با توجه به رشد روز افزون جمعیت در ایران، تقاضا برای مواد غذایی روز به روز افزایش می‌یابد. به همین دلیل در بسیاری از نقاط برای تولید بیشتر در واحد سطح استفاده بی‌رویه از کودهای شیمیایی و آلی بسیار رایج شده است. در برخی مناطق مقدار کودهای مصرفی برای هر گیاه حدود 5 تا 8 برابر نیاز واقعی گیاه است(ملکوتی، 1375)

استفاده بی رویه از مواد شیمیایی می‌تواند از نظر اقتصادی و زیست محیطی مشکلات فراوانی ایجاد کندازت پر مصرف‌ترین عنصر مورد نیاز گیاه می‌باشد که در کشاورزی از آن به مقدار زیاد استفاده می‌شود. استفاده بی رویه از کودهای ازته ممکن است باعث آلودگی آب‌های زیر زمینی و جذب زیاد نیترات بوسیله گیاه شود. مصرف این آب‌ها و گیاهان باعث ورود مقادیر زیاد نیترات به بدن شده و مسبب بروز بیماری‌های متعددی در انسان شود. یکی از بیماری‌ها مت‌هموگلوبین[1] است که بیشتر در کودکان شایع است. (graun et al، 1981).

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

نیترات یک ماده شیمیایی به فرمول NO3- است. نیترات اکسیده‌ترین شکل نیتروژن است که در سیستم‌های طبیعی یافت می‌شود.

پیامد مصرف زیاد ازت رشد بیش از حد گیاه و رنگ سبز تیره برگ‌ها است. مقدار زیاد نیتروژن خاک در صورت کم بودن سایر عناصر، دوره رشد گیاه را طولانی‌تر کرده و رسیدن محصول را به تاخیر می‌اندازد. غلظت نیتروژن در گیاه و اندام‌های مختلف آن متفاوت ولی میانگین آن در ماده خشک گیاه حدود2 درصد است.

همچنین غلظت نیتروژن در گیاه بستگی به عوامل مختلف از جمله نیتروژن موجود در خاک، نوع گیاه، اندام گیاه و مرحله رشد گیاه دارد(ملکوتی، 1375).

نیترات برای انسان سمی نیست اما وقتی در بدن بوسیله باکتری‌ها به نیتریت تبدیل و جذب شود باعث بروز بیماری مت‌هموگلوبین و در نتیجه کمبود اکسیژن در بدن می‌شود. در این ارتباط شیرخواران در معرض خطر بیشتری قرار دارند زیر بالا بودنpH شیره معده آنها محیطی مناسب برای رشد باکتری‌های تبدیل کننده نیترات به نیتریت فراهم می‌کند (moramoto، 1999).

همچنین نیترات ممکن است با آمین‌های آلی ثانویه ترکیب شده و نیتروزآمین را تشکیل دهد که در مطالعات بروی حیوانات سرطان‌زایی آن به اثبات رسیده است. بعضی مطالعات خطر ناهنجاری‌های مادر زادی در کودکانی را که غلظت نیترات آب آشامیدنی مصرفی مادرانشان در دوران بارداری بیش از 5 میلی گرم در لیتر بوده نشان می‌دهد dorsch et al)، 1984).