ای در جهت عملی ساختن بند شماره 43 از عناوین انتخابی می باشد.

 

مشکلاتی که گریبانگیر طرح های کلان ملی هستند

 

با گذشت حدود دو سال از شروع طرح های کلان پژوهش و فناوری، مشکلات و چالش‌های مختلفی از جمله عدم قطعیت در تخصیص منابع مالی طرح‌های کلان به صورت هدفمند، مطمئن و پیوسته، عدم شفافیت در فرایند تصویب طرح ها، مشخص نبودن حقوق مالکیت فکری طرح های کلان، تغییرات پی‌درپی در سطوح راهبردی و مدیریتی طرح‌های کلان، نبود سیستم جامع حسابداری بهای تمام شده و مالی طرحهای کلان در دبیرخانه شورای عالی عتف و عدم پاسخگویی مناسب مالی مجریان طرحهای کلان به دبیرخانه و عدم وجود روش‌شناسی خاص تدوین اسناد راهبردی طرح‌های کلان در حوزه فناوری‌های نرم (علوم انسانی) گریبان‌گیر این طرح‌ها هستند. با توجه به این مشکلات و چالشها، در اولین جلسه شورای عالی عتف در دولت یازدهم، به منظور تسهیل در فرایند تامین مالی و اجرای طرحهای کلان مقرر شد دستگاههای اجرایی میزان همراستایی طرح های کلان با اهداف و مأموریت های خود و همچنین میزان نیازمندی آنها به نتایج و دستاوردهای طرح های کلان را به دبیرخانه شورا گزارش کنند.

نتایجی که در این تحقیق بر مبنای آن تصمیم­گیری اتخاذ می­شود حاصل انجام تحزیه و تحلیل اطلاعات اخذ شده از سازمان آب منطقه­ای استان مازندران به صورت کیفی و کمی می­باشد. بر فرض اینکه روند صعودی شور شدن در منطقه مورد مطالعه وجود دارد این سوال بوجود می آید که آیا از بین کل روش های موجود روش غشائی برای منطقه مورد مطالعه می­تواند بهترین گزینه تلقی شود یا خیر؟ و از طرفی آیا با اتخاذ روش منتخب می­توان بین عرضه و تقاضا در منطقه مورد مطالعه تعادل برقرار نمود یا خیر؟

 

1-2-فرضیات

 

1-امکان سنجی استفاده از منابع آب شور می تواند پاسخ گوی تقاضا باشد.

 

2-با استفاده از روش های مختلف از جمله روش غشائی می توان به آب متعارف دست یافت.

 

1-3- هدف

 

بررسی منابع آب شور به منظور رفع نیاز آبی منطقه

 

1-4-تعاریف و مفاهیم

 

1-4-1-آب­های زیرزمینی

 

بخشی از چرخه آب در طبیعت در زیر سطح زمین صورت می­گیرد که منابع آب­های زیرزمینی یکی از اجزا آن محسوب می­شود. البته آنچه را که به نام آب­های زیرزمینی (groundwater) معروف است نباید با آب زیرسطحی (Sub-surface water) یکی دانست. هر چند هر دو آب بوده و هر دو در زیر لایه سطحی قرار دارند، اما از جایی که کاربری­های متفاوت دارند و در واقع توسط متخصصان جداگانه­ای مورد بررسی قرار می­گیرند بین این دو تفاوت کلی وجود دارد.

 

1-4-2-آبخوان

 

آب حاصله از بارندگی یا ذوب برف­ها پس از نفوذ به داخل خاک به حرکت عمقی خود در داخل خاک ادامه می­دهد تا سرانجام به لایه­های غیر 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  قابل نفوذ برخورد کرده و متوقف گردد. آب نفوذی در روی این لایه­ها تمامی منافذ را پر می­کند و منطقه اشباعی را بوجود می­آورد که به آن لایه آبدار، آبخوان، آبخوانه و یا به اشتباه سفره آب زیرزمینی گویند.

 

شکل (1-1): لایه­بندی خاک از نظر رطوبت (انصاری، 1392)

 

1-4-3-چاه

 

چاه به طور معمول یک تأسیسات عمودی است که در زمین حفر شده و در تمام یا قسمتی از لایه آبدار نفوذ می­کند.

 

1-4-4-سطح ایستابی آب

 

عبارت است از سطح آب در داخل چاه قبل از شروع پمپاژ (علیزاده، 1385).

 

1-4-5-افت

 

عبارت است از مقدار پایین رفتن سطح آب در چاه که به وسیله پمپاژ و خارج ساختن آب از چاه صورت می­گیرد. اختلاف سطح استاتیک و سطح دینامیک را در هر نقطه افت سطح آب در آن نقطه گویند (علیزاده، 1385).

 

1-4-6-آبدهی چاه

 

حجم آبی است که در واحد زمان از چاه خارج می­شود.

 

1-4-7-مخروط افت

 

حجمی از لایه آبدار که در هنگام پمپاژ از آب ثقلی تخلیه می­شود مخروط افت نام دارد. این مخروط به نحوی قرار می­گیرد که قائده آن در سطح ایستاتیک آب راس آن در سطح آب داخل چاه باشد.

 

1-4-8-چاه مشاهداتی

 

چاهی است که در اطراف چاه پمپاژ حفر شده و فقط افت سطح آب در آن اندازه­گیری و ثبت می­شود و هیچ گونه آبی از آن استخراج نمی­شود.

 

1-4-9- pH

 

pH آب بر مبنای لگاریتم غلظت یون هیدروژن (مول/لیتر) بیان شده و به صورت رابطه (1) نوشته می­شود:

 

(1)                                                             pH=-log10[H+]

 

pH بین صفر (اسید بسیار قوی) تا 14 (باز بسیار قوی) تغییر می­کند (مهدوی، 1385).

 

1-4-10-نسبت جذب سدیم

 

این شاخص از رابطه (2) زیر محاسبه می شود:

 

(2)

 

که در آن سدیم و کلسیم و منیزیم، به میلی اکی ولانت بر لیتر بیان می­گردند (مهدوی، 1385).

 

1-4-11-غلظت املاح محلول یا TDS (Total dissolved salts)

 

غلظت املاح محلول در آب یا باقیمانده خشک را می­توان در صورتی که فاقد بی­کربنات باشد به سادگی با تبخیر حجم معینی از آب و اندازه­گیری وزن املاح باقیمانده تعیین کرد. در آب­های که دارای مقدار قابل توجهی بی­کربنات هستند با استفاده از این روش ممکن است تنها نصف وزن بی­کربنات­ها اندازه­گیری شود. غلظت املاح محلول در آب باران کمتر از 10 میلی­گرم در لیتر است و در آب دریای آزاد، مقدار آن حدود 35 هزار میلی گرم در لیتر می­باشد.

 

آنچه که از آب های موجود در روی کره زمین می­تواند قابل استفاده باشد آب شیرین می­باشد. آبهای نسبتا شور تا بسیار شور در بخش های شرب، کشاورزی و صنعت می­توانند مشکلات زیادی را بوجود آورند. جدول شماره (1-1) مقدار استاندارد لازم برای این سه بخش را به طور کلی بیان می­کند.

 

جدول (1-1): مقادیر متوسط رایج عناصر موجود در آب های مورد استفاده در بخش های شرب، کشاورزی و صنعت (قاسمی و دانش، 1390)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عناصر(mg/L)	کشاورزی	شرب	صنعت
			خشک شوئی (1)	نساجی (2)	دیگ های بخار (3)	صنایع فلز(4)	سفال(5)
TDS	1500	1000	–	–	–	–	–
SO-24	145	10	500	100	100	20	20
HCO3+	–	5	–	–	–	–	–
Na	115	20	–	–	–	–	–
Mg	150	5/2	5	5	5	10	–
Ca	200	10	10	10	5	20	–
Cl	250	15	500	100	100	20	20
K	100	1	–	–	–	–	–
EC	550-750	750-550	–	–	–	–	–
pH	5/7	5/7	–	–	–	–	–
SAR	–	40	–	–	–	–	–

 

 

1-4-12-سختی کل آب یا T.H. (Total Hard ness)

 

یکی از شاخص های کیفیت آب آشامیدنی، سختی آن می­باشد که بر مبنای کربنات کلسیم مورد سنجش قرار می­گیرد. بیشترین سختی آب مربوط به یون های کلسیم و منیزیم بوده و سختی کل بر حسب میلی­گرم در لیتر می­باشد و از رابطه شماره (3) و (4) بدست می­آید:

 

(3)

 

(4)

 

TH=2/497Ca+++4/115Mg++

 

که در آن Ca++ و Mg++ نیز بر حسب میلی­گرم در لیتر در نظر گرفته می­شود.