محیط جغرافیایی جایگاه انسانی و بخشی از طبیعت است که تحت تأثیر و تأثر جریان روابط و مناسبات انسان و محیط طبیعی متناسب با سرشت تحولات فرهنگی جامعه انسانی در گذر او از مراحل تاریخی شکل گرفته در تغییر و تحول مداوم است. این محیط جغرافیایی، محدوده مکانی است که دارای شرایط لازم  برای شکل گیری و تامین نیازهای زندگی جامعه انسانی و فعالیت های گوناگون جامعه بشری است. که قسمتی از ان را تبدیل به محیط جغرافیایی مناسب زیست خود می کند و طبعاً روز به روز پهنه این محیط جغرافیایی در همه آن افزوده می شود (مومنی،11:1376).

بخش گسترده ای از مظاهر جغرافیایی شامل: شهرها، مساکن، بازارها، کارخانه ها، روستاها، مزارع، باغ ها و…. در ارتباط با نیاز، باورها و فعالیت های انسان تحول و تکامل یافته است. تنوع و چگونگی مناظر جغرافیایی یاد شده، در رابطه با عوامل گوناگونی چون سطح فرهنگ، توان اقتصادی، اعتقادات و باورهای دینی، روش سیاسی حاکم بر جامعه و اصول قابل قبول جامعه پدیدار می شود.

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

این  تحقیق در غالب پنج فصل به شرح ذیل تدوین گردیده است:

فصل اول: کلیات طرح، شامل بیان مسأله و اهمیت آن، ضرورت تحقیق، اهداف، سوالات، فرضیه ها، روش، مراحل و فرایند تحقیق و مشکلات تحقیق می شود.

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق، به نظریه ها و دیدگاه ها می پردازد و به بررسی دیدگاه های مورد پژوهش در تحقیق می پردازد.

فصل سوم: به تشریح روش شناسی تحقیق پرداخته شده است.

فصل چهارم: به بررسی ویژگی های جغرافیایی، طبیعی، انسانی و اقتصادی شهر رشت و شکل تغییرات کالبدی محله چمار سرا می پردازد که در آن به توضیح اوضاع طبیعی و جمعیتی شهر ،ویژگی های اقتصادی و کارکرد محله مذکور و نیز بررسی و تحلیل کالبدی محله مربوط  پرداخته شده است و  در نهایت به نقد و ارزیابی نتایج تحقیق می پردازد.

فصل پنجم: که آخرین فصل این تحقیق هست به بررسی و آزمون فرضیات، نتیجه گیری در چارچوب فرضیه های مطرح شده در فصل اول، پرداخته  و سرانجام با ارایه پیشنهاداتی به پایان رسیده است.

[1] -SWOT

بیان مسأله

در تمدن اسلامی، مساجد علاوه بر اینکه عامل اصلی تشکیل شهرها بوده اند، تعیین کننده ی الگوی کلی و هویت مشترک شهرهای اسلامی به شمار می رفته اند (سلطانزاده،11:1362).

مساجد و زیارتگاه ها، بی تردید مهم ترین کاربری مذهبی شهرهای ایرانی و مهم ترین و عنصری جدایی ناپذیر در شهرهای اسلامی بوده است و همواره با دیگر کاربری های تجاری، حکومتی، اداری، اجتماعی و کاربری های ارتباطی، خیابان ها، کوچه ها و میدان ها قرار گرفته و یک سر و گردن از سایر کاربری ها قوی تر و وجیه تر بوده به طوری که این اماکن مذهبی در طول تاریخ همواره از عناصر تأثیرگذار در زندگی ساکنان و بر روند توسعه سکونتگاه ها بوده است. به نظر می رسد برای دستیابی به شهر پایدار اسلامی و ارتقاء کیفی فضای آن، تحلیل نقش کاربری مذهبی و زیارتگاه ضرورت تام دارد.

در شهر ها و محلات ایران، مساجد به همراه زیار تگاه ها و تكایا، چنان در چشم انداز های فرهنگی موثر واقع می شوند كه در غالب آن ها تنها ساختمان مرتفع شهری این اماكن هستند. همچنین در بافت شهری و محله ای، نقش مسجد آن قدر تعیین كننده و حساس است كه گاهی مسیر اصلی خیابان را از ادامه و تعویض باز می دارد (شكویی، 1354:۴٠۵).