1 بیان مسئله و سوال اصلی تحقیق

پس از انقلاب کشاورزی ایجاد شهرها دومین انقلاب بزرگ درزندگی بشر ساکن سیاره زمین محسوب می‌شود. تغییر واکنش انسانها نسبت به هم ونسبت به محیط بر دگرگونی فضایی منجر شد  که نمود عینی ان به صورت پدیده ای نو که اصطلاحا شهر نامیده می­شود نمایان گردید.(نظریان 1379:پیشگفتار)   صاحب نظران شهر را کامل ترین و عالی ترین سکونتگاه برای زندگی بشر ومرحله روی اوردن انسان به زندگی شهری را اغاز تمدن و مهمترین بخش تاریخ قلمداد می کنند. روند شهر نشینی و شهر سازی از زمان شکل گیری تا کنون با فراز و نشیب هایی روبه رو بوده است. این دگرگونی ها از یک سو متاثر از عوامل وشرایط زمانی ومکانی بوده و از سوی دیگر باعث ایجاد تغییراتی در شکل وشیوه ی شهر نشینی و شهر سازی شده است. شاید به همین دلیل ارائه ی تعریفی فراگیر وهمه جانبه برای شهر مشکل باشد چرا که هر تعریف در بر گیرنده وضعیت شهر در مقطع زمانی مشخص ویا نقش وشکل ساختاری معینی از ان است(مشهدیزاده دهقانی 1368:پیشگفتار). امروزه ارائه تعریفی جامع که بتواند برای همه شهر های جهان مصداق یابد دشوار است چرا که شهر ها به سیستم های اقتصادی واجتماعی یکسان وابسته نبوده ونکات مشترک چندانی بین انها وجود ندارد کارشناسان رشته های مختلف و جغرافیدانان به زعم خویش تعریفی از شهر ارائه داده اند که اکثر این تعریف بر اساس تفاوتهای شهرو روستا بیان گردیده است اما کلی ترین تعریف از شهر وبه نوعی مقبول ترین ان را این گونه بیان کرد: شهر مکان زیستی بشر است که جمعیت ان بسته به معیار هر کشور از حد معینی بالاتر بوده وشغل غالب ساکنان ان فعالیتهای غیر کشاورزی بوده ودارای مکان اداری مختص خود از جمله شهرداری باشد وبه بیان دیگر شهر موجود زنده و پویا و متحول در بستر زمان وبرپهنه ی مکان متشکل از اجزاء فیزیکی وانسانی و روابط پیچیده میان انها و متبلور از نقش انسان و اندیشه ی والای او متاثر از شرایط اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی – تاریخی – جغرافیایی و سیاسی…..(مشهدیزاده دهقانی 1386: پیشگفتار).  شهر امروز به اصلی ترین و پر اهمیت ترین مرکز مبادلات اجتماعی – اقتصادی – فرهنگی وسیاسی بشر بدل شده است. به قول لوفور: ((سر نوشت بشر نه در میان ستارگان ونه در روستا که در شهر تعیین می شود)). البته شهر وشهرنشینی از گذشته وحتی در قرون قبل از میلاد نیز دارای اهمیت بوده است. نمونه ان شهر های یونان باستان ویا شهر های ایجاد شده توسط امپراطوری های روم باستان و ایران است. انچه اهمیت دارد در طول تاریخ همواره شهر ها با تار و پود تاریخ و سر نوشت بشر پیوند داشته اند، به قول اسوالد اسپنگلر دانشمند المانی که در کتاب افول تمدن غرب می گوید((تاریخ جهان، درواقع تاریخ شهر هاست)). (فرید، 7:1384)

در شهر فرایند برنامه های کاربری اراضی شهر به مثابه زمینه های دیگر برنامه ریزی از درک پدیده ی برنامه‌ریزی (تعریف مساله یا مشکل) شروع و پس از تدوین اهداف ونعیین اولویت ها به تولید راهبرد ها و ارزیابی و اجرا منجر می شود واین روند به صورت ممتد ودورانی ادامه می یابد. این شکل فرایند برنامه ریزی کاربری اراضی شهری را به صورت ساده تری متشکل از سه مرحله با طرح سه سوال مطرح می کنند:

1)شناخت وضع موجود 2)تعیین اهداف 3)روش کار(پور محمدی، 6:1390).

توپوگرافی در لغت به معنی شناخت ناهمواریهای روی زمین و از مقوله های مهم مطالعات جغرافیایی است. تاثیرات ویژه شرایط توپوگرافیک در مکان گزینی و استقرار فعالیت های اساسی وشکل و سیمای فیزیکی شهر ها، مطالعه ناهمواری های زمین را جزاولویت ها قرار داده که از موضوعات محوری در برنامه ریزی مربوط به توسعه فیزیکی محسوب می شود. اساسا یکی از از شرایط موثر برشکل گیری شهر، وضعیت توپوگرافی و مورفولوژی زمین است و از انجا که انسان برای ایجاد سکونتگاه های خویش موارد و جوانب متعدد و مختلفی را بررسی می‌کند، کاربری اراضی شهری با مورفولوزی خاص، نتیجه خواست انسان و هدف او از این مکان گزینی است (پور محمدی، 15:1390). 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

مهاجرت از روستا به شهر که پدیده خاص قرن ماست در سراسر دنیا،شهر نشینی و توسعه شهری را وسعت می بخشد. جریان مهاجرتی همواره از حوزه هایی که امکان اشتغال ودرامد در انها نیست ویا دارای رشد زیاد جمعیت می باشد به مکان هایی که نیروی انسانی و اماده به کار طلب می‌کند صورت  می گیرد. وسبب به وجود امدن مناطق حاشیه نشین در شهرهای جهان سوم می گردد. هنگامی که شهرها قدرت جذب مهاجرین روستائی را در بخش فعالیت های صنعت و خدمات را نداشته باشد ضمن عدم استفاده مطلوب از نیروی کار مهاجرین، بیکاری ومشاغل کاذب در شهر ها افزایش می یابد و معضلات را برای شهر فراهم می اورد که یکی از این معضل ها حاشیه نشینی و به تناسب افزایش اسیب های اجتماعی است(درویشی:1391).

مکتب اکولوژی تطبیقی به وسیله اف٬ ال٬ سوتیزر برای اگاهی از ساخت اکولوژی شهر هامطرح شد و مراد از ان بکارگیری مفاهیمی است که به شناخت زندگی مردم در محلات مختلف شهری کمک می نماید. کیفیت مطالعه در اکولوژی تطبیقی، تاکید روی تحلیل تکنیک های جمعیت شناختی، علوم اجتماعی، اقتصادی و اطلاعات مربوط به واحد های مسکونی در یک محله یا یک منطقه شهرهاست(شکوئی٬ 1369،89).

شهرمهمترین مکان در سلسله مراتب تقسیم بندی سکونتگاه های انسانی است. روند گذشته و امروز نشان  می دهد شهرهای فردا جایگاه و اهمیت ویژه و ارزشمندی برای بشر ساکن کره زمین خواهد داشت اما شهر در قرن بیستم ودر قرن حاضر نمود و برجستگی بسیار بیشتری پیدا کرده است. زمانی که قرن بیستم اغاز شد تنها 150میلیون نفر یا 10درصد از مجموع جمعیت کره ی زمین در شهر ها سکونت داشتند حال انکه در پایان قرن جمعیت شهری دنیا به بیست برابر افزایش به بیش از دو میلیارد و نهصد میلیون نفر رسید.(رضویان1:1381٬)

این افزایش هم به لحاظ تعداد وشهر ها و هم به لحاظ درصد شهر نشینی بوده است٬ یعنی افزایش جمعیت شهری منجر به کاهش جمعیت روستائی وعشایری شده است. به دیگر سخن در مقابل افزایش میزان شهر نشینی میزان روستا نشینی کاهش یافته است. به طوری که درصد شهر نشینی از1/13درصد در سال1900 به بیش از 50 درصد در اغاز هزاره سوم رسیده است و پیش بینی می شود که در سال2025 این تعداد به افزون بر 60 درصدجمعیت جهان بالغ گردد. به تبع این افزایش، شهرها به مهمترین میدان وعرصه اصلی فعالیت و تعاملات انسانی در امور سیاسی،اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وهنری….بدل شده است.

بنا به تحقیق نخستین شهر ساز فردی که به بیان اصولی در زمینه شهر سازی می پرداخت هیپوداموس یونانی بود که در حدود 480سال قبل از میلاد می زیست، وی برنامه های خود را در شهر میلی توس پیاده می نمود. اما اولین نشانه های یک برنامه ریزی شهری مدرن را می توان در اقدامات هاسمان در شهر پاریس مشاهده کرد. و در ادامه و در اواسط قرن نوزدهم، ظهور دو مکتب ارمان گرایی و اصلاح گرایی و نظرات منبعث از ان، این روند را تقویت کرد. اما اوج تفکر برنامه ریزی شهری که بسیاری از نظریات متاخر خود را به لحاظ علمی ونظری، متاثر ساخت، در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم توسط ابنرز هاورد و با طرح نظریه باغ شهر بیان گشت. وی با طرح نظریه باغشهر در سال 1898 موسسه باغشهر و برنامه ریزی شهری را بنا نهاد و شهر جدید لچ ورث را در 50کیلومتری لندن در سال 1903  و ولوین را در اطراف لندن در سال 1919 ساخت(زیاری، 20:1387).

به بیانی دیگر در کشور ما بین میزان رشد وتوسعه شهری و میزان توسعه اقتصادی هیچ گونه تعادل وتوازنی وجود نداشته است. و از طرفی امر توسعه تاثیر کم رنگ و نا چیزی در حوزه های روستایی وشهر های کوچک برجای نهاده است(شکوئی، 181:1385).

در کشور ما رشد شتابان شهر نشینی از دهه ی1340به بعد و به دنبال سیاست های دولت در اجرای اصلاحات اراضی به وقوع پیوسته است و این روند تا به امروز استمرار داشته است ، به گونه ای که درصد جمعیت شهر نشین کشور از 4/31درصد درسال 1335 به 3/61 درصد در سال 1375 وتعداد نقاط شهری از 199 شهر وطبق امار اعلام شده تا شهریور ماه 1387 تعداد شهر های ایران به 1049 نقطه شهری رسیده است. نکته حائز اهمیت این است که افزایش رو به رشد جمعیت شهر نشین و تعداد شهر ها طی 45 سال اخیر مدیریت شهری کشور و به طور کل ساکنین شهری را با مشکلات و نارسایی های بسیاری رو به رو ساخته است. کمبود تسهیلات وتجهیزات شهری ونارسایی در خدمات رسانی به شهروندان، مشکلات امدوشد، گرانی، تورم افسار گسیخته٬ بورس بازی زمین ومسکن، خدمات وانواع الودگی از جمله این مشکلات است.از طرفی یکی از عوامل تشدید کننده این نارسایی ها این است که کل جمعیت شهر نشین توزیع بهینه ای در کشور نداشته و بخش عمده این جمعیت تنها در چند کلانشهر یا مراکز استان جای گرفته است این امر موجب شده است تا این شهرهابامشکلات مضاعفی مواجه گردد.

با توجه به توضیحات و مسائل ومشکلات شهر ها این پژوهش می کوشد تا با تهیه مطالعه تطبیقی بافت شهری جغرافیدانان را از جنبه های مختلف به افق های تازه ای می کشاند و او را با تضاد ها و گوناگونی های اجتماعی و اقتصادی شهر اشنا می سازد. جغرافیدانان در مطالعه تطبیقی به ریشه های نابسامانی های شهر پی می برند و سیاست گزینی مدیران در حل مسائل شهررا به تحلیل می کشند. به طور کلی در جغرافیا شهری مطالعه تطبیقی که در واقع تحلیل مقایسه ای تطبیقی(تطبیق) نظریه های مختلف در موضوعات ومسائل شهری از چند نظر اهمیت دارد:

1- در مطالعه تطبیقی اگاهی از تضاد ها و پیشرفت ها و در نتیجه ریشه یابی ان ها یک نوع تکامل فرهنگی برای جغرافیدانان غفلت زده محسوب خواهد شد.

2- در مطالعه تطبیقی جغرافیدانان به بهره گیری نظریه ای در موضوع خاص می پردازد. به عبارت دیگر مطالعه تطبیقی به جغرافیدانان این امکان را می دهد که در حل مسائل شهری تضادها ٬ تفاوت ها و واقعیت های موجود را تشخیص دهد و نیاز های اساسی وغیر اساسی  را از هم تفکیک نماید. برای مثال، در موضوع مسکن مطالعه تطبیقی جغرافیدانان را به ان درجه از توانائی های فکری و علمی می رساند که دولتها با استفاده از انها می توانند سیاستی را در مورد زمین های شهری در پیش بگیرند که منافع اکثریت مردم شهر تامین شود. به عبارت دیگر سیاست گذاری و برنامه ریزی مسکن کدام کشور با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و اقتصادی ثمر بخش خواهد بود. روشن است که همه این نتایج به مقایسه تطبیقی و ارزیابی نظریه های مختلف امکان پذیر است.

3- مطالعه تطبیقی در جغرافیای شهری به تحلیل تطبیقی می انجامد و کاربرد نظریه های اجتماعی را در شناخت مسائل شهری قوت می بخشد. بدون این تحلیل های نظریه ای، جغرافیای شهری به صورت جغرافیای توصیفی در می آید.

با توجه به نظرات بالا٬ در جغرافیای شهری تحلیل تطبیقی نمی تواند فقط یک کشور خاص را شامل شود. زیرا در هر کشور شرایط اجتماعی واقتصادی ویژه ای حاکم است. لذا مطالعه تطبیقی در مجموع در مقایسه میان نظام جغرافیای شهری دو یا چند کشور کاربرد دارد. (شکوئی – موسی کاظمی ٬ 17:1386)

شهر مورد مطالعه،اردبیل نیز همانند اکثر شهر های کشور از دهه ی 1340یعنی از زمان اصلاحات اراضی به بعد با افزایش جمعیت و مساحت مواجه بوده است وبه دنبال ان اقتصاد تک محصولی شدن کشور یعنی نفت بیشتر روستا ئیان انگیزه کشاورزی و دامداری خود را از دست داده وبه سمت شهر ها سرازیر شدند که شهر اردبیل هم از این سر ریز جمعیتی مستثنا نبوده است. اما مهمترین مسئله در مورد افزایش جمعیت در شهر اردبیل مرکز استان شدن استان اردبیل درسال 1372شدباعث افزایش چشمگیر جمعیت در این این شهر شد که امار سال 1365 برابربا  281973 نفر بوده است که اخرین امار بدست امده در سال1390برابربا 485153 نفر بوده است که نشان می دهد در مدت 25 سال اخیر 05/72درصد افزایش جمعیت در شهر اردبیل را داشته است که اگر این درصد را تقسیم بر25 سال کنیم امار بدست امده 88/2درصد را برای هرسال شهر اردبیل نشان می دهد.

:

قوم ایرانی تالش در منطقه حساس مرزی ایران با آذربایجان قرار دارد.نیمی از سرزمین و سکونتگاه های این قوم درون مرزهای سیاسی کنونی ایران قرار دارد و نیمی از ان بیرون از مرز و در جنوب ناحیه استراتژیک و ژئو پلتیک قفقاز. ارتباط قفقاز با دریای خزر از سویی و از سوی دیگر از جنوب با ایران ، از شمال با روسیه و از شمال غربی با اروپا  و نیز داشتن منابع عظیم نفت و گاز و موقعیت جغرافیایی،ترانزیتی ویژه موجب گشته این منطقه بسیار مورد توجه قدرت های  منطقه ای و جهانی  باشد. به طوری که روسیه آن را مکمل ژئو پلتیک خود می داند ، ایران در آن حقی تاریخی احساس می کند و اروپا قصد توسعه قلمرو خود تا دریای خزر را دارد و قفقاز را منطقه ای کلیدی در توسعه 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  به سمت شرق می پندارد آمریکا و اسرائیل نیز این منطقه را منطقه ای ویژه برای کنترل ایران و روسیه می دانند. بنابراین این منطقه محل تلاقی منافع قدرت های منطقه ای و جهانی است. بدون شک اقلیت ها و اقوام و ملل ساکن در قفقاز نقش بازیگرانی تعیین کننده در این جدال را ایفا می کنند و یکی از محل های تمرکز سیاست خارجی کشورهای مختلف این اقوام و اقلیت ها هستند.

گرایشات فرهنگی ، مذهبی، تاریخی ، آگاهی های ملی ،جمعیت و خصوصیات اجتماعی این اقوام فرصت ها و تهدید هایی را برای موقعیت ها و منافع کشورهای ذی نفع در قفقاز ایجاد می کند.قوم تالش که التقاط عناصر ایرانی و قفقازی را نشان می دهد یکی از این اقوام است که  نقشی مهم در معادلات قفقاز جنوبی خصوصا در آذربایجان ایفا می کند.توجه اخیر ارمنستان به تالش اهمیت فوق العاده ی این قوم در معادلات قفقاز را بیش از پیش نمایان می سازد. با اینکه این قوم و سرزمین در بسیار از دوره های تاریخی جزء لاینفک ایران بوده اند و هم اکنون بسیار ی ازتالشان تالش شمالی خود را ایرانی الاصل می دانند،اما انفعال و بی تفاوتی در مورد این قوم می تواند آثار سوئی داشته باشد و تحلیل رفتن این قوم ایرانی که بالقوه فرصتی برای ایران است در معادلات قفقاز ضررهای جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. هر گونه تصمیم گیری در مورد این قوم و سرزمین نیز منوط به شناخت همه جانبه جغرافیای سیاسی و وضعیت این قوم در دو سوی مرز است. این پایان نامه قصد دارد قدمی هرچند کوچک در راستای شناخت هرچه بیشتر قوم و سرزمین تالش در دو سوی مرز بردارد

:

پیدایش فرقه ها در هر دوره تاریخی، معلول شرایط و عوامل ویژه ای است؛اما با حضور پدیده استعمار در دوره معاصر ایران، دلایل سیاسی بیش از دیگر شرایط در پیدایی این فرقه ها مؤثر بوده است. در این میان محافلی چون انجمن های سری، لژهای فراماسونری و فرقه هایی چون بابیت و بهائیت، نمونه بارزی است که با دخالت مستقیم استعمار تولد و پرورش یافت.

هدف از این اقدام نفوذ در ارکان قدرت از طریق نخبگان وابسته، سنت زدایی و عرفی سازی مناسبات و پیوند‌های اجتماعی و فرهنگی، خنثی سازی عوامل و عناصر پایداری در برابر فرهنگ بیگانه، دست زدن به تعریف‌هایی تازه از دین‌داری و دین‌مداری، جانشین‌سازی برای نهادهای مذهبی و در نهایت سیطره اقتصادی و فرهنگی بر ایران از هدف های عمده استعمار در شکل دادن به این گروه ها بود[3].

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

در این راستا آنها با مطالعاتی که در مذهب شیعی داشتند، مسئله «مهدویت و موعود آخرالزمان» را بستری مناسب برای درهم شکستن سد استوار مذهب جعفری و تعقیب منافع شوم خویش دانسته و به همین جهت مسئله بابیت و به دنبال آن بهائیت را مطرح می کنند.‌ این حزب سیاسی با بدعت‌های زشت بنیان‌گذاری شد و در دامان بیگانگان پرورش یافت. در دوران حكومت پهلوی جهت انزوای اسلامی شیعی، بهائیت مورد توجه دستگاه حكومت بود و بسیاری از بهائیان به مناصب بزرگ حكومتی رسیدند و بالطبع در تأمین منافع بیگانگان كوشیدند. با پیروزی انقلاب اسلامی كه دیگر مجالی برای تحقق اهداف شوم این فرقه باقی نمانده بود، بهائیان از طریق همدستی با استكبار در تضعیف نظام اسلامی كوشیدند و به انحای مختلف در صدد تبلیغ مرام خود برآمدند

همچنین بر اساس «شماره تسجیلى» كه براى هر بهائى صادر مى‏شود و به تأیید «بیت‏العدل حیفا» مى‏رسد، كلیه بهائیان ایران – در هر جاى جهان كه باشند – مى‏توانند از دادگاه‏هاى دولت‏هاى بسیارى از كشورهاى جهان از انگلستان، ایالات متحده آمریكا، كانادا، فرانسه گرفته تا قبرس و چك و اسلواكى و مجارستان درخواست پناهندگى كنند و دادگاه‏هاى تمام این كشورها براساس یك توافق محرمانه فوراً به فرد تقاضا كننده، پناهندگى مى‏دهند و حتى مخارج بین راه او را نیز پرداخت مى‏كنند.

حضرت امام خمینی(ره) در این زمینه می فرمایند: «اسلام و مذهب مقدس جعفری سدی است در مقابل اجانب و عمال دست نشانده آنها و روحانیت که حافظ آن است سدی است که با وجود آن اجانب نمی تواند به نحوی که دلخواه آنهاست با کشورهای اسلامی به خصوص با کشور ایران رفتار کنند، لهذا قرن هاست که با نیرنگ مختلف برای شکستن این سد نقشه می کشند، گاهی از راه مسلط کردن عمال خبیث خود بر کشورهای اسلامی و گاهی از راه ایجاد مذاهب باطله و ترویج بابیت و بهائیت و وهابیت». (خمینی (ره)،1371، 299). تاثیری که بهائیت بر ژئوپلتیک کشور در اقلیت داشته است تاکنون مورد توجه بسیاری از صاحبنطران بوده است که در این پژوهش مورد ارزیابی قرارخواهد گرفت.

[1] – شهبازی، عبدالله، فصلنامه تاریخ معاصر ایران، شماره .27

2- خان ملک ساسانی،دست پنهان سیاست انگلیس درایران،به نقل ازکتاب حقوق بگیران انگلیس در ایران،اثراسماعیل رایین،صص 112-97.

[3] سخن اول، فصلنامه مطالعات تاریخی، ش۱۷، ص۸٫

روند شهرنشینی و کلان شهرگرایی به مراتب با رشد سریع تر از جمعیت جهان در حال اتفاق است.  به ویژه رشد شهرهای بزرگ به یکی از مهمترین چالش های بزرگ شهری در کشورهای درحال توسعه بدل شده است (آخوندی، 1387،16) . فن آوری های نوین و تراکم جمعیت در شهرها باعث توسعه شهر و رشد فیزیکی آن می باشد. امکانات روزافزون زندگی از جمله فعالیت های صنعتی و خدماتی در شهر باعث جذب جمعیت و مهاجرت نیروهای جویای کار شده و شکل جدیدی را در توسعه های شهری ایجاد      می نماید. در جریان این روند تغییر شکل و توسعه فضایی، فضاهای سبز بلعیده شده و همواره از وسعت آن کاسته می شود.

با توجه به التقاط و حضور دو دیدگاه پیاده محور و اتومبیل محور در مبانی شهرسازی و نقش و تاثیر پارکها و فضاهای سبز عمومی در زندگی شهری و علی الخصوص التزام تبیین این دو عرصه در کنار هم که لزوما در شریان هایی چون بزرگراه ها و بلوارها و خیابان ها شکل می گیرد (معین، 1386، ص17) توجه به این موارد بیش از پیش احساس می شود. بلوارهای شهری از جمله بخش های مهم و اثرگذار در بحث منظر شهری هستند که  می بایست همواره و در تمام عرصه ها مورد توجه قرار گیرد.

پایان نامه حاضر تلاشی است جهت بیان تعریف دقیقی از بلوار ، ویژگی ها و خصوصیات آن و به همراه مطالعه موردی بلوار شهید انصاری رشت. در کل مطالب این پایان نامه در پنج فصل به شرح زیر خلاصه می شود: 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

فصل اول: این فصل طرح تحقیق را بیان می کند و شامل اهداف، فرضیه ها، روش تحقیق، اهمیت و ضرورت می باشد. واژه ها، مفاهیم و محدودیت ها و موانع تحقیق نیز در این فصل ذکر شده است.

فصل دوم: در این فصل چهارچوب نظری پژوهش، مشکلات و کمبودها، بایدها و نبایدها مورد بررسی قرار می گیرد.

فصل سوم: در این فصل مشخصات جغرافیایی محدود مورد نظر و شناخت وضع موجود مورد بررسی قرار می گیرد.

فصل چهارم:  این فصل شامل یافته های تحقیق می باشد. در کل اطلاعاتی که از طریق تکمیل پرسشنامه، مشاهده مستقیم محدوده و بررسی عکس ها به دست می آید را بیان می دارد.

فصل پنجم: این فصل شامل ارائه نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل مطالب جمع آوری شده، نتیجه گیری  و ارائه راهکارها و پیشنهادات می باشد.

• بیان مسأله

کلمه بلوار امروزه به لفظی به ظاهر آشنا تبدیل شده است. شهردار هر شهر بزرگ یا کوچکی علاقه وافری به ایجاد معابری به این نام از خود نشان می دهد ولی متاسفانه اکثر بلوارهای شهری فقط تابلوی بلوار را یدک کشیده و اثری از مشخصات واقعی و حال و هوای مورد انتظار در آن به مشام نمی رسد.

هر کجا که مسیری را امتدا می دهند و زمین های اطراف اجازه تعریض شدید آن را می دهد و آن را به خیابان سریع السیری تبدیل می کند، برای جلوگیری از تصادفات خودروها، باندهای رفت و برگشت را توسط موانع فیزیکی بتنی از یکدیگر جدا می کند، بلوار می نامند. شاید دلیل اصلی فقدان یک تصویر ذهنی درست، ناشی از آن است که معبری با  مشخصات ویژه یک بلوار در ذهن مدیران و مهندسان ما وجود ندارد و به استثنای چند خیابان چهارباغ در تاریخ خود با چنین فضایی برخورد ملموس نداشته اند. بنابراین در هنگام تصمیم سازی و تصمیم گیری جهت پیاده سازی یک بلوار شهری عناصر آن از جمله وجود بناهای درشت دانه، سرسبزی بلوار، حضور پیاده در حال گردش، آرامش بلوار، تنوع نسبی فعالیت ها و غیره را فراموش کرده و به احداث فضائی می پردازند که کوچکترین شباهت و سنخیتی با مفهوم بلوارهای روز دنیا ندارند.

سیر تحول تدریجی در غرب این فرصت را در اختیار شهروندان قرار داد که تصویر ذهنی خود از این فضای شهری را همگام با تغییرات آن به هنگام نگاه دارند. اما در ایران بدون طی چنین مراحلی مستقیما از آنچه امروز در غرب بلوار خوانده می شود گرته برداری گردید و جالب تر اینکه این گرته برداری نیز ناقص صورت گرفت تا جایی که هر شهروند مسیری را که سه ردیف درختکاری شده است، بلوار تلقی   می کند و بالعکس هر مدیر شهری، محور پهنی را که خودروها بتوانند با سرعت زیاد در آن حرکت کنند، بلوار می نامند. نه حضور حیاتی پیاده در آن مدنظر قرار می گیرد و نه تاثیر کاربری های همجوار آن مورد توجه قرار دارد. حاصل این بی توجهی ها معابری هستند که نه سرسبز می باشند و نه محل حضور مردم. پیاده روها کم عرض اند و به خاطر وجود کاربری های ریزدانه تجاری، شلوغ و مغشوش هستند.

:

بنابراین لزوم بررسی فضاهای آموزشی،پرورشی- ورزشی،مجاورتها واستانداردهای حاكم بر مكان گزینی مطرح می گردد تا بتواند با در نظر گرفتن نیازهای واقعی جامعه و امكانات اقتصادی ،راه حلهای  مناسبی را برای مكان گزینی صحیح فضاهای آموزشی،پرورشی- ورزشی پیداكرده و نیازمبرم جامعه راپاسخگو بود. درغیراینصورت درآینده بامشكل كمبودمراكز آموزشی در سطح شهر روبرو خواهیم بود.

مکان یابی بهینه برای فعالیت ها ،همواره مورد توجه علمای اقتصاد و جغرافی دانان در کنار اقتصاددانان بر اساس رسالتی که در زمینه تغییرات فضایی و مکانی حاکم بر پدیده ها داشته اند ،همواره در تکوین نظریات مکان یابی در راستای حداکثر کردن سود و به حداقل کردن هزینه در استفاده از زمین شهری سهیم بوده اند .(یکانی فرد ،1380 ،ص 16)

امروزه علاوه بر دیدگاه اقتصادی (حداکثر کردن سود و حداقل کردن هزینه ها) که در استفاده از زمین شهری باید مورد استفاده از زمین 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  شهری باید مورد توجه قرار گیرد ، به دلیل پیچیدگی نیاز های بشری و به تبع آن ،پیچیدگی روز افزون نظام های (سیستم های)شهری ، بدون داشتن نظام مند و تعریف معیارهای دقیق ، استفاده از زمین شهری و مکان یابی فعالیت ها بر اساس آن پاسخ گویی مناسب به این نیازها مقدور نخواهد بود .

یکی ازنیازهای اساسی سکونتگاههای بشری که باید به صورت جمعی پاسخ داده شود ،نیاز به آموزش است از این رو در برنامه ریزی شهری به ویژه برنامه ریزی کاربری اراضی شهری ،کاربری های آموزشی از حیث اختصاص زمین کافی ،مکانی و طراحی از جایگاه مناسبی برخودار هستند با وجود تفاوت هایی که در سرانه های اختصاص یافته و پیشنهاد شده به کاربری های آموزشی در مناطق گوناگون جهان وجود دارد در بیشتر کشور ها این کاربری ها از سرانة شهری بر اساس استاندارد های تعریف شده در ایران حدود 4/4متر مربع و سهم مدارس از آن 9/0متر مربع است .(شیعه 1389 ،ص175)

کاربری آموزشی بنا به ماهیت و سطوح فعالیتشان : اولاً ،باید در محلی استقرار یابند که در فعالیت خود و سایر کاربری ها مزاحمت و ممانعتی به وجود نیاورد (سازگاری).ثانیاً ،مکان استقرار شان شرایط لازم را برای فعالیت آنها داشته باشد (مطلوبیت).ثالثاً ،حوزه عملکردی مناسبی داشته باشند .(ظرفیت)رابعاً ،برای ارائه خدمات مطلوب از یک سو به فعالیت و خدمات پاره ای از کاربری های دیگر نیاز داشته و از سوی دیگر از بعضی از کاربری ها فاصله مناسب داشته باشد (وابستگی و دوری گزینی) براین اساس ،هر یک از کاربری آموزشی در فرایند برنامه ریزی اراضی شهری ،بعد از حوزه  عملکردی در سلسله مراتب تقسیمات کالبدی شهری با رعایت سایر ضوابط و معیار ها ،مکان یابی و طراحی می شوند .مدارس دبیرستان و خدمات ارائه شده از سوی آن ها ،از جمله نیاز های آموزشی است که در سلسله مراتب تقسیمات شهری با لحاظ نمودن آستانه ی جمعیتی مورد نیاز و شعاع عملکردی در ناحیه با رعایت سایر ضوابط استقرار یابند.

در تکمیل فرایند بر نامه ریزی راهبردی ،برای حصول اطمینان از صحت واستقرار کاربری ها و ارائه ی خدمات بهینه ،وضعیت موجود کاربری ها به روش های کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار می گیرند تا در صورت نیاز ،تغییرات لازم را در برنامه های آتی اعمال شود .

بیان مسئله  :

     در ایران رشد شتابان شهر نشینی در سه دهه گذشته با توان تجهیز فضاهای شهری و گسترس زیر ساختها متناسب نبود و مشاغل مولد مورد نیاز را ایجاد نمی کرد .از آنجا که توزیع فضایی شهر ها و جمعیت کنترل شده در چهار چوب یک برنامه جامع که مبتنی بر هماهنگیهای بخشی و ناحیه ای باشد  صورت نگرفته است مشکلات ناشی ازرشد شتابان جمعیت شهر نشین ابعاد پیچیده ای یافته است ؛در نتیجه ،مشکلاتی نظیر فضاهای آموزشی ، خدماتی ،کاربری های اراضی به شدید ترین شکل ممکن در سیمای شهری کشور ظاهر شده است که رفع آنها مستلزم تلاش همه جانبه و برنامه ریزی شده ای است. (زیاری ،کرامت ا.. ، 1390،ص 6)

توزیع ناموزون و غیر اصولی مراکز آموزشی منجر به تردد بی رویه دانش آموزان درسطح شهر می شود  فشار بر خدمات سایر مناطق و ازدحام در برخی  نقاط شهر موجب مشکلات می گردد . دسترسی مطلوب به این نوع خدمات ضرورت شناخت چرایی و چگونگی این مشکلات با اعمال اصول کاربری اراضی شهری و مدیریتی متناسب برای کاهش آن اجتناب نا پذیر خواهد بود . سهولت دسترسی و توجه به مجاورت کاربری های متناسب می تواند اثرات مثبتی در پرورش و شکوفایی استعدادها و کاهش اتلاف وقت و سرمایه وهمچنین حفظ سلامتی دانش آموزان داشته باشد .(پورمحمدی ،محمد رضا ،1385،ص54)

یکی از اهداف برنامه ریزی کاربری اراضی شهری ،تامین مناسب خدمات عمومی از جمله دسترسی به خدمات آموزشی است مطالعه فضاهای اختصاص یافته به خدمات آموزشی درکشور های مختلف تفاوتهای عمده ای را نشان می دهد ؛به طوری که در شهر کلکته سرانۀ آموزشی برابر با 8/0متر مربع و در فرانسه بر اساس برنامه توسعه شهرها ی جدید برابر با 10 متر مربع است. در کشور ما استانداردهای مربوط به فضاهای آموزشی برای کودکستان ،دبستان ،مدرسه راهنمایی ،و دبیرستان به ترتیب سرانهای معادل 8،9،11، 12متر مربع است. ( پورمحمدی،محمد رضا  ،1390،ص 54)