از آن جا که یک آبخیز، سیستمی طبیعی است که عوامل بیرونی غیر طبیعی (انسانی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی) نیز در آن تأثیر می­گذارند، نحوه­ی برخورد و مدیریت این سیستم برای دستیابی به اهداف مورد نظر بسیار پیچیده و حساس است. از این رو تنظیم برنامه­ها و طرح­های دقیق بدون در نظر گرفتن عوامل اجتماعی و انسانی با موفقیت چندانی روبرو نخواهد شد.

 تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

امروزه، حفاظت آب و خاک اهمیت جهانی دارد. کوفی عنان دبیر اسبق سازمان ملل متحد بیان می­دارد که 3/1 زمین­های جهان تخریب یافته­اند 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  (رحیمی، 1389؛ به نقل از یونسدی[1]2005). در سطح بین­المللی، 92 درصد از خاک، به طور مستقیم یا غیرمستقیم توسط کشاورزی تخریب یافته است؛ 28 درصد توسط آزمایش­های کشاورزی، 35 درصد توسط چرای مفرط، و 29 درصد توسط قطع درختان جنگلی برای توسعه­ی اراضی کشاورزی جدید (رحیمی، 1389؛ به نقل از سیمونوس[2]1996).

 

فن­آوری­های حفاظت آب و خاک به راه­های مختلف به طور مؤثر با تخریب زمین مبارزه می­کند اما بیشتر زمین­های کشاورزی هنوز به­طور مؤثر مورد حفاظت قرار نگرفته­اند و حفاظت آب و خاک نیاز به گسترش بیشتری دارد. منافع پتانسیل اکوسیستم فرای کاهش فرسایش خاک و از دست دادن آب است. اینها شامل عملکرد هیدرولوژیکی آبخیز تضمین جریان پایه، کاهش سیلاب، و تصفیه­سازی منابع آب، و نیز ترسیب کربن و نگهداری از تنوع زیستی بر روی زمین و زیر­زمین می­باشند (لینیگر[3] و همکاران، 2008).

 

با افزایش سریع جمعیت جهان، میزان بهره­برداری انسان از زمین و طبیعت افزایش یافته و در نتیجه باعث تخریب هر چه بیشتر و سریع­تر زمین و طبیعت گردیده ­است که این یکی از معضلات بسیار مهم قرن بیست و یکم خصوصا در کشورهای جهان سوم و همچنین ایران می­باشد. به منظور تلاش برای پیشگیری از این روند، دولت­ها و سازمان­های بین­المللی مربوطه، اصول و روش­های مدیریت آبخیزداری را از دهه­ی 1960 تاکنون به­ کار ­گرفته­اند (لینیگر و همکاران، 2008).

 

سرمایه‌گذاری در اقدامات حفاظت آب و خاك، نیازمند بررسی دقیق و طراحی بر مبنای تجربیات ثبت شده و ارزیابی اثرات و منافع حاصل از اقدامات است. تلاش­های دسته­جمعی و منابع كافی برای كسب دانش و آموختن از موفقیت­های حفاظت آب و خاك امری لازم و ضروری است؛ لذا این سرمایه‌گذاری­ها ارزش بودجه­ی مصرف شده را بر مبنای اكولوژیك، اقتصادی و اجتماعی معین می­سازد. هر روزه در جهان کاربران اراضی و متخصصان حفاظت آب و خاک تحقیقات و آزمایش­های بسیاری در رابطه با مدیریت خاک، بهبود حاصلخیزی زمین و حفاظت منابع انجام می­دهند و به دانسته­های زیادی دست پیدا می­کنند که بسیاری از آن­ها دارای ارزش بالایی است اما متأسفانه به دلیل نداشتن یک روش استاندارد و یکنواخت ارزیابی نمی­توان نتایج حاصل پروژه­های مختلف را در نقاط مختلف با شرایط اکولوژیک متفاوت مقایسه نمود و بنابراین نتایج حاصل از اجرای این پروژه­ها در سطح محلی باقی­مانده و امکان استفاده از آن میسر نبوده در حالی­که ممکن است این پروژه­ی حفاظت آب و خاک یکی از انواع موفق حفاظت آب و خاک باشد.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...