­ای کوتاه و بیان مسأله در فصل اول که کلیات نام دارد، شروع می‌شود، همچنین در این فصل مفاهیم کلیدی و اهداف و فرضیه­های تحقیق هم گفته می‌شود. در فصل دوم مبانی نظری به همراه بررسی منابع و تحقیقات پیشین در مورد موضوع صورت می­گیرد. فصل سوم این مطالعه، متدولوژی پژوهش به همراه مراحل اجرا را با ذکر جزئیات بازگو خواهد کرد. در فصل چهارم، نتایج تحقیق آورده می‌شود و در فصل پنجم نتیجه­گیری و بحث می­‌آید و پیشنهاداتی ارائه می‌شود.

2-1- بیان مسأله

بهره‌وری از جمله عواملی است که دوام و بقای بنگاه‌ها را در دنیای پررقابت فعلی تضمین می­کند. حاکم شدن فرهنگ بهره‌وری، موجب استفاده بهینه از کلیه امکانات مادی و معنوی سازمان­ها می‌شود و دائماً توان­ها، استعدادها و امکانات بالقوه‌ی بنگاه­ها شکوفا می‌شود (راکوتواریزوا، 2008).

امروزه تمام کشورهای جهان در پی بدست آوردن پیشرفت­هایی در زمینه‌ی بهره‌وری هستند، بدین معنی که بتوانند با مصرف منابع کمتر به مقدار تولید بیشتری دست یابند. بهره‌وری عبارتست است از استفاده‌ی مطلوب، مؤثر و بهینه از مجموعه امکانات، ظرفیت­ها، سرمایه­ها، منابع و فرصت­ها. به عبارت دیگر، بهره‌وری، استفاده‌ی مؤثر و بهینه از زمان و ارزش حاصل از سرمایه، عمر، فکر، اندیشیه و توان­ها و استعدادها در یک واحد زمان و استفاده‌ی مطلوب از همه‌ی امکانات است (رفیعی و همکاران، 1390).

اندازه­گیری بهره‌وری به دلیل اهمیت آن در ارزیابی عملكرد سازمان­ها، همواره مورد توجه محققان بوده است. ضرورت رعایت اصل بهره‌وری در استفاده از منابع و امکانات موجود در دستیابی به اهداف سازمانی و تلاش در جهت افزایش آنها، بر کسی پوشیده نیست. یکی ‌از‌‌‌ راه­های ‌بهبود‌ و پیشرفت‌ اقتصادی و روزافزون یک واحد تولیدی ‌صنعتی، اندازه‌گیری بهره‌وری آن است و براساس اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل شاخص‌های بهره‌وری، فرصت­های بهبود تعریف می‌شود و چرخه‌‌ی بهبود را می‌توان انجام داد (میری و همکاران، 1387).

بهره‌وری استفادة مؤثر و کارآمد از ورودی­ها یا منابع برای تولید محصول یا ارائة خروجی­هاست. ورودی­ها (نهاده‌ها) منابعی از قبیل مواد اولیه، ابزارآلات و تجهیزات، نیروی کار و زمین و سایر موارد هستند که برای خلق خروجی یا ستاده (محصولات تولیدی، خدمات ارائه شده) استفاده می‌شوند. اندازه‌گیری بهره‌وری برای هر سازمان ضروری است و این امر به حدی حائز اهمیت است که می‌توان با برقراری و اجرای یک 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  سیستم اندازه‌گیری بهره‌وری به نقاط قوت و ضعف یک سازمان تولیدی پی برد (حاجی رحیمی و کریمی، 2009).

یک واحد تولیدی در واقع قسمتی از شرکت است که به تکمیل محصول نهایی، تولید محصول یا ارائه خدمت خاصی می­پردازد. این سطح از تولید می­تواند جزو واحد، گروه تولیدی، خط تولید و سالن تولید لحاظ شود. بررسی بهره­وری در این سطح علاوه به عوامل متعددی همچون مدیریت مجموعه، نیروی کار، سرمایه‌ی واحد، انرژی، عوامل خاص و تکنولوژیکی چون ماشین‌آلات و قیمت نهاده‌ها و محصول وابسته است (روتان، 2002).

یكی از شاخصه‌های بهره‌وری در واحدهای تولیدی استفاده‌ی بهینه از انرژی است. بهره‌وری در استفاده از انرژی در ایران تا پیش از این در حد قابل قبولی قرار نداشت، چرا كه به دلیل قیمت‌های پایین انرژی و هزینه‌ی اندكی كه واحدهای تولیدی و حتی خانوارها از این بابت متحمل می‌شدند، انگیزه‌ی چندانی برای استفاده‌ی بهینه از انرژی در هر دو بخش وجود نداشت. در حال حاضر نیز با افزایش قیمت حامل‌های انرژی، چرخه‌ی تولید قبلی بهره‌وری چندانی نداشته است و بیشتر واحدهای تولیدی تلاش می‌کنند تا در زمینه‌ی استفاده از انرژی روش­های جدیدتری را به کار گیرند تا بهره‌وری بالاتری بدست آورند (دشتی و شرفا، 2009).

میزان بهره‌ی فردی مدیر و شاغلین تحت تأثیر عوامل ملموس و غیرملموس نظیر اندازه‌ی تجهیزات، شرایط کار، فرآیندها، آگاهی و انگیزش قراردارد. یک مدیر باسابقه می­تواند با برخی تصمیم­های مهم بهره‌وری را در یک زمان حساس ارتقا بخشد (محمدنژاد و همکاران، 2008).

مدیران واحدهای تولید مرغ گوشتی هم امروزه با بهره­گیری از تکنولوژی­های جدید و روش­های جایگزین سعی در بالا بردن بهره­وری در واحدهای خود هستند. چرا که با قیمت بالای نهاده­های مصرفی در این واحدها، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیز که واحدهای با بهره­وری پایین به کار در این زمینه ادامه بدهند (برنتسن، 2009).

آذربایجان‌شرقی با داشتن ظرفیت‌های مهم تولیدی و صنعتی، نقش اساسی در تأمین امنیت غذایی در منطقه دارد که این امر این استان را به قطب مهم اقتصادی و تولیدی تبدیل کرده است. جمعیت دامی آذربایجان شرقی بالغ بر 8/9 میلیون واحد است که از این واحدهای دامی، محصولات تولیدی بالغ بر 993 هزار تن اعم از گوشت قرمز، گوشت سفید، شیر، تخم­مرغ، عسل و آبزیان است که خوشبختانه در اکثر محصولات تولیدی خودکفا بوده و این محصولات را به سایر استان‌ها و خارج از کشور صادر می‌کند. همچنین در حال حاضر بیش از 100 هزار نفر در بخش دام و طیور و صنایع وابسته در استان به فعالیت مولد، اشتغال دارند (آمارنامه جهاد استان آذربایجان شرقی، 1390).

حال سوال اینجاست که مهم­ترین عوامل تأثیرگذار بر بهره­وری واحدهای تولیدی دامی کدام­ها هستند؟ کدام یک از عوامل نقش مهم­تری در بهره‌وری دارد؟ برای پاسخ به این سوالات و با توجه به اهمیت موضوع و مطالب گفته شده، هدف این مطالعه بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در بهره­‌وری واحدهای تولید مرغ گوشتی در واحدهای تولیدی شهرستان مراغه می­باشد.

3-1- اهمیت و ضرورت مسأله

همچنین نتایج این مطالعه می­تواند برای بهبود شاخص­های بهره­وری در واحدهای تولیدی دامی مفید باشد. در سطح منطقه نیز مدیران می­توانند با درک عوامل مؤثر بر بهره­وری، برنامه­ریزی بهتری برای واحدهای خود پیاده نمایند.

4-1- اهداف پژوهش

هدف اصلی این مطالعه بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در بهره ­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی می­باشد. همچنین این مطالعه اهداف فرعی زیر را دنبال می­کند:

– اولویت­بندی عوامل مؤثر بر بهره­وری به ترتیب اهمیت

– ارائه راهکارهایی برای افزایش بهره­وری در واحدهای تولیدی مرغ گوشتی

5-1- سوالات تحقیق

سوال اصلی:

عوامل مؤثر بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی کدام­ها هستند؟

سوالات فرعی:

1- آیا بهبود مصرف انرژی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

2- آیا سابقه‌ی مدیر و کارکنان واحد تولیدی دامی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

3- آیا میزان سرمایه‌ی واحد تولیدی دامی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

4- آیا اندازه‌ی واحد تولیدی دامی بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

5- آیا آموزش و ترویج بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

6- آیا استفاده از تکنولوژی­های جدید بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

7- آیا قیمت نهاده­ها بر بهره­وری واحدهای تولیدی مرغ گوشتی مؤثر می­باشد؟

[1]- Rakotoarisoa