ریخت شناسی واژه ای است که در زمینه های مختلف به کار می رود اما وقتی که در عرصه ی ادبیات و داستان از آن یاد می شود معنای دیگری به خود می گیرد و کارکرد آن متفاوت می شود. در طی سالیان گذشته پژوهشگران و منتقدان زیادی خصوصآ در غرب در زمینه ی تحلیل و بررسی آثار ادبی و داستانی تلاش و کوشش نموده اند و هرکدام الگو و طرحی را برای بررسی آثار مطرح کرده اند. با مطالعه و تحقیق در این آثار بهترین الگویی که می توان از آن در انجام این تحقیق بهره برد الگوی ریخت شناسی ولادیمیر پراپ می باشد که در ادامه به شرح و توضیح آن می پردازیم.

 

واژه ی ریخت شناسی بنا به تعریف ولادمیر پراپ به معنی بررسی وشناخت ریخت هاست و ریخت شناسی شخصیت تحلیل و بررسی وشناخت جزئیات و خصوصیات رفتار ،کردار و منش افراد می باشد. شیوه های شخصیت پردازی در داستان متعدد است، نویسنده با توسل به ابعاد مختلف حیطه ی ریخت شناسی به تحلیل و بررسی و واکاوی شخصیت و شناسایی همه جانبه ی او می پردازد. شخصیت داستانی مانند یک انسان واقعی است. دارای ابعاد متفاوتی است که بعضی از آن ها از چشم انسان پوشیده است و بعضی در معرض چشم همه قرار دارد. بعد اصلی و زیر بنایی شخصیت اندیشه و روان است و طبیعی است که روان افراد قابل درک و لمس نیست ولی اعمال و رفتار و گفتار و حتی قیافه ظاهری افراد نشان دهنده ی ابعاد پنهانی و درونی آن هاست بنابراین ما با درون افراد از طریق گفتار و رفتار و قیافه شان آشنا می شویم. اگر انگیزه ی شخصیت روشن و مشخص نباشد اعمال او غیر قابل توضیح یا باور نکردنی است. انگیزه ی شخصیت اساسآ از دو منبع ناشی می شود : 1-از طبیعت درون شخصیت که قبل از شروع رمان شکل گرفته است. 2- از سلسله ای از حوادث بیرونی که بعد از شروع رمان نیاز ها و انتظارهای خاص برای شخصیت ایجاد می کند.

 

در تعریف شخصیت گفته اند : « شبه شخصیتی است تقلید شده از اجتماع که بینش جهانی نویسنده بدان فردیت و تشخص بخشیده است.» آبرامز می گوید : « شخصیت ها، افرادی هستند که در یک نمایش نامه یا اثر روایی دارای ویژگی اخلاقی و آگاهانه ی پیش شناخته 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  اند. این ویژگی ها در گفتار و عملشان نشان داده می شود. انگیزه و زمینه ای که نویسنده می سازد حالت و طبیعت اخلاقی شخصیت را برای گفتار و عمل تشکیل می دهد. ( عبداللهیان ، 1381: 52-53 )

 

اشخاص ساخته شده ای (مخلوقی) را که در داستان و نمایش نامه و……ظاهر می شوند، شخصیت می نامند. شخصیت : اثر روایتی یا نمایشی، فردی است که کیفیت روانی و اخلاقی او، در عمل او و آنچه می گوید و می کند، وجود داشته باشد. خلق چنین شخصیت هایی را که برای خواننده در حوزه ی داستان تقریبآ مثل افراد واقعی جلوه می کنند، شخصیت پردازی می خوانند.

 

1-2-بیان مسئله

 

واژه ی ریخت شناسی طبق تعریف ولادیمیر پراپ، به معنای بررسی و شناخت ریختهاست و ریخت شناسی شخصیت به معنی بررسی وشناخت جزئیات و خصوصیات رفتاری یک فرد می باشد که یک شخصیت را از نظر حالات گوناگون و کنش هایی که در روند داستان دارد مورد بررسی قرار می دهد. بهمن نامه اثری است حماسی که شرح حال و زندگی بهمن پسر اسفندیار و کینه توزی های او نسبت به خاندان زال است که با استفاده از الگوی ریخت شناسی پراپ به تحلیل و بررسی شخصیت های موجود در آن می پردازیم .

 

1-3-اهداف تحقیق

 

الف: معرفی وشناخت شخصیت های موجود در بهمن نامه ،بررسی خصوصیات روحی و روانی و کنش ها و حالات رفتاریشان در سیر داستان بر اساس کارکردهای آنان.

 

ب: دیگر اینکه بعضی از شخصیت های بهمن نامه به مرور زمان به فراموشی سپرده شده اند و در این تحقیق سعی بر آن است تا اطلاعاتی در مورد این اشخاص و اهداف انسانی و یا غیر انسانی آنها بیان شود .

 

ج: معمولا آن دسته از منظومه های حماسی که پس از شاهنامه سروده شده اند چندان مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته اند. دراین تحقیق با اشاره به نکات حماسی ارزشمندی که در منظومه ی بهمن نامه وجود دارد  نشان می دهیم که حماسه های ملی بعد از شاهنامه تا چه اندازه ارزش و اهمیت دارند.                                د: پدید آوردن  یک الگوی ساختاری که مورد استفاده پژوهشگران در زمینه ی آثار اسطوره ای و حماسی  قرار گیرد .

 

 1-4- فرضیات تحقیق  

 

الف: با استفاده از الگوی ریخت شناسی شخصیت ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند که هر کدام در روند داستان تاثیر می گذارند .

 

ب: قهرمانان در این مجموعه با کمک یاریگران به هدف خود که همان پیروزی است دست می یابند .

 

ج: موجودات شریر با طرح نیرنگ وفریب سعی در کارشکنی در کار قهرمانان می کنند .

 

د: شخصیت های قهرمان و شریر برای نیل به اهداف خود با یک وزیر یا مشاور مشورت می کنند،مخصوصآ زمانیکه در تنگنا قرار می گیرند.

 

 

96

 

 

5-2-نتیجه گیری

 

 

 

97

 

 

5-3-پیشنهادات برای تحقیقات آینده

 

 

 

98

 

 

 

 

 

کلیات

 

برتری این نوع سیستم نسبت به دیگر سیستم های سازه ای مقاوم در برابر نیروهای جانبی باعث گردیده تا استفاده از آن روز به روز افزایش یابد. استفاده از دیوار برشی فولادی روشی موثر در افزایش سختی و مقاومت، بدون افزایش وزن سازه می باشد و در مقایسه با سیستم قاب خمشی تقریبا تا میزان پنجاه درصد موجب صرفه جویی در مصرف فولاد می گردد. برخی مهندسین بر این باور بودند که به ورق نباید اجاره کمانش داده شود. این مطلب سبب ایجاد دو طرز فکر گردید. در ژاپن ورق های نازک با سخت کننده های با فواصل نزدیک 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  مورد توجه قارا گرفت، در حالی که در آمریکا از ورق های ضخیم استفاده گردید.

 

در ابتدا طراحان SPW، رفتار پس کمانش آن سیستم ها را مورد توجه قرار نمی دادند و این امر سبب صرف نظر شدن از میدان کشش و فواید مربوط به آن جهت کنترل تغییر مکان نسبی و مقاومت برشی می شد. بعلاوه از ظرفیت تغییر شکل غیر الاستیک و ظرفیت جذب انرژی اساسی آنها که اهمیت زیادی برای ساختمان ها در نواحی با لرزه خیزی بالا دارد صرف نظر می شد. بیشتر روش های رایج روی مقاومت پس کمانشی ورق بر اساس مطالعات Wagner قرار دارد. او نشان داد که کمانش برشی یک ورق نازک ، که تکیه گاه های به مقدار کافی در طول لبه های آن وجود داشته باشد منجر به خرابی آن نمی شود. در نقطه کمانش مکانیسم حمل بار ورق از برش داخل صفحه ، به میدان کشش مایل تغییر می کند. این ایده سال های متمادی در طراحی برشی تیر ورق ها (Basler) مورد استفاده قرار گرفت، اما اولین بار در سال 1980 در طراحی دیوار های با ورق فولادی به کار رفت و با یک سری از مطالعات تحلیلی و آزمایشگاهی دنبال گردید. این تحقیق سبب پذیرفته شدن فلسفه رایج طراحی سیستم های SPW شد، که در آن به ورق اجازه کمانش برشی داده می شود و میدان کشش پس کمانش جهت مقاومت در برابر برش پانل در نظر گرفته می شود.

 

سیستم SPW نشان داده است که هزینه های کلی یک ساختمان با توجه به فواید زیر می تواند به طور اساسی کاهش یابد:

 

• یک سیستم SPW ظرفیت جذب انرژی نسبتا زیاد با رفتار هیسترزیس پایدار را داراست. در نتیجه کاربرد آن در نواحی با خطر لرزه خیزی بالا بسیار مفید است.

 

• به دلیل اینکه میدان کشش جان شبیه به یک مهار قطری عمل می کند یک سیستم SPW سختی اولیه نسبتا بالایی را داراست و بنابرین در محدود کردن تغییر مکان نسبی بسیار موثر می باشد.

 

• در مقایسه با دیوار های برشی بتن مسلح، SPW بسیار سبکتر است بطوریکه سبب کاهش بار مورد نظر روی ستون ها و پی ها می شود و نیروی لرزه ای را که متناسب با جرم سازه است کاهش می دهد.

 

• در مقایسه با ساخت بتن مسلح فرآیند نصب یک ساختمان تمام فولادی به طور اساسی سریع تر است. بنابرین مدت زمان ساخت را که یک فاکتور مهم در هزینه کلی یک پروژه است کاهش می دهد.

 

• ساخت سازه های تمام فولادی با SPW یک راه عملی موثر برای نواحی سردسیر است در حالیکه ساخت بتن نمی تواند به این سادگی باشد. دمای خیلی پایین هوا مسئله ساخت قطعات بتنی را پیچیده می کند و تناوب های یخ زدن و ذوب شدن بتن می تواند سبب مشکلات دوام آن شود.

 

• در کاربرد های مقاوم سازی و بهسازی لرزه ای ، SPW بسیار آسانتر و سریع تر از دیوار های برشی بتنی مسلح نصب می شود.

 

• با استفاده از دیوار های با ورق فولادی با جوش کارگاهی و یا پیچ شده میدان بهتری جهت بازرسی وجود دارد وکیفیت بالاتری برای کنترل می تواند به دست آید.

        امروزه  به دلیل رشد بی رویه  جمعیت  و نیاز به سکونت، ایجاب کرده است که ساختمانهای بلند هر روز همانند قارچ از گوشه و کنار شهر سر به فلک زنند قبلا” در یک محله 8 متری شاید به زور 20 خانوار وجود داشت،امّا  اکنون در همان محله با توجه به مجوز های شهرداری و نظام مهندسی حداقل 80 خانوار سکونت دارند و این فرآیند در تمام کلان شهر ها بچشم می خورد.  حال این مسئله  باعث می شود که تولید آلایندگی ها در شهرها  افزایش یابد. چراکه  افزایش جمعیت  باعث افزایش خودروهای تک سرنشین  و مسایلی دراین باب می شود.  در سالهای قبل  آب و هوا  در منطقه آذر بایجان، دل نشین و خنک بود، ولی افزایش آلودگی ها  به مرور زمان  باعث تغییراتی در اقیلم  منطقه شده است  و اکنون افزایش  دما باعث شده است  که دیگر آب و هوا ی سابق  وجود نداشته باشد. بارشهای برف و باران کاهش یافته و حتّی  وزش بادها نیز کاسته شده است.   امّا حجم آلایندگی ها هرروز نسبت به روز قبل  بیشتر می شود.  ساختمان سازیها، فضای سبز موجود در شهر را کاسته و بی آبی درختان موجود در شهر را خشکانده  است.

 

  تمام آلاینده های هوا که از منابع نقطه ای و سطحی منتشر می شوند توسط شرایط  جوی  و توپوگرافی  انتقال، پراکنده یا متمرکز می شوند. سیکل انتقال آلاینده ها توسط هوا با انتشار آلاینده ها آغاز  و به دنبال آن انتقال و پخش آنها  در سرتاسر اتمسفر صورت می گیرد. این سیکل وقتی تکمیل می شود که آلاینده ها به فضا رها شوندوباز ازطریق باران بر سطوح گیاهان،  حیوانات،  خاک،  آب و دیگر اشیاء ترسیب یابند. در بعضی موارد این آلاینده ها ممکن است توسط باد  دوباره وارد اتمسفر شوند. در مناطقی مانند کلان شهر ها که شرایط توپوگرافی و جوی سبب تراکم و تجمع آلاینده ها می شوند، آلاینده ها  ممکن است تخریب  ساختمانها را تسریع و اثرات مضری بر سلامت  عموم و هم چنین گیاهان  منطقه داشته باشند.

 

در طی زمانی که آلاینده ها توسط جریان هوا منتقل می شوند، ممکن است دستخوش تغییرات فیزیکی  یا شیمیایی شوند. اسماگ فتو شیمیایی که سبب تحریک چشم می شود، در اثر برهم کنش اکسید های نیتروژن هیدرو کربنها  و انرژی خورشیدی در اتمسفر تشکیل می شود. نتایج چنین تغییر شکلهایی همواره مضر نبوده بلکه بعضی اوقات مفید می باشند. بعضی از نمکهای معدنی که برای زندگی گیاه ضروری اندنمونه ای 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

 

از چنین حالتی است.

 

در مناطق شهری بزرگ آلاینده ها ی منتشره، حاصل از منابع متعدد، متمرکز و نیز منابع سطحی بر فراز تمام منطقه جغرافیایی پراکنده می شوند. هر محل معینی در منطقه شهری آلاینده ها را از منابع مختلف در مقادیر متنوعی دریافت می نماید. لذا میزان انتقال یا انتشار آلاینده ها در هر منطقه بستگی به سرعت بادهای غالب و  وجود ساختمانهای بلند  دارد. درصورتی که غلظت یک آلاینده در یک ناحیه از حد مجاز تجاوز نکند، سهم هر کدام از منابع مجزا و منابع سطحی می بایست تعیین شود .

 

در این پایان نامه سعی شده است که با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه  شهرستان تبریز  جهت کاسته شدن از تمر کز  آلاینده ها  در فضای  شهر  به بررسی چیدمان ساختمانها و برجها جهت جلوگیری از تمرکزآلودگی  هوا  در سطح شهر پرداخته  شود.  سئوالی که در این پایان نامه  مطرح می باشد  این است که  آیا می توان  با  چیدمان  منظم و مشخص در ساختمانها و برجها  به وزش باد اجازه داد، آلودگی را از بالای شهر تبریز دورکند؟ فرضیات مسئله چیست؟ در این پایان نامه  تلاش شده است که نحوه چیدمان ساختمانهای بلند و برجها  طوری در کنار هم قرار گیرند که باد یا نسیمی که در شهر می وزد بتواند در سطح شهر  پیمایش بیشتری داشته باشد و با این پیمایش بتواند میزان انتقال، انتشار و پراکندگی آلودگی  بهینه ای داشته باشد. برای این منظور ابتدا بافت کهنه و بافت جدید شهر  بررسی می شود  و سپس الگوهای مناسب را پیدا و  آنها  شبیه سازی می شوند  تا  نتیجه مناسب بدست آید امّا پیش از آن، یک نگاه اجمالی به فرآیند تولید باد و عوامل موثر در حرکت آن بررسی می شود، چرا که فرآینده اصلی در این تحقیق جریان  باد و آرایش ساختمان ها   می باشد.  ]1[

 

اشعه خورشیدی   1-2

 

       در مرز فوقانی اتمسفر زمین، میزان  اشعه عمودی خورشید که ثابت خورشیدی نامیده می شود، 16/8  می باشد . حداکثر شدت بیشینه در طول موج های بین µm 4/0 و µm 8/0اتفاق می افتد که اساس  قسمت مرئی طیف الکترو مغناطیسی است.

 

 می کند که حداکثر شدت آن بینµm4  وµm12(نزدیک  ناحیه  مادون قرمز)قرار دارد.مقدار زیادی از این اشعه  توسط  بخار آب و دی اکسید کربن  در اتسمفر  نزدیک سطح زمین جذب می شود. از آنجایی که بخار آب و دی اکسید کربن بخشی از اشعه خورشیدی  را جذب می کند، اشعه های با طول موج بلند ساطح شده  از سطح زمین را جذب می نمایند.  لذا اثر کلی  باعث گرمایش اتمسفر می شود که به آن اثر گل خانه می گویند.

 

از سوی دیگر یکی از نتایج صنعتی شدن  جهان  افزایش چشمگیر انتشار ذرات  منتشره می باشد. مواد معلق  در اتمسفر مانع عبور  اشعه خورشیدی  بطرف سطح زمین می شود. این اثر برعکس اثر غلظت های افزایش یافته دی اکسید کربن  و بخار آب در اتمسفر است. این  بدان معناست که  این اثر باعث کاهش  متوسط  درجه حرات اتمسفری می شود . در صورتیکه آلاینده های منتشره توسط انسان بطور اساسی کنترل نشوند،پیش بینی اینکه  کدامیک از این دو عامل در دهه های آینده درجه حرارت های اتمسفری را تحت الشعاع قرار می دهد مشکل است. ]1

فرآیند شکل‌دهی یک روش تولیدی است که در آن، با ثابت ماندن مقدار جرم و نوع پیوندهای بین مولکولی، یک شکل سه‌بعدی مشخص بر روی قطعه‌کار ایجاد می‌گردد. در واقع، شکل‌دهی جزء فرآیندهایی است که فاقد براده‌برداری یا برداشت ماده می‌باشد.

 

1-2-  انواع فرآیندهای شکل‌دهی

 

فرآیندهای شکل‌دهی را می‌توان براساس استاندارد DIN 8582، بسته به جهت تنش‌های اعمالی بر قطعه، به انواع زیر طبقه‌بندی نمود (‏شکل 1-1 را ببینید):

 

1. شکل‌دهی تحت تنش‌های فشاری؛ نظیر فرآیند شکل‌دهی غلتکی

 

1. شکل‌دهی تحت تنش‌های ترکیبی کششی و فشاری؛ نظیر فرآیند کشش عمیق

 

1. شکل‌دهی تحت تنش‌های کششی؛ نظیر شکل‌دهی کششی

 

1. خم‌کاری؛ نظیر خم‌کاری با قالب‌های خطی

 

1. شکل‌دهی تحت تنش‌های برشی؛ فرآیند پیچش[1]

   • شکل 1-1: طبقه‌بندی فرآیندهای شکل‌دهی [1]

1-2-1-  فرآیندهای خم‌کاری      

 

به طور کلی، روش‌های مرسوم خم‌کاری به دو نوع زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

 

الف) خم‌کاری مکانیکی ب) خم‌کاری ترمومکانیکی[2].

 

1-2-1-1- خمکاری مکانیکی

 

از جمله روشهای مکانیکی میتوان به خمکاری با استفاده از قالبهای U شکل وV شکل و خمکاری با استفاده از غلتک اشاره کرد. در این روش، خمکاری توسط یک ابزار سخت و اعمال نیروی خارجی انجام می گیرد. همچنین، برای ایجاد خمهای مختلف بایستی از قالبهای متفاوتی استفاده کرد. معایب این روش عبارت است از:

 

• این روش بسیار پرهزینه می باشد.

 

• در تولید با تیراژ بالا، نیاز به تعویض مداوم ابزار و قالب وجود دارد.

 

• با افزایش ضخامت ورق، به دستگاه پرس با ظرفیت بالا نیاز است.

 

• بی دقتی ابعادی ناشی از وجود پدیده برگشت فنری در خمکاری مکانیکی وجود دارد. [2]

1-2-1-2- خم‌کاری ترمومکانیکی

 

در فرآیند خم‌کاری شعله‌ای، که نمونه‌ای از خم‌کاری ترمومکانیکی می‌باشد، از حرکت دادن یک شعله‌ اکسی‌استیلن در راستای یک خط مستقیم روی قطعه‌کار استفاده می شود. در اثر ایجاد تنش‌های حرارتی، که در حین گرمایش و سرمایش قطعه‌کار به وجود می‌آید، تغییرشکل پلاستیکی اتفاق می‌افتد. این روش در مقایسه با روش‌های مکانیکی، فاقد فرسایش ابزار بوده و بنابراین، کم‌هزینه‌تر می‌باشد. معایب اصلی این روش عبارت است از:

 

1. شعله‌ مشعل قابلیت متمرکز شدن ندارد. بنابراین، مساحت ناحیه‌ متاثر از حرارت بزرگ[1] و ایجاد خم‌های دقیق دشوار می‌باشد.

 

1. این روش قابلیت اتوماسیون ندارد. تکرارپذیری فرآیند دشوار و وابسته به اپراتور است.

 

1. باید قطعه را بلافاصله پس از حرارت‌دهی با مشعل، با استفاده از آب سرد کرد[2].

1-3-  فرآیند شکل‌دهی با لیزر

 

لیزر، از زمان اختراع آن تاکنون، کاربردهای بسیاری پیدا کرده است. «فرآوری مواد توسط لیزر» اشاره به فرآیندهای صنعتی متعددی دارد که در آن از لیزر به منظور اصلاح شکل یک قطعه، برای نمونه با ذوب کردن قطعه‌کار و رفع قسمت های زائد، استفاده می شود. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد پرتو لیزر می‌توان به شدت تابش و تمرکزپذیری آن اشاره نمود. این ویژگی‌ها سبب شده است که از لیزر در فرآیندهایی نظیر خم‌کاری، جوش‌کاری، سوراخ‌کاری، برش، عملیات حرارتی، آلیاژسازی و غیره استفاده شود.

 

در فرآیند شکل‌دهی با لیزر، از پرتو لیزر به منظور ایجاد زاویه‌ خم در ورق‌های فلزی و همچنین مواد سخت استفاده می‌شود. مشابه به روش خم‌کاری با شعله، در این فرآیند قطعه‌کار در نتیجه‌ ایجاد تنش‌های پس‌ماند حرارتی، به جای اعمال نیروی خارجی، دچار خمش می‌گردد. بنابراین، خم‌کاری با استفاده از لیزر نوع دیگری از خم‌کاری ترمومکانیکی محسوب می‌شود[2]. شمایی از فرآیند شکل‌دهی با لیزر در ‏شکل 1-2 مشخص شده است.

 

• شکل 1-2: فرآیند شکل‌دهی با لیزر به‌منظور ایجاد خم مستقیم ساده[3]

اولین پژوهش‌ها در زمینه‌ فرآیند شکل‌دهی با استفاده از لیزر، از اواسط دهه‌ 1980 میلادی شروع شد. این فرآیند یک فرآیند غیر‌تماسی به منظور خم‌کاری و همچنین ایجاد شکل‌دهی سه‌بعدی در قطعه‌های فلزی و غیرفلزی است. در این فرآیند، شکل‌دهی با اعمال تنش‌های حرارتی ناشی از تابش پرتو لیزر بر سطح قطعه‌کار، یعنی با ایجاد یک گرمایش موضعی سریع و متعاقب آن، سرمایش ناحیه‌ حرارت‌دیده، انجام می‌گیرد. در مرحله‌ حرارت‌دهی، اگر کرنش‌های حرارتی در ناحیه‌ تحت تابش از کرنش الاستیک ماده فراتر رود (بستگی به مقدار درجه‌حرارت و مشخصه‌های هندسی قطعه‌کار دارد)، کرنش‌های حرارتی تبدیل به کرنش‌های پلاستیک فشاری خواهد شد. در مرحله‌ 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  سرمایش، قطعه دچار انقباض شده و در نتیجه، یک زاویه‌ خم یا یک تغییرشکل در ناحیه‌ حرارت‌دیده ایجاد می‌شود. از فرآیند شکل‌دهی با لیزر در نمونه‌سازی سریع و همچنین، تصحیح شکل قطعات مورد استفاده در صنایع هوافضا، کشتی‌سازی و اتومبیل‌سازی استفاده می‌شود [2].

 

مقدار تغییرشکل حاصل در فرآیند شکل‌دهی با لیزر به پارامترهای متعددی بستگی دارد. این پارامترها شامل پارامترهای پرتو لیزر و نیز، مشخصات مکانیکی و حرارتی ماده می‌شود که در فصل‌های آتی به آنها پرداخته خواهد شد. تاریخچه‌ پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ فرآیند شکل‌دهی با لیزر در ‏0 آورده شده است.

 

شکل1-3: تاریخچه‌ فرآیند شکل‌دهی با لیزر [4]‎[4]

 

1-4- مزایای شکل دهی با استفاده از پرتو لیزر

 

1- قطر پرتو لیزر را با استفاده از لنزهای نوری می‌توان تا مرتبه‌ میکرون کاهش داد. بنابراین، مساحت ناحیه‌ متاثر از حرارت بسیار کوچک می‌شود. به همین دلیل، خم‌کاری با لیزر تنها فرآیندی است که در آن ایجاد خم‌های بسیار دقیق امکان‌پذیر است.

 

2- این فرآیند، یک فرآیند غیرتماسی است. بنابراین، مشکلات آلودگی در آن کمتر است.

 

3- با به‌کارگیری این فرآیند، امکان ایجاد شکل‌های پیچیده بدون نیاز به ابزار سخت وجود دارد.

 

4- پارامترهای مختلف فرآیندی ( شامل توان لیزر، قطر پرتو، سرعت اسکن و غیره) را می‌توان با دقت بالا کنترل نمود.

 

5- سردشدن قطعه‌کار در هوا انجام می‌شود و نیاز به سرد نمودن آن با آب وجود ندارد.

 

6- خم کاری با لیزر از نظر اقتصادی به صرفه وهمچنین کارا است. امکان تابش با انرژی بالا و حرارت دهی موضعی وجود دارد (امکان دست یابی به شدت تابش بسیار بالا)

7- چرخه تولیدی در این فرایند کوتاه می باشد و هزینه تولید آن در مقایسه با شکل دهی با قالب بسیار کمتر است. چون در فرایند شکل دهی با قالب ، ساخت قالب با شکلهای پیچیده بسیار پرهزینه و وقت گیر است. این در حالی است که در شکل دهی با لیزر نیاز به قالب وجود ندارد.

 

8- دقت این روش در مقایسه با روش شکل دهی سنتی حرارت دهی با شعله بیشتر است. [2]

 

1-5- موارد کاربرد فرآیند شکل دهی با لیزر

 

فرآیند شکل دهی با لیزر به علت کاهش هزینه طراحی و تولید، دارای کاربردهای روزافزون است. از جمله موارد کاربرد این فرایند می توان به موارد زیر اشاره نمود:

 

1. نمونه سازی سریع شکلهای پیچیده

 

1. شکل دهی غیر تماسی کلیه قطعاتی که دور از دسترس می باشد.

 

1. شکل دهی دقیق لوله ها

 

1. نمونه سازی سریع قطعات به منظور انجام آزمایش های لازم بر روی آنها

 

1. تولید نهایی قطعات با تیراژ پایین

 

1. نمونه سازی سریع قطعات پیش از شروع به تولید نهایی آنها [30].

1-6- نگاهی گذرا بر پژوهش‌های پیشین

 

اولین فعالیت‌ها در استفاده از حرارت پرتو لیزر به‌منظور شکل‌دهی ورق‌های فلزی از اواسط دهه‌ 1980 آغاز شد. تغییر پارامترهای فرآیندی از جمله توان لیزر، سرعت اسکن لیزر و نسبت قطر پرتو به ضخامت ورق باعث تغییر در مکانیزم‌های شکل‌دهی در این فرآیند گردید. گیگر و ولرتسن ‎[4] سه مکانیزم فرآیند شکل‌دهی با پرتو لیزر را شناسایی نمودند که عبارت از مکانیزم شیب دمایی، مکانیزم خمش کمانشی و مکانیزم کوتاه‌کردن می‌باشد. یک مطالعه تجربی در زمینه‌ اثر کلیه عوامل موثر بر خم‌کاری ورق‌های فلزی توسط شیچون و همکارش ‎[11] صورت گرفته است. به این ترتیب، پارامترهای موثر بر زاویه خم حاصل از فرآیند شکل‌دهی با لیزر به سه دسته‌ پارامترهای وابسته به انرژی لیزر، پارامترهای وابسته به جنس ورق و پارامترهای هندسی ورق تقسیم می‌گردد.

 

یانجین و همکارانش ‎[12] اثر مشخصات ماده در شکل‌دهی ورق‌های فلزی را بررسی نموده‌اند. براساس نتایج ارائه شده، ضریب انبساط حرارتی رابطه‌ مستقیم با مقدار شکل‌دهی دارد. افزایش رسانش حرارتی عامل محدودکننده‌ شکل‌دهی نهایی است. همچنین، زاویه خم با کاهش گرمای ویژه و دانسیته افزایش پیدا می‌کند. جمیل و همکارانش ‎[7] به بررسی عددی اثر هندسه‌ پرتو تابشی مستطیل شکل بر مقدار زاویه خم و همچنین جهت خمش پرداخته است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که هرچه نسبت طول به عرض پرتو، در راستای پیمایش ورق بلندتر باشد، مقدار خمش حاصل بیشتر می‌گردد.

 

بررسی عددی زاویه خمش نهایی در ورق‌هایی که دارای پیش بار هستند توسط یائو و همکارانش ‎[13] در نرم‌افزار اجزای محدود انجام شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که اگر ورق دارای پیش بار کاملا فشاری یا کاملا خمشی (هم جهت با منبع لیزر) باشد، زاویه خم افزایش می‌یابد. همچنین، اگر ورق دارای پیش بار کاملا فشاری یا کاملا خمشی (در خلاف جهت با منبع لیزر) باشد، زاویه خم کاهش می‌یابد. همچنین، بررسی زاویه‌ خم در فرآیند شکل‌دهی چند مرحله‌ای با استفاده از لیزر توسط ادواردسن و همکارانش ‎[14] انجام شده است. اثر عوامل مختلف نظیر کارسختی، تغییرات ضریب جذب بر مقدار زاویه خم مورد مطالعه قرار گرفته و علت کاهش میزان شکل‌دهی به ازای افزایش تعداد پاس‌های پیمایش لیزر تشریح گردیده است.

 

لیو و همکارانش ‎[17] به بررسی تجربی پارامترهای فرآیندی به‌منظور دست‌یابی به زاویه‌ خم در جهت خلاف تابش پرتو با سازوکار خمش کمانشی پرداخته است. وجود پیش‌تنش‌های ناشی از پیش‌خمش‌های الاستیک در جهت خلاف تابش پرتو و همچنین تنظیم پارامترهای لیزر می‌تواند به ایجاد مطمئن خمش منفی کمک نماید. شکل‌دهی مواد ترد نظیر سیلیکون تک‌کریستال و سرامیک Al2O3 با استفاده از دو نوع لیزر CO2 و Nd:YAG توسط دنگ‌جیانگ و همکارانش‎[18] انجام شده است. استفاده از دماهای بالاتر، با انتخاب مناسب پارامترهای فرآیندی، جهت اجتناب از شکست ترد شرط لازم انجام‌پذیری فرآیند در این دسته از مواد می‌باشد.

 

کوادرینی و همکارانش‎[19] به مطالعه‌ تجربی خم‌کردن ورق‌های فوم حفره‌باز آلومینیم با چگالی‌های متفاوت پرداخته است. این مطالعه نشان می‌دهد که به‌منظور ایجاد زاویه‌های خم بالا در این دسته از مواد، که امکان شکل‌دهی آن با روش‌های معمول مکانیکی وجود ندارد، می‌توان از فرآیند شکل‌دهی با لیزر بهره برد. ناپفر و همکارانش‎[20] اثر انرژی خطی لیزر و تعداد پاس‌های اسکن بر میزان کرنش در راستای ضخامت ورق‌های فولاد کم‌کربن و آلومینیم بررسی نموده است. نتایج نشان می‌دهد که هرگاه ساز وکار گرادیان دمایی فعال باشد، هر دو پارامتر انرژی خطی و تعداد پاس با شیب کرنش در راستای ضخامت نسبت مستقیم دارد.

:

 

در این تحقیق ، کمانش جانبی – پیچشی تیرهای لانه زنبوری با باز شو سینوسی شکل با عملکرد تیر و ستون تحت شرایط بارگذاری متفاوت  مورد بررسی عددی قرار گرفته است و اهمیت آن اینست که به واسطه ی وجود حفره هایی در جان این تیر ها ، با وجود افزایش مقاومت خمشی آنها ، جان ها ضعیف گردیده و در نتیجه پیش بینی رفتار آنها در هنگام بارگذاری را مشکل ساخته است، بخصوص نسل جدید این تیرها (با بازشوی سینوسی ) که این نیاز وجود دارد تا رفتارشان بخصوص رفتار کمانشی آنها – که پدیده کمانش باعث می شود تیرها یا ستون ها تحت تنش های به مراتب کمتر از مقاومت های خمشی یا فشاری (در ستون) شان به حد جاری شدن و تسلیم برسند. – را مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق از مدلسازی رایانه ای در جهت بررسی رفتار کمانشی، استفاده گردیده است.    

 

1 – 2 – تعریف تیرهای لانه زنبوری :

 

دلیل نامگذاری تیرهای لانه زنبوری ، شکل گیری این تیرها پس از عملیات  ( بریدن و دوباره جوش دادن ) و تکمیل پروفیل است. این گونه تیرها در طول خود دارای حفره های توخالی (درجان) هستند که به لانه ی زنبور شبیه است به همین سبب به اینگونه تیرها لانه زنبوری می گویند.

 

شکل 1 – 1

 

چگونه تعریف می شوند:

 

هنگامیکه یک تیر با بال بزرگ ، با الگوهای استاندارد سوراخ دار می شود.ارتفاع تیر تا 50% تقریبا افزایش می یابد. بطور مثال یک تیر با مقطع W12*14 با ارتفاع اسمی 12 اینچ تبدیل می شود به یک تیر لانه زنبوری با ارتفاع اسمی 18 اینچ که مقطع بدست آمده CB 18*14 نامیده میشود.

 

CB = تیر با جان باز شش ضلعی لانه زنبوری (LB برای تیرهای با جان باز دایره ای)

 

18 = عمق نسبی برحسب اینچ ( 5/1 برابر عمق اسمی مقطع بال پهن اولیه )

 

14 = وزن اسمی در واحد فوت ( Plf )

 

اگر تیر لانه زنبوری در نهایت نیاز باشد که گالوانیزه شود ( روی اندود ) برای حداقل کردن افزایش تنش در حین مرحله ی گالوانیزاسیون توصیه میشود که از بازشو دایره ای استفاده گردد.شکل بازشوها بسته به طول دهانه، اتصالات انتهایی ، میزان باربری و یا هم ردیف کردن  بازشوهای تیرهای مجاور ، متغیر می باشد.بعضی مواقع تیر لانه زنبوری از دو قسمت با ابعاد متفاوت درست می شود، از ترکیب یک تیر سبک در نیمه بالای و یک تیر سنگینتر در نیمه ی پایینی هر دوقسمت تهیه شده باید داری عمق نسبی یکسان و اختلاف ضخامت تا  اینچ باشند.

 

این نوع تیرها معمولا در سازه های مرکب بکار می روند در جایی که دال بتنی نقش بال پهن بالایی را برای تیر بازی می کند. CB 18 *14/26 مثالی از نامگذاری یک تیر نا متقارن میباشد که:

 

CB = تیر لانه زنبوری) LB بازشوی دایره ای)

 

18 = عمق نسبی برحسب اینچ ( 5/1 برابر عمق اسمی مقطع بال پهن اولیه )

 

14 = وزن اسمی نیمه ی بالای تیر در واحد فوت ( Plf )

 

26 = وزن اسمی نیمه ی پایینی تیر در واحد فوت ( Plf )

 

شکل 1 – 2

 

1 – 3 – هدف از ساخت تیرهای لانه زنبوری : 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

 

هدف اینست که تیر بتواند ممان خمشی بیشتری را با خیز ( تغییر شکل ) نسبتا کم ، همچنین وزن کمتر در مقایسه با تیر نورد شده مشابه تحمل کند ، برای مثال ، با مراجعه به جدول تیرآهن ارتفاع پروفیل IPE-18 را که 18 سانتی متر ارتفاع دارد ، می توان تا 27 سانتیمتر افزایش داد.

 

1 – 4 –  محاسن و معایب تیر لانه زنبوری :

 

در مدت ده سال ، کاربرد تیرهای لانه زنبوری افزایش داشته است هم در سازه های فلزی و هم در کشف روش های نوین سازه ایی.استفاده از تیرهای لانه زنبوری منجر به اصطلاحات جدید معماری میگردد.سازه ها سبکتر میشوند و طول دهانه ها افزایش می یابند.این انعطاف پذیری همراه با عملکرد اجازه ی نصب تاسیسات فنی ( لوله ها و داکت ها ) وعبور آن از میان بازشوها میباشد. ظاهر سبک تیرهای لانه زنبوری در ترکیب با مقاومت بالایشان ، هیچگاه دست از ترقیب معماران در طراحی سازه های جدید برنداشته است.پیشرفتهایی صورت گرفته است  برروی عواملی که باعث گسترش کاربرد تیرهای لانه زنبوری شده اند؛با توجه به مثال گفته شده در بالا با تبدیل تیرآهن معمولی به تیرآهن لانه زنبوری، اولا  مدول مقطع و ممان اینرسی مقطع تیر افزایش می یابد. ثانیا مقاومت خمشی تیر نیز افزوده می گردد. در نتیجه تیری حاصل می شود با ارتفاع بیشتر ، قوی تر و هم وزن تیر اصلی. ثالثا با کم شدن وزن مصالح و سبک بودن تیر، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر خواهد بود. رابعا از فضاهای ایجاد شده ( حفره ها ) در جان تیر می توان لوله های تاسیساتی و برق را عبور داد. در ساختن تیر لانه زنبوری که منجر به افزایش ارتفاع تیر می شود، باید استاندارد کاملا رعایت گردد در غیر اینصورت ، خطر خراب شدن تیر زیر بار وارد شده حتمی است.

از جمله معایب تیرهای لانه زنبوری ، وجود حفره های آن است که نمی تواند تنشهای برشی را در محل تکیه گاه های پل به ستون یا اتصال تیرآهن تودلی ( تیرفرعی ) به پل لانه زنبوری تحمل کند، بنابراین ، برای رفع این عیب ، اقدام به پرکردن بعضی حفره های با ورق فلزی و جوش می کنند تا اتصال بعدی پل به ستون یا تیر فرعی به پل به درستی انجام شود. تیر لانه زنبوری در ساختمان اسکلت فلزی می تواند به صورت پل فقط در یک دهانه یا به صورت پل ممتد به کار رود. برای ساختن تیر لانه زنبوری دو شیوه موجود است. اگرچه بحث های بسیاری پیرامون تیرهای لانه زنبوری ، اخیرا مطرح شده است و به عقیده گروهی از طراحان به علت مسائل اجرائی آن ، خصوصا جان تیر و اتصال آن توسط جوش ( زیرا همانگونه که میدانیم ، اتصالات نقش کلیدی و تعیین کننده ای در انتقال بار از یک عضو به عضو یا اعضای دیگر دارند و در صورت اجرای نا مطلوب آن، به میزان زیادی از باربری یا مقاومت المان سازه ای کاسته خواهد شد در نتیجه مساله نظارت موثر بر اجرای عملیات جوشکاری ، اهمیت بسزایی در کیفیت کلی سازه خواهد داشت.) همچنین ضعفی که درناحیه جان تیر در اثر کاهش مساحت آن وجود دارد از نقاط ضعف این تیرهاست.

 

مساله لهیدگی جان ( web crippling   ) نیز در قسمت اتصال مقطع برش داده شده وجود دارد، که بسیار حائز اهمیت می باشد. در نواحی که خصوصا بار متمرکز وجود دارد و یا در نزدیکی تکیه گاهها که برش عامل موثری است، کنترل لهیدگی جان باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد ، زیرا در این نواحی مقاطع حالت بحرانی تری نسبت به سایر قسمت ها دارند. البته قسمت اعظم این کاستی ها را می توان با استفاده صحیح و بهینه ورق های تقویتی بر طرف نمود و بعضا در مواردی که باز هم علی رقم همه تدابیر اتخاذ شده ، اساس مقطع لازم بدست نیامده باشد ، از تیر لانه زنبوری دوبل استفاده می شود. در نگاهی ، محتاطانه ، استفاده از تیرهای لانه زنبوری از ضریب اطمینان یا ایمنی کمتری نسبت به سایر مقاطع برخوردارند. اما استفاده گسترده از این نوع تیر ها به سبب مزایایی که آنها را به اختصار بر شمردیم ، هنوز هم در مقیاس وسیعی از کارهای ساختمانی متداول است. بیشترین مزیت تیرهای لانه زنبوری که در حقیقت مقطعی غیر فشرده است، در مقایسه با سایر مقاطع استاندارد ( فشرده ) ایجاد ممان اینرسی نسبتا خوب آن حول محور قوی تیر (X) می باشد که به سبب ایجاد فاصله بال ها از محور خنثی و افزایش ارتفاع تیر می باشد، بنابراین مقاومت خمشی تیر که مهمترین نقش آن نیز می باشد افزایش یافته ، همچنین سختی آن نیز بیشتر می گردد. از آنجائیکه جان این گونه تیرها  در قسمت هایی توخالی است ، در نتیجه باعث خواهد شد که وزن سازه به میزان قابل توجهی کم گردد. در اثر کاهش وزن سازه ، مولفه های نیروی زلزله که ارتباط مستقیم با وزن سازه دارد نیز کم می گردد و در نتیجه سازه ایمن تر خواهد بود و عملکرد مناسبتری را توام با انعطاف پذیری بیشتر در بر خواهد داشت. حتی این کاهش وزن در تیرها ، باعث کاهش وزن مرده ساختمان خواهد گردید که در نتیجه ی آن ، بار کمتری به عناصر اصلی سازه ، خصوصا ستون ها وارد خواهد گردید.

 

1 – 4 – 1 –  آزادی در طراحی:

 

تیرهای لانه زنبوری ، آزادی بیشتری در طراحی سازه های بزرگتر میدهند و همچنین راندمان پروژه را افزایش داده در حالیکه هزینه های پروژه را کاهش می دهند. علاوه بر آن ، این تیرها نسبت به بتنی ازلحاظ فضا و هزینه از راندمان بالاتری برخوردار هستند. برای پارکینگ ها ، بیمارستان ها و اغلب پروژه هایی که فضا مدنظر قرار دارد، این تیرها مقطعی سبک و خمیده را با ظاهر سازه ای زیبا ارائه می دهند.

 

1 – 4 – 2 –  آزادی در انتخاب:

 

  تطبیق پذیری این نوع تیرها با کاربردشان در طیف وسیعی از انواع ساختمان ها،در اندازه ها و استفاده های خاص، نمایان میشود. علاوه بر زیبایی معماری، مقاومت این تیرها میتواند  دقیقا هماهنگ با راندمان هزینه ای باشد.معماران در حال حاضر وسیله ای را در اختیار دارند برای طراحی بهتر فضاها. مهندسان سازه هم ، وسیله ای را در اختیار دارند در کاهش ویا حذف هزینه های سنتی ،که در پروژه به نوعی پذیرفته شده اند. نصاب ها هم نصب این تیرها را نسبت به بتنی سریعتر و راحتر می دانند.کارفرمایان سود بیشتری نصیبشان میشود از ساختمانهایی که با فضای مفید بیشتری اجرا شده  و رها میباشند از بند هزینه ها و محدودیت های اجرایی که دیگر روشهای ساخت در معرض آنها قرار دارند:

 

  1- 50% عمیق تر با ارتفاع تا 66 اینچ ( برابر 5/167 سانتیمتر ).

 

  2- تا 40% ظرفیت لنگر بیشتر.

 

  3- عبور لوله های تاسیسات از درون بازشوها.

 

  4- تیری بلند تر و مقاوم تر با فولاد کمتر.

 

  5- دهانه های تا 90 فوت ( برابر 27 متر ).

 

  6- قابل اجرا بصورت مستقیم و خمیده.

 

  7- در دسترس بودن آنالیز لرزه ای.

 

  8- قابلیت گاوانیزه شدن ( لایه اندود شدن ).

 

  9- به راحتی در برابر آتش سوزی مقاوم سازی میشوند.

 

 10- از 90% فولاد بازیافتی درست می شوند.

 

1 – 5 –  روش اجرا –  تولید: