ارقام بومی گیاهان زراعی و خویشاوندان وحشی آن‌ها، به دلیل قدمت و سازگاری‌شان به شرایط زیستی و عوامل نامسائد محیطی دارای مناسب‌ترین ژن‌ها بوده وتنوع ژنتیکی مورد نیاز اصلاح گیاه را تأمین می‌نماید [13]. تعیین میزان تنوع ژنتیکی در مواد گیاهی گام اولیه برای شناسایی، حفظ ونگهداری ذخایرتوارثی ونیز پایه اساسی و اولیه برای تحقیقات ژنتیکی و برنامه‌های اصلاحی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد [27].

نشانگرهای مبتنی بر DNA، برای اصلاح گیاهان زراعی روند رو به رشدی داشته اند [84]. نشانگرهای مبتنی بر PCR از جمله RAPD ، AFLPو ریزماهواره ها ابزاری قدرتمند برای مطالعه تنوع ژنتیکی گندم‌های زراعی و وحشی محسوب می‌شوند [110]. ریزماهواره‌ها نشانگرهای مبتنی بر PCR هستند که به خاطر سطوح بالای چندشکلی، چنداللی‌بودن،وراثت هم‌بارز، پوشش وسیع ژنوم و سهولت در آشکارسازی می توان از آن‌ها برای بررسی تنوع بین گونه های وحشی و زراعی استفاده کرد [95]. سیستم نشانگری SSR نیاز به اطلاعات اولیه از توالی مورد هدف دو طرف نواحی تکراری، جهت طراحی آغازگر دارد، لذا سیستم نشانگری  ISSRمی‌تواند بر این محدودیت‌ها غلبه کند و میزان چندشکلی بیشتر و آشکارسازی راحت‌تری نسبت به نشانگرهای مولکولی دیگر داشته باشد [19]. نشانگر ISSR نشانگری تصادفی است که در سال 1994 جهت تحلیل ژنومی استفاده شده است. در این نشانگر نواحی ریز‌ماهواره‌ای یکسان که در دو جهت مخالف و در فاصله‌ای قابل تکثیر با آنزیم پلی مراز قرار گرفته باشند، تکثیر می‌گردند. دراین روش واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز باعث تکثیر نواحی بین ریزماهواره‌ها در اندازه‌های متفاوت می‌شود [119،96]. نشانگر ISSR دارای توانایی زیادی در بررسی روابط خویشاوندی و تکاملی 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  گیاهان و دارای چندشکلی قابل قبولی می‌باشد. این نشانگر تصادفی بوده و تکرارپذیری و چندشکلی بالایی دارد و در دامنه وسیعی از گیاهان کاربرد دارد. آغازگرهای مورد استفاده در این نشانگر مکمل توالی‌های ریزماهواره‌ای هستند.

نشانگر ISSR برای مطالعات تنوع ژنتیکی، رده‌بندی، نشانمندکردن ژن‌ها، نقشه‌یابی ژنتیکی[11] و زیست‌شناسی تکاملی به کار می‌رود [96]. در بین نشانگرهای مولکولی نشانگرهای ISSR به طور گسترده‌ای در نواحی بین ریزماهواره‌ای در سرتاسر ژنوم پراکنده می‌شوند. این روش کاربردهای جالبی در ژنتیک گیاهی به‌خصوص در بررسی تنوع و ژنتیک جمعیت در گونه‌های گیاهی که اطلاعاتی در مورد توالی آن‌ها در دسترس نیست، دارد [42،20]. اگرچه بسیاری از توده‌های گندم در ایران جمع‌آوری شده‌اند، اما ژنتیک گندم وحشی و آژیلوپس در ایران هنوز تا حدود زیادی ناشناخته است [47]. بنابراین در تحقیق حاضر، سعی بر این است که با بررسی تنوع ژنتیکی 16 جمعیت از گونهAe.crassa  با استفاده از نشانگرهای ISSR، گامی در جهت افزایش فهم ساختار ژرم‌پلاسم این گونه برداشته شود.

1-Gramineae                                                                                                                                         2-Poaceae                               

3-Triticeae

1-Marker Assisted Selection

2-Polymorphism

3-Dominant

4-Co-dominant                                                                                                                                                                      

1-Microsatellite

2-Primer

3-Inter Simple Sequence Repeat