«رَبِّ أَدْخِلْنی‏ مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنی‏ مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لی‏ مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصیراً» (إسراء، 17: 80).

 

الحمد للّه الذی أَلهَمَ اولیائه الحكم، و أجرى على ألسنتهم طیب الكلم، و الصلاة و السلام على سید العرب و العجم، محمد و آله أهل الجود و الكرم، الذین حبهم من افضل النعم، و بغضهم یورث الخسران و الندم، سیما الامام العادل، و الأسد الباسل و الغیث الهاطل، نفس الرسول، و زوج البتول، و ابو الشبول، امیر المؤمنین ابو الحسن علی بن أبی طالب (ع).

 

تبیین الموضوع:

 

إن نهج البلاغه هو أخ القرآن و یعتبر من أشرف الکتب بعد القرآن الکریم و أهم مصدر و أعظم مرجع یعین القارئین فی معرفة القرآن الکریم بأدقّ المعنی و هو یحذو حذو القرآن، و القرآن فی رؤیة الإمام علی علیه السلام کتاب جامع، کامل لإیصال البشر إلی المدارج العلیا و قد أثبت الإمام علی (ع)هذا الأمر فی نهج البلاغة و ما من کلمة فی القرآن إلاّ و قد أشار علیها الإمام علی (ع) مفصلاً أو مجملاً.

 

هذان الدران الثمینان، لا یفترقان فی أیّ مکان، بل یتصلان و یرتبطان دائماً و لم یرد الإمام علی(ع) خطبة أو کتاباً أو حکمة الّا و فیه لون من القرآن، فی الحقیقة نهج البلاغة هو بحر مواج یغترف منه کل عالم بعلمه و هو سماء مملوءة بالنجوم یهتدی بها کل ضالّ لهدایته فعلینا أن نتخذ هذا الکتاب المبارک نصب أعیننا فی کافة الحقول.

 

لنهج البلاغة جاذبیّة خاصة و الكثیر من قوّة الجذب التی لا عهد لنا بها إلّا فی القرآن الكریم فهو كالمسك ما كرّرته یتضوّع، و لهذا یعتقد الكثیر من أئمة البیان و الكلام، أنّ نهج البلاغة ولید القرآن فحسب(إختیار مصباح السالکین، البحرانی، ص9).

 

هو والقرآن یسیران فی طریق واحد، ویدعوان إلی مبدأ وهدف واحد، فعلی (ع) یعرف القرآن وفنونه وعلومه وأحکامه وفضائله ومزایاه، کما یشیر القرآن إلی شخصیة علی (ع) ومکارمه ومحاسنه وخصائصه، وینوّه عن مواقفه ومواطنه وتضحیاته فی سبیل الهدف الذی أنزل من أجله القرآن.

 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

إنّ الإمام علی (ع) کان وحید أقرانه و ذروة الفهم و قمةً فی کلّ شیء، ینحدر عنه السیل، ولا یرقی إلیه الطیر، استغنی عن الکل، واحتاج الکل إلیه، هو ربّ البلاغة و الحکمة و البیان لأنّه کان قرینا بالقرآن و تابعا له کما قال رسول الله (ص): «علی مع القرآن و القرآن مع علی لن یفترقا حتی یردا علی الحوض»( المستدرک الحاکم النیشابوری، 3: 124)

 

هذه الصفات التی إختصّ الإمام (ع) بها، هی السبب الرئیسی لإهتمام الأدباء و المحققین فی جمع وتدوین کلامه و النظر إلی بلاغته ومحسناته اللفظیة والمعنویة.

 

بلاغة الإمام وخطابه البلیغ فارقا عن مضمون کلامه الإسلامی والدینی شغل أفکار الأدباء منذ القرن الثالث إلی الاهتمام بکلامه الذی علیه مسحة من الکلام الإلهی.

 

بما أنّ الإمام (ع) کان عدیل القرآن وقرینه ویسیر مع القرآن جنباً إلی جنب، و ما إن رأیت کلاما من الإمام (ع) الاّ وذلک متأثر بالقرآن الکریم صریحا کان أو ضمنیا، بناء علی هذا الأمر عزمتُ علی أن أعالج کیفیة تأثر الإمام (ع) بالقرآن الکریم من حیث البلاغة و المعنی، فاخترت قسم الخطب نصفها، (من الخطبة الأولی إلی خطبة المئة و العشرین) لکی أبیّن مدی تأثرها  بالقرآن الکریم معنی وبلاغة، أی کیفیة أثر القرآن الکریم فی خطب نهج البلاغة من حیث اللفظ وأخذ المعنی، راجیاً أن یسهّل الأمر للباحثین الذین یشتاقون معالجة الصلة بین نهج البلاغه و القرآن الکریم.

 

ومنهجیتنا فی هذه الرسالة أن نذکر الخطب التی فیها صلة بالقرآن الکریم تضمیناً أو اقتباساً أو استشهادا أو تلمیحاًً أو تفسیراً وبعد هذه، نأتی بموارد هذه الصلة مبینین مفهوم العبارة، وموضوعها الذی أدّت إلی بیان کلامه متأثراً بالقرآن الکریم، ونذکر الصلة البلاغیة، أی کیفیة التأثر وبیان نوعه مستعینین بالتفاسیر القرآنیة فی تبیین مفهوم الآیات التی أعطت روعة وجلالة لکلام الإمام (ع) فی الخطبه و جعلها سهل الفهم للدارسین و الباحثین.

 

 

 

خلفیّة الموضوع:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……5

 

2-1-2. تاریخچه………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……7

 

2-1-3. التهاب…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……7

 

 

 

2-1-3-1. علایم التهاب……………………………………………………………………………………………………………………………………9

 

2-1-3-2. مدیاتور های التهاب………………………………………………………………………………………………………………………..9

 

2-1-3-3. پاسخ التهابی…………………………………………………………………………………………………………………………………….9

 

2-1-4. ایكوزانوئیدها……………………………………………………………………………………………………………………………………….11

 

2-1-4-1. تعریف………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 11

 

2-1-4-2. ساختمان و بیوسنتز……………………………………………………………………………………………………………………..11

 

2-1-5. مسیر سیكلواكسیژناز…………………………………………………………………………………………………………………………14

 

2-1-5-1. پروستاگلاندین‌ها……………………………………………………………………………………………………………………………18

 

2-1-5-1-1. تاریخچه…………………………………………………………………………………………………………………………………… 18

 

2-1-5-1-2. ساختمان…………………………………………………………………………………………………………………………………. 18

 

2-1-5-2. اثرات بیولوژیك پروستانوئیدها……………………………………………………………………………………………………. 19

 

2-1-5-2-1. نقش پروستانوئیدها در فرآیند درد و التهاب…………………………………………………………………………. 21

 

2-1-6-3.آنزیم سیکلواکسیژناز  و  ایزوفرمهای  آن……………………………………………………………………………………..21

 

2-1-5-3-1.ساختمان بیوشیمیایی ایزوفرم‌های آنزیم سیکلو اکسیژناز……………………………………………………..22

 

2-1-5-3-2.ساختمان سه بعدی آنزیم سیکلو اکسیژناز………………………………………………………………………………23

 

2-1-5-3-3.جایگاه فعال سیکلواکسیژنازی……………………………………………………………………………………………….. 25

 

2-1-5-3-4.مقایسه‌ی جایگاه فعال سیکلواکسیژنازی cox-1وcox-2 ………………………………………………….. 27

 

2-1-5-3-5.مقایسه‌ی cox-1 و cox-2 دراتصال به مهارکننده‌های سیکلو اکسیژناز……………………………..29

 

2-1-5-3-6. بررسی ساختار کریستالی کمپلکس آنزیم cox-1 و مهار کننده……………………………………….. 30

 

2-1-5-3-7.بررسی ساختار کریستالی کمپلکس آنزیم cox-2-مهار کننده …………………………………………. 31

 

2-1-6.مهار كننده‌های سیكلواكسیژناز……………………………………………………………………………………………………… 33

 

2-1-6-1.مهار كننده‌های كلاسیك (غیرانتخابی)…………………………………………………………………………………….. 34

 

2-1-6-1-1.طبقه‌بندی ساختمانی مهار کنندگان غیر انتخابی آنزیم سیکلو اکسیژناز…………………………… 34

 

2-1-6-1-1-1.سالیسیلات‌ها…………………………………………………………………………………………………………………… 38

 

2-1-6-1-1-2. آریل آلکانوئیک اسیدها……………………………………………………………………………………………………39

 

 

 

2-1-6-1-1-3. N–آریل آنترانیلیک اسید ها (فنامات ها)……………………………………………………………………. 40

 

2-1-6-1-1-4. انوئیك اسیدها (اکسیکامها)………………………………………………………………………………………….. 41

 

2-6-1-2.مکانیسم مهار آنزیم سیکلو اکسیژناز توسط مهار کنندگان غیر انتخابی……………………………….. 42

 

2-1-6-1-3.کاربردهای درمانی مهار کنندگان غیر انتخابی آنزیم سیکلو اکسیژناز………………………………..43

 

2-1-6-1-3-1. فعالیت  ضد التهابی داروهای ضد التهاب غیر استروئی……………………………………………… 43

 

2-1-6-1-3-2.اثرات ضد تب داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی………………………………………………………. 44

 

2-1-6-1-3.عوارض جانبی مهار کنندگان غیر انتخابی آنزیم سیکلو اکسیژناز……………………………………… 44

 

2-1-6-1-4-1. عوارض گوارشی…………………………………………………………………………………………………………….. 45

 

2-1-6-1-4-2. عوارض پوستی :……………………………………………………………………………………………………………. 47

 

2-1-6-1-4-3. عوارض كلیوی :…………………………………………………………………………………………………………….. 47

 

2-1-6-1-4-4. عوارض کبدی :……………………………………………………………………………………………………………… 48

 

2-1-6-1-4-5. اثرات داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بر پلاکت ها……………………………………………… 48

 

2-1-6-1-4-6. واکنش حساسیت به نور:………………………………………………………………………………………………   48

 

2-1-6-2. مهارکننده های انتخابی COX2 …………………………………………………………………………………………  48

 

2-1-6-2-1. طبقه‌بندی ساختمانی مهار کنندگان انتخابی cox-2 …………………………………………………….  49

 

2-1-7. مسیر لیپوكسیژناز………………………………………………………………………………………………………………………. 50

 

2-1-8-1.  لكوترین‌ها…………………………………………………………………………………………………………………………….  50

 

2-1-7-1-1. بیوسنتز……………………………………………………………………………………………………………………………..  51

 

2-1-7-1-2. اثرات بیولوژیك لكوترین‌ها……………………………………………………………………………………………….  54

 

2-1-7-1-3. اثرات لكوترین‌ها در فرآیند التهاب…………………………………………………………………………………..  55

 

2-1-7-2. مهارکننده‌های لکوترینها:………………………………………………………………………………………………………  56

 

2-1-7-2-1. آنتی‌اکسیدانها:…………………………………………………………………………………………………………………..  56

 

2-1-7-2-2. شلات کننده‌های آهن:……………………………………………………………………………………………………..  57

 

2-1-7-2-3. مهار کننده‌های رقابتی:…………………………………………………………………………………………………….  58

 

…………………………………………………………………………………………………  59FLAP. مهارکننده‌های   2-1-7-2-4

 

2-1-7-2-5. آنتاگونیست رسپتور لکوترین‌ها:……………………………………………………………………………………….  60

 

2-1-8. مسیرهاغیر آنزیماتیك……………………………………………………………………………………………………………….  61

 

2-1-8-1. مسیر ایزوپروستان…………………………………………………………………………………………………………………  61

 

2-1-8-2. مالون دی آلدهید…………………………………………………………………………………………………………………..  64

 

2-1-8-4.3 هیدروکسی نوننال 4-Hydroxynonenal   ………………………………………………………………..  65

 

2-1-8-4. نقش سوپراکسید و نیتریک اکسید در فرآیندهای التهابی…………………………………………………..  66

 

بخش دوم:مطالعات دیگران دراین زمینه

 

2-2-1. بررسی مطالعات دیگران در این زمینه………………………………………………………………………………………. 70

 

2-2-2. مهار کننده‌های همزمان COX/LOX :………………………………………………………………………………..  71

 

2-2-2-1.NSAID ‌های اصلاح شده: …………………………………………………………………………………………………  71

 

2-2-2-2. مشتقات ان-آریل فتالیمیدها:………………………………………………………………………………………………….71

 

فصل سوم: مواد وروش‌ها

 

3-3.مراحل فارماکولوژیک……………………………………………………………………………………………………………………….. 76

 

3-3-1.حیوانات……………………………………………………………………………………………………………………………………….  76

 

3-3-2.تهیه‌ی نمونه‌ها جهت انجام تست‌های فارماکولوژیک…………………………………………………………………  76

 

3-3-3.اثرات ضد التهابی…………………………………………………………………………………………………………………………  77

 

3-3-5.انالیز اماری داده ها………………………………………………………………………………………………………………………..78

 

فصل چهارم: نتایج

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

 

بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………  94

 

 

 

خلاصه انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………………….99 منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..101

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول 1. مقایسه درصد مهار ضد التهابی مشتقات در ساعت 1 الی 4 …………………………………………………..91

 

جدول2. بررسی اثرات ضد التهابی مشتقات سنتز شده………………………………………………………………………….92

 

 

 

نمودار شماره 1. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق  4-Fluroبا ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل…………………………………………………………………………………………………………………………………………….80

 

نمودار شماره 2. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق 2,6 di-Chloro  با ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل………………………………………………………………………………………………………………………….81

 

نمودار شماره 3. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق  4-Fluroبا ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل…………………………………………………………………………………………………………………………………………….82

 

نمودار شماره 4.مقایسه اثر ضد التهابی مشتق 4-Chloro  با ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل…………………………………………………………………………………………………………………………83

 

نمودار شماره 5. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق  2-Chloroبا ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل…………………………………………………………………………………………………………………………84

 

نمودارشماره6. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق 2-Fluro  با ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل………………………………………………………………………………………………………………………………………………85

 

نمودار شماره 7. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق 3-Chloro با ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل…………………………………………………………………………………………………………………………86

 

نمودار شماره 8. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق Furanبا ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل………………………………………………………………………………………………………………………………………………87

 

نمودار شماره 9. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق Pirazol با ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل………………………………………………………………………………………………………………………………………………88

 

نمودار شماره 10. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق4-Nitro  با ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل…………………………………………………………………………………………………………………………89

 

نمودار شماره 11. مقایسه اثر ضد التهابی مشتق 12(pirazol) با ایندومتاسین, مفنامیک اسید,بروفن, دیکلوفناک , آسپرین وکنترل………………………………………………………………………………………………………………………….90

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل 2-1.مسیرهای اصلی سنتز ایکوزانوئیدها…………………………………………………………………………………………14

 

شكل 2-2. اثرات پروستاگلاندین‌های تولید شده توسط COX-1 و COX-2…………………………………….15

 

شکل 2-3. دو مرحله‌ی ابتدایی بیوسنتز پروستانوئیدها……………………………………………………………………………16

 

شكل 2-4. مسیر سیكلواكسیژناز……………………………………………………………………………………………………………….17

 

شکل2-5.  ساختار عمومی پروستاگلاندینها……………………………………………………………………………………………..18

 

شکل 2-6.ساختمان سه بعدی آنزیم سیکلواکسیژناز………………………………………………………………………………..24

 

شکل 2-7. طرح شماتیک جایگاه های فعال cox-1و cox-2……………………………………………………………….26

 

شکل 2-8. نقش کلیدی جایگزینی  اسید آمینه ی والین به جای ایزولوسین درcox-2 و افزایش حساسیت cox-2 در  مهار اختصاصی توسط سلکوکسیب………………………………………………………………………………………28

 

شکل 2-9. مقایسه ی جایگاه فعال سیکلو اکسیژنازی cox-1و cox-2………………………………………………..29

 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

شکل 2-10. ساختمان مولکولی sc-558………………………………………………………………………………………………..31

 

شکل 2-11. ساختار کریستالی کمپلکس cox-1 با فلوربی پروفن و cox-2 باsc-558………………….32

 

شکل2-12. ساختار مشتقات سالیسیلیک اسید………………………………………………………………………………………..34

 

شکل 2-13. ساختار مشتقات آریل و هترو آریل استیک اسید………………………………………………………………..35

 

شکل2-14. ساختار مشتقات آریل پروپیونیک اسید…………………………………………………………………………………36

 

شکل 2-15 .ساختار مشتقات فنامات……………………………………………………………………………………………………….36

 

شکل 2-16.ساختار مشتقات انولیک اسید………………………………………………………………………………………………..37

 

شکل 2-17.واکنش انولیزاسیون ………………………………………………………………………………………………………………37

 

شکل 2-18.نقش های فیزیولوژیک پروستانوئید ها در بدن……………………………………………………………………..45

 

شکل 2-19.آسیب اولیه و ثانویه توسط NSAIDs………………………………………………………………………………..47

 

شکل2-20. دو مهار کننده ی اختصاصی cox-2…………………………………………………………………………………..49

 

شکل 2-21.طبیعت رادیکالی واکنش تشکیل 5-HPETE……………………………………………………………………52

 

شكل 2-22. مسیر لیپوكسیژناز…………………………………………………………………………………………………………………53

 

شكل (2-23)……………………………………………………………………………………………………………………………………………..57

 

شکل(2-24)………………………………………………………………………………………………………………………………………………57

 

شکل(2-25)……………………………………………………………………………………………………………………………………………….58

 

شکل(2-26)……………………………………………………………………………………………………………………………………………….59

 

شکل(2-27)……………………………………………………………………………………………………………………………………………….59

 

شکل(2-28)……………………………………………………………………………………………………………………………………………….60

 

شکل(2-29)شمای کلی از مسیرهای آنزیماتیک و غیر آنزیماتیک آراشیدونیک اسید……………………………61

 

شکل(2-30)شمایی از تشکیل تعدادی از ایزوپروستان ها………………………………………………………………………..62

 

شکل(2-31)تشکیل ایزوپروستان‌ها از آراشیدونیک اسید…………………………………………………………………………62

 

شکل(2-32)F3-isoprostane………………………………………………………………………………………………………………64

 

شکل(2-33)مراحل لیپید پراکسیداسیون و تشکیل مالون دی آلدهید……………………………………………………65

 

شکل(2-34)4-هیدروکسی نوننال…………………………………………………………………………………………………………….66

 

شکل(2-35)شمایی از NO و سوپراکسید و تولید پراکسی نیتریت………………………………………………………..67

 

شکل (2-36) تصویری از تخریب سلولی ایجاد شده بر اثر پراکسی نیتریت تولید شده بوسیله‌ی سوپر اکسید و NO………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..68

 

شکل (2-37) شکل مربوط به ترکیبات مشابه ترکیبات بررسی شده………………………………………………………71

 

شکل (2-38) تالیدوماید……………………………………………………………………………………………………………………………72

 

شکل (2-39) فتالیمید……………………………………………………………………………………………………………………………..72

 

شکل (2-40) نحوه سنتز ترکیبات مورد بررسی……………………………………………………………………………………….73

 

شکل (2-41) ترکیبات مورد آزمایش به ترتیب از سمت چپ به راست از شماره 1-9 و 3 ترکیب 10و11و12…………………………………………………………………………………………………………………………………………………74

 

شكل (3-1) گاواژ موش صحرایی………………………………………………………………………………………………………………76

 

شكل (3-2) نحوه گرفتن موش صحرایی…………………………………………………………………………………………………..77

 

 

 

 

 

خلاصه فارسی

 

در این پروژه برای سنجش پاسخ ضد التهابی مشتقات جدید N– آریل فتالیمید از تست Carrageenan induced rat Paw edema استفاده می شود.

 

ادم از طریق تزریق زیر جلدی 0.1ml از محلول   کاراژینان که در نرمال سالین حل شده است به کف پای راست موش صحرایی نیم ساعت بعد از گاواژ دوزهای مختلف مشتقات (تست) ایجاد می شود و سپس ضخامت کف پا، بخش داخلی تا خارجی توسط کولیس دیجیتال به فاصله زمانی 5/0، 1، 2، 3، 4 و 5 ساعت بعد از تزریق کاراژینان اندازه گیری می شود و ادم توسط تغییرات ضخامت کف پا قبل و بعد از تزریق کاراژینان اندازه گیری می شود.

 

اثر ضد التهابی توسط درصد مهار ادم توسط فرمول زیر محاسبه می گردد:

 

 

 

: تغییرات ضخامت کف پا قبل و بعد از تزریق (گروه کنترل)

 

: تغییرات ضخامت کف پا قبل و بعد از تزریق (گروه تست)

 

 

 

• ضرورت و اهمیت موضوع

: پرستار نقش مهم و اساسی در مراقبت از بیمار و سلامت وی ایفاء می کند. سلامت پرستاران به دلایل متعددی نسبت به سایر مردم جامعه در معرض خطر بیشتری است. یکی از مهم ترین دلایل ایجاد تنش و استرس در پرستاران که کمتر به آن پرداخته شده است، تعارض بین کار و زندگی خانوادگی است که می تواند تاثیر مهمی بر عملکرد و سلامتی پرستاران داشته باشد.

 

هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط سلامت عمومی با تعارض کار و خانواده در پرستاران انجام شده است.

 

مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی 374 پرستار شاغل در هشت مرکز آموزشی درمانی شهر رشت به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب  و با استفاده از ابزار سه بخشی شامل: پرسشنامه اطلاعات فردی و شغلی، پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (GHQ) و پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون بررسی شدند. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی(اسپیرمن، من ویتنی یو و رگرسیون لجستیک چندگانه)  در نسخه SPSS (17) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

 

نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که 111نفر(7/29%) از واحدهای مورد پژوهش سالم و 263 نفر(3/70%) احتمال اختلال درسلامتی را دارند. همچنین در تمام حیطه های تعارض کار- خانواده و خانواده- کار شاخص های آماری(میانگین، میانه و انحراف معیار) در پرستاران با اختلال در سلامتی بالاتر از پرستاران سالم است(001/0 P<).مدل رگرسیون لجستیک چندگانه نشان داد که با تعدیل متغیرهای زمینه ای و مداخله گر حیطه تعارض کار- خانواده از نظر فشار و تعارض خانواده- کار از نظر زمان از حیطه های تاثیر گذار در سلامت پرستاران هستند همچنین از بین عوامل فردی و شغلی، مشارکت همسر(001/0 P<)، پست سازمانی (01/0 P<)، علاقه به شغل(008/0 P<)، داشتن شغل دوم (24/0 P<) و نگهداری از افراد سالمند و یا معلول در خانواده(05/0 P<) از عوامل مرتبط با سلامت پرستاران می باشد.

 

کلید واژه ها: پرستاران/ سلامت عمومی/ تعارض کار- خانواده/ تعارض خانواده-کار

 

 

دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی رش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول:  کلیات
بیان مساله	1
اهداف پژوهش( هدف کلی و اهداف ویژه)	7
سوالات پژوهش	9
تعاریف نظری واژه ها	10
تعاریف عملی واژه ها	12
محدودیت های پژوهش	15
پیش فرض های پژوهش	15
فصل دوم : زمینه و پیشینه پژوهش
چهار چوب پژوهش	16
بر مطالعات	41
فصل سوم  : روش اجرای تحقیق
نوع پژوهش	60
جامعه پژوهش	60
نمونه پژوهش، تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری	60
مشخصات واحدهای مورد پژوهش	60
محیط پژوهش	61
ابزار گردآوری اطلاعات	61
تعیین اعتبار علمی یا روایی ابزار	63
تعیین اعتماد علمی یا پایایی ابزار	63
روش گردآوری اطلاعات	65
روش تجزیه تحلیل داده ها و روشهای آماری	66
ملاحظات اخلاقی	66
فصل چهارم : نتایج تحقیق
یافته های پژوهش	67
فصل پنجم : بحث و بررسی یافته ها
تجزیه و تحلیل  یافته ها	95
نتیجه گیری نهائی یافته ها	112
کاربرد یافته ها در پرستاری	115
پیشنهادات براساس یافته ها	117
فهرست منابع	119
پیوست
پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون
پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی گلدبرگ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

فهرست جداول و نمودارها:
صفحه
جدول شماره 1: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب خصوصیات فردی، خانوادگی و شغلی	67
جدول شماره 2 : شاخص های پراکنندگی مرکزی صفات کمی واحدهای مورد پژوهش	71
جدول شماره 3: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به تعارض کار – خانواد از نظر زمان و تعیین م     میانگین آن	72
جدول شماره 4: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به تعارض کار – خانواد از نظر فشار و تعیین میانگین آن	73
جدول شماره 5: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به تعارض کار- خانواده از نظر رفتار و تعیین میانگین آن	74
جدول شماره 6: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به تعارض خانواده- کار از نظر زمان و تعیین میانگین آن	75
جدول شماره 7: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به تعارض خانواده- کار از نظرفشار و تعیین میانگین آن	76
جدول شماره8: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به تعارض خانواده- کار از نظر رفتار و تعیین میانگین آن	77
جدول شماره 9: تعیین میانگین  کلی نمره تعارض کار- خانواده و خانواده- کار و ابعاد آن ها	78
جدول شماره 10: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به حیطه جسمانی پرسشنامه سلامت عمومی و میانگین نمره این حیطه	79
جدول شماره11: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به حیطه اضطراب و بی خوابی پرسشنامه سلامت عمومی و میانگین نمره این حیطه	80
جدول شماره 12: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به حیطه اختلال در عملکرد اجتماعی پرسشنامه سلامت عمومی و میانگین نمره این حیطه:	81
جدول شماره 13: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب سوالات مربوط به حیطه افسردگی پرسشنامه سلامت عمومی و میانگین نمره این حیطه	82
جدول شماره 14: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش بر حسب وضعیت کلی سلامت عمومی	83
جدول شماره 15: تعیین نرمال بودن توزیع سلامت عمومی و تعارض کار – خانواده و خانواده – کار و ابعاد آن ها	84
جدول شماره 16: تعیین ارتباط ابعاد سلامت عمومی با تعارض کار- خانواده	85
جدول شماره 17: تعیین ارتباط سلامت عمومی(کیفی) با تعارض کار- خانواده	86
جدول شماره 18: تعیین ارتباط ابعاد سلامت عمومی با تعارض خانواده- کار	87
جدول شماره 19: تعیین ارتباط سلامت عمومی(کیفی) با تعارض خانواده- کار	88
جدول شماره 20: برآورد ضریب رگرسیونی ارتباط سلامت عمومی و تعارض کار- خانواده با تعدیل متغیرهای فردی و شغلی بر اساس مدل لجستیک رگرسیون چندگانه	89
جدول شماره 21: برآورد ضریب رگرسیونی ارتباط سلامت عمومی و تعارض خانواده- کار با تعدیل متغیرهای فردی و شغلی بر اساس مدل لجستیک رگرسیون چندگان	92
نمودارها:
نمودار شماره 1: وضعیت سلامت عمومی واحدهای مورد پژوهش	83
نمودار شماره 2:  شدت ارتباط تعارض کار- خانواده از نظر فشار  با سلامت عمومی	90
نمودار شماره 3: مقایسه فاصله اعتماد 95% میانگین نمره تعارض کار- خانواده از نظر فشار بر حسب اختلال در سلامت عمومی	91
نمودار شماره 4: شدت ارتباط تعارض خانواده- کار از نظرزمان  با سلامت عمومی	93
نمودار شماره5: مقایسه فاصله اعتماد 95% میانگین نمره تعارض خانواده- کار از نظرزمان  بر حسب اختلال در سلامت عمومی	94

بیان مسئله:

 

سلامتی حق اساسی هر انسان و یک هدف اجتماعی است؛ تمام دولت ها و سازمان ها موظف به تامین سلامت افراد می باشند(1). سلامتی که دارای ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی است، شرط لازم و ضروری برای ایفای نقش های فردی و اجتماعی می باشد و همه انسان ها در صورتی می توانند فعالیت کامل داشته باشند که هم خود را سالم احساس کنند و هم جامعه آن ها را سالم بداند(2). عوامل متعددی از قبیل ساختار زیست شناختی، سبک زندگی، محیط، وضعیت اقتصادی- اجتماعی و جنسیت بر سلامتی تاثیر گذار هستند. بدون تردید کسی که دچار اختلال در سلامتی است از بر عهده گرفتن تعهدات و الزامات فردی، خانوادگی و اجتماعی ناتوان خواهد بود(3). تعریف سازمان بهداشت جهانی[1] از سلامت نیز بیان کننده ارتباط بین ابعاد مختلف جسمی، روانشناختی، اجتماعی، معنوی و فیزیکی انسان می باشد(4).

 

از عوامل بسیار مهم اثرگذار بر سلامتی فرد شغل اوست. برخی مشاغل از طریق در معرض قرار دادن فرد با عوامل تنش زای متعدد و مختلف فیزیکی، جسمی، روان شناختی و اجتماعی بیش از سایر مشاغل سلامتی فرد را تهدید می کنند(3). سلامت کارکنان چه از بعد جسمی و چه از بعد روانی در محیط کار، از جمله مسائلی است که در سازمان ها مورد توجه زیادی قرار گرفته است. مطالعات متعددی نشان داده اند که سلامت ارتباط مستقیمی با عوامل درونی- اجتماعی دارد و این عوامل نیز نقش مهمی هم در وضعیت سلامت و هم در ایجاد بیماری بر عهده دارند(5). کار ابزار تامین نیازهای انسان است و طبیعتاً فردی که با انجام مقدار معینی از کار، نیازهای خود را تامین می کند باید به جنبه های دیگر زندگی خود نیز بپردازد چرا که کار تمام نیازهای انسان را ارضاء نمی کند(6).

 

امروزه بخش بهداشت و درمان به دلیل ارتباط مستقیم با سلامت انسان ها یکی از مهم ترین حوزه های توسعه پایدار در جوامع بشری به شمار می رود(7). یكی از ارزشمند ترین سرمایه‏ های سازمان های بهداشتی و درمانی هر کشور، نیروی انسانی آن ها می‏باشد که در این میان پرستار نقش مهم و اساسی را در مراقبت از بیمار و سلامت وی ایفاء می کند(8). پرستاران از اعضای مهم در سیستم خدمات سلامت هستند که جامعه بشری به خدمات آن ها نیازمند است و آن ها تاثیر خود را در نظام سلامت از طریق ایفای نقش های مختلف انجام می دهند(9). کادر پرستاری حدود 80-60 درصد از نیروی انسانی بیمارستانها را تشکیل می دهند(9). به طوری که طبق  آمار سال 1390، 170 هزار نفر از کارکنان پرستاری مرد و زن در بخش دولتی و خصوصی مشغول به كار می باشند و سالیانه 8000 نفراز پرستاران فارغ التحصیل به این تعداد اضافه می شوند(10).  همچنین آمار ارائه شده از سوی سازمان نظام  پرستاری شهر رشت در سال 1390، تعداد پرستاران شاغل در بیمارستان های دولتی شهر رشت را 1169 نفر گزارش نموده است. لذا با توجه به تعداد زیاد پرستاران، به خصوص پرستاران زن، بدیهی است آن ها در انجام مسئولیت جهت تامین بهداشت و سلامت جامعه نقش مهم و اساسی دارند زیرا ضمن مراقبت از سلامت و بهداشت جامعه و خانواده مسئول سلامت خود نیز هستند(12،11).

 

سلامت پرستاران به دلایل متعددی نسبت به سایر مردم جامعه در معرض خطر بیشتری است(13). سازمان بهداشت جهانی پس از مطالعه بر روی مشاغل پر تنش اعلام کرد که از 130 شغل مورد بررسی، پرستاران رتبه 27 را در مراجعه به پزشک از نظر مشکلات مربوط به سلامت کسب کرده اند(14). به علاوه مطالعات نشان دهنده بروز مشکلات مختلف روحی، به خصوص افسردگی و اضطراب در پرستاران         می باشد(15). کار طولانی با بیماران بدحال، ایفای نقش حمایتی در ارتباط با بیماران سالخورده و ارائه مراقبت های ویژه به بیماران خاص، به خصوص، پرستاران زن را با توجه به ویژگی حساس بودنشان مستعد ابتلاء به انواع اختلالات روحی و روانی می کند(16). از دیگر مسائل، مشکلات جسمی پرستاران می باشد که به علت شرایط فیزیکی کار پرستاری، این افراد با آن مواجه می شوند. به طوری که کمردرد شایع ترین مشکل جسمی بیش از نیمی از زنان پرستار می باشد که باعث می شود حدود 18 درصد از آن ها کار خودرا ترک کنند و یا به مشاغل دیگر روی بیاورند. همچنین اختلالات خواب و ریتم های بیولوژیک از جمله مشکلاتی است که به وفور در میان این قشر یافت می شود(18،17).

 

گوستافسن[2] نیز در مطالعه خود، کیفیت خواب و سلامتی زنان را در ارتباط با شرایط کاری پرستاری بر روی160 نـمونه مورد مطالعه قرار داد و نتیجه گرفـت که 45 درصد از پرستاران، خـواب ناکافی 30 درصـد

 

مشکلات گوارشی و 62 درصد از درد کمـر و مفاصل شکایت داشتند و 35 درصد از آن ها دچار فرسـودگی

 

شغلی بودنـد(19).

 

در این میـان، یکی از مهـم ترین علل ایجاد کننده اختلال در سـلامت پرستاران که کمـتر به آن پرداخته شده، تعارض کار با خانواده[3] و خانواده با کار است[4] که می توانند تاثیرات مهمی بر عملـکرد پرستاران داشته

 

مفاهیم کار و خانواده بیشترین و قوی ترین پیوند را با فرد و جامعه دارند که ایجاد تعادل بین آن ها از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است. تعادل مورد نظر تعادلی پویاست که هر عنصر آن ضمن ارتباط و کنش متقابل با عنصر دیگر، نقش مکمل و حمایت کننده نیز دارد و برای رسیدن به چنین تعادلی لازم نیست یکی به نفع دیگری کنار گذاشته شود. این تعادل خود به خود ایجاد نمی شود و اگر رابطه بین کار و زندگی مدیریت نشود، تعارض بین آن ها زیان های جبران ناپذیری برای فرد، سازمان و جامعه در پی خواهد داشت(22).

 

روش بلا و اسپنله[5]، تعارض نقش ها[6] را محصول از دست رفتن شرایط تعادل نقش ها در جامعه              می دانند(23). ابرکرامپی و همکاران[7] سه معنی جداگانه برای تعارض نقش در نظر می گیرند؛ در معنای اول تعارض نقش حاصل انتظارات ناسازگار دو یا تعداد بیشتری از نقش هایی است که فرد ایفای آن ها را به طور هم زمان برعهده دارد. در معنای دوم تعارض نتیجه اختلاف در تعریف نقش مشخص از سوی فرد و سایر شرکای نقش است و در معنای سوم تعارض ناشی از انتظارات متعارض نقش های مرتبط با یک نقش کانونی است. بنابراین هر گاه فرد در وضعیتی قرار بگیرد که مجبور به قبول هم زمان دو نقش شود که تکالیفی متداخل بر عهده اش می گذارند، تعارض نقش ایجاد شده است(24).

 

تعارض متقابل کار- خانواده مشکلی برای پرستاران و حرفه پرستاری محسوب می شود. بسیاری از پرستاران امروزه با چالش متعادل سازی نقش های شغلی و خانوادگی خود روبرو هستند. هنوز دقیقاً مشخص نیست که چگونه و چه تعداد از پرستاران آن را تجربه می کنند و کدام یک از ابعاد آن می توان تاثیر بیشتری بر عملکرد پرستاران داشته باشد. اما نتایج مطالعات، شیوع و تکرار بالای این پدیده را نشان         می دهد که می تواند علتی برای ترک خدمت پرستاران باشد(25). کریز واکز[8] و همکاران در مطالعه خود بر روی پرستاران آمریکایی می نویسند که تعارض کار و خانواده ممکن است منجر به ترک حرفه و تشدید بحران کمبود پرستار گردد. به اعتقاد آنان پرستاران به دلیل شرایط شغلی از جمله پایین بودن حمایت سازمانی، تعداد نوبت های کاری، سختی کار، ساعات کاری طولانی و غیره بیشتر در معرض تعارض ناشی از کار و خانواده قرار دارند و هر ساله تعداد زیادی از پرستاران در آمریکا به دلیل عدم رضایت شغلی، کارشان را ترک می کنند که این امر علاوه بر اتلاف هزینه های صرف شده جهت آموزش آنان، موجب از دست دادن مهارت ها، تخصص و منابع نیز می شود(26).

 

 

 

 

اندومتریت پس از زایش به صورت التهاب محدود به اندومتریوم (لایه داخلی رحم) که 21 روز یا بیشتر پس از زایش و بدون نشانه­های بیماری عمومی رخ می­دهد، تعریف شده است (Sheldon et al. 2006a). تشخیص اندومتریت بالینی با قطر گردن رحم بیش از 5/7 سانتی­متر در ملامسه راست روده­ای بعد از روز 20 پس از زایش یا از حضور ترشحات مهبلی موکوسی-چرکی یا چرکی بعد از روز 26 پس از زایش تعریف شده است (LeBlanc et al. 2002a).

 

میزان شیوع اندومتریت در کشورهای مختلف بسیار متفاوت بوده است. این میزان از 5/4-6/2 در اسپانیا (Lopez-Gatius 2003)، 10 درصد در بریتانیا (Noakes et al. 2009)، 25 درصد در ژاپن (Gautam et al. 2009)، تا 53 درصد در ایالات متحده (Gilbert et al. 2005) متغیر بوده است که این تفاوت می­تواند به دلیل عدم توصیف روش­های تشخیصی، معیارهای متفاوت درجه بندی عفونت­های رحمی، دوره پس از زایشی که هنگام تشخیص عفونت گاو در آن قرار داشته، تعداد زایش گاو و مدیریت متفاوت گله­ها باشد (Lewis 1997; Noakes et al. 2009). در مطالعات قبلی در گاوداری­های ایران میزان وقوع اندومتریت بالینی درجه 1 تا 3 بیش از 50 درصد بود (احمدی و همكاران، اطلاعات منتشر نشده).

 

اندومتریت تاثیرات نامناسب بر تولید­مثل و باروری گاو گذاشته و خسارات اقتصادی فراوانی را وارد می­آورد. حضور باکتری در رحم، التهاب

 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 و آسیب­های بافتی اندومتریوم را در پی دارد و سبب تأخیر در بازسازی رحم و همچنین به خطر افتادن حیات رویان می­شود (Azawi 2008; Sheldon et al. 2006a). همچنین عفونت باکتریایی رحم و یا مواد تولید شده از این باکتری­ها سبب سرکوب ترشح LH هیپوفیز و نقص در عملکرد و رشد فولیکول­های تخمدانی پس از زایمان و در نتیجه اختلال در تخمک­گذاری می­شود (Opsomer et al. 2000; Sheldon et al. 2002b). بنابراین اندومتریت سبب کاهش احتمال باروری شده و افزایش فاصله زایش تا اولین تلقیح و افزایش نسبت تلقیح به ازای آبستنی (از 2 به 42/2) و افزایش فاصله زایش­ها (10 تا 31 روز) را در پی دارد (Azawi 2008; LeBlanc et al. 2002a; Noakes et al. 2009). گاوهای مبتلا به ترشحات مهبلی چرکی برای آبستن شدن به میانگین 30 روز زمان بیشتر نسبت به گاوهای غیر مبتلا نیاز دارند که حداقل ضرر اقتصادی طولانی شدن روزهای باز را دارد که حدود 3 دلار در روز می­باشد (Dubuc 2011). پس اندومتریت می­تواند سبب کاهش میزان باروری و افزایش نرخ حذف به دلایل ناباروری شود. نتیجه اینکه اندومتریت می­تواند اثر فراوانی در کاهش سودآوری گله­های گاو شیری داشته باشد. این خسارات به دلیل افزایش فاصله زایمان تا آبستنی مجدد، افزایش میزان حذف، کاهش تولید شیر و تحمیل هزینه­های درمان می­باشد (Drillich 2006; LeBlanc et al. 2002a) به گونه­ای که خسارات آن را برای هر گاو مبتلا 166 پوند (Noakes et al. 2009) محاسبه کرده­اند.

 

 

 

 

1-1-کلیات

 

 

 

تحولات شگرف پایان قرن بیستم و پیش بینی انقلاب های علمی،  اطلاعاتی و مدیریتی در قرن بیست و یكم،  مبین ابهام اساسی فرا روی بشر در مواجهه با آینده است.  در دوره ای كه مضاعف شدن تولید علم و دانش به كمتر از پنج سال رسیده ،  مسئله ای اساسی به نام انفجار اطلاعات،  تحولی عظیم و واقعیتی غیر قابل انكار است.  نقش محوری دانشگاه ها و نظام آموزش عالی در شكل گیری و رهبری این تحولات،  انكار ناپذیر است(سبحانی نژاد و افشار،  1388) وجود آموزش عالی برای تضمین آینده اجتماعی اقتصادی تمام كشورها امری حیاتی است.  امروز رشد فناوری مستلزم نیروی كاری است كه فرهیخته،  انعطاف پذیر و از نظر تسلط بر فناوری توانا باشد و برای مقابله با مشكلات پیچیده جامعه و اقتصاد جهانی،  آمادگی بهتری داشته باشد.  دانشگاه ها بهترین تشكیلاتی هستند كه با ارایه دانش و مهارتهای سطح بالا با محتوایی متناسب با نیازهای اقتصادی صلاحیت های شغلی به اشخاص می دهند و بنا به گفته كناپر و كراپلی،  سكوی پرش برای ورود به بازار كار هستند. (محمدی مهر ،  ملکی ،  خوشدل و عباس پور، 1390)

همچنین با پیچیده شدن جوامع،  نیازهای فردی و اجتماعی نیز پیچیده می شوند.  بدین سبب وظیفه و مسئولیت مدرسان و اساتید امروز در فرایند آموزش و تدریس نسبت به گذشته سنگین تر و پیچیده تر شده است.  یكی از مؤثرترین و كارسازترین مؤلفه های نظام آموزشی عالی را اعضای هیئت علمی و اساتید دانشگاه تشكیل می دهد و عملكرد و سلوك حرفه ای آنان بیش از هر چیز در روش های تدریسشان متجلی خواهد شد.  آگاهی و شناخت اساتید از اصول و روش های علمی می تواند آن ها را در كار خود موفق و مؤید سازد.  امروزه كار تدریس نیز همچون مشاغل دیگر به تخصص های دیگری نیاز دارد.  (طاهری زاده، 1390)

 

بدین منظور توجه به تدریس اساتید و مهارت های آنان می تواند  نقش عمده ای در شکل گیری نوآوری دانشگاهی داشته باشد و همچنین بر روند یادگیری دانشجویان تاثیر بگذارد.  چرا که تدریس و یادگیری دو وازه لازم و ملزوم هستند و مهارت در تدریس می تواند به گرایش دانشجویان نسبت به انواع یادگیری ها از جمله یادگیری مادام العمر دامن زند . ارکان اساسی در هر دانشگاه ،  استاد ،  دانشجو و محیط آموزشی است .  مطابق دیدگاه طراحی سیستماتیک آموزشی ،  استاد اصلی ترین عامل برای ایجاد موفقیت مطلوب در تحقق اهداف آموزشی می باشد .  یک استاد می تواند کمبود امکانات آموزشی و نقص کتب را جبران نماید .  در واقع عملکرد و ویژگی های اساتید باعث دستیابی به اهداف آموزشی و یادگیری دانشجو می گردد.  نقش استاد در سازندگی افراد و جوامع از دیرباز مورد تاکید قرار گرفته است .  در

 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 گزارش کمیته اروپایی یادگیری یکی از شاخص های کیفی در یادگیری مادام العمر استاد معرفی شده است. (محمدی مهر ،  ملکی ،  خوشدل و عباس پور، 1390)

 

یادگیری مادام العمر مترادف نوینی برای یادگیری است و دستاورد رشد تصاعدی اطلاعات است ­.  توسعه دانش،  مهارت ها،  علایق و فرصت های یادگیری در زندگی در فرایند یادگیری مادام العمر توسط افراد حفظ می شود.  یادگیری مادام العمر در برگیرنده فرایند یادگیری از گهواره تا گور بدون تحمیل اجبار و با میل و علاقه فردی است.  (محمدی مهر و همکاران، 1390) یادگیری مادام العمر همواره از شکلی به شکلی دیگر ،  جدای از نظام رسمی آموزش ،  در جریان بوده است .  دلیل این امر آن است که انسان در هر مرحله از زندگی تا زمانی که زنده و فعال است به آموختن موضوعات جدید نیاز دارد .  با ورود قرن بیست و یکم ضرورت  تطبیق فعال با تغییرات سریع فناوری آشکارتر شده است .  دیگر در این شرایط انباشته اطلاعاتی فرد در دوران تحصیل جوابگوی نیازهای آتی وی نبوده و با ناپایدار شدن اطلاعات ،  تاکید از آموزش رسمی بر یادگیری شخصی و مادام العمر تغییر جهت یافته است .  در نظام های نوین مسئولیت یادگیری بر عهده فراگیر گذاشته شده است و یادگیران براساس نیاز یا علاقه موضوعات یادگیری را انتخاب می کنند .  . در این شرایط محور یادگیری از معلم محوری به دانش آموز محوری تغییر یافته و نقش و جایگاه معلم از آموزنده دانش به نقش هدایت کننده و راهنما تبدیل شده است .  (افضل نیا ،  اشکوه و کلوی ، 1389) از طرفی به عقیده كندی و همكارانش (1994) در عصر حاضر،  مهمترین وظیفه دانشگاه به ویژه در دوره كارشناسی،  فراهم كردن زمینه های تحقق ایده یادگیری مادام العمر است.  دانشگاه باید علاوه بر تدارك فرصت های یادگیری متنوع و متعدد،  در صدد پرورش یادگیرندگان مادام العمر باشد.  این مؤسسه برای انجام بخش دوم رسالت خود باید تلاش كند دانشجویان را به دانش،  نگرش ها،  و مهارت هایی مجهز كند تا انگیزه و توانایی لازم برای تداوم یادگیری را در آنها افزایش دهد. (نصر اصفهانی و بقراطیان،  1385)

 

بنابراین در زمانی كه یادگیری مادام العمر چالش مهمی است كه هر فرد و هر جامعه ای با آن مواجه است،  دانشگاه ها می توانند عرصه بزرگی را برای تحقق آن فراهم آورند.  آنچه در آموزش دانشگاهی حائز اهمیت است تجهیز دانشجویان به نگرش ها و مهارت هایی جهت یادگیری توسط خودشان هم در آموزش رسمی و هم بعد از فراغت از تحصیل است .  و ایجاد نگرش به این موضوع که یادگیری در زمینه های خیلی متنوعی هم در نشست های علمی دانشگاهی و هم در جلسات غیر علمی ،  در جامعه ،  محیط کار و خانواده اتفاق می افتد.  و رسالت مهم دانشگاه در قرن بیست و یکم ،  تربیت یادگیرندگان مادام العمر است (محمدی مهر ، 1390)

 

-2- بیان مساله

 

 

 

در دنیای امروزی ،  توان سازگاری و اداره کردن تغییرات عنصر اصلی موفقیت و بقای هر سازمان است و کسب این توانایی ها خود ، مستلزم توجه سازمان به خلاقیت و نوآوری افراد است .  سازمان های موفق ،  سازمان هایی هستند که خلاقیت و نوآوری نوک پیکان حرکت آنان را تشکیل می دهد ،  به عبارتی سازمان های امروزی برای ادامه حیات ،  بایستی پویا بوده و مدیران و کارکنان آنها افرادی خلاق و نوآور باشند تا بتوانند سازمان را با این تحولات منطبق ساخته وجوابگوی نیازهای جامعه باشند .  می توان گفت در سیستم اقتصاد جهانی و رقابت روز افزون موجود ،  خلاقیت و نوآوری در حکم بقا و کلید موفقیت سازمان است .  . پیتر دراکر معتقد است در جهانی که دستخوش دگرگونی بوده و امنیت آن هر روز در معرض تهدید است ، تنها راه بقا ابداع و نوآوری است .  افزایش رشد اقتصادی ، بالابردن بهره وری و تولید تکنولوژی ،  کالاها و خدمات جدید از جمله فواید خلاقیت و نوآوری است که جیمز استونر نیز به آن اشاره کرده است. (حسینی و صادقی، 1389) در دنیای امروز كه رشد و گسترش علم و تكنولوژی از عناصر مهم پیشرفت و توسعه در همه ابعاد فرهنگی،  علمی،  اقتصادی و اجتماعی به حساب می آید و نهادها و نظام های آموزشی و پژوهشی،  نقش بس عظیم و پر اهمیت دارند. (سبحانی نژاد ، 1388) امروز نقش تعیین کننده دانشگاه های نسل سوم در رشد و توسعه ی کشورها و ارتباط نزدیک آن با توسعه اقتصادی و همچنین استفاده از ظرفیت دانشگاه ها در خلق ،  جذب ،  اشاعه و استفاده از فناوری ،  به یک باور عمومی تبدیل شده است . (حبیبی رضائی و سیاه منصوری، 1391)

 

نوآوری یک فرایند است که در این فرایند ابتدا فرد اجازه می دهد تصورش ( تصوری که به قول اینشتین از دانش مهم تر است ) به آسمان ها صعود کند ،  سپس آن را به زمین می آورد و مهندسی می کند ( مهندسی ایده ) تا تبدیل به ایده گردد .  سپس ایده ها را از طریق مدیریت ایده به ایده های عملی ،  مفید و مناسب تبدیل می کند .  (خلاقیت ) ؛ به دنبال آن ایده ها را به کالا ،  خدمات و فرایند تبدیل می نماید و نهایتا  با تجاری کردن محصولات ،  خدمات و فرایند های جدید یا توسعه یافته در بازار ،  فرایند نوآوری خاتمه می یابد .  (نصیری واحد و احمدی  ،  1388)

 

هر نوآوری جدید،  در بردارنده تركیب جدیدی از ایده ها،  قابلیت ها،  مهارت ها،  منابع و . . .  است.  در نتیجه هر چه گستره عوامل درون یك سیستم خاص وسیعتر باشد،  حوزه تركیب آن ها به روش های مختلف و ارائه نوآوری جدید كه پیچیده تر و پیشرفته خواهند بود،  وسیع تر می شود. (حلیمی ، 1387)