اولین فصل این پژوهش گفتار آغازین، بیان مسئله، طرح و تحدید موضوع، اهداف اصلی و فرعی، اهمیت موضوع تحقیق و ضرورت انجام پژوهش را شامل می­شود. در گفتار آغازین درباره­ی مطالعه­­ ی جهان اسلام، نقش آن در جهان، کلیت و گستردگی آن و مسائل مهم این جهان سخن گفته شده است. پس از پرداختن به  بیان مسئله، به طرح و تحدید موضوع پرداختیم و جنبه­­ها و ابعاد اصلی را بررسی کردیم. سپس هدف اصلی و اهداف فرعی را بیان نموده و توجه خود را به اهمیت موضوع تحقیق معطوف نمودیم، همچنین ضرورت انجام پژوهش را با توجه به مسائل موجود مورد مطالعه قرار دادیم.

 

 

 

• 1 – گفتار آغازین

جهان اسلام از نظر جغرافیایی شامل سرزمین­های وسیعی می­شود كه بدنه­ی اصلی آن به شكل مستطیلی از كرانه­های اقیانوس اطلس شروع شده، تا جنوب غربی و شمال شرقی آسیای مركزی امتداد می­یابد و واحدهای كوچك­تری چون آلبانی را نیز شامل می­گردد، در اقیانوس هند، بنگلادش، بخش بزرگی از هند و سراسر پاكستان و شبه جزیره­ی مالاكا، جزایر مالدیو، سوماترا، جاوه، برونئی، گینه نو و میندانائو را در برمی­گیرد و همچنین شامل قسمت عمده­ی آسیا و آفریقا و بخشی از اروپا می­شود.  این جهان با بیش از 31 میلیون كیلومتر مربع، بالغ بر یك پنجم مساحت خشكی­های زمین را در برمی­گیرد، 57 کشور اسلامی را در خود جای داده است که همگی آنها عضو سازمان کنفرانس اسلامی هستند و بسیاری از کشورهایی که از لحاظ سیاسی و اقتصادی در موقعیت بسیار حساسی قرار دارند در این حوزه واقع می­شوند.(صفوی،1387: 34)

البته بیان این مطلب حائز اهمیت است که بدست آوردن تمامی اطلاعات در این زمینه به دلیل گستردگی و تنوع موضوعات کاری دشوار بوده و بعضا به دلیل نبود اطلاعات جامع و کامل در زمینه­های فوق، با مطالعه اسنادی سعی نمودیم تا به بررسی حوزه­هایی از جهان اسلام و اعضای آن بپردازیم.

 

 

 

به تعبیر دیگر ما در جریان تحقیق تلاش خواهیم کرد تا با استفاده از روش اسنادی در پی آن باشیم تا با شناخت مختصات این مجموعه، اجزای آن، موقعیت جهان اسلام را در کشورهای اسلامی مورد بررسی قرار دهیم.

 

 

 

• 1- طرح و تحدید موضوع 

  خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

   

در این پژوهش به بررسی جنبه­های مختلف جهان اسلام چون ابعاد گوناگون زیر می­پردازیم.

 

در بعد اجتماعی به بررسی ابعاد گوناگون کشورهای اسلامی در سطح ویژگی­های اجتماعی مبادرت ورزیدیم.

 

در بعد سیاسی به بررسی انواع ویژگی­های کشوهای اسلامی در خصوص جزئیات سیاسی اقدام کردیم.

 

در بعد اقتصادی به مطالعه­ی مشخصاتی از کشور­ها پرداختیم که در سرنوشت اقتصادی آنها تاثیر عمده دارند.

 

همچنین به بررسی مسایلی چون ارتباطات درون فرهنگی و میان فرهنگی، همگرایی و واگرایی جهان اسلام و بیداری اسلامی، مبادرت ورزیدیم.

 

 

 

 

 

• 1– اهداف فرعی و اصلی

هدف اصلی تحقیق عبارت است از یک پژوهش اکتشافی درباره­ی مختصات جهان اسلام و ارتباطات فرهنگی به منظور تامین منبع درسی جهت دوره کارشناسی ارشد رشته­ی تبلیغ و ارتباطات فرهنگی.

 

اهداف فرعی تحقیق عبارت اند از:

 

1 -بررسی کلیات و مفاهیم

 

2-بررسی توزیع جغرافیایی

 

3-بررسی ویژگی های جمعیت شناختی  جهان اسلام

 

4-مطالعه شرایط اقتصادی جهان اسلام

 

5-مطالعه اوضاع سیاسی جهان اسلام

 

6-مطالعه اوضاع اجتماعی جهان اسلام

 

7-مطالعه بیداری اسلامی

 

8-بررسی ارتباطات درون فرهنگی در جهان اسلام و ارتباطات فرهنگی میان کشورهای اسلامی

 

9-برررسی همگرایی و واگرایی کشورهای اسلامی

 

 

 

 

 

• 1– اهمیت موضوع تحقیق

همگرایی و واگرایی کشورهای اسلامی در جهان اسلام از اهمیت بالایی برخورداراست. در گروی همگرایی بالا و تقلیل واگرایی­ها جهان اسلام به وحدتی همه جانبه دست پیدا خواهد کرد. در این صورت قدرت همراه این عظمت خواهد شد و مطمئنا راهی جهت پیشبرد اهداف والای اسلامی و انسانی در پیش روی ما قرار خواهد گرفت.

 

 

 

 

 

• 1– ضرورت انجام پژوهش

همچنین وجود تفرقه­های مذهبی در کشورهای اسلامی، نشان می­دهد که مطالعه­ی همگرایی و واگرایی بین کشور­های اسامی ضروری است. بررسی علل ایجاد همگرایی و دلایل ایجاد واگرایی در جهان اسلام می­تواند از وقوع بیشتر این پدیده جلوگیری نماید. مطالعه­ی پدیده­ی واگرایی و علل بروز این پدیده در جهان اسلام نیز ضرورت انجام پژوهش را مشخص می­کند. با مطالعه­ی دقیق و یافتن دلالیل آن می­توان از بروز آن جلوگیری نمود. واگرایی را به همگرایی بدل نمود و زمینه قدرتمند شدن جهان اسلام را فراهم نمود.

 

جهت مطالعه­ی بهتر و موثرتر در مورد جهان اسلام و کشورهای موجود در آن به اطلاعات دقیق و به روزتری احتیاج داشتیم. در مطالعات مقدماتی در منابع و مدارک موجود در  راستای موضوع مورد نظر اطلاع یافتیم که ویژگی­هایی مربوط به کشورهای اسلامی در ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، نوع و تعداد رسانه­ها مربوط به سالیان دور است، بنابراین ما تلاش نمودیم تا اطلاعات به روزتری نسبت به مدارک گردآوری شده درگذشته بیابیم.

 

امروزه باتوجه به اینکه بیش از یک میلیارد نفرمسلمان در گوشه وکنارجهان زندگی می­کند وزعامت ورهبری بسیاری از دولت­های دنیا را بدست دارند ولی بدلیل ناهماهنگ بودن باهمدیگر وعدم اتحاد و همبستگی هر روزبیش ازپیش از ناحیه­ی بیگانگان ضربات جبران­ ناپذیری نسبت به اسلام وامت اسلامی وارد می­شود ومسلمانان هرروز بیش از دیروز قدرت واقتدار خود را از دست می­دهند، اختیارات از آنان سلب می­شوند، به بهانه­های مختلفی مورد اتهام و محکومیت قرارگرفته وعملا صحنه­ی رقابت­ها و تاخت وتازهای آنان قرار می­گیرند.

 

فقدان منبع روزآمد در درس مختصات جهان اسلام و موضوع مورد بحث باعث شده تا اطلاعات در مورد جهان اسلام تنها در سطح ارایه مطالب در مورد ویژگی­های کشورهای اسلامی باشد­ وهیچ­گاه به صورت کلی به جهان اسلام پرداخته نشده است. لازم به ذکر است در گذشته­های دور استعمارگران اطلاعات دقیقی در مورد جهان اسلام در اختیار داشتند.آنها از این اطلاعات به منظور پیش بینی روش­هایی جهت فتنه انگیزی در بین مسلمانان استفاده می­کردند این در حالی بود که خود مسلمین در این زمینه فعالیت­­ها و پژوهش­های منسجمی را انجام نداده بودند. مطلب فوق ضرورت انجام اینگونه از پژوهش­ها را توسط خود مسلمین روشن می­سازد.