تنظیم هیجان فرایندی است که از طریق آن افراد، هیجانهای خود را به صورت هشیار یا ناهشیار تعدیل می کنند تا به طور مناسب به تقاضاهای محیطی متنوع پاسخ دهند (تامپسون[1]،1994 ؛ بارلو[2]،2007 ؛ مارتین[3] و دنیس[4]،2004؛گروس[5]، 1998). در زندگی روزمره، افراد همواره راهبردهای منظمی را برای تعدیل شدت و یا نوع تجارب هیجانی خود یا واقعه فراخواننده هیجان به کار می گیرند (دیاموند[6] ،آسپینوال[7]، 2003؛گروس ،1998). تنظیم شناختی هیجان به شیوه شناختی مدیریت و دستکاری ورود اطلاعات فراخواننده هیجان اشاره دارد (اوکسنر[8] ، گروس،2004 ) . به عبارت دیگر، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، به نحوه تفکر افراد پس از بروز یک تجربه منفی یا واقعه آسیب زا برای آنها اطلاق می شود (حسنی و همکاران ،1387). در سالهای اخیر، گارنفسکی و همکاران (2002) ، نه راهبرد متفاوت تنظیم شناختی هیجان را به صورت مفهومی شناسایی کرده اند.

 

گرچه در بسیاری از تحقیقات، به ارتباط ADHD و سوء مصرف مواد پرداخته شده و وجود آن نیز ثابت شده است  ولی در هیچ پژوهشی به مقایسه گرایش به اعتیاد در افراد داری  نشانه های کمبود توجه/ بیش فعالی و بدون نشانه های کمبود توجه/ بیش فعالی پرداخته نشده است. همچنین به نظر می رسد افراد مبتلا به نشانه های کمبود توجه/ بیش فعالی در راهبردهای تنظیم شناختی هیجان نیز دچار مشکل باشند پس بر آن شدیم تا این به مقایسه بپردازیم.

 

 

 

 1-2- موضوع پژوهش

 

مقایسه راهبرد های تنظیم شناختی هیجان و استعداد اعتیاد در دانشجویان دارای نشانه های کمبود توجه/ بیش فعالی (ADHD) با دانشجویان عادی

 

Comparison of cognitive emotion regulation strategies and Addiction Prone in university student with and without Attention deficit – hyperactive disorder (ADHD) symptoms

 

 

 

1-3 – بیان مسئله

 

سا لها پژوهش به نقش مهم تنظیم هیجان در سازش با وقایع تنیدگی زای زندگی وضوح بخشیده است(گرانفسکی[19] ، کراییج[20]، 2006).  تنظیم هیجان[21] دلالت دارد بر به كار گماشتن افكار و رفتارهایی كه در هیجان های آدمی تأثیر می گذارند. هنگامی كه انسان ها تنظیم هیجان را به كار می گیرند، چگونگی تجارب و تظاهر هیجان های خود را هم تحت اختیار می گیرند. گمان می شود توانایی تنظیم هیجان خصیصه ای از خصوصیات هوش هیجانی است[22] (بارآن[23] ، پارکر[24]، 2000). هیجان ها از دیدی كاركردی تلاش هایی همگرا توسط فرد محسوب می شوند، به منظور ابقاء، تغییر و یا خاتمه دادن به روابط میان فرد و محیط تأثیرگذار گروهی ادعا دارند تنظیم هیجان وابسته به دو سطح است:  فرایند تنظیم هیجان و بازده آن .تنظیم هیجان اینگونه تعریف می شود:  تنظیم هیجان مبتنی است بر فرایندهای درونی و بیرونی پاسخ دهی در برابر مهار و نظارت، ارزیابی و تعدیل تعاملات هیجانی به خصوص خصایص زودگذر و تند آنها برای به تحقق رسیدن اهداف (تامپسون[25]، 1994). تنظیم هیجان می تواند آگاهانه یا ناآگاهانه، زودگذر یا دائمی و رفتاری و یا شناختی باشد، تنظیم هیجان رفتاری، نوعی از تنظیم هیجان است كه در رفتار آشكار فرد دیده می شود نسبت  به تنظیم هیجان شناختی كه قابلیت مشاهده ندارد و زودگذر است. تنظیم هیجان موفق همراه با دستاوردهای مثبت می باشد، دستاوردهایی چون رشد صلاحیت های اجتماعی (ایزنبرگ[26]، 2000)، سلامتی به كارگیرنده تنظیم هیجان و در مقابل، هیجان تنظیم نشده با اشكال برجسته آسیب های روانی همراه است .مثلا گفته شده است كه عدم تنظیم هیجان می تواند منادی رفتارهای مشكل آفرینی همچون خشونت باشد(دیلون[27] و همکاران، 2007). پژوهش ها نشان داده اند كه طبقه قدرتمندی از تنظیم هیجان شامل راههای شناختی اداره اطلاعات  هیجانی تحریك كننده است 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  (آسخنر، گروس[28]، 2005).

اعتیاد یک بیماری جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی[29] است که در شکل گیری آن زمینه های پیش اعتیادی متعددی نقش ایفا می کنند. مطالعات نشان داده اند اعتیاد در مصرف کنندگان نیکوتین، الکل و تریاک تنها در بخش کوچکی از جمعیت که به مصرف مزمن مواد می پردازند روی می دهد. به عبارتی این مطالعات سه نکته را نشان می دهند که 1- تمام افرادی که با مواد مخدر مواجه نمی شوند وابسته یا معتاد نمی گردند. 2- مواجه طولانی با مواد مخدر شرط کافی برای اعتیاد نیست. از سوی دیگر برخی اشخاص تنها بعد از چند بار مواجه شدن با مواد معتاد می شوند 3- کسانی که مستعد اعتیاد هستند به مصرف مواد چندگانه تمایل دارند (هیرویی[30] ، آگاتسوما[31]، 2005).  نظریه استعداد اعتیاد[32] بیان می کند که برخی افراد مستعد اعتیاد هستند و اگر در معرض آن قرار بگیرند معتاد می شوند ولی اگر کسی استعداد نداشته باشد؛ معتاد نمی شود (گندورا و گندورا، 1970).

 

نتایج پژوهش ها نشان می دهد که واکنش پذیری بالا و استفاده از راهبردهای تنظیم هیجانی منفی بیشتر، از عوامل خطر زا برای سوء مصرف کنندگان مواد است (ابوالقاسمی و همکاران، 1389). همچنین برخورداری از بیماری روانی زمینه ای یکی از عوامل مستعد کننده برای اعتیاد می باشد.

 

با توجه به موارد مذکور سوال اصلی پژوهش این است که آیا راهبرد های تنظیم شناختی هیجان و استعداد اعتیاد در دانشجویان دارای نشانه های اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی (ADHD) با دانشجویان عادی تفاوت دارد یا خیر؟

 

[1] – Thompson

 

[2] -Barlo

 

[3] – Martin

 

[4] – Dennis

 

[5] – Gross

 

[6] – Diamond

 

[7] – Aspinwall

 

[8] – Ochsner

 

[9] -Sadock&Sadock

 

[10] -Theodore

 

[11] -Stern

 

[12] – Biederman

 

[13] – Faraone

 

[14] – Kidd

 

[15] – Froehlich

 

[16] -Wallander

 

[17] – Hubert

 

[18] – Kieling

 

[19] – Granefski

 

[20] – Kraaij

 

[21] – Emotion regulation

 

[22] – Emotional intelligence

 

[23] – Bar-On Parker

 

[24] – Parker

 

[25] – Thompson RA.

 

[26] – Eisenberg N

 

[27] – Dillon DG

 

[28] – Oschner

 

[29] – Bio-psycho-socio-spiritual

 

[30] – Hiroi

 

[31] –  Agatsuma

 

[32] – Addict Prone Theory

 

[33] – Rösler