فصل و وصل از موضوعات مهم بلاغت است که به بررسی ارتباط بین جملات می پردازد. این موضوع در بلاغت قرآن دارای اهمیت بسیار می باشد، بطوری که فهم معنای جملات و تشخیص نوع پیوند میان آنها، و نیز تشخیص نقش حروف در برقراری این پیوند به این موضوع بستگی دارد، این موضوع به اعجاز بلاغی قرآن نیز مربوط می باشد، بطوری که یکی از موضوعاتی که در اعجاز بلاغی قرآن به آن اشاره شده است،موضوع فصل و وصل می باشد، که در بررسی نظم در بلاغت قرآن مورد توجه قرار می گیرد.

 

منظور از فصل و وصل در این پژوهش، ربط(پیوند) میان جملات است، که بر دو نوع می باشد:1-ربط با رابط لفظی 2-ربط بدون رابط. از جمله روابط لفظی در زبان عربی، واو عاطفه، واو استینافیه، واو حالیه، واو معیت، فاء عاطفه، فاء تفریع، فاء فصیحه، فاء استینافیه، فاء جواب شرط، ثم، حتی، لکن، ام، او، بل، لا، ادوات شرط، و اسم اشاره می باشد،که به دلیل نبود مجال بحث از تمامی آن ها در محدوده ی این تحقیق، به بیان برخی از آنها اکتفا گردید.  روابط لفظی، که دراین پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد، شامل واو عاطفه ،واو استینافیه،فاء عاطفه، فاء تفریع، فاء فصیحه، فاء استینافیه،ثم، حتی،لکن، ام، واوحالیه و کذلک می باشد.ازانواع ربط بدون رابط لفظی که در این پژوهش به آن 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  پرداخته می شود، مستأنفه ی بیانیه واعتراضیه می باشد. در فصل دوم به بیان این روابط در زبان عربی و معادل آن درزبان فارسی پرداخته می شود، سپس نمونه هایی از کاربرد هریک در قرآن ذکر می شود، ودر فصل سوم، انواع ربط در سوره ی طه بیان می شود، ودر پایان، ترجمه ی انواع ربط در این سوره، توسط مترجمین بررسی می شود.

 

در بررسی ترجمه، این نتیجه به دست می آید، که گاهی مترجم با توجه به سیاق کلام، به معنایی از رابط لفظی دست یافته است، که در کتب نحو وبلاغت و تفسیر به آن اشاره ای نشده است، اما با سیاق کلام متناسب به نظر می رسد و برزیبایی کلام می افزاید.این نکته در ترجمه ی فاء عاطفه در این سوره به دست می آید، با این توضیح که در مواردی، فاء عاطفه در معنای استدراک ترجمه شده است، واین در جایی است که ممکن است از کلام قبل، توهم اشتباهی به ذهن خطور کند، وخداوند، این پندار اشتباه را در جمله ی بعد برطرف نموده است، و بر سر جمله ای که برای این منظور به کار رفته است، فاء آورده شده است.بنا براین می توان گفت که گاهی این سیاق کلام است که ترجمه ی رابط لفظی را مشخص می کند.

 

انتخاب ترجمه ی آقای مکارم شیرازی، در این پژ وهش از این جهت می باشد که این ترجمه نتیجه ی سال ها تلاش مفسر در زمینه ی تفسیر قرآن است، ومترجم بعد از اتمام نگارش تفسیر نمونه ، به ارائه ی این ترجمه اقدام نموده است. ترجمه ی گروهی،از این جهت انتخاب شده که  نخستین ترجمه ی گروهی قرآن است که به صورت گروهی، توسط جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه به رشته ی تحریر در آمده است، بنابراین انتظار می رود با دقت بیشتری نوشته شده باشد.

 

یکی از مشکلات این پژوهش اضطراب اصطلاح در کتب تفسیر واعراب القرآن است، که گاهی مفسرین بجای یک اصطلاح ،اصطلاح دیگری را به کار برده اند . از جمله بجای فاء فصیحه در تفاسیر، در اغلب موارد اصطلاح فاء تفریع بکار رفته است، در حالیکه از توضیحات مفسر ذیل کاربرد آن معلوم می شود که منظور او فاء فصیحه می باشد.

 

1-تبیین مسأله: فصل و وصل از موضوعات مهم بلاغت است، که به بررسی ارتباط جملات با یکدیگر می پردازد.فصل و وصل نزد علمای بلاغت، عطف و ترک آن معرفی شده است، در بررسی ارتباط بین جملات، این نتیجه به دست می آید، که پیوند میان جملات به عطف و ترک آن منحصر نمی شود، و این تعریف، تعریف جامعی نمی باشد، زیرا علمای نحو وبلاغت ذیل مباحث دیگر در نحو وبلاغت، به انواع ارتباط بین جملات اشاره کرده اند، از جمله در بحث اعتراضیه، به وجود ارتباط بین این جمله با قبل وبعد از خود اشاره کرده اند،در حالی که این تعریف، این نوع جملات را در بر نمی گیرد. بر همین اساس در این پژوهش، تعریف فصل و وصل مبنی بر ربط با رابط لفظی وربط بدون رابط لفظی محور قرار گرفته است.

 

این موضوع با دیگر مباحث بلاغی نیز مرتبط می باشد،ازجمله  با مبحث اعتراض که ذیل اطناب در بلاغت به آن پرداخته می شود ونیز با موضوع ایجاز در بلاغت نیز مرتبط است،چرا که جمله ی مستأنفه ی بیانیه که در فصل و وصل به آن پرداخته می شود،از انواع ایجاز به حذف به حساب می آید.

 

این موضوع با علوم دیگر نیز در ارتباط است،از جمله با علم نحو و علم وقف و ابتدا.

انگیزه اصلی از انتخاب این موضوع آن است که همیشه این سوال مطرح بوده که چرا امیرالمؤمنین (علیه السلام) با آن شخصیت بی نظیر و والا نتوانست در حکومتی که تشکیل داد به اهداف متعالی خود برسد و چرا آنقدر عمر این حکومت کوتاه بود؟

 

پاسخ قابل تأمل این است که هر حکومتی دو رکن اساسی دارد یک رکن حاکم و امامی است که حکومت را اداره می‏کند و به جامعه خط مشیء می‏دهد و رکن دوم مردمی هستند که باید از امام و رهبر خود اطاعت کنند و او را در رسیدن به اهدافش یاری کنند. به همین دلیل اطاعت از امام و رهبر از مسائل مهم فقهی دین اسلام است.

 

در حکوت امام علی (علیه السلام) ، رهبر والا مقام با اهداف متعالی وجود داشت ولی مردمی که گوش جان بسپارند و فرامین او را اطاعت کنند وجود نداشت.

 

در این پژوهش سعی شده است با استفاده از منابع دست اول تاریخی به روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا به بررسی وقایع مهم حکومت امیرالمؤمنین (علیه السلام) پرداخته‏شود تا بتوان دستورات و فرامین آن حضرت و عدم اطاعت مردم و پیمان شکنی‏ها و تحمیل رأی‏های آنها را در مواقع مختلف تحلیل کرد. برای آنکه بتوانیم عملکرد مردم زمان حکومت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را به درستی تحلیل کنیم لازم است در ابتدا به مبانی اعتقادی مردم آن زمان در مورد امام و اطاعت از امام بپردازیم. از اینرو در فصل دوم و سوم مبانی اعتقادی اسلام در مورد امام و جایگاه امام و سپس اطاعت از امام بررسی شده است،  سپس عملکرد مردم آن عصر زیر ذره بین تاریخ تحلیل شده است.

 

برای آنکه بتوانیم رابطه امام ومأموم را در آن دورۀ تاریخی به طور صحیح تحلیل کنیم، لازم است علاوه بر رجوع به منابع تاریخی، به کتاب شریف نهج البلاغه که مجموعه‏ای از خطبه‏ها، نامه‏ها و کلمات قصار ایراد شده در همان زمان است، نیز رجوع شود. لازم به ذکر است در این پژوهش از ترجمه استاد سید جعفر شهیدی برای متون نهج البلاغه استفاده شده است. ‏ای ‏اا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

 

فصل اول: کلیات

 

 

 

 

 

 

 

1.فصل اول :کلیات:

 

 

 

 

 

 

 

1.1. بیان مسئله

 

این تحقیق در پی آن است که مبانی اعتقادات مسلمانان عصر خلافت مولای متقیان امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) را دربارۀ اطاعت از پیشوای مسلمین (خلیفه ـ امام) اعم از اینکه آن حضرت را خلیفه چهارم یا امام اول خویش بدانند، تبیین کند و این نکته مورد بررسی قرار گیرد که چرا اکثریت جامعه (مردم) خلفای غاصب پیشین را اطاعت می‏کردند و حتی بدعت‏های آنان را در دین و اجتهادات شان را در برابر نص می‏پذیرفتند، امّا امیرالمومنین علی (علیه السلام) را که در همان جایگاه قرار گرفته بود، به درستی اطاعت نمی‏کردند وبارها باعث رنجش و گلایه آن حضرت گردیدند بگونه‏ای که از خداوند می‏خواست او را از آنان بگیرد و میان او و این مردم جدایی افکند.

 

همچنین برخی از سرشناسانی که امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) را امام اوّل خود می‏خواندند و خلفای پیشین را غاصب می‏دانستند، گاه در برابر فرامین آن حضرت ، ایستادگی کرده و یا خلاف آن را عمل می‏کردند و یا حضرت را وادار به پیروی از خواست خود می‏کردند. بنابراین نتایج عدم اطاعت از پیشوای مسلمانان آن هم وجود مقدس امیرمؤمنان (علیه السلام) که بر خلاف مبانی اعتقادی رخ داد تالی فاسدهایی داشت که جبرا ناپذیر بود.

 

 

 

 

 

 

 

1.2. اهمیت و ضرورت

 

از آنجا که صلاح و سعادت امت اسلامی در گرو پیروی و اطاعت از پیشوای عادل مشروع است و بالعکس عدم اطاعت و نافرمانی چنین پیشوایی شقاوت و تفرقه امّت را در پی داشته و موجب تسلط ظلمه مستبدان و مستکبران و کفار بر مسلمانان خواهد شد، بررسی عملکرد جامعه اسلامی در دوران خلافت امیرالمومنین (علیه السلام) که بر خلاف تعالیم دینی فریقین از آن حضرت به درستی اطاعت نکردند، موجب تبدیل خلافت معنوی رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) به سلطنت اموی و عباسی و حاکمیت غاصبان ستمگر بر عالم اسلام شد ، آینه عبرتی برای مسلمانان است ، تا در صورت پدید آمدن شرایط و تشکیل حکومت مشروع به زعامت پیشوای عادل، با اطاعت از او صلاح و سعادت خویش را رقم بزنند و از شقاوت و فلاکت خویش جلوگیری کنند. از این رو اهداف این پایان نامه در نکات کلیدی زیر خلاصه می‏شود:

 

1ـ آشنایی با مبانی اعتقادی فریقین درباره اطاعت از پیشوای مسلمین،ترویج معروف و آگاه ساختن کسانی که ممکن است از این مسئولیت خود به خوبی مطلع نباشند.

شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک که اکثر مناطق کشور ما را در بر می­گیرد، سبب محدودیت منابع آبی و امکانات تولید محصولات زراعی شده است. رشد سریع جمعیت از یک طرف و کاهش یا ثابت ماندن منابع از طرف دیگر بررسی راه­های استفاده بهینه از پتانسیل­های تولید مواد غذایی را جهت بهره­وری بیشتر ضروری می­سازد. از آنجا که در بیشتر نقاط دنیا، آب محدود كننده اصلی تولیدات كشاورزی است، بنابراین، استفاده بهینه از آن اهمیت زیادی دارد. این موضوع برای ایران كه حدود دو سوم مساحت آن را اقلیم خشك و نیمه خشك تشکیل داده، جدی­تر می­باشد. توجه به اقتصاد و مدیریت منابع آب نه تنها در مناطق خشک و نیمه خشک، بلکه در مناطق با بارندگی مناسب هم می­تواند از راه تاثیر بر هزینه­های تولید مهم بوده و ایجاب می­كند كه از واحد حجم آب بیشترین استفاده به عمل آید. در این راستا، آگاهی از واكنش گیاهان و تعیین میزان حساسیت مراحل مختلف رشد آنها به كم آبی از اهمیت بسزایی برخوردار است (رضایی و همكاران، 1388).

 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

عوامل نامساعد محیطی همانند تنش خشكی كه یكی از رایج­ترین و مهمترین تنش­های محیطی است، تولید محصولات كشاورزی را محدود می­سازد. خشكی روی اكثر مراحل رشد گیاه مانند مرحله جوانه­زنی و استقرار گیاهچه و همچنین ساختار اندام و فعالیت آن­ها آثار مخرب و زیان­آوری وارد می­سازد. از آن جایی كه ایجاد و حفظ یك پتانسیل آب خالص در محیط خاك، كاری تقریباً مشكل است، در این راستا برقراری شرایط تنش خشكی با استفاده از مواد اسمزی مختلف برای ایجاد پتانسیل­های اسمزی، یكی از مهم­ترین روش­های مطالعه تأثیر تنش خشكی بر روی گیاه تلقی مى­شود (زید و همكاران، 2001).

 

2-1- مروری بر تحقیقات گذشته

 

1-2-1- اهمیت و جایگاه گندم در ایران و جهان

 

گندم احتمالا یكی از اولین گیاهانی است كه به وسیله­ی انسان زراعت شده­ است و به همین دلیل مهمترین گیاه زراعی به شمار می­آید. زیرا، زراعت آن از تمام گیاهان ساده­تر، تطابق آن در مناطق مختلف كه دارای شرایط آب و هوایی متفاوتی می­باشند، بیشتر و از طرف دیگر غذای اولیه اغلب مردم جهان را تشكیل می­دهد. گندم گیاهی است كه به مقدار زیاد و در مساحت وسیعی از زمین­های كشاورزی دنیا و حتی در نواحی خشك كشت شده و محصول كافی تولید می­نماید. اهمیت اقتصادی گندم چه از نظر تولید و چه از نظر تغذیه در دنیا بیش از سایر محصولات كشاورزی می­باشد. حتی در مناطقی كه به علت متغیر بودن شرایط اقلیمی و یا خشكی محیط، امكان تولید دیگر گیاهان وجود نداشته باشد، می­توان گندم تولید نمود. بیشترین سطح زیر كشت گندم در قاره­های آسیا و اروپا واقع شده است. ایران یكی از مهمترین كشور­های تولید كننده گندم در جهان می­باشد (خدابنده، 1387). سطح زیر کشت گندم در جهان 61/31132 تن در هکتار است که حدود 63 درصد سطح زیر کشت جهان را ایران به خود اختصاص داده ­است. تولیدات گندم در ایران 05/2 درصد از کل تولیدات گندم در جهان می­باشد (فائو، 2012). نسبت سطح زیر كشت گندم به سایر محصولات عمده كشاورزی نیز رقم بالایی را تشكیل می­دهد. همواره حدود 70-65 درصد از اراضی زیر كشت محصولات عمده زراعی به گندم تعلق دارد (ایران نژاد و شهبازیان، 1384).

 

اهمیت گندم بیشتر مربوط به خواص فیزیكی و شیمیایی موادی است كه دانه آن را تشكیل می­دهند. پروتئین گندم از لحاظ غذایی فوق­العاده پر انرژی است. بخصوص سبوس آن كه دارای پروتئین زیادی می­باشد. مطابق گزارش سازمان خواروبار كشاورزی جهانی (FAO) در حال حاضر سالانه در جهان حدود 85 میلیون تن پروتئین مصرف می­شود كه حدود 40 میلیون تن یعنی در حقیقت حدود نصف پروتئین مصرفی جهان از غلات و بویژه از گندم تامین می­گردد. لذا، اهمیت و نقش این گروه از گیاهان زراعی در زندگی روزانه انسان و عوامل وابسته به آن كاملا مشهود و مشخص می­باشد (خدابنده، 1387).

 

2-2-1- تاریخچه گندم

 

گندم حدود 12 تا 17 هزار سال قبل از میلاد در خاورمیانه كشت می­شده و حدود 10 تا 15 هزار سال قبل از میلاد نیز در آسیا وجود داشته است. واویلوف خاستگاه گندم را تنها یكجا نمی­داند. بلكه، معتقد است كه گندم چند مبدأ دارد (ایران نژاد و شهبازیان، 1384). هیچكس بدرستی نمی­داند كه دقیقا چه موقع و توسط چه شخصی شناخته شده، لیكن به طور دقیق مركز اصلی گندم­های اولیه كه شاملTriticum monococcum  و Triticum dicoccum  می­باشند، از سوریه و فلسطین بوده كه از این دو منطقه به مصر و بین­النهرین و سپس به ایران آمده و از طریق ایران به هندوستان، تركستان، چین و روسیه و سرانجام به اروپا برده شده و از اروپا به سایر نقاط جهان انتقال یافته است. این گیاه حدود 6500 سال قبل از میلاد در مناطقی از آسیا مانند ایران، عراق، هندوستان، قفقاز و همچنین اطراف دریای مدیترانه وجود داشته و حدود 2500 تا 3000 سال قبل از میلاد نیز در چین كشت می­شده است. درصورتی­كه، گندم دوروم در سال 1797 بوسیله­ی دسفونیتنز در ناحیه­ی آتلانتیك در ایالات متحده امریكا شناخته شد (خدابنده، 1387).

 

3-2-1- گیاهشناسی گندم

شکی نیست که قرآن کریم، کتاب آسمانی کامل و دستور زندگی کل بشریت، تمام جنبه های زندگی انسان را در بعد فردی و اجتماعی، اقتصادی، نظامی و ….، در نظر گرفته و راهکارهای مناسبی نیز جهت بهبود بخشی به فراز و نشیب های زندگی تدوین نموده است. این کتاب مقدس در قالب امر و نهی، برنامه های زندگی انسان را جهت بخشیده و از انسان خواسته است که طبق برنامه های تدوین شده، از یک سبک زندگی مناسب تبعیت و برخوردار باشند.

از سبک زندگی تاکنون تعاریف متعدد و متفاوتی از سوی روشنفکران، جامعه شناسان ارائه شده است.

 

مفهوم «سبک زندگی» از جمله مفاهیم علوم اجتماعی و علم جامعه شناسی و مردم شناسی است که در دهه اخیر بسیار مورد توجه دانشمندان علوم اجتماعی و مدیران فرهنگی و دین شناسان جامعه قرار گرفته است. سبک زندگی معنایی است که از به هم تنیدگی و پیوند و نظام وارگی و شبکه ای بودن عوامل متعددی که در شیوه های زندگی یا اقلیم های زیستن انسان تأثیر می گذارند، به وجود آمده است. 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

 

سبک زندگی اسلامی از حوزه های متعدد دینی و اجتماعی قابل تعریف و بررسی می باشد. در حوزه مطالعات فرهنگی، سبك زندگی مجموعه رفتارها و الگوهای كنش‌ هر فرد است كه به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی نظر داشته باشد. طبیعی است بر اساس چنین رویكردی، سبك زندگی افزون بر اینكه بر ماهیت و محتوای خاص تعاملات و كنش­های اشخاص در هر جامعه دلالت دارد و بیانگر اغراض، نیات، معانی و تفسیرهای فرد در جریان عمل روزمره و زندگی روزانه است، نشان­دهنده كمّ و كیف نظام باورها و ارزش‌های افراد نیز خواهد بود. بدین ترتیب، از سبك زندگی، مجموعه­ای از الگوها و عناصر رفتاری نظام­مند و مرتبط اراده می­شود كه یك كل متمایز از كل­های دیگر را پدید می­آورد. البته چنین برداشتی از مفهوم سبك زندگی افزون بر اینكه پشتیبانی آخرین و جدیدترین دیدگاه­های صاحب­نظران این عرصه را به همراه دارد، از قابلیت خوبی برای بومی‌سازی مفهوم سبك زندگی بر اساس اقتضائات جامعه ایرانی ـ اسلامی برخوردار است.

 

تحقیق کنونی که یک پژوهش دینی قرآنی است و قصد دارد سبک زندگی را از این دیدگاه بررسی و معرفی نماید، با توجه به محتوای تحقیق مشتمل بر 4 فصل مرتبط می باشد: در فصل اول کلیات تحقیق از جمله بیان مسئله و پیشینه‌ی تحقیق و اهداف و فرضیه‌ها نیز مورد برسی قرار خواهد گرفت. در فصل دوم مباحثی از قبیل تعریف و مفهوم سبک زندگی اسلامی از جهات متعدد مورد تبیین قرار گرفت.

 

در فصل سوم مهمترین شاخصه هی سبک زندگی اسلامی در سه محور اعتقادی واخلاقی و اقتصادی با زیر بخش های مناسب خود با استناد به آیات و روایات بررسی شد. در فصل چهارم، عوامل و علل گرایش به سبک زندگی در دو بعد فردی و اجتماعی با استناد به آیات و برخی روایات مورد کنکاش قرار گرفت. در این پژوهش سعی شده است بیشتر به آیات قرآنی استناد شود، اما گاهی برای بیان یک مسئله در خصوص سبک زندگی اسلامی آیه ی مناسب پیدا نمی شود در این صورت از روایات مربوط به پیامبر و اهل بیت استناد شده است. در این تحقیق در کنار قرآن کریم که منبع اصلی است از کتاب های تفسیر و کتب حدیث و کتاب ارزشمند مفاتیح الحیاة جواد آملی استفاده شده است.

 

 

 

1 ـ 1 ـ بیان مسئله تحقیق

 

سبک زندگی اسلامی:  سبک زندگی عبارت است از مجموعه ای از رفتارها که فرد آنرا به کار می گیرد تا ضمن بر طرف کردن نیازهای جاری شیوه های جدیدی را در مقابل او قرار دهد. سبک زندگی که برگردان لاتین آن (lifestyle) است در دهه سوم قرن نوزدهم ابداع و تاکنون تعاریف متعددی در باره آن از سوی جامعه شناسان ارائه گردیده است. اما از آنجا که ما در کشوری اسلامی زندگی می کنیم لازم است این مسئله از نگاه روان شناسان برای نحوه زندگی کردن انسان در تمام حوزه های فردی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی بررسی شود. لذا سبک زندگی اخلاقی دارای مبانی، اصول و شیوه هایی است که در این تحقیق به دنبال آن هستیم. از آنجا که براساس فرموده قرآن کریم و روایات رسیده از اهل بیت (ع) دین بیان کننده همه چیز است، قطعا در مورد سبک زندگی هم سنن های فراوان و حکیمانه ای دارد که در این تحقیق، آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.

 

آنچه که در این پژوهش مورد نظر است، دیدگاه قرآن در داشتن یک سبک زندگی اسلامی است. قطعا که قرآن از انسان ها خواسته تا جهان را آباد کند، آنجاییکه فرموده: ِ«وَ اسْتَعْمَرَكُمْ فیها»  در داشتن سبک زندگی در ابعاد مختلف از قبیل اقتصاد، آداب معاشرت های فردی و اجتماعی، نظامی انسان ها را با حفظ حدود و حرمت ها تشویق نموده است. قرآن کریم از سبک زندگی مطلوب به داشتن (حیات طیبه) تعبیر کرده است و می فرماید: «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاﺓً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ یَعْمَلُونَ».

 

(هر كس – از مرد یا زن – كار شایسته كند و مؤمن باشد، قطعاً او را با زندگی پاكیزه‌ای، حیات می‌بخشیم و مسلماً به آنان بهتر از آنچه انجام می‌دادند، پاداش خواهیم داد). بین انسان و پروردگار جهانیان، عهد و پیمانی است كه پاسداشت آن، درهای معنوی را می‌گشاید و آدمی را به «حیات طیّبه» و سبك زندگی نوین رهنمون می‌سازد، تا او را به بارگاه رحمت الهی و جهان «عندیّت» برساند. جهانی كه پایدار و همیشگی است و زندگی سالم و شادمان و برخورداری از آن زندگی، هرگز تباه نمی‌شود.

 

زندگی پاك از هرگونه نابودی و كمبودی و ناكامی و بیم و اندوه از جمله ویژگی‌های این سبك زندگی است. در برابر سبك زندگی سالم اسلامی، زندگی فرومایگی، زیر نفوذ شیطان وجود دارد و آن، برای كسانی است كه فرمان‌بر شیطان هستند. در این سبك زندگی، افراد جامعه، جویای نیازهای اولیه خویش هستند. مانند خوراك – اعم از خوردنی و آشامیدنی- پوشاك و مسكن. راه‌های رسیدن به این مقصود كه در چنین جامعه‌ای بدان تمسك می‌شود، عبارت است از تجارت، كار و كسب، كشاورزی، دام‌پروری، شكار، دست درازی و امثال آن. در این سبك زندگی، هدف افراد از فعالیت و همكاری اجتماعی، در مرحله نخست، اندوختن مال و كسب ضروریات زندگی بیش از نیاز به جهت آزمندی و دلبستگی به ثروت بوده، از سوی دیگر، پرهیز از صرف مال، مگر برای تأمین معاش و رفع نیازهای جسمانی است. هدف از زندگی در این نوع سبك زندگی، خست و شقاوت، تنها كامرانی و خوش گذرانی، خواه جسمانی، خواه روحی و خواه هردو است.

6

 

فصل اول : کلیات 1

 

1-1 بیان مسئله 2

 

1-2 اهمیت و ضرورت 2

 

1-3 پیشینه تحقیق 3

 

1-4 سوالات تحقیق 5

 

1-5 فرضیه تحقیق 6

 

1-6 روش‌های تحقیق 6

 

1-7 مفهوم شناسی 6

 

1-7-1 مبانی 6

 

1-7-2 اصول 7

 

1-7-3 آموزش 8

 

1-7-4 معارف اسلامی 8

 

فصل دوم: مبانی آموزش معارف اسلامی در قرآن و روایات 9

 

2-1 شناخت حقیقت و فطرت انسان 10

 

2-2 کمال نهایی انسان 23

 

2-3 آزادی و اختیار انسان 32

 

2-4 توانایی انسان در ساختن خود و جامعه 43

 

فصل سوم: اصول آموزش معارف اسلامی‌در قرآن و روایات 53

 

1-3 اصول مربوط به آموزش گیرنده 54

 

1-1-3 اصل کرامت 54

 

2-1-3 اصل کوشش (فعالیت) 61

 

3-1-3 اصل تسهیل و تیسیر 64

 

2-3 اصول مربوط به آموزش دهنده 70 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

 

1-2-3 اصل تفکر 70

 

2-2-3 اصل تدرج و تمکن 74

 

3-2-3 اصل اعتدال 79

 

3-3 اصول مربوط به روشها و ابزار آموزش 84

 

1-3-3 روش تشویق 84

 

2-3-3 روش الگویی 88

 

3-3-3 روش تمثیل و تشبیه 91

 

4-3- اصول مربوط به محتوای آموزشی 94

 

1-4-3 اعتقادات 96

 

2-4-3 احکام 99

 

3-4-3 اخلاقیات 101

 

نتیجه گیری: 103

 

پیشنهادات 107

 

منابع: 108

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول : کلیات

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1 بیان مسئله

 

می‌توان گفت هدف اصلی و نهایی در نظام آموزشی اسلامی، فراهم نمودن هر چه بیشتر زمینه تکامل و تعالی انسان‌ها می‌باشد. به همین هدف در آموزش معارف و مسائل دینی نیز به طور دقیق تر و پررنگ تر وجود دارد. همان طور که در هر نظام آموزشی، نیاز است برای رسیدن به اهداف آن نظام یک سری اصول و مبانی دقیق و معتبر رعایت شود، به همان صورت نظام آموزشی معارف اسلامی‌نیز برای رسیدن به اهداف عالی و نهایی خود نیاز به یکسری مبانی و اصول دارد؛ که لازم است از منابع معتبر همچون قرآن و روایات معصومین (7) دریافت شود.

 

این تحقیق بر آن است که مبانی و اصول آموزش و معارف اسلامی‌را از منظر قرآن و روایات بررسی کند و به پاسخ این سوال بپردازد که مبانی و اصول آموزش معارف اسلامی‌از منظر قرآن و روایات چگونه است؟

 

1-2 اهمیت و ضرورت

 

کتاب و سنت مهمترین منابع دین اسلام هستند و توجه به مضامین آن‌ها و امر آموزش در مقاطع و مراحل گوناگون آموزشی از ضروریات سیاست‌های کلان آموزشی است و اینکه چگونه می‌توان از کتاب و سنت در امر آموزش استفاده کرد مسئله بسیار مهمی‌است. روح و حقیقت دین، ایمان و محبت به خداست و انسان زمانی به سعادت واقعی دست می‌یابد که ایمان و محبت، سراسر وجودش را فرا گیرد و در مسیر صحیح زندگی قرار دهد.