اهمیت شناخت پیامبر اکرم (ص) برای مسلمانان از آن رو که به نص قرآن کریم، آن حضرت اسوه حسنه مومنان است[1] و مسلمانان علاقه ای ویژه به او دارند، بر کسی پوشیده نیست. پیامبر اکرم (ص) در نظر مسلمانان، تجسم قرآن و اسلام است و برای راه یافتن به حقایق آسمانی، قرآنی و ایمانی، راهی جز جان سپردن به تعالیم و ارمغان وحیانی آیین محمدی (ص) نیست. شناخت پیامبر (ص) در اینجا دارای فواید عملی و عینی است و سلوک مومنان را به توحید در جنبه های مختلف اعتقادی و رفتاری، ممکن و هموار می سازد. شناخت پیامبر(ص) برای غیرمسلمانان نیز به لحاظ عملی، ضرورتی انکار ناپذیر است؛ زیرا جهان برای تعامل و ارتباط درست با عالم اسلامی، چاره ای جز شناخت آن ندارد و بی گمان شناخت اسلام، در وهله نخست، در گرو شناخت پیامبر اکرم (ص) است.

در کشور ما ایران، که مردم به پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت آن حضرت (ع) علاقه ای ویژه دارند و برآنند که در زندگی و حرکات و سکنات خویش از آن حضرات الگو برگیرند و به جهانیان نیز عرضه کنند، اهمیت شناخت پیامبر(ص) دو چندان می نماید. بی گمان، جهان بینی، شیوه و سبک زندگی و نحوه تصمیم گیریها و عملکرد پیامبر(ص) در شرایط عادی و غیرعادی می تواند برای مردم ما به ویژه جوانان در سلوک دینی و دنیوی راهگشا باشد و در حل مشکلات و معضلات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و جز آن ما را یاری دهد.

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

در پژوهش حاضر، از منابع مختلفی استفاده شده است. منبع اصلی آن، منابعی است که روایات امام علی(ع) در آنها نقل گشته و نهج البلاغه تالیف سید رضی، بیش از دیگر منابع مورد استفاده قرار گرفته است؛ اما نگاه تحقیق، بیشتر تاریخی است و بدین روی از منابع تاریخی به گونه ای چشمگیر استفاده شده است. منابع تاریخی در اینجا دو نقش داشته اند: اول آنکه شاهد و مؤیدی بر صدق روایات امام علی(ع) در مطالب مطرح در تحقیق اند و دوم اینکه، آن بخش از زوایایی را که در روایات امام علی(ع) دیده نمی شوند، به ما نشان می دهند. برای مثال، در برخی خطبه های امام (ع) از فساد و تباهی دنیا در روزگار پیش از بعثت سخن رفته است. ما در اینجا، افزون بر نقل کلام علوی و تفسیر و توضیح آن، شواهد و مؤیداتی نیز از منابع تاریخی آورده ایم که گزارشهای آنها با این گزارش امیرالمومنین (ع) همخوانی دارند و صدق گفتار امام (ع) را نشان می دهند.

ویژگی دیگر پژوهش حاضر، تحلیلی بودن آن و پرهیز از نقل صرف روایات است. طرح مسائلی مانند مواجهه پیامبر اکرم (ص) با قبیله گرایی در عرصه اخلاق و سیاست طبق نظرگاه امام علی (ع) از مهمترین دستاوردهای این پژوهش است که در دیگر آثاری که به موضوع «پیامبر(ص) در نگاه امام علی(ع)» پرداخته اند، کمتر به چشم می خورد. مسئله خاتمیت در نهج البلاغه نیز که کمتر بدان پرداخته شده، از مسائل اساسی این پژهش است. حقیقت آن است که در نهج البلاغه گفتارهای متعددی درباره خاتمیت پیامبر اکرم (ص) موجود است که کمتر دیده و پژوهش شده است. این گفتارها چنان که در متن آمده است، شکی باقی نمی گذارد که مراد از خاتمیت، همان معنای رسمی وسنتی خاتمیت است که عبارت است از آخرین پیامبر بودن حضرت محمد (ص) و اینکه پس از ایشان پیامبری نخواهد آمد و دین الهی با آیین و دین آن حضرت کامل گشته است.

طرح تحقیق

1- بیان وتعریف موضوع:

از این رو در پیش گرفتن  اخلاق و منش پیامبر (ص) مهمترین راه دستیابی به خوشبختی است.

مهمترین عامل برجستگی شخصیت پیامبر (ص) برخورداری آن حضرت از تربیت الهی است. از آن جهت که پیامبر (ص) اسوه فکری، اعتقادی، عملی و اخلاقی بشریت است و راه رستگاری تنها در پیروی از اوست.

2- هدف و ضرورت تحقیق:

هدف از این پژوهش، بررسی ابعاد شخصیتی پیامبر (ص) از دیدگاه مولای متقیان امیر مؤمنان (ص) است.

نتایج این تحقیق می تواند پاسخگوی شبهاتی که درباره پیامبر اکرم (ص) از جانب مغرضین مطرح می شود، بوده و راهگشای جویندگان علم ومعرفت باشد.

3- فرضیه های تحقیق:

1- یکی از بهترین شیوه های تربیت، معرفی الگوهای موفق است.

2-در نهج البلاغه همه ابعاد شخصیتی پیامبر گرامی اسلام (ص) مورد توجه قرار گرفته است.

3- از دیدگاه حضرت علی (ع) والاترین منش های انسانی و مکارم اخلاقی در شخصیت پیامبر گرامی اسلام (ص) متجلی شده است.

4- پیشینۀ تحقیق: