واژه یا اصطلاح بسته­بندی به هر ماده، ظرف یا پوششی که جهت جلوگیری از آلودگی طی حمل­و­نقل و جابه­جایی، حفاظت، بهبود و بازار­یابی یا فروش هر فرآورده یا ماده به­کار می­رود اتلاق می­گردد ( لوپز- روبیو[1] و همکاران، 2004). هدف از بسته­بندی مواد غذایی حفاظت از ایمنی و کیفیت ماده­ی غذایی حاوی آن از زمان تولید تا زمان مصرف توسط مصرف­کننده می­باشد. یکی دیگر از کاربرد­های مهم بسته­بندی ماده­ی غذایی حفاظت از محصول در برابر آسیب­های فیزیکی شیمیایی و بیولوژیکی می­باشد. شناخته­ترین مواد بسته­بندی دارای خصوصیات ذکر شده مواد بسته­بندی پلاستیکی می­باشند ( دالین و شورتن[2]، 1998).

توسعه­ی روز افزون صنایع پتروشیمی و پیشرفت سریع تکنولوژی­های مربوط به تولید پلاستیک­های صنعتی موجب کاربرد هر چه بیشتر پلیمرهای نفتی در صنایع بسته­بندی و به خصوص بسته­بندی­های ویژه­ی مواد غذایی شده است. دلیل این امر دسترسی آسان به ماده­ی اولیه، هزینه­ی نسبتا پایین، ویژگی­های مکانیکی مطلوب و بازدارندگی خوب می­باشد ( سیراکسا[3] و همکاران، 2008). با این حال بازیافت نشدن مواد بسته­بندی پلاستیکی یکی از محدودیت­های جدی این مواد می­باشد. اغلب پلیمرهای سنتزی با منشاء نفتی به تخریب بیولوژیکی مقاوم می­باشند و پیوندهای کربنی آن­ها توسط آنزیم­های میکروارگانیسم­ها شکسته نمی­شوند و زیست تخریب­پذیر[4] نمی­باشند. دومین مشکل مربوط به محدودیت مکانی به­ویژه در مکان­های پر جمعیت است، یافتن مکان مناسب برای دفع زباله­های تولیدی و صنعتی در آینده مشکل­تر از پیش می­باشد ( هاگارد[5] و همکاران، 2001). مشکل دیگر بسته بندی­های پلاستیکی مهاجرت ترکیبات استفاده شده در فرمولاسیون مانند نرم کننده­ها[6]، مونومرها و باقیمانده حلال به داخل ماده غذایی می­باشد که موجب کاهش ایمنی و ایجاد بد طعمی ­در ماده غذایی می­گردد ( مانهیم و پاسی[7]، 1990). فاکتور بعدی که باید مورد توجه قرار گیرد وابستگی مواد بسته­بندی پلاستیکی به مواد نفتی می­باشد. با توجه به محدودیت و افزایش قیمت این منابع یافتن روش­های مقرون به صرفه­ی تولید مواد بسته ­بندی مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر عوامل زیست محیطی ذکر شده بسته­ بندی مواد غذایی با تغییرات قابل توجهی در توزیع مواد غذایی شامل جهانی شدن زنجیره­ی غذایی، افزایش تمایل مصرف کنندگان به مصرف غذاها­ی تازه­تر و با کیفیت بهتر و ایمن­تر مواجه شده است ( لوپز- روبیو[8] و همکاران، 2004).

پوشش مواد غذایی با فیلم های خوراکی دارای مزایای زیادی است از جمله سلامتی ویژگی های حسی و اقتصادی بودن و اینکه خود پوشش نیز دارای ارزش تغذیه ای است مانع فساد وآلودگی میکروبی میشوند و باعث استحکام و یکپارچگی مواد غذایی هستند ( دویتینک[10] و همکاران، 1998 ؛ نوسینوویچ[11]، 1997 ؛ اوتارا[12] و همکاران، 2002).

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

1-2- پیش زمینه

1-3- بیان مسئله

1-4- اهمیت موضوع

مواد استفاده شده برای بسته بندی که از سوخت های فسیلی تولید شده اند عملاً تجزیه ناپذیر می باشند. به همین دلیل مواد بسته بندی غذاها نیز مانند سایر مواد بسته بندی مشکلات جدی را از لحاظ محیط زیست ایجاد می­کنند. در نتیجه مطالعاتی جهت استفاده از بسته بندی های زیست پایه تخریب پذیر انجام گرفته است. حدود 125 میلیون تن سالانه در جهان پلاستیک تولید می شود که حدود 30 میلیون تن آن در بخش بسته بندی مصرف می­شود ( لین[16] و همکاران، 2005 ؛ مارینیلو[17] و همکاران، 2007 ). به منظور کاهش ضایعات بسته بندی پلاستیکی زیست تخریب ناپذیر استفاده از پلاستیک های زیست پایه تخریب پذیر مانند نشاسته، سلولز، PLA، ژلاتین و… ضروری می­باشد ( ویلهلم[18] و همکاران، 2003 ؛ الماسی[19] و همکاران 2009).

به طور کلی مصرف کنندگان مواد بسته بندی را تقاضا می­کنند که طبیعی­تر، از بین رونده تر و دارای پتانسیل تجزیه پذیری زیستی و نیز قابلیت برگشت پذیری داشته باشد. به همین دلیل علاقه به مطالعه و توسعه بیوپلیمرها با منابع تجدید شدنی که قادر به تجزیه توسط فرآیند کود شدن طبیعی می باشند برای کاربرد بسته بندی افزایش یافته است. زیست تخریب پذیر بودن و خوراکی بودن فیلم و پوشش خوراکیف سبب شده است که به طور وسیع مورد پژوهش و کاربرد قرار گیرند. از جمله کاربردهای فیلم­های خوراکی در ارتباط با مواد غذایی می توان به پوشش دادن آن­ها بر سطح فرآورده­های قنادی، میوه­ها و سبزی­های تازه، برخی فرآورده­های گوشتی، برخی فرآورده های لبنی، شکلات، غلات صبحانه­ای، طیور و ماهی، فرآورده­های منجمد، فرآورده­های خشک شده و نظایر این­ها اشاره داشت. ( ناکائو[20] و همکاران، 2007).

پوشش­های خوراکی ممکن است از انواع پلی­ساکاریدها حاصل شود. این پوشش­ها برای جلوگیری از اتلاف رطوبت در برخی مواد غذایی در طول نگهداری کوتاه مدت به کار می­روند و طیف وسیعی از آن­ها، جهت بررسی امکان استفاده از آن­ها برای تشکیل فیلم و یا پوشش خوراکی مورد آزمایش قرار گرفته­اند ( کستر و فنما[33]، 1986 ؛ جانگ[34]، 2005). از آن جا که پلی­ساکاریدها مولکول­هایی آب دوست می­باشند، نمی­توانند سد فیزیکی مناسبی برای رطوبت باشند. علاوه بر جلوگیری از اتلاف رطوبت، برخی از انواع پلی­ساکاریدها تراوایی محدودی نسبت به اکسیژن دارند. کاهش نفوذپذیری نسبت به اکسیژن می­تواند در محافظت برخی مواد غذایی بسیار مفید باشد. پوشش­های پلی­ساکاریدی از منابع مختلف، از جلبک­های دریایی تا مواد استخراج شده از بافت پیوندی سخت پوستان تهیه می­گردند. برخی پلی­ساکاریدهایی که در فرمولاسیون پوشش­ها به کار می­روند عبارتند از نشاسته و مشتقات آن، مشتقات سلولز، کاراگینان، انواع صمغ­ها، پکتین، کیتوزان، آلژینات می­باشند (ترزا[35]، 1999).

پلی ساکارید SSPS از خانواده پکتین مانند از بیوپلیمر اسیدی استخراج شده از محصول فرعی کربوهیدرات باقی مانده از تولید پروتئین سویا جدا شده، تولید می­شود ( شوری[36] و همکاران، 1985). SSPS   می­تواند فیلم­های زیست تجزیه پذیر با ظاهر خوب و خواص مکانیکی رضایت بخش تولید کنند ( سالار باش[37] و همکاران، 2013). پلی ساکارید سویا، نرم و سفید رنگ بوده و دارای نشاسته یا قند نمی­باشد. پلی ساکارید سویا، دارای %٧٥ فیبر رژیمی است و در آن، ترکیبات مهم مانند سلولز، همی سلولز، پکتین، صمغ و موسیلاژ وجود دارند (آرسکار و همکاران، ٢۰١٢).

تلفیق نانو ذرات فلزی دی اکسید تیتانیوم در فیلم ترکیبی نشاسته کاساوا/SSPS، موجب ایجاد نوعی بسته بندی فعال می­گردد. بسته بندی فعال نوعی بسته بندی است که علاوه بر داشتن خواص بازدارندگی اصلی بسته بندی های معمول (مانند خواص بازدارندگی در برابر گازها، بخارآب و تنش های مکانیکی)، با تغییر شرایط بسته بندی، ایمنی، ماندگاری و یا ویژگی­های حسی ماده غذایی را بهبود می­بخشد و در عین حال کیفیت ماده غذایی را حفظ می­کند.

1-5- اهداف تحقیق

هدف اصلی از این پژوهش تهیه فیلم­های ترکیبی نشاسته کاساوا/ SSPS، غنی شده با نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم می باشد. همچنین با توجه به نقصان در جذب عنصر روی مواد غذایی توسط بدن و عوارض ناشی از کمبود آن، این فیلم­ها می­تواند تا حدی در جبران این مشکل مؤثر باشند. زیست تخریب پذیر بودن و شکل پذیری خوب نشاسته کاساوا و خواص مکانیکی خوب فیلم­های SSPS، موجب اهمیت کاربرد آن در تهیه فیلم­های خوراکی جهت بسته بندی مواد غذایی و داروها می­باشد.

1-6- محدودیت­های تحقیق

1-7- نمودار تحقیق

ای بر روشهای تحقیق کیفی و آمیخته این تحقیق در چهار فصل طرح مساله، روش تحقیق، یافته ها و نتیجه گیری ارائه میشد ولی با توجه به عرف موجود در کشور برای ارئه تحقیقات کیفی، تغییراتی در فصل بندی داده شده است .    

[iii] البته کاهش فقر و رسیدن به ثبات نه تنها برای کشورهای در حال توسعه اهمیت دارد بلکه موفقیت این کشورها، برای کشورهای توسعه یافته نیز اهمیت دارد چرا که هم از نظر انسان دوستانه ارضاء میشوند و هم امنیتشان تامین میگردد و دستیابی به صلح و ثبات و نظم بین مللی، محقق میگردد(آزاد، 1389).

[iv] توانمندی دولت، اشاره ای است به حکمرانی خوب.

[v] اصطلاح جهانی شدن سابقه طولانی دارد. برای مثال به این عبارت مارکس توجه فرمایید : ” بورژوازی با بهره کشی از بازار جهان در تک 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  تک کشورها، تولید و مصرف را جهانی کرده است ” (آژغ، 1387). بسیاری از منتقدان جهانی شدن، آن را در امتداد غربزدگی و حتی فراتر از آن معادل با تفوق همه جانبه آمریکا بر جهان میدانند. اما معنای دقیقتر آن، رشد رابطه متقابل بین اقتصادهای جهانی مختلف است که جوانب مثبت و منفی برای این پدیده، مطرح میشود(ایران نژاد پاریزی و احمدپور، 1388).

[vi] اصطلاحی که محقق بکار می برد تا نشان دهد که با امکانات ارتباطی فعلی و با وجود شبکه های اجتماعی، به جای همسان شدن همگان با جهانی شدن و ایجاد دهکده جهانی (که توسط منتقدان جهانی شدن مطرح میشود) ؛ امکان بروز تفاوتها برجسته تر شده است آنچنانکه یکنفر با این امکانات میتواند خود را برجسته نماید و برای مثال حتی به ترور سازمان یافته افراد زیادی (همانند واقعه نروژ در سال قبل) بپردازد یا با تاثیر بر شبکه های اجتماعی فعالیتهای خاصی را تشویق نماید (مثل حضور همزمان افراد با شکل وشمایل خاص در مکانهای خاص).  

[vii] که خود با هدف مرکزی مبارزه با فقر شدید و اهدافی مرتبط با این هدف مرکزی، تدوین شده است

[viii] و ظهور شبکه های اجتماعی که گاهی از دولتها نیز قویترند و تاثیری بیش از سازمانهای غیردولتی پیدا کرده اند

پنیرک1 با نام علمی Malva sylvestris  و Malva neglecta و نام عمومیHigh mallow  وCommon mallow و با نام عربی خبازی از خانواده Malva[1]ceae می‌باشد(5).

در ایران گونه موجود و مورد ‌استفاده M.neglecta است که اثراتی شبیه به گونه سیلوستریس دارد. گونه M.neglecta به بلندی گونه اول نیست و حداکثر تا 40 سانتی متر ارتفاع دارد. برگ‌ها دارای حالت دایره‌ای و دندانه‌دار و گل‌ها بنفش‌رنگ و کوچک هستند. در ایران قسمت مورد استفاده گل‌های ‌ خشک‌شده پنیرک می باشد. محل رویش گیاه در ایران نواحی البرز، اطراف تهران، شمال ایران آذربایجان، آستارا، اصفهان، نواحی مرکزی ایران، خراسان، دامغان، سمنان، جنوب ایران، کرمان و بلوچستان و سایر نقاط ایران می‌باشد.  برگ پنیرک حدودا 8% موسیلاژ دارد که پس از هیدرولیز، تولید قندهای آرابینوز، گلوکز، رامنوز، گالاکتوز و اسید­گالاکتورونیک می کند. همچنین حاوی مقداری تانن و فلاونوئید است(5،19).

موسیلاژ گیاهان معمولا در ناحیه اپی‌درم قرار دارد. همه گونه‌های مالوا در دمبرگها هم دارای موسیلاژ بودند. موسیلاژ موجود در برگهای مالوا نگلکتا 14/26% و نیز موسیلاژ موجود در دمبرگهای مالوا نگلکتا 74/21%اندازه‌گیری شد (50).

در ارگانیسمهای گیاهی انواع بسیار زیادی از منو‌ساکاریدها و الیگوساکاریدها وجود دارند. پلی‌ساکارید ساختمانی گیاهان سلولز است و صمغ‌ها گروهی از پلی‌ساکاریدهای مختلف می باشند که از گیاهان، جلبک‌های دریایی و میکروارگانیسم‌ها بدست می‌آیند (3).

پلی‌ساکارید‌هایی با وزن مولکولی متوسط که از 10 تا 250 منوساکارید بهم پیوسته بوجود آمده‌اند؛ در حالت طبیعی دیده نمی‌شوند. انواع آنها محدود به نوع منوساکاریدی است که تکرار شده است و عموما دارای یک یا 2 پیوند غالب است ( 1).

منوساکاریدها یا قندهای ساده فقط دارای یک مولکول قند هستند و در اثر آبکافت نمی‌توان آنها را به قندهای ساده‌تری تبدیل کرد (2).

صمغ‌ها گروه بزرگی از پلی‌ساکاریدها و مشتقات آنها هستند که قادرند در غلظتهای کم محلول‌هایی با ویسکوزیته بالا تولید نمایید. (3).

یکی از روش‌های استخراج صمغ‌ها و موسیلاژها، استخراج آبی است (64).

همچنین موسیلاژ استخراج شده باید به اجزای تشکیل شده خود تجزیه شود تا بتوان بر روی آن آنالیزهای لازم را انجام داد.

اندازه‌گیری قندها با روش فنل‌سولفوریک بر پایه جذب در 490 نانومتر، یک کمپلکس آروماتیک رنگی را بین فنل و کربوهیدرات تشکیل می‌دهد. مقدار قند موجود با مقایسه با منحنی کالیبراسیون به کمک یک اسپکتروفتومتر اندازه گرفته‌می شود. دقت روش فنل سولفوریک اسید 2% ± است (32 ،42 ،44 و 60).

کربوهیدراتها معمولا نور ماورای بنفش را جذب نمی‌کنند. بنا‌براین با افزودن یک ماده رنگساز5 به مولکول کربوهیدرات اغلب در روش جذب UV در طول موج انتخابی کربوهیدرات‌ها تشخیص داده ‌می‌شوند(28).

در مقالات گروه بزرگی از معرف های مشتق‌ساز برای منوساکاریدها گزارش شده‌است. مثل

1-فنیل-3-متیل-5-پیرازولون(PMP)، 8-آمینوپیرن1،3،6-تری‌سولفونات، بنزآمیدین، FMOC-هیدرازین، فنیل‌ایزوسیانات، 2-آمینوبنزوئیک‌اسید، – ρ آمینو بنزوئیک‌اسید‌اتیل‌استر، آمینوپیرازین اسیدآنترانیلیک (AA) (28،44، 58 و 66).

و در نهایت ترکیبات مشتق شده برای آنالیز و شناسایی نیازمند دستگاه‌های آنالیزی همچون کروماتوگرافی گازی  یا مایع با کارایی بالا 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  هستند (33،42،43،44، 52 و54).

فصل اول

1-1 بیان مسئله

مساله طرح شده عبارت است از اینکه لعاب گیاه پنیرک (مالوا نگلکتا)[2] از چه منوساکاریدهایی تشکیل شده است.چهار منوساکارید گلوکوز، فروکتوز، مانوز و گالاکتوز در لعاب محلول در آب پنیرک جستجو می شوند. لذا در این تحقیق مساله اول چگونگی استخراج موسیلاژ محلول در آب از برگ­ها و ساقه گیاه می باشد و مساله دوم جستجو وکاربرد روشی دقیق و مناسب برای تجزیه صمغ به منوساکاریدها و در نهایت کاربرد روشی برای جستجو و اندازه­گیری حداقل 4 منوساکارید در صمغ هیدرولیز شده به روش کروماتوگرافی صفحه نازک و یا کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا می باشد.

1-2  ضرورت و اهمیت موضوع

طبق مطالعات به عمل آمده ،گیاه پنیرک دارای موسیلاژ زیادی است که استخراج آن می تواند از نظر تغذیه ای و تجاری اقتصادی حایز اهمیت باشد. درضمن به علت ویسکوزیته بالای موسیلاژ پنیرک، استخراج آن از فیبر‌های نامحلول دشوار است. لذا روشی با هزینه کم و بازدهی بالا برای استخراج آزمایشگاهی این ماده ضروری است.

همچنین تعیین مقدار کربوهیدرات کل موسیلاژ، می‌تواند راهی برای تعیین ماهیت و شناسایی ساختار باشد و نیز قدم اول برای رسیدن به منوساکاریدها است؛ که در این تحقیق از روش فنل سولفوریک استفاده می شود. سرانجام از آنجا که برای اندازه­گیری منوساکاریدهای صمغ‌ها معمولا در تحقیقات قبل نمونه مورد آزمون به خارج از کشور ارسال می­شد؛ لذا اندازه­گیری واحدهای تشکیل دهنده ساختار کربوهیدراتها، صمغ­ها و موسیلاژها خصوصا با روش و دستگاهی که امکان دسترسی بیشتری برای محققین و کاربران داشته باشد از اهداف این پژوهش بود.

1-3  هدف اصلی

از آنجا که هدف  علمی  تحقیق اندازه گیری منوساکاریدهای لعاب گیاه مالوا نگلکتا است و نظر به اینکه مقادیر و نسبت منوساکاریدهای استخراج شده از لعاب گیاه مالوا نگلکتا هنوز بخوبی شناسایی و اندازه­گیری نشده است و نیز روش مورد استفاده در این تحقیق، برای اولین بار است که در اندازه‌گیری منوساکاریدهای این لعاب بکار می رود؛ گامی در افزایش اطلاعات و معلومات در شناخت ترکیب لعاب و خواص منحصر به فرد آن خواهد بود.

از نظر کاربردی، با توجه به ارزش و اهمیت این لعاب در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی و نیز مصرف خود گیاه در خوراک­های خاص و محلی نقاط مختلف کشور، شناسایی اجزای تشکیل دهنده این لعاب و افزایش دانش درباره علل اثرات مفید آن کاری ارزشمند می­باشد.

نتیجه دیگر راه اندازی روش تعیین و اندازه­گیری منوساکاریدها در پژوهشگاه استاندارد و نیز تدوین استاندارد ملی ایران برای اندازه گیری منوساکاریدهای ساختار صمغ های محلول در آب خواهد بود.

چون بیشتر لعابها و صمغ­ها پایه کربوهیدراتی دارند و از انواع منوساکاریدها تشکیل شده­اند ؛ با انجام این تحقیق، روش اندازه گیری قندهای احیاکننده و نیز  اجزای قندی هیدروکلوییدها تسهیل می گردد.

1-4     تعاریف واژه ها:

مالوا نگلکتا: یا پنیرک از تیره ختمی­ها، گیاهی است پایا به ارتفاع 60-20 سانتی­متر و پوشیده از كركهای دراز كه به حالت وحشی در جنگل­ها و اراضی بایر می‌روید. به علاوه به منظور استفاده‌های درمانی كم و بیش کشت می­شود.

ریشه آن گوشتدار، سفید رنگ و ساقه آن راست و استوانه‌ای شكل است. برگهای متناوب بزرگ، با دمبرگ دراز، شامل 5 تا 7 لوب دندانه‌دار و گلهایی به رنگ سفید تا صورتی مایل به بنفش با تزییناتی از خطوط تیره دارد. قسمت مورد استفاده آن، برگ، گل و حتی گیاه كامل است. گونه مالوا نگلکتا به حالت تقریبا خوابیده است و حداکثر تا 40 سانتی متر مرتفع می شود.

کربوهیدرات های ساختاری3: بخش های قابل هیدرولیز از قندهای منومری بعد از هیدرولیز اسیدی با یک اسید معدنی (مثل اسید­سولفوریک)، این بخش نیز دارای منوساکاریدهای مشتق شده از پلی­ساکاریدهای ذخیره­ای مانند نشاسته خواهد بود. این مقدار باید از گزارش کل کربوهیدرات­های ساختاری کاسته شود(60).

کربوهیدرات های ذخیره ای4: بخشی از گلوکز منومری اندازه گیری شده پس از هیدرولیز های آنزیمی جرم جلبک با یک محلول آنزیمی از α-آمیلاز و آمیلوگلوکوزیداز. این بخش از یک کربوهیدرات ذخیره­ای به نشاسته اشاره دارد اما هر بخشی از بند 14-α پلیمر گلوکز را در جرم جلبکی منعکس می­نماید(60).

HPLC5: کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا، که ترکیبات را بر اساس اندازه و تغییرات لیگاند جدا می‌کند. جزئیات یک مقایسه بین ستون‌های کروماتوگرافی و محتوای HPLC را می‌توان در مراجع یافت(60).

منوساکارید: یا قندهای ساده فقط دارای یک مولکول قند هستند و در اثر آبکافت نمی­توان آنها را به قندهای ساده­تری تبدیل کرد و منوساکاریدها بر حسب تعداد کربن­ها و گروه­های فعالشان به دسته­های مختلف تقسیم می شوند(2).

مشتق­سازی: روش­های مشتق سازی آنالیزهای کروماتوگرافی را قادر می­سازد که با حساسیت بسیار بالا و در دامنه غلظتی بسیار پایین ترکیبات مشتق شده را اندازه­گیری نمایند. کربوهیدراتها معمولا نور ماورای بنفش را جذب نمی­کنند؛ بنابراین یک ماده رنگساز به مولکول کربوهیدرات متصل می­شود که اغلب در روش جذب UV در طول موج انتخابی قابل اندازه­گیری است(28).

ایجاد اعتیاد یا از نتایج اعتیاد باشد (بیابانگرد،1384). عزت نفس همان ارزیابی نفس است كه بر طبق معیارهای فردی خاص صورت می پذیرد و هر فرد نقش آن معیارها را در تعیین ارزش انسانی خود بسیار مهم تلقی می كندو در نهایت زیاده روی در مصرف مواد و اعتیاد می تواند دلیل و پیامد از دست دادن عزت نفس باشد(نوحی،1389) . در این شرایط پناه بردن به مواد مخدر تصمیمی غلط است ، زیرا اگرچه در كوتاه مدت احساس بهتری در فرد به وجود می آورد، اما پیامدهای آن در بلند مدت معمولاً مسأله را وخیم تر می كند(ملا زاده،1388). عزت نفس بالا باعث می شود تا فرد در برابر قضاوت های دیگران مقاوم باشد.

تئوری آسیب پذیری در مقابل قضاوت دیگران ،اعتقاد دارد هر فردی در مقابل نظرها و عقاید مردم آسیب پذیر است، مگر این كه اعتقاد راسخی به توانایی و ارزش های خود داشته باشد . این گونه افراد محكوم به زندگی كردن به نحوی هستند كه رضایت مردم را همواره جلب كنند (نوحی،1389).  عزت نفس بالا موجب می شود تا افراد در زمان مواجه شدن با مشكلات زندگی و در زمان رویارویی با حوادث و بحرا ن ها كمتر احساس  ناتوانی و دلسردی كنند(مسعود نیا،1388) . به بیان ساد ه تر عزت نفس عبارت است از میزان ارزشی كه فرد برای خود قایل است (ناتانیل،1998). ایجاد حس بی ارزشی و بی كفایتی در دوران بزرگسالی ، منجر به كاهش اعتماد به نفس می شود، كه این عوامل 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  نقش مهمی در شروع اعتیا د دارند.(بیگدلی،1391).  در واقع ،داشتن عزت نفس بالا برای یك خوداثرمندی سالم و قوی ضروری است . عزت نفس و خودكارآمدی بالا باعث افزایش تلاش، پشتكار و انگیزش فرد می شوند و از مؤثرترین عوامل تعیین كننده عملكرد افراد بویژه در كنترل، پایش و پیگیری برنامه های درمانی مددجویان وابسته به مواد مخدر است (نوحی،1389).

از طرف دیگر عزت نفس رابطه مستقیمی با ابراز وجود دارد(عباسی نیا،1387).یکی از عوامل شخصیت  در گرایش به اعتیادعدم ابراز وجود و مشکل در قدرت نه گفتن می باشد (حاج حسنی،1390). ابراز وجود باعث افزایش عزت نفس،بیان منطقی افکار و احساسات، کاهش اضطراب،بهبود مهارت های اجتماعی-ارتباطی و ملاحضه حقوق دیگران و در عین حال گرفتن حق خود شده و در نهایت منجر به افزایش میزان رضایت از زندگی و شادکامی می شود (آند[6]،1995). هم چنین بین رفتار غیر جرات ورزانه با تر س های اجتماعی،اضطراب اجتماعی، پرخاشگر ی های درونی (نظیر انتقاد افراطی از خود و احساس كمرویی، فقدان اعتماد به نفس و عزت نفس پایین،) رابطه وجود دارد(عباسی نیا،1387). از طرف دیگر بین رفتار غیر جرات ورزانه با رفتارهای مستقل، خودبسندگی اجتماعی، اعتماد به نفس و عزت نفس بالا، رابطه منفی وجود دارد(همان منبع).  افراد معتاد به دلیل ضعف ابراز وجود دچار نوعی تنش درونی و اضطراب شدید هستند(خاکباز،1392).  افزایش ابراز وجود باعث می شود تا فرد قاطعانه رفتار کند و مسئولیت پذیر شود (آند،1995). طبق تحقیقات انجام شده ضعف ابراز وجود باعث افزایش گرایش به مواد می شود. بنابراین روش های مختلفی در سال های اخیر برای افزایش ابراز وجود، ابداع شده است. آموزش مهارت های اجتماعی، روش های مصون سازی، درمان های شناختی و … از ان جمله اند. روان در مانی مبتنی بر منابع شناخت خود حوزه نسبتا جدیدی است که در افزایش ابراز وجود موثر می باشد.(یونسی،1382)از آنجا که تعادل انرژی، انتروپی و ترمودینامیک در افراد معتاد سطح انرژی  متعادل نیست، بسیاری از مشکلات می تواند پیش بیاید. اگر سطح انرژی بیشتر در پسخوراند اجتماعی جریان یابد، فرد دهن بین، تلقین پذیر و دارای اعتماد به نفس پایین می شود. اگر مقایسه اجتماعی بیشترین انرژی را به خود اختصاص دهد،فرد افسرده و دارای حس بی ارزشی می شود. حال با توجه با اینکه روان درمانی مبتنی بر منابع شناخت خود در متغیرهایی مثل عزت نفس،رضایت زناشویی،نگرش مثبت به اعتیاد(یونسی،2004)تاثیر بسزایی داشته است،

در جهان حدود 125 میلیون تن پلاستیك تولید می­شود كه حدود 30 میلیون تن آن در بخش بسته­بندی مصرف می­شود. آلودگی ناشی از مواد بسته بندی تولید شده از مشتقات نفتی و مشكلات ناشی از روش­های مختلف آلودگی زدایی (مانند دفن كردن ، سوزاندن و بازیافت آن­ها) توجه پژوهشگران را در طی سال­های اخیر به یافتن جایگزین های مناسب برای این نوع مواد بسته بندی معطوف كرده است.(فانگ[1]،2003)

اخیراً به دلیل نگرانی‌های زیست محیطی در ارتباط با پسماند بسته‌بندی‌های پلاستیکی مصنوعی، تلاش‌های بسیاری برای تهیه مواد بسته‌بندی زیست تجزیه‌پذیر از پلیمرهای طبیعی است (مز استاکا[2] و همکاران، 2009). امروزه بخش بزرگی از مواد استفاده شده در صنعت بسته بندی از فرآوردهای نفتی و پتروشیمی به دست می­آیند که غیر قابل تجزیه در طبیعت بوده و مشکل زیست محیطی ایجاد می­کنند. از این­ رو محققین همواره به دنبال راه حل­هایی برای این موضوع می­باشند. رشد روز افزون محصولات زیستی و توسعه تکنولوژی­های نوین سبب کاهش وابستگی به استفاده از سوخت­های فسیلی گردیده است. در چند دهه اخیر میزان توجه و علاقه افراد به استفاده از بیوپلی­مرها به دلیل افزایش بیشتر آگاهی مصرف کنندگان، افزایش قیمت نفت خام، افزایش آلودگی­های زیست محیطی و تجزیه ناپذیر بودن پلیمرهای نفتی و توجه به گرمای جهانی افزایش یافته است و سبب شده تلاش­های فراوانی در جهت تولید مواد بسته­بندی با منشا طبیعی(پروتئین،چربی و کربوهیدرات) به صورت فیلم یا پوشش صورت گیرد. اینگونه بیوپلیمرها در مقایسه با استفاده از پلاستیک­ها اثرات مخرب کمتری بر محیط زیست دارند  ( پین[3] و همکاران، 1992). فیلم­های خوراکی که در ارتباط با مواد غذایی کاربرد دارند زیست­تخریب­پذیر هستند، یعنی قابلیت تجزیه شدن به عناصر سازنده را به وسیله­ی موجودات ذره­بینی خاک دارند ( فیگویرو[4] و همکاران، 2004).

مواد استفاده شده برای بسته بندی که از سوخت های فسیلی تولید شده اند عملاً تجزیه ناپذیر می باشند. به همین دلیل مواد بسته بندی غذاها نیز مانند سایر مواد بسته بندی مشکلات جدی رااز لحاظ محیط زیست ایجاد می کنند. در نتیجه مطالعاتی جهت استفاده از بسته بندی های زیست پایه تخریب پذیر انجام گرفته است. حدود 125 میلیون تن سالانه در جهان پلاستیک تولید می شود که حدود 30 میلیون تن آن در بخش بسته بندی مصرف می شود ( مارینیلو[5] و همکاران، 2003؛ لین[6] و همکاران، 2005). به منظور کاهش ضایعات بسته بندی پلاستیکی زیست تخریب ناپذیر استفاده از پلاستیک های زیست پایه تخریب پذیر مانند نشاسته، سلولز، PLA، ژلاتین و… ضروری می­باشد  ( الماسی[7] و همکاران، 2009؛ ویلهلم[8] و همکاران، 2003).

بسته یا پوشش غذا نقش منحصر به فردی در سلامت غذا و در نتیجه مصرف کننده ایفا می کند. مسلم است که بیشتر فرآورده های غذایی با نوعی روش بسته بندی به مصرف کننده می رسد و در نتیجه بسته بندی بخش مهمی در زنجیره غذایی می باشد ( کیم[9] و همکاران، 2003). اما مواد بسته بندی قدیمی که از مواد نفتی مشتق شده بودند هیچ یک زیست تخریب پذیر نبوده و از لحاظ زیست محیطی قابل تحمل نیستند و خطرات سلامتی را تحمیل می کنند؛ برای مثال مهاجرت افزودنی های مضر به غذا. زیست تخریب پذیری مواد پلاستیکی سنتزی حاصل از مشتقات نفتی بسیار کند بوده و تجزیه کامل آن­ها چندین سال به طول می انجامد و این امر باعث افزایش آلودگی های زیست محیطی می­گردد. لذا طی سال های اخیر یافتن جایگزینی مناسب برای پلاستیک های سنتزی به طوریکه زیست تخریب پذیری بالایی داشته و آلودگی زیست محیطی کمتری بر جای بگذارد توجه محققین را به خود را جلب کرده است. بیوپلیمرهای خوراکی با زیست تخریب پذیری بالا که از منابع قابل تجدید کشاورزی حاصل می­شوند گزینه ای مناسب در این زمینه به شمار می روند. با وجود مزایای مسلم زیست محیطی و پایداری پلیمرهای زیستی این قیمت رو به رشد نفت خام و گاز طبیعی است که عامل محرکه برای سرمایه گذاری اقتصادی در این زمینه است. این موضوع و دو عامل محرکه تلاش برای بازیافت بیشتر ضایعات و همچنین ثبات محیط زیست و مدیریت کشاورزی این ضرورت را ایجاد می­کند که تغییری به سمت پلاستیک­های زیستی صورت گیرد.

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

1-2- پیش زمینه

بسته­بندی پوششی است كه سلامت كالای محتوی خودرا­پس ازتولید تا مرحله­ی مصرف حفظ می­نماید وبا ایجاد یك مانع فیزیكی بین محصولات غذایی ومحیط خارج بهداشت محصول راتضمین می­كندوعمركالای فاسدشونده را افزایش می­دهد. درسا­ل­های اخیربه علت افزایش مصرف پلاستیک­ها و با توجه  به طول عمربالای آن­هاوتقریبا زیست تخریب­پذیر1 نبودن آن­ها، سنتز پلیمر­های زیست­تخریب­پذیرافزایش یافته است (قنبرزاده و همکاران1388).

در بسته­بندی مواد غذایی از مواد مختلفی نظیر شیشه، پلاستیک­های سخت و نیمه سخت، فلزات سخت (قوطی­ها) استفاده می­شود این مواد در اکثر موارد توسط مصرف کننده دور ریخته می­شوند (بدیعی و همکاران، 1387). مواد بسته بندی پلیمری که کاربرد گسترده­ای در صنعت بسته­بندی دارند، غیر­قابل تجزیه و غیر قابل برگشت به محیط زیست هستند و به همین دلیل، از مهمترین آلاینده­های طبیعت محسوب می­شوند ( الماسی، 1388 و ایران منش، 1388). ازویژگی­های مطلوب برای هر بسته­بندی، بازیافت آسان آن و ایجاد كمترین خسارت به محیط زیست است. هرساله بالغ بر چند میلیون تن ضایعات پلاستیكی از جمله كیسه­ها، پاكت­های پلاستیكی و مواد بسته بندی وارد محیط زیست گردید و به علت عدم بازگشت به چرخه زیست محیطی باعث ایجاد مشكلات فراوان برای محیط زیست می­شوند. تولید فیلم­های تجزیه­پذیر طبیعی وجایگزین نمودن آن­ها به جای پلاستیك­های سنتزی راه حلی برای به حداقل رساندن آثار نامطلوب و زیان­آور زباله­های حاصل از مواد سنتزی است (دارائی وهمكاران، 1388).

تولید بیوپلیمر­هایی که از منابع تجدیدپذیر بدست می­آیند بر خلاف پلیمر­های سنتزی که بیشتر منشا نفتی دارند در محیط طبیعی تجزیه پذیر هستند و موجب حفظ منابع تجدید ناپذیر می­گردد. این بیوپلیمر­ها که قابلیت برگشت به طبیعت را دارند از محصولات کشاورزی بدست آمده و موجب آلودگی محیط زیست نمی­شوند و در فرآیند کمپوست توسط میکروارگانیسم ها به محصولات طبیعی مانند آب، متان، دی اکسید کربن، و توده زیستی تبدیل می­شوند. پلیمر­هایی که پس از فرایند تجزیه توسط میکروارگانیسم ها ­ کاملا به محصولات طبیعی تبدیل می­شوند زیست تخریب پذیر نامیده می­شوند (قنبرزاده و همکاران، 1388).

بسته بندی­های زیستی حاصل از بیوپلیمر­های خالص دارای سرعت زیست تخریب پذیری بالاتری نسبت به فیلم­های آلیاژ شده می­باشند ولی کیفیت مکانیکی و نفوذپذیری آن­ها به نسبت پایین تر است (قنبرزاده و همکاران، 1388).

دلایل استفاده از این نوع بسته بندی عبارتند از: جلوگیری از انتقال رطوبت، جلوگیری از خروج ترکیبات فرار موجود در ماده غذایی، کاهش دهنده سرعت تنفس، به تاخیر انداختن تغییرات در بافت ماده غذایی، مانعی بسیار عالی در برابر عبور چربیها  و روغن ها، عبوردهی بسیار انتخابی گازهایی نظیر اکسیژن و دی اکسیدکربن (ایران منش، 1388).

زیست پلیمرهای خوراکی با­ زیست تخریب پذیری زیاد از منابع تجدیدپذیر کشاورزی حاصل می­شوند، گزینه مناسبی در این زمینه به شمارمی­آیند. تولید فیلم های زیست تخریب پذیر، ازپلی ساکاریدها، پروتئین ها،چربی ها یا مخلوطی از آن­ها استفاده می­شود. نشاسته از جمله پلی­ساکاریدهایی است که به فراوانی و با هزینه کم قابل تولید است. نشاسته به وفور در طبیعت یافت  می­شود، به دلیل قیمت پائین، خاصیت ترموپلاستیکی، قابلیت تجدید شوندگی و بازیافت زیستی، یکی از مواد خام جذاب و مورد علاقه برای استفاده در بسته بندی های خوراکی محسوب می­گردد ( پاندی[10] و همکاران، 2005).

درگروه مواد تجدیدشدنی برپایه ی موادپلیمری زیست تخریب پذیر، نشاسته یکی از قابل توجه ترین مواد بود به دلیل اینکه به آسانی دردسترس است ومیتواند محصولات نهایی موثری ایجاد کند. نشاسته فرم اصلی کربوهیدرات درگیاهان است. نشاسته یک پلیمر نیمه بلورین تشکیل شده از یک مخلوطی از آمیلوز،یک پلی ساکارید خطی وآمیلوپکتین یک پلی ساکارید منشعب می­باشد. نسبت مقدار آمیلوز و آمیلوپکتین به منبع گیاهی بستگی دارد. در کاربردهای بسته بندی، مواد برپایه نشاسته ، بدلیل زیست تخریب پذیری، به طورگسترده در دسترس بودن وهزینه کم مورد توجه زیاد واقع شده اند ( زپا[11] و همکاران، 2008)

نشاسته از پالم ساگو یک غله مهم بومی رو به رشد در آسیای جنوبی است نشاسته ساگو تنها مثال صنعتی (غذایی و غیر غذایی) نشاسته نشات گرفته از منبع متفاوتی نسبت به نشاسته­های رایج مانند غلات (برنج، ذرت)، غده ای (سیب زمینی )، ریشه­ای (تاپیوکا ) و (نخود و لوبیا) است ( محمدی و همکاران،2011).

از آن جا که پلی­ساکارید­ها نسبت به پروتئین­ها از یکنواختی بیشتری در نوع واحد­های تشکیل دهنده برخوردارند، به دلیل ایجاد برهم­کنش­های بیشتر و قوی­تر در بین زنجیر­های پلیمر، معمولاً فیلم­های پلی ساکاریدی استحکام مکانیکی بهتری نسبت به فیلم­های پروتئینی دارند و فیلم حاصل از آن قوی­تر است. همچنین به علت ماهیت قطبی اکثر پلی­ساکارید­ها، بازدارندگی فیلم­های حاصل از آن­ها در مقابل گاز­ها مطلوب خواهد بود. اما ماهیت کاملاً آبدوست واحد­های تشکیل دهنده پلی ساکارید­ها باعث می­شود که نفوذ پذیری نسبت به بخار آب در فیلم­های پلی ساکاریدی نسبتاً بالاتر از اغلب فیلم­های پروتئینی باشد. فیلم­های با پایه سلولز اتلاف رطوبت و نیز جذب روغن را در غذاهای سرخ شدنی محدود می­نمایند (لازاریدون و بیلیادریس[13]، 2002).

به تازگی یک پلی ساکارید از مواد دیواره سلولی لپه سویا استخراج شده است.  SSPSاز خانواده پکتین مانند از بیوپلیمر اسیدی استخراج شده از محصول فرعی کربوهیدرات باقی مانده از تولید پروتئین سویا جدا شده (SPI) تولید می­شود. مزایای  SSPS برای سلامتی انسان، پایین آوردن کلسترول خون، بهبود رخوت و کاهش خطر ابتلا به دیابت گزارش شده است ( شوری[14] و همکاران، 1985). به غیر از ارزش غذایی آن، عملکردهای مختلفی از جمله پراکندگی، تثبیت کننده، امولسیون و چسبندگی، ویسکوزیته کم، و قادر به تشکیل فیلم سطحی قوی با ضخامت 17-30  نانومتر نیز دارد ( آسای[15] و همکاران، 1994).

1-3- اهداف پژوهش

1-3-1- هدف اصلی

هدف از این بررسی، امکان تهیه فیلم­های تجزیه پذیر و زیست سازگار با محیط از  فیلم­های خوراکی بر پایه فیلم­های نشاسته ساگو ترکیب شده با SSPS، جهت استفاده در بسته بندی به جای کاربرد اولیه شیمیایی غیر قابل تجزیه و بازیافت است.

1-3-2- اهداف اختصاصی

• بررسی ویژگی­های فیزیکوشیمیایی فیلم خوراکی نشاسته ساگو ترکیب شده با پلی ساکارید سویای محلول در آب.

• بررسی ویژگی­های مکانیکی فیلم خوراکی نشاسته ساگو ترکیب شده با پلی ساکارید سویای محلول در آب.

• بررسی ویژگی­های ممانعتی فیلم خوراکی نشاسته ساگو ترکیب شده با پلی ساکارید سویای محلول در آب.

1-4- پرسش­های تحقیق

• آیا افزودن پلی ساکارید سویای محلول در آب خواص مکانیکی فیلم نشاسته ساگو را افزایش می­دهد؟

• آیا افزودن پلی ساکارید سویای محلول در آب بر روی خواص فیزیکوشیمیایی فیلم نشاسته ساگو تاثیری دارد؟

• آیا افزودن پلی ساکارید سویای محلول در آب بر روی خواص عبوردهی فیلم نشاسته ساگو تاثیری دارد؟

1-5- نمودار تحقیق