گیاهان در طی دوران رشد خود با تنش‌های متعدد محیطی مواجه می‌شوند. هر یك از این تنش‌ها می‌توانند بسته به میزان حساسیت و مرحله رشد گونه گیاهی، اثرات متفاوتی بر رشد، متابولیسم و عملكرد آن‌ها داشته باشند.

خشكی از مهمترین عوامل محیطی كاهش رشد و عملكرد بسیاری از گیاهان زراعی، باغی و دارویی به ویژه در مناطق خشك و نیمه خشك دنیا است (حیدری و همکاران[2]، 2006). در طی بروز تنش خشكی گیاهان با ذخیره تنظیم کننده‌های اسمزی همانند اسیدهای آمینه، قندها، برخی از یون‌های معدنی، هورمون‌ها و پروتئین‌ها سعی در مقابله با تنش دارند. در بین تركیبات آلی، پرولین یكی از مهمترین تنظیم کننده‌های اسمزی به شمار می رود (ردی و همکاران[3]، 2004).

تمایل به تولید گیاهان دارویی و معطر و تقاضا برای محصولات طبیعی به خصوص در شرایط كشت اكولوژیك در جهان رو به افزایش می‌باشد. كشت اكولوژیك گیاهان دارویی كیفیت آن‌ها را تضمین كرده و احتمال اثرات منفی روی كیفیت دارویی و عملكرد آن‌ها را نیز كاهش می‌دهد. بررسی انجام شده حاكی از آن است كه ساخت مواد مؤثره در گیاهان دارویی تحت تأثیر ژنوتیپ و عوامل محیطی است. (امامی و همكاران 1383، فولستر[4] 1991)

اهمیت گیاهان دارویی و اهمیت گیاه درمانی مدرن، بسیاری از كشاورزان را به پرورش گیاهان دارویی ترغیب كرده است و افزایش تقاضای بازار باعث شده است كه آن‌ها به تولید گیاهان دارویی روی بیاورند و قطعات پراكنده زمین‌هایشان را كه به دلیل اندازه، شكل و نامناسب بودن برای كشت دیگر محصولات به صورت بایر رها شده‌اند به این كار اختصاص دهند (حاج سید هادی و همكاران 1382).

كشت و تولید گیاهان دارویی بدون استفاده از نهاده‌های شیمیایی تضمین كننده و سلامت فرآورده‌های حاصل از آن‌هاست. مطالعات انجام شده بر روی گیاهان دارویی در اكوسیستم­های طبیعی و زراعی بر این مسئله اذعان می‌کند كه استفاده از نظام كشاورزی پایدار بهترین شرایط را برای تولید این گیاهان فراهم می‌کند و حداكثر عملكرد كمی و كیفی در چنین شرایطی حاصل می‌شود (اكبری نیا، 1382 و شریفی عاشور آبادی 1381 داگارو تومار[5] و 2002). 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

بابونه با نام علمی (Matricaria spp) گیاهان علفی یک ساله با ارتفاع 70-10 سانتی متر و پایا با ساقه­های افراشته منشعب از خانواده كاسنی (Asteraeeae) می­باشد (امیدبیگی 1379). بابونه یكی از گیاه دارویی مهم در دنیا می‌باشد كه توسط انسان شناخته شده است (جمشیدی 1379). سازگاری این گیاه نسبت به انواع خاک‌ها زیاد بوده و می‌تواند در خاک‌های شور قلیایی غیر حاصلخیز و سنگلاخی رشد كند. كاربرد اصلی بابونه در صنایع داروسازی آرایشی بهداشتی می‌باشد. عصاره بابونه به دلیل داشتن آلفا بیزا بولل[6]، ترانس-فارنسول سیس-بتا-فامصن[7] و كامازولن دارای خواص درمانی زیادی از جمله خصوصیات ضد میكروب، ضد تورمی و ضد اسپاسم و ضد عفونی كننده داشته و در درمان ناراحتی‌های معده و روده‌ها به كار می رود و همچنین عصاره این گیاه در آرامش سیستم عصبی و كاهش تشنج مؤثر است؛ و از آن در تهیه کمپرس‌ها و درخشان كردن طبیعی موها استفاده می‌شود (امید بیگی 1379).

1-2- فرضیه‌ها

1- تنش خشکی کاهش معنی‌داری بر عملکرد و میزان اسانس بابونه آلمانی دارد.

2- کاربرد کود نیتروژنه در شرایط مختلف رطوبتی بر عملکرد و درصد اسانس بابونه آلمانی افزایش دارد.

3- کاربرد همزمان نیتروژن و عدم تنش خشکی سبب عملکرد گیاه بابونه می‌شود.

1-3- اهداف تحقیق:

1- بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و میزان اسانس بابونه آلمانی.

2- تعیین مناسب‌ترین تیمار تنش خشکی برای دستیابی به حداکثر عملکرد و میزان اسانس بابونه آلمانی.

3- تعیین مناسب‌ترین تیمار کودی نیتروژن در شرایط تنش خشکی ( اثر متقابل) برای دستیابی به حداکثر عملکرد و میزان اسانس بابونه آلمانی.

[1] – Balaz & ternad

[2] – Heydari et al

[3] – Redey et al

[4]-Foster

[5] – Dagar Tomar