بی تردید انسان در تمامی دوران زندگی خود همواره با مشکلی بنام محدودیت و کمیابی و مواجه بوده است. این محدودیت و کمیابی در تمامی زمینه ها از جمله عوامل تولید و به تبع آن کالاها و خدمات کاملا محسوس است. از این رو بشر برای زندگی چاره ای جز استفاده هر چه بهتر از امکانات موجود جهت دسترسی به تولید بیشتر و با کیفیت بالاتر ندارد. در دنیای ما آنچه که به روشنی پاسخگوی این نیاز می باشد، مفهوم بالقوه کارایی و بهره وری است. (ابریشمی و نیاکان، 1389).

در جهان کنونی میزان تقاضای کالا نسبت به عرضه آن، به دلایلی همچون افزایش جمعیت، افزایش سطح توقعات و انتظارات مردم جامعه و 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  غیره به طور فزاینده­ای رو به افزایش است، این در حالی است که عدم تعادل در تولید و مصرف غذا در جهان و خصوصاً در کشورهای جهان سوم مسئله بسیار مهمی است که خطر وابستگی را هر چه بیشتر تشدید می­نماید، به عبارتی استقلال سیاسی و اقتصادی این کشورها را تهدید می­کند. چرا که استقلال در گرو قدرت تولید مواد غذایی می­باشد. در این راستا حتی کشورهایی که به منابع طبیعی و انرژی خود متکی هستند نیز در تلاقی فرآیند افزایش جمعیت از یک سو، کاهش تولید و افزایش روز افزون قیمت­ها از سوی دیگر، امکانات خرید و تأمین غذای مورد نیاز را به تدریج از دست خواهند داد، مگر آنکه خود تولیدکننده مواد غذایی خویش بوده و از پتانسیل­های بالقوه به خوبی استفاده نمایند (رمضانی، 1388).

 

بررسی تاریخ و روند رشد کشورهای توسعه یافته و مقایسه آن با کشورهای در حال توسعه نشان می دهد که وجه تمایز و نقطه قوت این کشورها، استفاده بهینه از فرصت ها و امکاناتی است که در اختیار داشته اند. این مقایسه نشان می دهد که بررسی های مرتبط با بهره­وری و کارآیی در جهت تحلیل وضعیت کنونی اقتصادی و صنعتی کشورهای مختلف و ارائه راه کارهای مؤثر در جهت رفع عقب­ماندگی، تا چه حد حائز اهمیت است. بیشتر کشورهایی که در سال اخیر رشد اقتصادی چشم­گیری داشته­اند، این رشد را عمدتا” از طریق افزایش کارآیی و بهره وری عوامل تولید به دست آورده­اند، به طوری که سهم سرمایه­گذاری جدید در این رشد در مقایسه با نقش افزایش کارآیی و بهره­وری اندک بوده است (ابریشمی و نیاکان، 1389).

 

     امروزه یکی از مهمترین روش­های توسعه اشتغال و افزایش درآمد در مناطق روستایی، ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی است. این فرآیندها می­توانند دربرگیرنده تغییرات فیزیکی، شیمیایی، نگهداری، بسته­بندی و توزیع تولیدات کشاورزی باشد (وزارت جهاد کشاورزی، ۱۳۸۴).

 

صنعتی شدن کشاورزی و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی دارای ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر هستند و در تعامل با یکدیگر می­توانند مجموعه­ای از صنایع را برای دست­یابی به توسعه پایدار مناطق روستایی، معرفی کنند (UNIDO,2003).

 

بخش کشاورزی یکی از اساسی ترین پایه های استقلال هر کشور به شمار می رود و نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها دارد. این نقش از نظر تأمین موادغذایی، ایجاد اشتغال، تأمین  ارز درخور ملاحظه است و از این رو خودکفایی در زمینه محصولات کشاورزی همواره موردتوجه مدیران و برنامه ریزان بوده است. افزایش تولید محصولات کشاورزی می تواند از طریق افزایش کاربرد عوامل تولید (تا انتهای ناحیه دوم تولید)، تغییرات عمده تکنولوژی و یا بهبود کارآیی بهره بردارن صورت گیرد. افزایش کاربرد عوامل تولید و تغییرات عمده تکنولوژی با محدودیت هایی روبروست، از این رو در شرایط کنونی بهترین و عملی ترین راه افزایش تولید محصولات کشاورزی، بهبود کارآیی و بدست آوردن محصول بیشتر از مجموعه ثابتی از عوامل تولید است. (شفیعی و همکاران، 1385).

 

2-1- بیان مسأله

 

          صنایع کنسانتره بخش مهمی از فرآیند تولید در بخش کشاورزی است که به کمک تکنولوژی، مازاد تولید را به ارزش افزوده تبدیل کرده و افزایش درآمد کشاورزان را در پی دارد. توسعه این صنایع با توجه به استفاده از امکانات و قابلیت­های موجود در روستاها، نقش مؤثری در توسعه­ی روستایی ایفا می­کند.

 

با توجه به امکانات و محدودیت­های موجود در تولید محصولات، مناسب­ترین راهکار برای افزایش درآمد و کاهش هزینه­ها، تخصیص مطلوب عوامل تولید موجب بهبود کارآیی در تولید است. کآرایی، اثر بسیار زیادی بر افزایش عملکرد دارد و با تخمین کارآیی و شناسایی علل ناکآرایی در تولید، می­توان امید داشت که یکی از اهداف سیاست تولید محصولات یعنی بهبود کارآیی محقق گردد(حاجیانی و همکاران، ۱۳۸۴). از این رو، توجه به ارتقا و بهبود کارآیی هم در سطح خرد و هم در سطح کلان اقتصادی (ملی) از اهمیت شایان قابل توجهی برخوردار است. حتی در مقولهﻯ توسعهﻯ پایدار نیز، افزایش کارایی به منظور استفاده هر چه کمتر از منابع و نهاده­ها یک عنصر کلیدی در میان اهداف اقتصادی (رشد، عدالت، کارایی و اقتصاد سبز) زیست محیطی و اجتماعی به شمار می­رود (بریم نژاد و محتشمی، ۱۳۸۸).

­ای کوتاه و بیان مسأله در فصل اول که کلیات نام دارد، شروع می‌شود، همچنین در این فصل مفاهیم کلیدی و اهداف و فرضیه­های تحقیق هم گفته می‌شود. در فصل دوم مبانی نظری به همراه بررسی منابع و تحقیقات پیشین در مورد موضوع صورت می­گیرد. فصل سوم این مطالعه، متدولوژی پژوهش به همراه مراحل اجرا را با ذکر جزئیات بازگو خواهد کرد. در فصل چهارم، نتایج تحقیق آورده می‌شود و در فصل پنجم نتیجه­گیری و بحث می­‌آید و پیشنهاداتی ارائه می‌شود.

 

2-1- بیان مسأله

 

بهره‌وری از جمله عواملی است که دوام و بقای بنگاه‌ها را در دنیای پررقابت فعلی تضمین می­کند. حاکم شدن فرهنگ بهره‌وری، موجب استفاده بهینه از کلیه امکانات مادی و معنوی سازمان­ها می‌شود و دائماً توان­ها، استعدادها و امکانات بالقوه‌ی بنگاه­ها شکوفا می‌شود (راکوتواریزوا، 2008).

 

امروزه تمام کشورهای جهان در پی بدست آوردن پیشرفت­هایی در زمینه‌ی بهره‌وری هستند، بدین معنی که بتوانند با مصرف منابع کمتر به مقدار تولید بیشتری دست یابند. بهره‌وری عبارتست است از استفاده‌ی مطلوب، مؤثر و بهینه از مجموعه امکانات، ظرفیت­ها، سرمایه­ها، منابع و فرصت­ها. به عبارت دیگر، بهره‌وری، استفاده‌ی مؤثر و بهینه از زمان و ارزش حاصل از سرمایه، عمر، فکر، اندیشیه و توان­ها و استعدادها در یک واحد زمان و استفاده‌ی مطلوب از همه‌ی امکانات است (رفیعی و همکاران، 1390).

 

اندازه­گیری بهره‌وری به دلیل اهمیت آن در ارزیابی عملكرد سازمان­ها، همواره مورد توجه محققان بوده است. ضرورت رعایت اصل بهره‌وری در استفاده از منابع و امکانات موجود در دستیابی به اهداف سازمانی و تلاش در جهت افزایش آنها، بر کسی پوشیده نیست. یکی ‌از‌‌‌ راه­های ‌بهبود‌ و پیشرفت‌ اقتصادی و روزافزون یک واحد تولیدی ‌صنعتی، اندازه‌گیری بهره‌وری آن است و براساس اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل شاخص‌های بهره‌وری، فرصت­های بهبود تعریف می‌شود و چرخه‌‌ی بهبود را می‌توان انجام داد (میری و همکاران، 1387).

بهره‌وری استفادة مؤثر و کارآمد از ورودی­ها یا منابع برای تولید محصول یا ارائة خروجی­هاست. ورودی­ها (نهاده‌ها) منابعی از قبیل مواد اولیه، ابزارآلات و تجهیزات، نیروی کار و زمین و سایر موارد هستند که برای خلق خروجی یا ستاده (محصولات تولیدی، خدمات ارائه شده) استفاده می‌شوند. اندازه‌گیری بهره‌وری برای هر سازمان ضروری است و این امر به حدی حائز اهمیت است که می‌توان با برقراری و اجرای یک 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  سیستم اندازه‌گیری بهره‌وری به نقاط قوت و ضعف یک سازمان تولیدی پی برد (حاجی رحیمی و کریمی، 2009).

 

یک واحد تولیدی در واقع قسمتی از شرکت است که به تکمیل محصول نهایی، تولید محصول یا ارائه خدمت خاصی می­پردازد. این سطح از تولید می­تواند جزو واحد، گروه تولیدی، خط تولید و سالن تولید لحاظ شود. بررسی بهره­وری در این سطح علاوه به عوامل متعددی همچون مدیریت مجموعه، نیروی کار، سرمایه‌ی واحد، انرژی، عوامل خاص و تکنولوژیکی چون ماشین‌آلات و قیمت نهاده‌ها و محصول وابسته است (روتان، 2002).

 

یكی از شاخصه‌های بهره‌وری در واحدهای تولیدی استفاده‌ی بهینه از انرژی است. بهره‌وری در استفاده از انرژی در ایران تا پیش از این در حد قابل قبولی قرار نداشت، چرا كه به دلیل قیمت‌های پایین انرژی و هزینه‌ی اندكی كه واحدهای تولیدی و حتی خانوارها از این بابت متحمل می‌شدند، انگیزه‌ی چندانی برای استفاده‌ی بهینه از انرژی در هر دو بخش وجود نداشت. در حال حاضر نیز با افزایش قیمت حامل‌های انرژی، چرخه‌ی تولید قبلی بهره‌وری چندانی نداشته است و بیشتر واحدهای تولیدی تلاش می‌کنند تا در زمینه‌ی استفاده از انرژی روش­های جدیدتری را به کار گیرند تا بهره‌وری بالاتری بدست آورند (دشتی و شرفا، 2009).

 

میزان بهره‌ی فردی مدیر و شاغلین تحت تأثیر عوامل ملموس و غیرملموس نظیر اندازه‌ی تجهیزات، شرایط کار، فرآیندها، آگاهی و انگیزش قراردارد. یک مدیر باسابقه می­تواند با برخی تصمیم­های مهم بهره‌وری را در یک زمان حساس ارتقا بخشد (محمدنژاد و همکاران، 2008).

 

مدیران واحدهای تولید مرغ گوشتی هم امروزه با بهره­گیری از تکنولوژی­های جدید و روش­های جایگزین سعی در بالا بردن بهره­وری در واحدهای خود هستند. چرا که با قیمت بالای نهاده­های مصرفی در این واحدها، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیز که واحدهای با بهره­وری پایین به کار در این زمینه ادامه بدهند (برنتسن، 2009).

 

آذربایجان‌شرقی با داشتن ظرفیت‌های مهم تولیدی و صنعتی، نقش اساسی در تأمین امنیت غذایی در منطقه دارد که این امر این استان را به قطب مهم اقتصادی و تولیدی تبدیل کرده است. جمعیت دامی آذربایجان شرقی بالغ بر 8/9 میلیون واحد است که از این واحدهای دامی، محصولات تولیدی بالغ بر 993 هزار تن اعم از گوشت قرمز، گوشت سفید، شیر، تخم­مرغ، عسل و آبزیان است که خوشبختانه در اکثر محصولات تولیدی خودکفا بوده و این محصولات را به سایر استان‌ها و خارج از کشور صادر می‌کند. همچنین در حال حاضر بیش از 100 هزار نفر در بخش دام و طیور و صنایع وابسته در استان به فعالیت مولد، اشتغال دارند (آمارنامه جهاد استان آذربایجان شرقی، 1390).

 

حال سوال اینجاست که مهم­ترین عوامل تأثیرگذار بر بهره­وری واحدهای تولیدی دامی کدام­ها هستند؟ کدام یک از عوامل نقش مهم­تری در بهره‌وری دارد؟ برای پاسخ به این سوالات و با توجه به اهمیت موضوع و مطالب گفته شده، هدف این مطالعه بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در بهره­‌وری واحدهای تولید مرغ گوشتی در واحدهای تولیدی شهرستان مراغه می­باشد.

 

3-1- اهمیت و ضرورت مسأله

 

همچنین نتایج این مطالعه می­تواند برای بهبود شاخص­های بهره­وری در واحدهای تولیدی دامی مفید باشد. در سطح منطقه نیز مدیران می­توانند با درک عوامل مؤثر بر بهره­وری، برنامه­ریزی بهتری برای واحدهای خود پیاده نمایند.

 

4-1- اهداف پژوهش

 

هدف اصلی این مطالعه بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در بهره ­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی می­باشد. همچنین این مطالعه اهداف فرعی زیر را دنبال می­کند:

 

– اولویت­بندی عوامل مؤثر بر بهره­وری به ترتیب اهمیت

 

– ارائه راهکارهایی برای افزایش بهره­وری در واحدهای تولیدی مرغ گوشتی

 

5-1- سوالات تحقیق

 

سوال اصلی:

 

عوامل مؤثر بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی کدام­ها هستند؟

 

سوالات فرعی:

 

1- آیا بهبود مصرف انرژی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

 

2- آیا سابقه‌ی مدیر و کارکنان واحد تولیدی دامی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

 

3- آیا میزان سرمایه‌ی واحد تولیدی دامی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

 

4- آیا اندازه‌ی واحد تولیدی دامی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

 

5- آیا آموزش و ترویج بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

 

6- آیا استفاده از تکنولوژی­های جدید بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

 

7- آیا قیمت نهاده­ها بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

 

[1]- Rakotoarisoa

از لحاظ اقلیم شناسی، ایران جزء مناطق خشک جهان طبقه‌بندی شده است. متوسط بارندگی در سطح کشور 256 میلی‌متر است که این مقدار حدود 30 درصد متوسط بارندگی جهان (860 میلیمتر) و نزدیک به 35 درصد متوسط بارندگی آسیا (732 میلیمتر) می‌باشد. علاوه بر کمبود میزان بارندگی سالانه کشور، توزیع مکانی آن نیز بسیار نامناسب است.

 

از نظر وضعیت منابع آبخیز، ایران جزء کشورهای بسیار خشک و کم آب شناخته می‌شود. ارتفاع بارندگی ایران کمتر از 30% بارندگی کره زمین است در حالی‌ که تبخیر ایران 10% بیش از تبخیر متوسط کره زمین است. ازطرفی متوسط سرانه سالانه جریان‌های سطحی و زیرزمینی در هر هکتار در ایران 24% متوسط سرانه جهانی است. بیلان متوسط چرخه‌ی آب در ایران و کره‌ی زمین را در جدول شماره‌ی 1 مشاهده می‌کنید که نشان می‌دهد در کره‌ی زمین 36 درصد از بارندگی‌‌ها به صورت جریانهای سطحی و زیرزمینی جاری می‌‌شود ولی این رقم در ایران 29 درصد است.

 

مجموع ریزش‌های جوی در ایران 413 میلیارد متر مکعب می‌باشد. از این مقدار تنها 93 میلیارد متر مکعب به صورت جریان‌های سطحی جاری شده و 25 میلیارد متر مکعب نیز به سفره‌های آب زیرزمینی نفوذ می‌کند و 295 میلیارد متر مکعب آن به صورت تبخیر از دسترس خارج می‌شود. جدول شماره‌ی 2 خلاصه وضعیت منابع آبی تجدید پذیر کشور را نشان می‌دهد.

 

از طرفی جمعیت کشور در مقایسه با یکصد سال گذشته حدود 6 برابر و برداشت آب برای مصارف مختلف در سال های 1340 تا 1375 بیش از 2/2 برابر شده است. سرانه منابع آب تجدید شونده کشور نیز از 7000 متر مکعب در سال‌ 1335 به 2160 در سال 1375 رسیده است.

 

با توجه به محدودیت‌های طبیعی که گفته شد هدف اصلی هر کشاورز و دامدار معمولاً به دست آوردن حداکثر سود مورد انتظار مرتبط با فعالیتش ‏است. از نظر هر فعال بخش کشاورزی، راه و روشهای مختلفی برای حداکثرکردن سود وجود ‏دارد، ولی باید به این نکته توجه کرد که از بین گزینه‌های گوناگون، فقط یک انتخاب برای ‏حداکثرسازی سود وجود دارد. از طرفی این امکان وجود دارد که هر کشاورز در طول یک سال زراعی، محصولات مختلفی را کشت ‏نماید، ولی قطعیتی وجود ندارد که این الگوی کشت حداکثر سود آوری را خواهد داشت چرا که ممکن است بر اثر تولید بیش از حد و فراتر از نیاز یک محصول قیمت آن کاهش شدید داشته و کشاورز بالاترین سود را تحصیل ننماید. علاوه بر محدودیت منابع آب و خاک به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیمی كشور از یک طرف و به دست آوردن بالاترین سود توسط کشاورز از طرف دیگر، ضرورت تحقق ‌پذیری آرمان خودكفایی در امور زیربنایی و حفظ محیط زیست نیز، ارایه‌ی الگوی بهینه‌ی کشت را اجتناب ناپذیر می‌سازد. از طرفی ایجاد امنیت غذایی منوط به اجرای الگوی کشت مناسب است زیرا نیاز به مواد غذایی در کشور روز به روز افزایش می‌یابد. همچنین اگر الگوی کشت وجود داشته باشد شاهد نوسانات شدید در بازار عرضه و تقاضا نیستیم.

 

الگوی كشت عبارت است از تعیین یك نظام كشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار، مبتنی بر سیاست های كلان كشور، دانش بومی كشاورزان و بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های منطقه‌ای با رعایت اصول اكوفیزیولوژیك تولید محصولات كشاورزی در راستای حفظ محیط زیست.

از مهم‌ترین مزایای اجرای الگوی مناسب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

 

1- تامین امنیت غذایی با تكیه بر تولید از منابع داخلی

 

2- نیل به خود كفایی در محصولات اساسی

 

3- ارتقاء سطح سلامت مواد غذایی

 

4- اصلاح و بهینه كردن الگوی مصرف

 

5- حمایت موثر از تولید و صادرات با توجه به مزیت‌های نسبی و خلق مزیت‌های جدید

 

6- ارتقاء ضریب بهره‌وری از آب در تولید محصولات كشاورزی

 

7- استفاده‌ی علمی و بهره‌برداری بهینه از سایر نهاده‌های تولید

 

8- حمایت موثر از سامان‌دهی فرآیند تولید و اصلاح نظام بازار محصولات كشاورزی

 

9- حفظ منابع پایه برای آیندگان یا به عبارتی حفاظت از محیط زیست

 

با ‏استفاده از روش های برنامه‌ریزی و مدیریت مزرعه می‌توان برای یك منطقه با توجه به مقدار ‏نهاده‌های موجود مانند، مقدار زمین،‌ آب، کودمصرفی،‌ بذر و … پیشنهادهایی مبتنی بر ‏جدیدترین روشهای مدیریت کشاورزی برای حداکثر نمودن سود، ارائه نمود. برای این كار از الگوریتم‌های بهینه‌سازی شبیه الگوریتم ژنتیك، شبیه‌سازی بازپخت، الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات، منطق فازی و… استفاده می‌شود.

 

الگوریتم جدیدی بنام الگوریتم رقابت استعماری در سال 2007 توسط آتش پزگرگری ارایه شد. این الگوریتم از تكامل سیاسی اجتماعی انسان الگو گرفته و به حل مسایل بهینه‌سازی می‌پردازد. از این الگوریتم در حل مسایل زیادی در زمینه‌ی صنعت استفاده شده است. در این تحقیق كارایی این روش در تهیه‌ی الگوی بهینه‌ی كشت مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در صورت مثبت بودن نتیجه، علاوه بر تعیین الگوی بهینه‌ی كاشت محصولات زراعی و باغی در شهرستان بشرویه امید است بتوان به سوالات زیر پاسخ داد.

 

1- آیا الگوی کشت موجود بهینه است؟

 

2- آیا می‌توان با تغییر الگوی کشت درآمد کشاورزان را افزایش داد؟

 

3- درصورت ارایه‌ی‌ الگوی کشت جدید آیا نیاز کارخانه خوراک دام و کارخانه‌جات پنبه پاک‌کنی به مواد اولیه تأمین خواهدشد؟

 

4- تفاوت عمده تغییر سطح زیرکشت مربوط به کدام محصول یا محصولات است؟

 

5- درصورت حذف محدودیت‌ها (به جز آب) درآمد حاصل از الگوی کشت بهینه با الگوی فعلی چقدر تفاوت خواهد داشت؟

 

6- درآمد و الگوی کشت در حالت در نظر گرفتن محدودیت تأمین نیاز اولیه کارخانه خوراک دام و پنبه پاک کنی و در حالت عدم محدودیت برای تأمین نیاز این دو کارخانه چه تفاوتی می‌کند؟

 

7- کم‌ترین و بیش‌ترین مصرف آب در الگوی کشت مربوط به کدام محصولات است؟

 

8- میزان سود حاصل از این روش با روش‌ فعلی چه تفاوتی دارد؟

 

9- با ثابت ماندن میزان درآمد فعلی کشاورزان چه تغییری در میزان مصرف آب ایجاد می‌شود؟

 

فصل دوم: سوابق تحقیق

 

1-2- روش های برنامه ریزی

 

روش‌های برنامه‌ریزی متعددی برای تعیین الگوی کشت بهینه وجود دارد. از این روش‌ها می‌توان به الگوریتم‌های تکاملی مانند الگوریتم ژنتیک، برنامه‌ریزی خطی و غیرخطی، برنامه‌ریزی آرمانی، برنامه‌ریزی فازی و … اشاره کرد. در این فصل مروری بر تعدادی از تحقیقات انجام شده خواهیم داشت.

 

با توجه به نتایج مدل برای دشت فریمان-تربت جام می‌توان گفت که تغییرات در الگوی کشت در سال‌های مختلف طرح به گونه‌ای است که با وجود کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی سود خالص حاصل، روند افزایشی دارد، به‌طوری‌که از 703 میلیارد ریال در سال 1390 به 754 میلیارد ریال در سال 1410 رسیده است. با تعیین مناسب‌ترین الگوی بهره‌برداری از منابع موجود (سطحی و زیرزمینی) با استفاده از مدل، بیلان منفی در دشت تعدیل شده و به تدریج مثبت می گردد به‌طوری‌که از بیلان 216- در وضع موجود به 20+ در سال 1410 رسیده است. باید توجه کرد که تغییرات بیلان دشت از سال 1385 تا 1390 زیاد بوده اما در سالهای بعد روند کندتری دارد که علت این امر تغییر الگوی کشت فعلی به الگوی کشت بهینه و مبنا قرار گرفتن الگوی کشت بهینه هر سال برای سال بعد می‌باشد.

 

باقریان و همکاران (1381) در این مطالعه به بررسی الگوی بهینه كشت منطقه‌ی کازرون با روش برنامه‌ریزی خطی نمودند. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش‌نامه توسط کشاورزان دارای کمتر از پنج هکتار زمین بدست آمد. الگوی کشت بهینه با استفاده از برنامه‌ی  lindoبا هدف بیشینه نمودن درآمد کشاورزان حل گردید. در الگوی به کار رفته در مطالعه حاضر، 12 فعالیت زراعی (کشت محصولات مختلف) در نظر گرفته شده و محدودیت‌ها به صورت حداکثر و حداقل می‌باشند. پس از تعیین الگو در دو حالت کالیبره[1] و بهینه[2] با تغییر قیمت هر متر مکعب آب در تابع هدف، مقدار تقاضای آب در قیمت‌های مختلف و در فصول مختلف برآورد گردید، سپس به منظور نشان دادن رابطه‌ی مقدار تقاضای آب و قیمت آن، منحنی‌های تقاضای آب با استفاده از برنامه‌یEXCEL  ارائه شد.

 

نتایج نشان داد که در حالت بهینه فقط محصولات گندم، ذرت و خیار در الگوی کشت وارد گردیده‌اند ولی با توجه به محدودیت فروش و نیاز منطقه به محصولات دیگر، امکان اجرای این گزینه وجود نداشته و توصیه ‌شد که تصمیم‌گیری‌ها با توجه به حالت کالیبره که برگرفته از شرایط واقعی منطقه است، صورت پذیرد. برای به دست آوردن تابع تقاضای نورماتیو (مبتنی بر تحلیل حساسیت پارامترهای مدل (LP با توجه به تحلیل حساسیت ناشی از تغییر قیمت آب در تابع هدف، ابتدا با فرض اینکه مقدار آب در دسترس نامحدود است، مقدار تقاضای آب در قیمت‌های متفاوت برآورد می‌گردد. با افزایش تدریجی قیمت آب، مقدار تقاضا در قیمت‌های مختلف به دست می‌آید و این کار تا وقتی که تقاضا برای آب صفر گردد ادامه می‌یابد و با رسم نمودار مشاهده می‌گردد که مقدار تقاضا در تمام فصول در سطح قیمت 640 ریال دچار افت شده و به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. نتایج تحلیل حساسیت نشان می‌دهد که با افزایش قیمت، ابتدا محصولات فصل تابستان از الگو خارج می‌شود که این امر به دلیل نیاز بالای آن‌ها به آب بوده، به طوری که زودتر از دیگر محصولات، مزیت کشت خود را از دست می‌دهند. به طور کلی نتایجی که از این مطالعه به دست می‌آید نشان می‌دهد که کشاورزان از منابع در دسترس، استفاده بهینه نکرده و قابلیت افزایش سود با تخصیص بهینه‌ی منابع وجود دارد. اجرای مدل‌های بهینه نشان دهنده‌ی آن است که استفاده از زمین‌های زراعی موجود در فصول مختلف می‌تواند به‌ نحو بهتری انجام گیرد در نتیجه با افزایش قابلیت دسترسی زارعین به آب می‌توان سطح زیر کشت و درآمد زارعین را افزایش داد. همچنین نمودار تقاضای آب نشان می‌دهد که در قیمت‌های پایین، کشش‌ پذیری مقدار تقاضا نسبت به قیمت آب، کمتر از قیمت‌های بالا می‌باشد و کشاورزان در قیمت‌های پایین نسبت به افزایش قیمت، واکنش چندانی در راستای مصرف کمتر آب نشان نمی‌دهند بنابراین برقراری نظام پرداخت آب بها، به تنهایی مصرف آب آبیاری را کاهش نخواهد داد و برای کاهش مصرف آب، استفاده از اهرم قیمت به تنهایی کافی نیست.

بیش از 600 گونه آفت از سخت بالپوشان، 700 گونه از بالپولکداران و 355 گونه از کنه­ها به محصولات انباری خسارت ‏زده و‏ باعث کاهش‏ کیفیت ‏و‏ کمیت‏ آنها ‏می­‏شوند.‏ بعلاوه‏ وجود‏‏ بقایای حشرات در محصولات غذایی انبار شده باعث کاهش کیفیت آنها می­‏شود (راجندران و اسریران جینی[1]، 2008).

 

حمله آفات انباری و کم توجهی به اصول نگهداری فرآورده­‌های کشاورزی گاهی زیان­های کیفی بسیار مهمی را به دنبال می­آورد که سبب تغییر ترکیب شیمیایی، رنگ و مزه محصول شده و ارزش تجاری و مرغوبیت آن را به شدت کاهش می­دهد. زیان­های کیفی گاهی بصورت از بین رفتن ویتامین­ها و دیگر عناصر اصلی محصول بروز می­کند. آفات انباری علاوه بر زیان­های کمی و کیفی، بهداشت مصرف کنندگان را نیز به مخاطره می­اندازند و گاهی مشکلات بهداشتی قابل توجهی را نیز در مصرف‌­کنندگان، اعم از انسان، دام و طیور اختلالات گوارشی شدیدی ایجاد می­کند (فاطمی زاده، 1382).

 

كنترل صحیح آفات در انبار­ها یكی از مهمترین عوامل حفاظت مواد غذایی تأمین کننده عناصر غذایی مهم و مورد نیاز بدن از جمله حبوبات و غلات است. آفات انباری یكی از معضلات مهم در انبار­داری این محصولات هستند كه پس از برداشت تا زمان مصرف در انبار نگهداری می­شوند. علت عمده خسارت بالای این دسته آفات قدرت تكثیر بالا، همه­جازی بودن و چند­خواری آن­ها است تا جایی كه در انبار­هایی با شرایط سنتی میزان خسارت تا 80 درصد گزارش شده است. در اکثر سیستم­های انبار­داری استفاده از سموم تنفسی اقتصادی­ترین روش مدیریت آفات انباری است. روش تدخین مطلوب باید هیچ باقیمانده خطرناک برای انسان نداشته باشد همچنین روی کیفیت و طعم ماده غذایی یا مراحل فرآوری محصول تاثیر سوء نداشته باشد. همچنین مواد تدخینی باید از نظر بیولوژیکی فعال بوده و یا توسط دانه­ها جذب و قابلیت اشتعال یا تجمع نداشته باشند (لی و همکاران[2] 2001). 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

پس از آنکه متیل بروماید عامل تخریبی لایه ازون شناخته شد ، استفاده از فسفین رواج بیشتری یافت و عدم توجه به استاندارد­های تدخین باعث بروز مقاومت­های بیشتری در آفات نسبت به فسفین گردید به طوری که در ۴۵ کشور جهان گزارشاتی از مقاومت آفات انباری در برابر سم فسفین منتشر شده است. از این رو جستجو برای یافت جایگزین مناسب برای سموم فوق اجتناب­ناپذیر است (فیلد[3]، 1998).

 

اسانس­ها و عصاره­های گیاهی یکی از جایگزین­های مناسب برای ترکیبات شیمیایی مصنوعی تلقی می­شوند که کمترین خطر را برای انسان و محیط زیست دارند. اما هنوز ترکیبی که جایگزین مناسبی برای متیل بروماید بوده و دامنه تاثیر وسیع داشته و ارزان قیمت بوده و قابلیت استفاده در سطوح گسترده را داشته باشد پیدا نشده است (راجندران[4]، 2001).

 

2-1- مروری بر تحقیقات گذشته

 

1-2-1- خسارت آفات انباری

 

طبق گزارش سازمان خواروبار و کشاورزی جهان (فائو) آفات انباری سالیانه در حدود 10 درصد محصول غلات برداشت شده را در انبار منهدم می­کنند. مقدار این خسارت در بعضی از نقاط جهان و روی بخشی از محصولات کشاورزی تا 50 درصد محصول هم می­رسد. در برخی موارد خسارت بعضی از سوسک­های حبوبات در مدت 3 تا 5 ماه نگهداری حبوبات در انبار به 100 درصد محصول نیز رسیده است (کیتا و همکاران[1]، 2001). از طرف دیگر آفات انباری باعث کاهش کیفیت محصول، کاهش بازار­ پسندی و قدرت جوانه­زنی آن نیز می­شوند (لاله و عبدالرحمن[2]، 1999). در میان آفات انباری بیشترین خسارت را سخت بالپو­شان و پروانه­ها وارد می­سازند (رس[3]، 2004).

 

[1] -Keita et al                

 

[2] -Abdulrahman

 

[3] -Rees

 

[1]- Rajeendran and Sirianjini                           

 

[2]- Lee at al                       

 

[3] -Fields                           

 

[4]- Rajenderan                

توربین گاز مولد نیرویی است كه مقدار زیادی انرژی را نسبت به ابعاد و وزنش تولید میكند. این وسیله دربیست سال گذشته خدمات قابل توجهی را در عرصه های صنعت و تكنیك ارائه نموده است.

 

علاوه بر ان در صنایع دیگر مانند صنایع پتروشیمی،صنایع فضایی،سكوهای دریایی،ترن ها و غیره كاربرد گسترده ای پیدا كرده است.در مورد معایب توربین گازی میتوان به پایین بودن بازدهی و لزوم تعمیرات اساسی بعد از تعداد ساعات كاركرد كمتر و تغییرات قدرت و بازدهی ان بر اساس تغییرات جوی اشاره نمود. امارهای موجود حاكی از ان است كه در حدود 38 درصد از ظرفیت نیروگاه های كل كشور از طریق  176 واحد توربین گازی با ظرفیت اسمی 9500 مگاوات تامین میشود. اما به علت شرایط اب و هوایی كشور خصوصا در مناطق مركزی و جنوب كه عمدتا تابستانهای گرم و طولانی دارد این توربینها با افت قدرت و بازدهی مواجهه میشوند. به طوریكه میتوان گفت حدود 1900 مگاوات(20 درصد توان اسمی) از ظرفیت توربین گازی در این فصول كاهش می یابد.

 

تئوری توربین های گازی خیلی زودتر از زمانیكه امكانات تكنولوژیكی به مهندسین توانایی ساخت آنها را فراهم اورد،مطرح شد.در حال حاضر كاربرد توربین های گاز بسیار متنوع و گسترده شده است و آنها را به یك وسیله قابل اعتماد و موثر در ابزار مولد قدرت تبدیل كرده است.یكی از اصول اساسی در طراحی، اصل صرفه جویی انرژی و بهینه سازی مصرف است.یكی از روشهای تولید اب شیرین استفاده از انرژی خروجی اگزوزهای توربین گازی میباشد

 

بر طبق امار ارائه شده در 80 درصد توربین های گازی از انواع صنعتی بزرگ كه در سراسر جهان در حال كار هستند در بین سالهای 1965 تا 1975 راه اندازی و مورد استفاده قرار گرفته اند. این توربین ها كه تعدادشان نیز قابل توجه است، كاندیدهای مناسب و ایده ال برای اعمال تكنیك های جدید هستند. تغییرات و پیشرفت های موجود در جهت افزایش راندمان، كاهش آلودگی، توجه به مسائل زیست محیطی واستفاده هر چه بهتر از قابلیت كاردهی انرژی موجود میباشد.

 

در سالهای اخیر، حجم زیادی از مقالات و پروژه های پژوهشی در کشورهای حاشیه خلیج فارس و شمال آفریقا به استفاده از انرژی های نو و انرژی های بازیافت شده در صنعت برای تولید آب شیرین اختصاص یافته است.

 

یکی از مهمترین مسائل در طراحی و اجرای اینگونه طرحها توجه به کیفیت آب شور مورد استفاده، شرایط جغرافیای محل اجرای طرح و جانمایی نیروگاه می باشد. ضمن اینکه ظرفیت تولید آب شیرین که تابعی از توان خروجی نیروگاه وهزینه های مستقیم وغیر مستقیم می باشد خود نیاز به پژوهش تخصصی را نشان میدهد.سیستمهای دو منظوره به طور گسترده ای برای تولید همزمان آب و توان مورد استفاده قرار میگیرد. در ان سیستمها بخار در دما و فشار بالا در یك توربین گازی منبسط میشود و تولید توان قبل از شیرین سازی اب صورت میگیرد. چیدمانهای مختلف از این سیستمهای دو منظوره قابل دسترسی است تولید توان توسط انرژی حرارتی گازهای احتراقی در توربین راهبری شده و  از خروجی به منطور تولید بخار در محدوده فشار كم تا متوسط در دیگ بازیافت استفاده میشود. انتخاب یك سیستم تولید همزمان نیاز به ارزشگذاری فاكتورهای اقتصادی و ترمودینامیكی دارد. نسبت تولید توان به آب شیرین در سیستمهای دومنظوره تجاری به طراحی واحد بستگی مستقیم دارد.این نسبت در یك سیستم دو منظوره توربین گازی و ابشیرین كن تبخیری چند مرحله ای از 8 مگاوات به ازای یك میلیون گالن انگلیسی در روز تا حدود 20 مگاوات متغیر است

 سیكل توربین گازی با  هدف تولید همزمان حرارت سبب كاهش مصرف سوخت در مقایسه با سیستمهای مجزای تولید توان و آب شیرین میشود

 

در  سیستمهای تبخیر ناگهانی چند مرحله ای تبخیر ناگهانی ناشی از كاهش ناگهانی فشار مایعی است كه قبلا درجه حرارت ان به نزدیك نقطه جوش رسیده است.فرایند تبخیر ناگهانی چندمرحله ای به صورت تبخیر آب دریا و میعان بخار حاصله به منظور تولید آب خالص 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  میباشد. سیستم های MSF

 

به طور معمول شامل سه بخش اصلی به صورت زیر است:

 

– بخش دفع حرارتHeat Rejection system))

 

– بخش بازیافت حرارت(Heat Recovery Section )

 

– بخش انتقال حرارت(Brine Heater)

 

سیستم های MSF به صورت یكبار گذر و با گردش مجدد وجود دارند.

 

در مقام مقایسه به دلایل زیر، سیستم با گردش مجدد پساب از سیستم یكبار گذر بهتر است:

 

1- به خاطر استفاده كمتر از آب دریا،اسید یا مواد شیمیایی مصرفی كمتر است.

 

2- به دلیل استفاده كمتر از آب دریا،گازهای غیرقابل چگالش كم میشود وهزینه های اجكتور و پمپ خلاء كاهش می یابد و تامین خلاء آسانتر میشود.

 

3- خوردگی  در اثر گازهای غیر قابل چگالش مانند دی اكسید كربن بر روی سطح داخلی محفظه تبخیر ناگهانی كاهش می یابد.

 

4- راندمان انتقال حرارت به علت وجود كمتر گازهای غیر قابل احتراق در محفظه بهبود می یابد.

 

تبخیر ناگهانی موجب میشود دستگاه آب شیرین كن با طول عمر بیشتر و بدون رسوب كار كند  بی آنكه ظرفیت آب تولیدی كم شود،از طرفی میزان رسوب گذاری بر میزان تولید سیستم MSF تاثیری نداشته و این تاثیر در بازدهی حرارتی سیستم ظاهر میشود.

 

اهم پارامترهای تاثیر گذار در یك سیستم تبخیر ناگهانی شامل ماكزیمم دمای آب شور(TBT) ،دبی آب شور گردشی[1]،دبی و دمای بخار ورودی به بخش انتقال حرارت ، دبی ورودی آب دریا و دماهای ورودی و خروجی آب دریا میباشد.

 

ماكزیمم دمای آب شور TBT)) مهمترین عامل تعیین كننده عملكرد سیستم MSF است به دلیل محدودیت های ناشی از خوردگی و رسوب گذاری ،این مقدار نباید از حد معینی بیشتر باشد،غلظت و نوع مواد شیمیایی موجود در آب تعیین كننده مقدار حداكثر TBT میباشد در صورت كاهش بیش از حد مقدار TBT،اختلاف فشار لازم در كندانسور خروجی تامین نمیشودو دفع گازهای غیر قابل تقطیر میسر نخواهد شد.دمای آب شور در محفظه تابعی از دمای آب خنك كن،شرایط سطوح انتقال حرارت و عملكرد اجكتور میباشد.

 

یكی دیگر از پارامترهای كلیدی در طراحی سیستمهایMSF دبی آب شور گردشی میباشد. افزایش دبی آب شور گردشی موجب افزایش نرخ تولید آب شیرین میشود.

 

در طراحی پایه ای[3] برای یك  سیستم جدید و در بازسازی[4] سیستم‌های موجود  می‌بایست دستیابی به اهداف زیر تا حد امكان مدنظر قرار گیرد.

 

1- بیشترین كارایی سیستم 

 

2- کمترین هزینه کلی

 

3- كمترین میزان مصرف انرژی 

 

4- كمترین اثرات مخرب زیست محیطی و انسانی

 

5- بالاترین ایمنی

 

6- بالاترین اطمینان از عملكرد مداوم و بدون نقص سیستم 

 

طبیعتا بررسی اثرات پارامترهای تعیین کننده یك سیستم انرژی بر هر یك از اهداف به صورت مستقل نمی‌تواند ضامن دستیابی به همه اهداف در محدوده‌های تعریف شده باشد لذا لازم است همه اهداف مدنظر به صورت همزمان طی یك فرایند بهینه‌سازی چند هدفه[1] كارآمد مورد بررسی قرار گیرند. بهینه سازی یك عبارت كلی است كه به تلاش برای تعیین پارامترهای اثرگذار یا متغیرهای تصمیم [2] یك سیستم جهت دستیابی به شرایط بهینه[3] عملكرد اطلاق می شود. منظور از شرایط بهینه شرایطی است كه مقدار یك یا چند پارامتر هدف در سیستم بیشترین یا كمترین میزان ممكن را داشته باشد در مطالعه حاضر سیكل توربین گازی به همراه سیستم آبشیرین كن تبخیری چند مرحله ای مورد بهینه سازی قرار گرفته است هدفهای مدنظر در این بهینه سازی دستیابی به بیشینه راندمان اگزرژتیك[4]، كمینه هزینه كلی و دسترسی به حداكثر تولید آب شیرین است.

 

در طی انتگراسیون واحد،مجموعه ای از عوامل پیچیده برای یك طراحی موفق مد نطر قرار میگیرد.توربین های صنعتی راندمان پایین تر و هزینه تمام شده كمتر در مقایسه با انواع دیگر توربین ها دارند.از طرفی میزان اكسیژن خروجی از گازهای احتراق،كاربری این توربین ها را محدودتر میكند.

 

انتخاب نهایی نوع توربین مبنی بر یك موازنه اقتصادی و انرژی درست بین بازدهی فرایند و هزینه های ثابت در سایت است

 

رشد فزاینده استفاده از توربین گاز در ایران و واقع شدن اكثر آنها در مناطق گرم باعث شده كه عملا بخش قابل توجهی از قدرت اسمی آنها بدون استفاده بماند. همچنین در مناطقی كه از برق سراسری محرومند در ساعات پیك بار دچار مشكل شوند.

 

هم اكنون در كشور ایران توربینهای گازی زیادی در حال تولید برق می باشند كه راندمان آنها حداكثر در حدود 30 درصد است.. البته میزان راندمان ذكر شده  با توجه به شرایط محیط متفاوت خواهد بود.

 

حساس بودن این دستگاهها به درجه حرارت سبب شده است كه عملا بخش قابل توجهی از آنها غیر قابل استفاده باقی بماند.

 

راههای مختلفی جهت افزایش قدرت خروجی از توربین گاز وجود دارد كه برای انتخاب هر یك از آنها بایستی بررسی های فنی و اقتصادی صورت پذیرد. موقعیت جغرافیایی و آب وهوایی،از عوامل مهم انتخاب مكانیزم افزایش قدرت بهینه است.

 

برای مناطق گرم و مرطوب شیوه سرمایش هوای ورودی نسبت به نواحی گرم وخشك كاملا متفاوت است. لذا اینگونه مطالعات برای هر منطقه به صورت جداگانه و بسته به نوع،مدل و تیپ توربین مشخص میشود.

 

در این پروژه ابتدا طراحی ترمو دینامیكی و تحلیل اگزرژی و معادلات حاكم در شرایط مختلف عملكردی سیستم ارائه شده است و راهكار های بهبود عملكرد سیكل با تحلیل اگزرژی مورد مطالعه قرار گرفته است. بررسی سیستم های خنك كننده لیتیوم-بروماید و مفاهیم و معادلات حاكم بررسی ومدلسازی ریاضی شده و در فصل سوم امكان سنجی بهره برداری از نیروگاه خلیج فارس با توجه به موقعیت سایت و آب گیری از دریا هدف مطالعه قرار گرفته و فاكتور های موثر در هزینه های تولید براورد شده است. در فصل چهارم  اقتصاد واحد های مختلف آب شیرین كن همزمان با تولید توان آنالیز اقتصادی شده  و در فصل پنجم روشهای بهبود عملكرد سیكل با هدف گذاری در نقطه بهینه توسط نرم افزار Matlab بهینه شده و نتایج حاصل از بهینه سازی سیكل تجزیه و تحلیل شده است.

 

Multi-Objective Optimization 1

 

Decision Variables 2

 

Optimal Conditions 3

 

Exergetic Efficiency 4

 

Circulated saline water[1]

 

1 Performance ratio