در طی پنجاه سال گذشته، پیشرفت فناوری تولید مواد شیمیایی، انقلابی را در تولید محصولات کشاورزی به وجود آورده است (واسیلیسکی، 2003). با شروع کشاورزی صنعتی که دو عامل مهم آن استفاده از ارقام پر محصول و کود پذیر گیاهان زراعی و بکارگیری کودهای شیمیایی بودند، تولید محصولات کشاورزی دگرگون و رشد فزایندهای ایجاد شد. تغییرات ایجاد شده در طبیعت در اثر دخالتهای انسان در خاک، آب و جو به دلیل استفاده از مواد شیمیایی مختلف برای افزایش بهرهوری گیاهان از یک طرف و مصرف حدود 10 برابر انرژی برای تولید یک واحد از محصول نسبت به قرن گذشته از طرف دیگر، منجر به جستجو جهت دستیابی به روشهای جدید در تولید محصولات کشاورزی شده است (آلاجاجیان، 2007; واسیلیسکی، 2003).
کاربرد نانوتکنولوژی در کشاورزی حتی در سطح جهانی، در مرحله ظهور است. علوم نانو منجر به توسعه و بهبود کاربردهای ارزان نانوتکنولوژی برای پیشبرد رشد گیاهان شده است. نانوذرات[1] و نانوکپسولها ابزاری کارا برای توزیع آفت کش ها و کودها در شکل کنترل شده با مکان هدف مشخص هستند، بنابراین خسارت زیست محیطی را کاهش میدهند. نانوتکنولوژی نقش مهمی در بهبود روشهای موجود مدیریت گیاهان زراعی بازی میکند. مواد شیمیایی زراعی از طریق آبشویی، تجزیه توسط نور، هیدرولیز و تجزیه میکروبی، بخش یا درصد خیلی کمی از آنها در محل هدف قرار میگیرند. از این رو کاربردهای مکرر برای داشتن یک کنترل موثر مورد نیاز است که باعث برخی اثرات نامطلوب نظیر آلودگی آب و خاک میگردد (نایر و همکاران، 2010).
امروزه استفاده از نانوکودها در صنایع مختلف از جمله کشاورزی مورد توجه و اقبال عمومی قرار گرفته است. نانواکسیدروی یکی از نانوکودهای مورد استفاده در کشاورزی است که گزارشات ضد و نقیضی در مورد فواید و مضرات آن برای گیاهان ارایه شده است. استفاده از این ماده در خاک با غلظت زیاد اثرات ضد باکتریایی داشته و برخی از باکتریهای خاک را از بین میبرد، از سویی گزارشاتی در دست است که نشان میدهد استفاده از این نانو کود میتواند رشد ریشه و اندامهای هوایی گیاهان را تحریک نماید (فان و لو، 2003). امروزه بشر با دخالتهای نامتعارف خود از قبیل کاربرد بیرویه کودهای شیمیایی، سموم و ادوات کشاورزی موجب خسارتهای جبران ناپذیری به محیط زیست و نظامهای کشاورزی شده است. یکی از راهکارهای مؤثر برای خروج از این معضل، حرکت به سوی کشاورزی پایدار میباشد (غلامی و کوچکی، 1380). در حال حاضر مصرف کودهای زیستی همانند قارچ میکوریزا در یک سیستم مبتنی بر کشاورزی پایدار، موجب افزایش کیفیت و ثبات عملکرد به ویژه در گیاهان زراعی میشود. قارچ میکوریزا در مقایسه با کودهای شیمیایی برتریهای چشمگیری دارد. این
خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir
قارچها با ایجاد ارتباط همزیستی با گیاهان بر جنبههای مختلف فیزیولوژی و بیوشیمی گیاه میزبان تأثیر گذاشته و موجب بهبود رشد و نمو آن میشود (نادیان، 1377). قارچهای میکوریزای آربسکولار وزیکولار در بین میکروارگانیسمهایی که محیط ریزوسفر را اشغال میکنند منحصر به فرد هستند. این قارچها اجتماعات همزیستی را با ریشه اکثر گیاهان تشکیل میدهند و علاوه بر افزایش موادغذایی معدنی در گیاه میتوانند با تحریک مواد تنظیم کننده رشد، افزایش فتوسنتز، بهبود تنظیم فشار اسمزی در شرایط خشکی و شوری، باعث افزایش مقاومت گیاهان نسبت به تنشهای محیطی شوند (رابی و مدنی، 2005).
بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این مطالعه به منظور دستیابی به اهداف زیر در دو شرایط آزمایشگاه و گلخانه بر روی جوانهزنی و رشد و عملکرد گیاه لوبیا سبز اجرا شد:
1- بررسی اکسیدروی نانو و معمولی بر شاخصهای جوانهزنی گیاه لوبیا سبز
2- بررسی اکسیدروی نانو و معمولی بر خصوصیات رشدی و عملکرد گیاه لوبیا سبز
3- بررسی اثرات متقابل اکسیدروی نانو و معمولی و قارچ میکوریزا بر خصوصیات رشدی و عملکرد گیاه لوبیا سبز
4- بررسی تاثیر اکسیدروی نانو و معمولی بر غلظت عناصر غذایی در گیاه لوبیا سبز
5- بررسی اثرات متقابل اکسید روی نانو و معمولی و قارچ میکوریزا بر غلظت عناصر غذایی در گیاه لوبیا سبز
6- بررسی تاثیر اکسیدروی نانو و معمولی بر غلظت عناصر کم مصرف در خاک
7- بررسی اثرات متقابل اکسید روی نانو و معمولی و قارچ میکوریزا بر غلظت عناصر کم مصرف در خاک
فصل دوم: بررسی منابع
1-2- نانوتکنولوژی و کشاورزی
تعاریف متفاوتی برای نانوذرات در مدارک و اسناد موجود است. اخیراً سازمان استاندارد بین المللی[1]، تعریفی جدید برای نانوذرات ارائه کرده است. طبق این تعریف نانوذرات به ذراتی گفته میشود که حداقل یکی از ابعاد آنها در مقیاس نانو باشد. منظور از مقیاس نانو در این تعریف اندازهای است که در حد 100-1 نانومتر باشد (کریلینگ، 2010). تاریخچه نانو مواد بسیار طولانی است اما با این وجود بخش اعظم پیشرفتهایی که در زمینه نانوتکنولوژی صورت گرفته است، تنها به دو دهه گذشته باز میگردد. ایده نانوتکنولوژی برای اولین بار توسط ریچارد فینمن[2] در سال 1959 مطرح گردید و در سال 1970 ناریو تانیگوچی[3] برای اولین بار اصطلاح نانوتکنولوژی را تعریف نمود (اش، 2011).
استفاده از فناوری نانو در کلیه عرصهها از جمله کشاورزی در حال گسترش میباشد. یکی از مهمترین کاربردهای فناوری نانو در جنبههای مختلف کشاورزی در بخش آب و خاک، استفاده از نانو کودها برای تغذیه گیاهان میباشد (رضایی و همکاران، 1388). ذرات کودی میتوانند با غشاهایی در مقیاس نانو پوشیده شوند که رهاسازی آهسته و مداوم عناصر غذایی را تسهیل میکنند. پوشاندن و سیمانی کردن با ذرات نانو و کوچکتر از نانو، باعث ایجاد قابلیت تنظیم رهاسازی عناصر غذایی از کپسول کودی میشود (لیو و همکاران، 2006).
[1] -ISO: International Standard Organisation
[2] -Richard Feyhman
[3] -Nario taniguchi
[1] – Nanoparticles
[جمعه 1400-05-15] [ 04:19:00 ب.ظ ]
|