اند.

حوزه ی طنز یکی ازحوزه هایی است که می توان گفت به تازگی به حوزه های تحقیقاتی زبانشناسی اضافه شده است و زبانشناسان از دیدگاههای مختلف به بررسی این مقوله می پردازند. با وجود گذر سال های نه چندان طولانی از زمان آغاز تحقیقات جدی وتخصصی طنز،پژوهشگران به موفقیت های بسیاری دراین عرصه دست یافته اند و در زمینه های مختلف معنی شناسی، كاربردشناسی،        نشانه شناسی، عصب شناسی زبان، زبان شناسی رایانه ای،زبان شناسی شناختی، آموزش زبان و … درباره ی طنز و زیرمجموعه های متعدد آن، به ارائه ی نظریات بسیاری پرداخته اند.

در ایران نیز هیچ دوره ای از تاریخ ادبی خالی از طنز و طنزپردازنبوده است؛ اما آنچه نویسندگان ما در شناخت و معرفی طنز و طنزپردازی گفته و نوشته اند،سابقه طولانی نداشته وتا کنون تحقیقات محدودی در مورد طنزدر زبان فارسی انجام شده و عمر آن از چهل سال نمی گذرد واین تحقیقات نیز بیشتر به انواع طنز نوشتاری پرداخته اند و پژوهش های انجام شده ، به ویژه در مورد جک های فارسی بسیار محدود می باشند.

1-2بیان مساله :

طنز یک پدیده ی جهانی است .با مشاهده ی رفتار روزمره ی خود ، مطمئنا می فهمیم که همه ما در بیشتر موقعیت ها نسبت به طنزعکس العمل نشان می دهیم . بنابراین باید بپذیریم که طنز یکی از بخش های اصلی مکالمات روزمره ما را تشکیل می دهد و این یک واقعیت کلی است که همه    انسان ها به طور طبیعی از رفتار و گفتار خنده آور استفاده می کنند . همین اهمیت طنز در زندگی انسان است که موجب شده طنز، به ویژه در سال های اخیر،جایگاه مهمی را در تحقیقات زبان شناسی به خود اختصاص دهد و توجه اندیشمندان زیادی را به خود 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  جلب کند.

از میان انواع گوناگون طنز ،طنز کلامی از رایج ترین انواع طنز است ودر میان طنزهای کلامی ،   جُک ها جایگاه ویژه ای دارند . زبان فارسی نیز از جمله زبان هایی است که در آن جُک ها ی فراوانی وجود دارد و هر روزه شاهد ایجاد جُک های به روز تری برای هر پدیده ی اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی جدید هستیم به گونه ای که شاید در کمتر زبانی  شاهد حجم این چنینی جُک ها  باشیم .

ریچی[1]  در کتاب “تحلیل زبانشناختی جک ها” بیان می کند که جک ها داده های مناسبی برای تحقیق هستند. او دلایل زیر را بیان می کند  :

“جک ها منابع حاضری از مثال های مورد آزمایش قرار گرفته هستند و نسبتا مناقشه ی کمی در مورد اینکه متنی جک است یا نه وجود دارد.

جک ها نسبتا وابسته به محتوای درونی هستند (خود شمول هستند )و نوعا در شرایط فراوانی قابل باز تولید هستند ، هرچند این امر انکار ناپذیر است که الزاماتی پیش از آنکه یک جک ، (در یک بافت مشخص ) مناسب باشد ، وجود دارد. با این حال باور داریم که این محدودیت ها میان جک و شرایط شاید کمتر از ارتباطات غنی ای باشند که عموما در اتفاقات جالبی که به طور روزمره پیش   می آیند ، دخیل هستند.

جک ها کوتاه هستند که موجب می شود تحلیل گر بتواند آن ها را بیشتر مدیریت کند.” (Ritchie,2004:30)

درپژوهش حاضر به مقوله ی طنز، به طور اخص جک های فارسی ، از دیدگاه نظریه ی عمومی طنز کلامی (GTVH) پرداخته شده است . بر پایه ی این نظریه هر طنزی نمودی از شش متغیر یا منابع دانش است که عبارتند از تقابل انگاره ، مکانیسم منطقی ، موقعیت ، هدف ، شیوه ی روایت و زبان .

نظریه ی GTVH یک نظریه ی زبانشناسانه است که دیگر حوزه های زبانشناسی را نیز در بر      می گیرد. بخصوص حوزه هایی چون زبانشناسی متنی ، نظریه ی روایتگری . این نظریه همچنین به

کاربردشناسی نیز به طور گسترده ای پرداخته است ، در حالی که نظریه ی انگاره ی معنایی طنز[3] (SSTH )یک نظریه ی معناشناختی طنز بود.  (Attardo,2001:22)

در پژوهش حاضر از لفظ “جک” استفاده شده است که نام رایجی در فرهنگ عامه ی ایران است وبنابر نظر  “دانش زاده ” که خود تحقیقی در مورد کارکرد اجتماعی جک ها از منظر تفکر انتقادی انجام داده است ، این واژه مناسب تر از لفظ معادل سازی شده ی” لطیفه” است . دانش زاده        می گوید :

در پژوهش حاضر سعی براین خواهد بود تا با تحلیل نمونه هایی از جُک های فارسی ، گرایش های غالب و  شیوه ها و راهکارهای رایج در آنها را یافته و به عبارت ساده تر عواملی که در زبان فارسی موجب خنده دارشدن این جُک ها می شوند را بیابیم .

1-Ritchie

این رساله، تحقیقی است برای جداسازی، شناسایی و تعیین مقدار ترکیبات موجود در اسانس چهار نمونه­ی گیاه محلی منطقه­ی تربت حیدریه واقع در استان خراسان رضوی (شکل1-1)  که با روش­های مختلف به انجام رسیده است. مهم­ترین مزیت روش­های تجزیه­ای به­ کار رفته به­ویژه مایکرویو، استفاده از حداقل نمونه و در زمان اندک نسبت به روش­های قدیمی می­­باشد [1].

این گیاهان، به­ترتیب درمنه­ی دشتی 1،  نان کلاغ 2، زعفران 3 و خاک­شیر 4 هستند که جملگی به­صورت طبیعی در گستره­ی وسیع در تربت حیدریه دارای پراکنش وسیع هستند. امروزه، استفاده از اسانس­ها، فرآوری، تجزیه و مدل­سازی فاکتورهای وابسته به­طور گسترده در کانون توجه محققین واقع شده است [2-28]. نظر به اینکه شناسائی پروفیل شیمیائی گیاه خاک­شیر نیاز به بررسی­های تکمیلی بیشتر دارد، در این پایان­نامه به این گیاه پرداخته نشده است.

1-2- منطقه­ی نمونه­برداری: تربت حیدریه

تربت حیدریه (شکل 1-1)، یکی از شهرهای استان خراسان رضوی و مرکز شهرستان تربت حیدریه است. تربت حیدریه در ۱۴۰ کیلومتری جنوب مشهد و ۱۰۰۵ کیلومتری تهران است. شهرستان تربت حیدریه، با ۵۳ کیلومتر مربع وسعت، در طول جغرافیائی 13/59 درجه و عرض جغرافیایی 16/35 درجه قرار گرفته و ارتفاع آن ۱۳۳۳ متر از سطح دریا می‌باشد. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران، برابر با ۱۳۱۱۵۰ نفر بوده‌است [29].

شکل1-1- موقعیت نسبی شهرستان تربت حیدریه در نقشه­ی ایران

تربت حیدریه از شرق به شهرستان­های تایباد و تربت جام و رشتخوار، از غرب به کاشمر، از شمال به مشهد، نیشابور و فریمان، از جنوب به شهرستان مه­ولات منتهی می‌شود. در حوزه­ی شهرستان، 5 شهر (تربت حیدریه (مركز شهرستان)، رباط سنگ، دولت آباد و كدكن و بایگ)، 5 بخش (مركزی، بایگ، زاوه، رباط سنگ و كدكن)، 11دهستان و 350 روستا وجود دارد. مساحت این شهرستان، به­طور متوسط 9945 كیلومتر مربع است. ناهمواری­های شمالی این شهرستان، دنباله­ی كوه­های شاه­جهان و رشته­ی جنوبی از یك طرف به كوه­های جام و از طرف دیگر به 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  كوه سرخ كاشمر و كوه میش سبزوار متصل است. در بین این رشته كوه­ها، دشت­های حاصل­خیز و آباد مانند جلگه­ی رخ و دشت زاوه وجود دارد كه رودهای متعدد كوشك و بزرگی آنها را مشروب می­كند.

منطقه­ی تربت حیدریه، بزرگترین تولیدکننده­ی زعفران در جهان محسوب می‌شود. بایگ، یکی از شهرهای تربت حیدریه مرکز ابریشم ایران نام گرفته و بالغ بر ۸۰٪ ابریشم کشور در این محل تولید می‌شود. خربزه، پسته و بادام نیز از دیگر محصولات کشاورزی این منطقه ‌است. هم­چنین، معادن طلای زرمهر تربت حیدریه که در روستای زرمهر واقع شده است، تولیدکننده­ی اولین شمش‌های طلا در کشور است که در بازار بورس اوراق بهادار تهران معامله می‌شوند. تربت حیدریه در قدیم با نام زاوه شهرت داشته‌ است. پیشینه­ی تاریخی تربت حیدریه به­نام زاوه به­دوران قبل از اسلام دوره­ی اشکانیان برمی گردد و به­مناسبت مقبره­ی قطب‌الدین حیدر که از معاصرین عطار و از صوفیان قرن ششم هجری بوده بدین­نام خوانده شده‌ است. قطب‌الدین حیدر ترك فرزند تیمور فرزند ابوبكر فرزند سلطانشاه سالوری از شاهزادگان ازبك و از تبار خاقان ترك بوده است. وی مجذوب شیخ ابوالقاسمی كه در زاوه سكنا داشته است شده و به هوای شیخ راهی این دیارگردید. قطب­الدین حیدر را مردی صاحب باطن، مجذوب مطلق و اهل ریاضت و كرامت توصیف كرده­اند.

مورخین عرب فتح تربت حیدریه را در سال 30 هجری توسط عبدا… ابن عامر در زمان خلیفه­ی سوم ثبت نموده­اند. جوینی این شهر را یكی از شهرهای معمور و آبادان خراسان قدیم در زمان ورود مغولان گزارش نموده است. مردمان زاوه نخستین قربانیان حمله­ی مغول­ها به ایران بوده اند و این شهر در حمله مغولان در سال 617 قمری مانند سایر شهرهای این سامان ، ویران گشته است. این شهر پس از حمله­ی مغول­ها، صحنه­ی ناملایمات سیاسی و هجوم اقوام بیگانه بوده است. مقاومت دلیرانه­ی مردم این خطّه در برابر هجوم بیگانه (از حمله­ی ازبك­ها در اوایل قرن نهم هجری تا یورش نیروهای روس و انگلیس و آلمان در جنگ دوم جهانی) در جای­جای كتب تاریخی مشهود است.

بنای زاوه را به زوطهماسب نسبت می‌دهند. تربت حیدریه پس از دوره­ی صفوی به­صورت شهر در آمد. در­واقع، شهر در حدود دویست­سال پیش یعنی دوره­ی حاکمیت اسحاق‌خان قرایی از خوانین و رجال سیاسی عصر قاجاریه رونق گرفت. اسحاق­خان به مرمت و آبادانی شهر پرداخته و آن چنان تحولی در شهر بوجود آورد که این شهر تا مدت­ها به تربت اسحاق‌خان معروف بوده‌است. تربت حیدریه در مسیر رشد خود و برای اینكه تا این اندازه بزرگ شود، چندین روستا را بلعیده است. روستاهایی كه تا كنون به نفع گسترش این شهر از بین رفته­اند شامل ملكی، ضیاء­الدین، قاسم­آباد، مظفریه، حسنی، منصوریه، رباط پایین و حیدر­آباد می­باشند. رشد شهر از مناطق اولیه­ی آن یعنی رباط بالا، باغ سلطانی و كوچه قلعه كهنه شروع شده و در سه جهت شمال، جنوب و غرب شروع به گسترش نموده است. در دو انقلاب معاصر ایران یعنی انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ شمسی و انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ شمسی، تربت حیدریه از شهرهای پیشتاز بوده‌است. در حال حاضر تمامی واردات و صادرات مرزهای دو قارون و عشق آباد می­بایست از تربت حیدریه عبور كند.

1-2- 1- آب و هوا

این شهرستان، در مناطق شمال و شمال غرب به­طوركلی دارای آب و هوای نوع كوهستانی با زمستانی سرد و تابستانی معتدل و در مناطق جنوبی و جنوب غرب دارای آب و هوای نوع كویری (نیمه­صحرایی) با تابستان گرم و خشك می­باشد.

1-2- 2- پوشش گیاهی

پوشش گیاهان طبیعی آن بنه، زیره كوهی، زالزالك، خاك­شیر،  زعفران، زرشك، كتیرا و… می­باشد.

1-2- 3- میزان بارندگی و درجه حرارت

متوسط بارندگی سالیانه­ی این شهرستان، 200 میلی­متر است كه بیشتر در زمستان­ها و اوایل بهار می­بارد. حداكثر درجه­ی حرارت به 41 درجه­ی سانتی­گراد و حداقل آن به 22 درجه زیر صفر می­رسد. حداكثر رطوبت جو 100% و حداقل آن 6% است.

1-2-      بیان مسئله و اهمیت موضوع

بادام زمینی با نام علمی Arachis Hypogaea گیاهی است از تیره نخود (leguminosae)، بادام زمینی گیاه بومی برزیل بوده و از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است. آب و هوای گرم برای کشت این گیاه مناسب می‌باشد. بادام زمینی گیاهی است یکساله چنانچه ناحیه فاقد یخبندان باشد ظرفیت چند ساله شدن را دارد دارای ساقه‌ای راست و کوتاه که ارتفاع آن در حدود 30 سانتیمتر می‌باشد. برگهای آن مرکب از دو زوج برگچه است گلهای آن دو نوع متفاوت به رنگ زرد می‌باشد گلها كامل و خودگشن می باشد .  پس از تلقیح ، دم گل خم شده و به سطح خاک می‌ رسد و سپس به تدریج در خاک فرو رفته و میوه در داخل خاک تشکیل می‌شود.

• اهداف تحقیق

شناسایی و اولویت بندی عوامل اقتصادی موثر بر افزایش ضایعات بادام زمینی

شناسایی و اولویت بندی عوامل اجتماعی موثر بر افزایش ضایعات بادام زمینی

شناسایی و اولویت بندی عوامل مدیریتی موثر بر افزایش ضایعات بادام زمینی

تعیین مهم ترین متغیرهای اثر گذار بر افزایش و کاهش ضایعات بادام زمینی و ارائه راهکار مناسب جهت کاهش ضایعات

• فرضیه های تحقیق

عوامل اقتصادی بیش از عوامل اجتماعی بر ضایعات بادام زمینی از تولید تا مصرف موثر هستند.

عوامل مدیریتی بیش از عوامل اقتصادی بر ضایعات بادام زمینی از تولید تا مصرف موثر هستند.

• بادام زمینی 

  خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

   

1-5-1- کلیاتی در مورد بادام زمینی

بادام زمینی از خانواده بقولات[5] و یکی از عمده ترین نباتات زراعی جهان است (احمدی، 1368). بادام زمینی که به اسامی گوناگونی نظیر پسته شامی، بادام کوهی نیز نامیده می شود معمولاً در تمام
کشور های استوایی و نیمه استوایی به منظور استفاده خوراکی از آن کشت می گردد.

بادم زمینی با نام علمی (Arachis heypogaea) گیاهی است تتراپلوئید 2n=4x=40 که به زبان انگلیسی گروندنات[6]، به زبان آمریکایی  پینات[7]،  به زبان فرانسه آراکید[8]  نامیده می شود .

1-5-2- تاریخچه

بادام زمینی از آمریکای جنوبی منشاء یافته است. گزارشات باستان شناسی حاکی است که بین 300 تا 2500 سال قبل از میلاد بادام زمینی کشت می شده است . احتمالاً چندین گیاه دیپلوئید نوع وحشی در منشاء واریته های تتراپلوئید دخالت داشته است. به نظر می رسد که گیاهان بومی توسط بومیان آمریکای جنوبی، با انتخاب در گونه های وحشی و یا به وسیله تلاقی به شکل پر محصول در آمده اند  (اسمارت، 2004)[9]. واریته hirsute   که یک بادام زمینی اولیه است از زمین های آبی پرو، تقریباً نزدیک مناطق باستانی که ابتدایی ترین گیاه بادام زمینی در آن ثبت شده است توسط آرون (1989) جمع آوری شده است. رائو در سال 1987 گزرش کرد که جنس هایArachis  به طور طبیعی به 5 کشور درآمریکای جنوبی (آرژانتین، بولیوی، برزیل، پاراگوئه، و اوروگوئه) تطابق پیدا کرده اند  و شامل 70 زیر گونه می باشند (اسمارت، 2004). بر اساس آمار فائو در سال 2010، سطح کشت بادام زمینی در ایران 14700 هکتار و تولید میوه آن 24286  تن بوده است (اسمارت، 2004). عمده ترین مناطق کشت بادام زمینی در ایران منطقه آستانه اشرفیه در استان گیلان، صفی آباد دزفول و جیرفت می باشد.

میزان عملکرد در آستانه اشرفیه و بندرکیاشهر حدود 3500-4000 تن در هکتار است. درصد پوست و مغز به انواع مختلف بادام زمینی بستگی دارد و در واریته های محلی حدود 60 درصد مغز و 40 درصد پوسته می باشد. ولی در ارقام اصلاح شده 70 درصد دانه، مغز است. در نتیجه آزمایش هایی که در سال 1346 در موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر گیلان انجام گردیده است، رقم نرث کارولینا[10] حدود 2580 کیلوگرم در هکتار و رقم محلی 1370 کیلوگرم در هکتار عملکرد داشته است. عملکرد هکتاری در آزمایش های صفی آباد دزفول  به 4 تن در هکتار و بیشتر رسیده است (سعادت لاجوردی، 1359) .

1-5-3- اهمیت اقتصادی

بادام زمینی از دانه های روغنی اصلی جهان و از گیاهان غذایی محسوب می شود (سعیدی مهرورز، 1381). بادام زمینی بیشتر به خاطر دانه آن که از نظر روغن و پروتئین و کربو هیدرات ها غنی است، کشت می شود. به طور کلی هر صد گرم قسمت خوراکی بادام زمینی، تقریباً شامل 4/5 گرم آب، 4/30 گرم پروتئین، 7/47 گرم چربی، 7/11 گرم کربوهیدرات، 5/2 گرم فیبر و 0/23 گرم خاکستر است. میانگین میزان انرژی در هر صد گرم معادل با 2457 کیلو ژول است. بادام زمینی منبع خوبی از ویتامین های  EوB است. وزن دانه بادام زمینی به ازای هر صد عدد بین 25 و 115 گرم متغییر است. دانه های بادام زمینی به دلیل دارا بودن روغن و پروتئین زیاد با ارزش هستند. میزان پروتئین خام در دانه های آن در دامنه ای بین 22 تا 30 درصد است که با تیپ، رقم، محل، سال و بلوغ فیزیولوژیکی بذر تغییر می نماید. میزان اسید آسپاراتیک، اسید گلوتامیک و آرژنین حدود 45% از کل اسید های آمینه برآورده شده است. بادام زمینی از کمبود لیزین، متیونین و توروئونین برخوردار است.

میزان روغن دانه بادام زمینی در دامنه ای بین 44 و 56 درصد با میانگین 50 درصد است. ارقام تیپ ویرجینیا دارای میزان روغن کمتری نسبت به تیپ های اسپانیایی[11] است.  هشتاد درصد اسید های چرب آن به اسید های اولئیک و لینولوئیک که از جمله اسید های چرب و اشباع نشده اند اختصاص دارند. اسید پالمیتیک به میزان بیش از 10% و دامنه غلظت اسید های چرب عمومی دیگر  از 01/0 درصد تا  4% است. هرقدر نسبت اسید اولئیک به اسید لینولوئیک در روغن بادام زمینی بیشتر باشد، به همان نسبت روغن  پایدارتر است  و نسبت به اکسیداسیون حساسیت کمتری دارد. این نسبت در دامنه های رسیده می تواند در دامنه ای از 0/1 تابیش از 0/3  باشد . ارقام زراعی تیپ اسپانیایی دارای نسبت های کمتری از ارقام تیپ ویرجینیا[12] است (عرشی، 1362). دانه بادام زمینی اغلب در تهیه روغن خوراکی، درکنسروسازی، مارگارین، صابون سازی و… مصرف دارد. قسمتی از محصول نیز به صورت دانه به مقدار زیاد در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. درصنایع شیرینی سازی به تنهایی بیش از 60 نوع شیرینی با بادام زمینی تهیه می شود (عرشی، 1362).  همچنین این گیاه، تنها گیاه از تیره لگوم ها می باشد که خاصیت نفخ زایی ندارد.