ژربرا از جمله گلهای شاخه بریده مهم و تجاری در دنیا می باشد. به منظور بررسی تاثیر اسانس های گیاهی وآنتی بیوتیك ها بر عمر گلجایی و خصوصیات كیفی گل بریده‌ی ژربرا (Gerbera jamesonii L.) مطالعه ای درقالب طرح كاملا تصادفی با10 تیمار عصاره شوید در 3 سطح (10، 30 و 50 درصد)، دکسی سایکلین در 3 سطح (100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر) و سفالکسین در 3 سطح (100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر) در کنار شاهد در 3 تكرار  و 30  کرت انجام شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها اثرتیمارهای فوق را برصفات اندازه گیری شده درسطح 1 یا 5 درصدآماری معنی دار نشان داد. مقایسه ی میانگین تیمارها نشان داد كه تیمار 30 درصد اسانس شوید،100 و 200 میلی گرم درلیتر سفالکسین و 200 میلی گرم درلیتر دکسی سایکلین بالاترین عمرگلجایی، جذب محلول، میزان پروتئین گلبرگ، كلروفیل برگ، بیشترین وزن تر و درصد ماده خشك را نشان داد و كمترین میزان باكتری در انتهای ساقه و محلول گلجا را به خود اختصاص دادند.

كلیدواژگان: ژربرا، اسانس شوید، سفالکسین،دکسی سایکلین، عمرگلجایی، جذب محلول، پروتئین گلبرگ.

1-1- گیاه شناسی و پراكنش اكولوژیكی ژربرا

       ژربرا با نام علمی (Gerbera jamesonii) از خانواده کلاه پرک سانان (Asteraceae) و جزو گیاهان دائمی مدیترانه ای است. این گیاه دارای برگهای طویل به طول 40 سانتیمتر با بریدگیهای عمیق، گلهای بسیار درشت به قطر حدود 15 سانتیمتر و دمگل طویل است.گلهای دارای گلچه های طبق مانند بوده و هر گلچه دارای 1 تخمدان و 5 پرچم می باشد. این گلها به رنگهای قرمز، نارنجی، سفید و زرد دیده می شوند که جلوه بسیار زیبایی دارند. در شرایط خوب سالیانه از هر بوته بین 10 تا 15 شاخه گل برداشت می شود. این گل جزو 10 گل شاخه بریده برتر جهان است که از نظر اهمیت اقتصادی دارای ارزش فراوانی است ( شیراوند و رستمی، 1388؛ خلیقی، 1389؛ سلگی و همکاران، 2009). 

شکل1-1- گل بریده ژربرا

1-2- روش تکثیر 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

      ازدیاد این گیاه از طریق بذر می باشد و بذرها اگر کمی بمانند قوه نامیه آنها حدود 15 درصد تنزل می کند. تاریخ کاشت بذرها بین تیر و مرداد است 2 تا 3 هفته پس از کاشت بذر جوانه ها پدیدار می شوند و حدود 10 ماه پس از کاشت بذر نیز گلها حاصل می شوند (خلیقی، 1389؛ خوشخوی، 1387). تقسیم بوته قطع شاخه های پایگاهی از نیساگ و قلمه زنی نیز روشهای غیر جنسی ازدیاد این گیاه می باشند که برای تکثیر در سطح وسیع می توان از آنها استفاده کرد (پرل، 1978؛ لالی برت وهمکاران، 1985).                           

1-3-بیان مسئله و هدف از انجام تحقیق

         پیری یکی از آخرین مراحل گیاهی است که با تخریب بافت و تغییر فعالیت های اندام  های گیاهی همراه است (فتحی و اسماعیل پور،  1379). عمر پس از برداشت گل های بریده تحت تاثیر اتیلن و میکروارگانیسم های ته ساقه است که به تبع آن کاهش عمر گلجایی و قابلیت جذب آب و نهایتا انسداد آوندی اتفاق می افتد(هاشم آبادی، 1385؛ هاشم آبادی و همکاران، 1386). ژربرا نیز از این قاعده مستثنی نیست و عمر این گل بریده با آلودگی باکتریایی ته ساقه که خود باعث تولید ترکیبات سمی می شود و تولید اتیلن را تحریک می کند و این امر به کمک زخم زنی، تحریک می شود. همچنین ژربرا به خمش گردن نیز حساس بوده و این امر باعث کاهش کیفیت و عمر پس از برداشت آن می گردد (بالسترا و همکاران، 2005؛ سلگی و همکاران، 2009).

شکل1-2-تصویر میکروسکوپی خمیدگی گردن در ژربرا

  هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر  آنتی بیوتیک ها و اسانس های گیاهی بر عمر پس از برداشت گل بریده ژربرا است.

2-1- عوامل موثر بر عمر پس از برداشت گل های بریده

ظاهر گیاه، كیفیت و طول عمر پس از برداشت گیاهان بستگی به شرایط پرورش گیاهان و مواظبت های پس از برداشت دارد. گیاهان نگهداری شده تحت شرایط مطلوب بالاترین كیفیت را خواهند داشت.

  هدف از این مبحث ارائه راهكارهایی جهت ارتقائ سطح كیفیت و عمر قفسه ای گل های بریده و گیاهان گلدانی، قبل و بعد از فروش می باشد.

2-1-1- تامین آب

   گلهای بریدنی خصوصا آنهایی كه سطح برگشان وسیع است، آب بیشتری را از دست می دهند و به سرعت پژمرده می شوند. آنها باید تحت رطوبت نسبی 90% انبار شوند تا هدرروی آب در آنها مخصوصا در طی انبارداری بلند مدت به حداقل برسد.

   در كلیه مراحل پس از برداشت اگر جذب آب كافی نباشد، گلها با كاهش آب روبه رو شده و بازار پسندی خود را از دست می دهند از جمله راه های جبران فقدان آب قرار دادن شاخه های بریده در آبی با دمای مناسب و pH كمی اسیدی است. عمل بازبرش ته ساقه نیز می تواند به جذب آب كمك كند. از مسائل حیاتی در طول عمر پس از برداشت و حفظ كیفیت گل های شاخه بریده همانا شاداب نگه داشتن آنهاست. محلول های آبی نگهدارنده می توانند علاوه بر جبران فقدان آب گلها، شرایط مناسب برای تحمل طول مدت حمل و نقل و انبارداری را فراهم نمایند (هالی و باكر، 1963؛  نل و رید، 2000).

   همیشه آبها خالص و بهداشتی نیستند و خصوصیاتی در آب هست كه روی شادابی گل ها تاثیر می گذارد. pH، دمای آب، نمكهای محلول در آب، قلیاییت و سختی آب از آن جمله اند (گاست کارن، 1997).

2-1-1-1- انسداد توسط هوا

   انسداد توسط هوا زمانی رخ می دهد كه حبابهای هوا در زمان بریدن ساقه، به داخل ساقه كشیده می شوند. این حبابها نمی توانند در امتداد ساقه حركت كنند. در نتیجه حركت روبه بالای محلول در ساقه ممكن است محدود شود (شکل 2-1) (رید، 2009).

شکل2-1-انسداد آوندی با عاملیت هوا (عکس از ادریسی، 1388)

2-1-1-2-انسداد توسط باكتریها

  برش سطحی ساقه گلها باعث آزاد شدن محتویات سلولها (پروتئین، آمینو اسید، شكر و مواد معدنی) در آب گلدان می شود. اینها غذاهای كاملی برای باكتری ها، مخمر ها و قارچ ها هستند كه به سرعت در محیط های بی هوازی رشد می كنند. مواد چسبناك و لعاب داری كه باكتری ها تولید می كنند و خود باكتری ها می توانند سیستم های هدایت آب را مسدود كنند(رید، 2009).

   این مشكل می تواند با توجه و رعایت مسائل قید شده در ذیل در مراحل مختلف زنجیره پس از برداشت مرتفع شود(رید، 2009):

-تمیز و ضدعفونی كردن ظرفها

– استفاده از ظرفهایی به رنگ سفید كه آلودگی ها در آنها آسانتر قابل ملاحظه است.

2-1-1-3- pH آب