در بعضی از نقاط کره زمین، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش زا، در تولید محصولات کشاورزی تاثیر منفی بیشتری دارند و  کشاورزی در آن مناطق با تحمّل هزینه بیشتر و بازده کمتر  صورت می­گیرد. ایران یکی از کشورهایی است که در اکثر نقاط آن تنش­های مهم غیرزنده نظیر خشکی، شوری، گرما و باد و تنش­های زنده مثل قارچ­ها، باکتری­ها، ویروس­ها، حشرات و  علف­های هرز موجب کاهش عملکرد، از بین رفتن حاصلخیزی خاک و در مواردی عدم امکان تداوم کشاورزی گردیده است.

برای تأمین گندم مورد نیاز كشور و رسیدن به خودكفایی، باید به افزایش توان تولید و حفظ حداكثر پتانسیل موجود توجه داشت .بنابراین شناسایی و كنترل علف­های هرز می­تواند در افزایش عملكرد و بهره وری اقتصادی نقش اساسی داشته باشد (میرکمالی و همکاران ، ۲۰۰۶) . در این بین محصولاتی که سریعتر می­توانند پوشش خود را ببندند نسبت به محصولاتی که  پوشش آنها دیرتر بسته می­شود یا قادر به این کار نیستند، قابلیت بیشتری برای رقابت با علف­های هرز دارند. در بین محصولات یکساله، غلات دانه ریز و دانه­های روغنی از محصولاتی هستند که  پوشش آنها سریعتر بسته می­شود و پوشش متراکم و رقابتی را تشکیل می­دهند. در مورد غلات قابلیتهای زیادی برای گسترش روشهای غیر مستقیم کنترل علف­های هرز وجود دارد. از آنجا که رقابت بین گیاهان بر اثر مجاورت آنها با یکدیگر به وجود می­آید، شاید بتوان رقابت را تابعی از تراکم گیاهی توصیف کرد که با تغییر تراکم گیاهان زراعی، جمعیت علف­های هرز را می­توان کاهش داد. رقابت یکی از ارزان­ترین و کاربردی ترین روش­ها برای کنترل علف­های هرز توسط کشاورزان است.

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

در مزارع گندم ایران بیش از ۲۰۰ گونه علف­ هرز وجود دارد که تعدادی از آنها علف­های هرز مهم و بسیار خسارت زا و تعدادی از آنها اهمیت کمی دارند. با این حال بسیاری از کشاورزان بدون آگاهی از یافته­های تحقیقاتی و اصول علمی در استان خوزستان مشغول تولید گندم بوده و به دلیل عدم استفاده از ارقام مناسب ، تراکم مطلوب ، رعایت مصرف بهینه کودشیمیایی و علفکش­ها علاوه بر مشکلات علف­های هرز، مشکلات زیست محیطی فراوانی را ایجاد کرده اند. افزایش مقاومت به علف کش­ها و نگرانی عمومی درباره اثر جانبی آنها ، موجب فشار زیاد به کشاورزان برای کاهش استفاده از علفکشها شده است، که نتیجه آن منجر به بسط راهبردهای مدیریت تلفیقی علف­های هرز بر پایه استفاده از دیگر شیوه های جایگزین کنترل شیمیایی و منطقی کردن استفاده از علف­کش­ها، مورد توجه قرار گرفته است.

یکی از راه­های کاهش رقابت علف­های هرز، استفاده از تراکم بهینه گیاه زراعی است. با افزایش تراکم مناسب و بهبود پوشش گیاهی در مراحل اولیه رشد ، گیاه زراعی می­تواند با علف­های هرز مجاور مقابله ­کند، بدون آنکه علف کشی مصرف شده باشد. البته انتخاب تراکم گیاهی باید به نحوی باشد که زمینه رقابت درون گونه ای، بین بوته­های گندم را باعث نشود. این موضوع هم اکنون در مدیریت پایدار علف­های هرز یعنی استفاده از عوامل به زراعی از جمله تراکم گیاهی پذیرفته شده است.

از طرفی استفاده از عناصر غذایی از جمله عناصر مغذی برای کاهش اثر گذاری رقابت علف­های هرز با گندم نیز در بررسی­های مختلف مدنظر بوده است. بواسطه تغذیه مناسب گندم، بهبود رشد گیاهی و افزایش توان گیاه زمینه بروز رقابت بین گونه­ای را کاهش می­دهد. به عبارت دیگر تقویت گیاه از طریق عناصر مغذی در حد مناسب، باعث ایجاد اندام­ها و بافت­های مناسب گیاهی شده و توان رقابتی گندم را در استفاده از امکانات محیطی مانند آب و نور را فراهم می­کند و برتری خود را نسبت به علف­های هرز نشان می­دهد.

اثر متقابل تراکم گیاهی بهینه و عناصر ریز مغذی ضروری گندم زمینه استقامت و پایداری گندم را در مقابله با علف­های هرز آن فراهم می­کند و زمینه را در راستا نیاز کمتر به مصرف مواد شیمیایی آلوده کننده محیط مهیا خواهد نمود. از آنجایی­که در این زمینه در خوزستان اطلاعات اندکی موجود است. لذا بررسی در این زمینه برای افزایش تواید گندم در منطقه می­تواند مفید و ضروری ­باشد.

فرضیه ها

۱-  با استفاده از عناصر مغذی به همراه عامل به زراعی تراکم می­توان پتانسیل مطلوب گندم را برای مقابله با علف­های هرز آن ایجاد نمود.

۲- با افزایش تراکم گندم جمعیت علف­های هرز کاهش می­یابد.

اهداف اصلی

۱-  بررسی اینکه آیا عناصر مغذی به همراه عامل به زراعی تراکم می­توانند پتانسیل مطلوب گندم را برای مقابله با علفهای هرز  در  غیاب علف کش فراهم آورند.