ریاست و پیشوایی در معنای گسترده آن یکی از ضرورت‌های زندگی اجتماعی بشر است. از گزارش‌های تاریخی و مطالعه جوامع بشری در گذشته و حال به دست می‌آید که همواره در جوامع گوناگون بشری: بدوی و شهری، کوچک و بزرگ، سنتی و مدرن، ساده و پیچیده، فرد یا افرادی بوده‌اند که با عناوین و به شیوه‌های مختلف نقش امامت و رهبری را ایفا کرده‌اند. این واقعیت تاریخی گواه عینی سخن امام علیj است که فرمود: «مردم را از امیری نیکوکار یا تبهکار گریزی نیست»

اگر از منظر دین – به ویژه دین وحیانی – به مسئله امامت بنگریم، تاریخ امامت و رهبری را با تاریخ بشر برابر می‌یابیم، زیرا پیامبری نخستین جلوه امامت و رهبری دینی در حیات بشری است که تاریخ آن همزاد با تاریخ بشر است. در نخستین دوره که زندگی بشر روند ساده‌ای را 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  می‌پیمود پیامبران الهی با بهره گیری از عقل صائب و الهام‌های قدسی در موارد لازم، جامعه بشری را رهبری می‌کردند، و پس از آن که زندگی بشر پیچیده‌تر شد این مهم براساس کتاب و شریعت آسمانی معین انجام گرفت.

شیعه امامیه برای اثبات دیدگاه خویش دلیل‌های قطعی فراوانی از حکم عقل و کتاب و سنت در اختیار دارد که در منابع کلامی و تفسیری و حدیثی ارائه شده است.

حال، با توجه به مطالب مذکور و دقت در آن‌ها پیامبری که هدف وی تربیت امت است چنانکه قرآن کریم فرموده است: «وَیزَکیهِمْ وَیعَلِّمُهُمُ الْکتَابَ وَالْحِکمَةَ» و در سفرهای خویش هر چند کوتاه و جزئی از قرار دادن جانشین دریغ نمی کند و هیچ گروهی را که اعزام می‌دارد بدون سرپرست نمی گذارد و از آینده پس از خود آگاه است گواه بر آن، خبرهای غیبی است که محدثان بزرگ شیعه و اهل سنت در منابع حدیثی خویش آورده‌اند و از فتنه‌هایی که پس از وی بر آیین وی هجوم می‌آورد، واقف است چنانکه خود خبر داده است آیا در رابطه با خلافت و جانشینی خود که مهم‌ترین مسأله امت پس از او و هراس انگیزترین موضوع برای او است هیچ طرحی برای خلافت ندارد و هیچ کس را پس از خود تعیین نمی کند و همچنان بی تفاوت از کنار آن می‌گذرد؟!!!

و خدایی که این پیامبرk را مبعوث به رسالت فرموده است و او را این چنین می‌ستاید که:

این مسأله‌ای است که عقل سلیم و وجدان بیدار آن را نمی پذیرد و ادّله قاطع از کتاب و سنت برخلاف آن است.

بر این اساس شیعه امامیه عقیده دارد که پیامبرk از جانب خداوند متعال امام و خلیفه پس از خود را معین کرده و این مسأله در قرآن کریم و سنت پیامبرk تبیین شده است.

در این تحقیق آیاتی چند که مسأله امامت و ویژگی‌های امامان در آن‌ها مطرح است مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

آیات مذکور از این قرار است:

1- آیه ولایت

2- آیه اولی الأمر

3- آیه تبلیغ

4- آیه کمال

فصل اول

کلیات و مفاهیم

گفتار اول: کلیات

الف) تعریف و تبیین موضوع

انگلیسی .  145

پیشگفتار

یکی از منابع تفسیر قرآن روایات تفسیری است؛ این در حالی است که مفسران مسلمان به روایات تفسیری به یک اندازه توجه نکرده اند. برخی فقط روایات را معتبر می دانند؛ اما گروهی دیگر از منابع علوم ادبی، عقلی و قرآنی بهره برده اند. بعد از رحلت پیامبر در تفسیر قرآن، دوگرایش به وجود آمد. یک گروه در تفسیر قرآن اعلمیت اهل‌بیت (ع) را قبول داشتند و استناد آنان در این باره به سفارش‌های پیامبر می باشد که از جمله ی آنان می توان به احادیث ذیل اشاره کرد: «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی و انهما لم یتفرقا حتی یردا علی الحوض».[1] یا «علی مع القرآن و القرآن مع علی لن یتفرقا حتی یردا علی الحوض»[2]. این احادیث نه تنها مورد استناد پیروان مذهب تشیع بلکه  نزد علمای اهل سنت نیز از اعتبار زیادی برخوردار است چنانچه یکی از محققان اهل سنت گفته است: «بر اساس این حدیث علی اعلم مردم به تفسیر قرآن است».[3] گروهی دیگر، با تبعیت از منع کتابت حدیث تا پایان نیمه اول قرن دوم از کتابت حدیث خوداری کردند. 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

اقسام روایات تفسیری

با مطالعه بررسی های صورت گرفته توسط علمای برجسته اسلام می توان روایات تفسیری را از حیث محتوی به چند دسته تقسیم نمود که مهم‌ترین آن‌ها عبارت اند از: ((روایات توضیحی، روایات شأن نزول، روایات تنزیل و تأویل، روایات جری و تطبیق))

1) روایات توضیحی:  روایاتی که در آن‌ها به شرح واژه یا جمله و مضمون آیه پرداخته می‌شود؛ مثل شرح «رفث»، «فسوق» و «جدال» به جماع، دروغ و سوگند لا و الله و بلی و الله.[4] این نوع از روایات به فهم مراد الهی کمک بزرگی کرده اند، چون توضیح واژه‌ها تنها به لغت و عرف متکی نیست، گاهی به روایات تفسیری تکیه دارد. و گاه واژه‌هایی در لغت و عرف، چند معنا دارند و فقط روایات می‌تواند معنای آن‌ها را مشخص کند؛ برای مثال واژه «رفث» در کلام عرب به معنای بدگویی و ناسزاگویی است و مجازاً در معنای همبستری و جماع به کار رفته است.[5]

          2) روایات شأن نزول: روایاتی که رخداد، عمل و یا سؤالی را بیان می‌کنند که به دنبال آن آیه یا آیاتی نازل شده است؛ برای نمونه آیه «إِنَّما وَلِیکمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکعُونَ» (المائدة، 55) را قریب به اتفاق مفسران، در شأن خاتم بخشی حضرت علی در حال رکوع دانسته‌اند.[6]

     تاثیر دگرگونی های اقتصادی – اجتماعی بالاخص کنش متقابل میان زن و شوهر، تغییر در مفهوم نقش است. دگرگونی های اجتماعی و تحول در الگوهای زندگی جوامع شهری و ورود زنان به اجتماع، موجب تغییر و تحول در نگرش افراد در توزیع نقش ها و به تبع آن توزیع قدرت در خانواده شده است. خانواده کانون اصلی در چگونگی توزیع و نحوه ی اعمال قدرت در شکل گیری و رشد شخصیت افراد، اجتماعی شدن فرزندان، عزت نفس، انسجام و حتی احساس رضایت و رضایتمندی زناشویی تاثیر می گذارد (سابین، 1995 به نقل از عادل نژاد، 1393: 2).

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 نقش زن، در حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد در خانواده و جامعه بدون جایگزین است و همواره با برعهده داشتن مسئولیت خطیر پرورش نسل آینده در نظام طبیعی و تداوم بخشیدن به این نقش در خانواده و جامعه به گونه ای موثر در روند توسعه اجتماعی نقش دارند و همین طور با  توجه به این که در ایران افزایش اشتغال زنان در دهه های اخیر صورت گرفته است و با پیشرفت جوامع و افزایش سطح تحصیلات زنان، تمایل آن ها به مشارکت های اجتماعی و پذیرش نقش های اجتماعی افزایش یافته است؛ بنابراین با توجه به نیاز جامعه و حفظ خانواده، شناخت عوامل ایجاد کننده نارضایتی و آسیب های فردی و اجتماعی در بین زنان و بررسی نگرش زنان به نقش های اجتماعی  و بررسی تعارض میان انواع نقش های اجتماعی و خانوادگی می تواند به کاهش نارضایتی ها و بهبود روابط و تعاملات خانوادگی بیانجامد. زنان یزدی به سازگاری، صبوری و قناعت در زندگی مشهورند اما در عین حال گسترش فرهنگ مدرن و مصرف گرا، چشم و هم چشمی و تجمل گرایی را در میان زنان یزدی افزایش داده است. لذا این پژوهش بر آن است که به مطالعه آسیب های نقش زنان در جامعه و پیامدهایی که بر خانواده ها دارد، بپردازد.

     مطالعات انجام شده و گزارش نهایی این تحقیق در پنج فصل تهیه و تدوین گردیده است: در فصل اول، ابتدا طرح کلی مسئله ارائه شده و پس از آن اهمیت و ضرورت تحقیق و اهداف پژوهش بیان می گردد و سپس به کاربرد نتایج پژوهش پرداخته می شود. فصل دوم این پژوهش، ابتدا به پیشینه تاریخی و بعد از آن به پیشینه پژوهش های داخلی و پژوهش های خارجی پرداخته خواهد شد و در ادامه تبیین های نظری و از دل آن چارچوب نظری و سپس بعد از آن فرضیات پژوهش و ترسیم مدل نظری آورده شده است. هر کار علمی دارای روش علمی نیز است که فصل سوم این پژوهش، روش شناسی است که در این فصل، ابتدا از روش پژوهشی که در این تحقیق  استفاده شده است، نام می بریم و در ادامه به معرفی جامعه آماری می پردازیم و سپس حجم نمونه و شیوه نمونه گیری را می آوریم همچنین ابزاری که برای گردآوری داده ها از آن استفاده شده است را معرفی می کنیم و همچنین به تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق پرداخته ایم و تکنیک هایی که برای بررسی یافته ها استفاده شده است را نام می بریم و در آخر به اعتبار و پایایی می پردازیم. در فصل چهار به تجزیه و تحلیل داده ها می پردازیم که این فصل شامل دو بخش است در بخش اول این پژوهش به توضیح یافته های توصیفی می پردازیم و در بخش دوم به توضیح یافته های استنباطی پرداخته می شود که شامل آزمون متغیرهای زمینه ای و آزمون فرضیه ها می باشد. آخرین فصل این پژوهش در بر گیرنده بحث و نتیجه گیری است. در این فصل، ابتدا خلاصه یافته ها ارائه شده است و پس از آن به بحث و نتیجه گیری پرداخته شده است و در ادامه پیشنهادات و در نهایت محدودیت ها و مشکلات تحقیق بیان شده است و در بخش آخر نیز فهرست منابع و همچنین پرسشنامه و پیوست ها آورده شده است.

1-2.  بیان مسئله

1.2       مرور تاریخی

1.2.1     ماهیت وپیشینه پیدایش ماهواره

اولین ماهواره ای که برای فرستادن سیگنال تلویزیونی بکار رفت , ماهواره تل استار در سال 1962 بود که سیگنال های تلویزیونی را از اروپا به آمریکا می فرستاد. در آن سال ها سیگنال تلویزیونی را ایستگاه‌های زمینی با تجهیزات پیشرفته آن زمان (که الان همان دستگاه ها بسیار پیش پا افتاده شده اند) می‌گرفتند و به صورت امواج تلویزیونی به اصطلاح رله می کردند. اولین شبکه ملی تلویزیون ماهواره ای در سال1967 توسط شوروی سابق راه اندازی شد. این شبکه اربیتا(Orbita)نامیده شد و کانال های تلویزیونی را به ایستگاه های زمینی می فرستاد و آنها نیز به نوبه خود سیگنال ها را به صورت زمینی از طریق کابل به تلویزیون های خانگی رله می کردند. سال 1974 اولین دسترسی سیگنال از ماهواره به تلویزیون به کمک رسیور و به طورمستقیم آزمایش شد. در آن سال ها این کار بسیار گران تمام می شد و برای تجاری شدن هنوز سالها وقت نیاز داشت با این حال بیشتر مورد استفاده شرکت های تلویزیون کابلی برای گرفتن تصویر و رله کردن آن بر روی کابل و رساندن آن به خانه مشتریان خود بکار گرفته می شد و استفاده شخصی از سیگنال ماهواره هنوز وجود نداشت.

ماهواره زمانی در ایران مطرح شد – یعنی اوایل دهه ۱۳۷۰ – که کشورمان تازه جنگ را پشت سر گذاشته بود و جامعه در حال پوست اندازی بود. رفاه اقتصادی، ارتباط با جهان خارج، رنگ، شادی، مصرف، تبلیغات بازرگانی و مفاهیم دیگر به تدریج به زندگی روزمره تزریق می شد. پدیده ماهواره هم در این شرایط مورد استقبال قرار می گرفت، چرا که پدیده ای مدرن به حساب می آمد. نکته دیگر آنکه در این زمان جامعه از محدودیت های زمان جنگ که البته در زمان جنگ و در همه جای دنیا طبیعی است دور شده بود. ماهواره پنجره ای بود که مردم می خواستند از آن دنیا را ببینند. نکته دیگر آنکه به هر حال ماهواره یک فناوری جدید بود. انسان ها نسبت به فناوری جدید کنجکاو هستند و دوست دارند آن را تجربه کنند مثل تلفن، رادیو، تلویزیون و تلفن همراه.که در جوامع امروزی وجود دارد.

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

1.2.2     كاربردهای ماهواره

ماهواره ها همان طور كه در زمینه پیشرفت علوم مختلف كمكهای شایانی به بشر كرده‌اند واستفاده ازآنها تاثیر بسزایی در زندگی انسانها دارد. بسیاری ازمسایل ومشكلات مربوط به هزینه، زمان وثبات اطلاعات ارسالی را حل كرده وكارایی شبكه های تلویزیونی رابه شكل چشمگیری افزایش داده است  در عین حال مشكلات خاص خود را نیز ایجاد كرده است. گسترش خارق العاده ارتباطات ماهواره‌ای بیانگر تلاش بی وقفه انسان در به كارگیری تكنولوژی جدید درجهت رفع نیازهای جوامع بشری است در حال حاضر بیش از هزار ماهواره درمدارهای مختلف وبرای مقاصد متفاوت در اطراف زمین در حال چرخش است. كاربردهای وسیع آن در زمینه های مخابرات،كشاورزی، هواشناسی، معادن، اكتشافات، نجوم حفاظت محیط زیست، نظامی و … اطلاعات بی شماری را در اختیار انسان قرار داده كه ما می بایست ازكاربردهای مثبت به نحو احسنت استفاده و از عواقب منفی آن جلوگیری كنیم.كه به چند مورد از  آنها اشاره می‌شود:

نظامی
تامین ارتباط مخابراتی اضطراری در زمان جنگ: گرچه 60 درصد ماهواره های ساخته شده، جنبه نظامی دارند، كه این اهمیت استفاده ازماهواره را دركاربرد نظامی آن روشن می كند، هنوز مطالب زیادی در مورد آنها منتشر نشده است. ماهواره های نظامی اطلاعات بسیار دقیق و مفیدی راجع به زاغه های مهمات در زیر زمین، مقر تانكها و خودروهای نظامی، محل استقرار نیروها، مراكز تجمع و آرایش و جابه جایی نیروها و تعداد آنها را به طور تقریبی جمع آوری وبه مراكز مشخصی می فرستند.درجریان جنگ خلیج فارس، ماهواره های جاسوسی آمریكا بیش از12 باردر روز از قلمرو فضایی عراق عبورمی‌كردند ودرهر عبور، صدهاعكس و تصویرازاوضاع گوناگون این كشور در اختیار فرماندهان نظامی قرار می دادند. این عكسها از طریق ماهواره های مخابراتی نظامی خاصی به منطقه نبرد فرستاده و در آنجا توسط گیرنده های متحرك دریافت می شد.

ماهواره های رادیو تلویزیون

مخابرات
زیرپوشش قرارگرفتن نقاط دورافتاده وصعب العبور كشوركه از طریق فرستنده ها, رله هاوشبكه های زمینی نمی توانند زیرپوشش تلفن، تلكس، دیتا و امكانات دیگر ارتباطی قرارگیرند.

1-پوشش كلیه نقاط قاره ها وكشورهای پهناورازنظر برنامه های ارتباطی، امكان برگزاری كنفرانس تلفنی ازراه دور

2-تامین سریع ارتباط مخابراتی هنگام بروزسوانح طبیعی از قبیل زلزله، آتش سوزی، طوفان وسیل كه باعث قطع ارتباطات موجود می شوند.

3-تامین سرویسهای پیشرفته ارتباطی بین كشورها باكیفیت بسیار مطلوب در سطح جهانی

4-ایجاد شبكه دیتا (اطلاعات) در جهت انتقال اطلاعات بین مراكز تحقیقاتی، صنعتی، آموزشی و شعببانكها بامراكز اصلی با كیفیت و سرعت ارتباطی بسیار مطلوب

5-تامین امكان انتشار روزنامه‌های كثیرالانتشار به طور همزمان در نقاط مختلف كشور وجهان

6-ارتباط مراكز كامپیوتری با یكدیگر در سطح بین المللی

1.3      بیان مساله

عصر کنونی را بسیاری عصر انقلاب اطلاعات وارتباطات نامیده‌اند.عصری که در واقع می توان گفت وسایل ارتباط جمعی پیچیده‌ترین ابزار القای اندیشه‌ها وکارآمدترین سلاحها برای تسخیر آرام جوامع هستند.در چند دهه اخیر با توجه به سرعت سرسام‌آور پیشرفت ورشد تکنولوژی ارتباطواطلاعات؛هر روزه بر پیچیدگی وکارآمدی این ابزار ووسایل در جهان افزوده می شود.گستردگی وپیچیدگی جامعه انسانی در عصر کنونی وجود رسانه‌های جمعی را در صحنه مناسبات اجتماعی انسان ها امری اجتناب ناپذیر نموده است. تصویری که از حقیقت در ذهن خود می سازیم نمادی از ادراک وبرداشت ما از واقعیت محسوس وملموس زندگی است(شاه محمدی؛1385:8)

ابویوسف یعقوب بن اسحاق سكّیت یكی از بزرگان ادبیّات عرب در عصر و زمان خویش بود. خانواده ی وی كه از اهالی دورق « شاد گان امروزی» بودند ،  به عراق مهاجرت نمودند . ابن سكّیت و پدرش در بغداد مشغول علم آموزی بودند و همزمان  معلم كودكان آنها در درب القنطره بغداد بودند. ابن سكّیت در علوم مختلف مانند علم لغت، نحو ، شعر و روایت و حتی گیاه شناسی ( علم نبات) به درجات والایی رسید . وحتی شاگردانی در تمام علوم آن زمان تربیت نمود ، كه در فصل جداگانه ای به آنها پرداخته ایم.در كتاب های مختلف تاریخی شیعه و اهل سنّت ، موّرخین وی را عالمی بزرگ در علوم گوناگون زماخویش دانسته اند. وی كه از بزرگترین و برجسته ترین اساتید زمان خویش بهره می برد  كه هم اکنون هم پس از قرن ها مورد استناد ادیبان عرب  می باشند ، مانند: علی بن حمزه بن عبداله بن عثمان معروف به كسائی ، اسحاق بن مرار ابوعمروشیبانی ،ابوزكریاء یحیی بن زیاد فرّاء دیلمی ،علی بن حازم ، كنیه اش ابوالحسن بغدادی كه غلام كسائی بود، علی بن مغیره (أثرم)، محمد بن مستنیر ( قُطرُب)، ابن اعرابی، أصمعی و… .كه در فصول آتی به تفصیل درباره ی آنها بحث خواهیم كرد. و معروفترین شاگردان ابن سكّیت احمد بن داوود بن ونند معروف به ابو حنیفه ی دینوری می باشد.  و دیگر شاگردان سكّیت    ابو سعید سُكّری و ابوطالب المفضّل بن سلامه و … می باشندكه در فصل جداگانه ای به بررسی زندگی و آثارشان خواهیم پرداخت.

بدون تردید ، چیزی كه باعث جاودانگی نام ابن سكّیت شده است ، تنها مقام علمی و دانش او نبوده است. بلكه درك و شعور باطنی والای او نسبت به ائمه زمان خویش و انجام مسؤولیت بزرگی كه از سوی دو امام بزرگوار زمان وی بر عهده اش گذاشته بودند،  وبا توجه به اینكه تربیت یافته مكتب      اهل بیت بود. در زمانه ای كه ظلم و ستم خلفای عباسی موجب استمرار مظلومیت  شیعیان شده بود .در زمان متوكل به اوج خود رسید و اكثر شیعیان تقیه می نمودند. ( مكلّف به تقیه بودند)

بالاخره ابن سكّیت كه در آن عصر پر تلاطم و دیكتاتوری خلفاء عباسی زندگی می كرد ، تاب تحمل نیاورد و با توجه به اینكه همه ی مورخین اتفاق نظر دارند ، كه وی با وجود داشتن مقام علمی و جایگاه

مناسب در دربار خلافت عباسی ، گرایش علوی و شیعی داشت به نظر می رسد كه متوكل با نقشه ی قبلی و با تحریك حسودان و دشمنان ابن سكّیت  این سؤال را از او پرسید. البته شایدانتظار چنین جواب دندان شكنی را نداشت .  وبا وجود اینكه می دانست عاقبت این حرف چیست ولی لحظه ای درنگ نكرد چون حرف حقّی بود كه به نظر ابن سكّیت به قیمت جانش می ارزید . و با وجودی كه خودش اعتقاد داشت وگفته بودكه : جوانمرد از لغزش پایش آسیب جدی نمی بیندولی از لغزش زبانش ممكن است جانش را بدهد  « یُصاب الفتی من عثرة بلسانه و…» ولی اینجاهدف بیشتر از جانش می ارزید و آن چنان برایش مقدس بود كه تا پای جان بر سر اعتقاد و ایمان راسخش می ماند و با صدای بلند می گوید : « إن قنبراً غلام علی بن ابیطالب خیر منهما و من ابیهما و… »

البته شهادت ابن سكّیت ،  تنها ظلمی نبود كه بر این دانشمند بزرگوارشیعی واردشد بلكه به خاطر اظهار محبتش به اهل بیت ( علیهم السلام) ومقام و جایگاه علمی او بسیاری از معاصرانش برای خوشایندی  بنی عباس و یا حسادت وبه دست آوردن مقام و دلایل دیگر كوشیده اند كه ارزش و اعتبار این شخصیت و قدر و منزلت آثار او را بر دیگران پوشیده نگه دارند . به مانند دیگر علماء شیعه كه تهمت های ناروائی به آن ها زده اند،  ولی چون برای ابن سكّیت هیچ بهانه ای نداشتند. سعی در مخفی نگه داشتن ارزش علمی آثارش داشته اند.

ولی همین آثار اندكی كه از ابن سكّیت  به جای مانده اند ، گویای این واقعیت هستند كه هیچ گاه خورشید زیر ابر نمی ماند و این آثار ابن سكّیت را عالمی بزرگ در علوم زمان خویش معرفی می كنند.و این خواسته ی خدای بزرگ است كه در قرآن می فرماید« یرفع الله الذین 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  ءامنوا منكم و الذین اوتوا العلم درجات … (سوره ی مجادله آیه ی 11) » و این بدان معناست كه خداوند خود مقام و منزلت علمی و ادبی وی را بلند مرتبه و عالی قرار داد به خاطرحقانیت وی و دفاع جانانه اش از اهل بیت علیهم السلام.

همان گونه كه بیان شد ، مهم ترین چیزی كه برای ما مسلمانان و به ویژه تشیّع ارزش دارد ، وجود شخصیت هایی است كه مانند ابویوسف یعقوب بن اسحاق سكّیت   در مقابل نا حق سر فرود نیاوردند و با عزت و سربلندی و ولایت پذیری تمام در برابر دستگاه جور و ستم بنی عباس عمر جاودان یافتند،  و تعدادشان كم نیست . زیرا الگوی آنان مولا و مقتدایشان امام حسین (ع) هم در برابر ظلم و ستم ایستاد

 وبا این كه می دانست با وجود یاران اندكی كه دارد شهید می شود ، شهادت را به جان خرید و نوای     « هل من ناصر ینصرنی » ایشان در تاریخ طنین انداز شد. و تا همیشه ایّام به ما آموخت كه زندگی با ذلت ارزشی ندارد و مرگ با عزّت بسیار با ارزش تر از آن است.

دانشمندان بزرگوار شیعه با وجود زندگی سراسر علم و دانش اندوزی شان و با وجود اینكه زندگی و حیات آن ها به تربیت شاگردان بزرگی چون خودشان می انجامید. وبا وجودشان نهال دین هرروز پربارتر می شد ، ولی به پیروی از اهل بیت(ع) و امامان عصر خویش مانند اصحاب و یاران امام حسین(ع) در كربلا ء ، با خون خویش درخت نوپای اسلام را آبیاری نمودند.

یكی از این جان بركفان و سربداران ولایت، یعقوب بن اسحاق سكّیت بود كه نزد دو امام بزرگوار شیعه ابو جعفر حضرت امام جواد(ع) و حضرت ابوالحسن امام هادی (ع) بسیار مقرّب بود ، و از یاران نزدیك ایشان بودند .و در زمان ستمكارترین خلیفه های عباسی، به كسب معرفت از این ائمه بزرگوار و انتشار فرهنگ شیعه و دفاع از حقانیت آن پرداخت.

ابن سكّیت به رسم آن زمان وبه دستورائمه زمان خویش تقیه می نمود، ولی عشق و ارادت به مكتب اهل بیت (ع) و ولایت آنچنان در وجود ایشان بود كه هیچ گاه نمی توانست جایگاه رفیع امیر المؤمنین     علی (ع) و فرزندان بزرگوارش را از یاد ببرد و با وجود موقعیت وی‍ژه ای كه در دربار متوكل داشت ولی دیگر تاب و تحمل نیاورد وبا به خطر انداختن جان خویش سخن  حق را به زبان آورد كه در تمامی كتاب های تاریخ نوشته شدو اراده و محبت ایشان به اهل بیت به همگان آشكار شد . ومانند دیگر اصحاب بزرگوار ائمه جان خویش را حداقل چیزی می دانست ، كه در راستای آشكار شدن حق و نابودی باطل از دست بدهد .

ابن سكّیت همواره در زندگی اش علی (ع) را می دید و عشق پنهان او و فرزندانش را در سینه داشت و در حقیقت او را بایدیك معلم مکتب ولایت و به قول جناب استاد دكتر شكیب انصاری در مقاله ای كه در كنگره ابن سكّیتبیان داشت ابن سكّیت را باید شهید محبّت اهل بیت نامید.

او كه در بهترین شرایط آن زمان زندگی می كرد ، سخت ترین راه را انتخاب كرد تا عشق و ارادت خود را به مكتب اهل بیت (ع) و ولایت ثابت نماید و زنگ هشداری برای آنان كه در خواب غفلت بودند باشند. البته به گواه تاریخ این شخصیت های بزرگوار هر چند جان خویش را از دست می دهند. ولی برای ادامه ی حیات دین شان و آشكار شدن حقایق در تاریخ جاودانه می شوند.  و تا سالیان سال درباره ی آن ها سخن ها  گفته می شود ویادشان همواره یاد آور حقانیت مكتب ولایت و اهل بیت (ع)        می باشد.ابن سكّیت علاوه برآنچه گفته شد ، از پیشگامان نهضت گردآوری دیوان ها و آثار پراكنده ی بسیاری از شاعران كهن ، از جمله ی آنان : امرؤالقیس، زهیربن ابی سلمی ، نابغه ذبیانی ، اعشی، عنترة بن

 شداد ، طرفة بن عبد و عمروبن كلثوم؛كه از ذخایر گران بهای ادبیات عرب محسوب می شوند. و بیشتر    آن ها از اصحاب معلقات بودند.در فهرست ابن ندیم 30 شاعر قدیم را یادآور شده كه دیوان هایشان را ابن سكّیت گردآوری كرده و یا آن ها را شرح نموده است.

این ادیب گرانقدر، علاوه بر گردآوری آثار به شرح و تفسیر برخی از آن ها نیز می پرداخت ، كمتر دیوانی را می توان یافت كه ابن سكّیت  آن را روایت (شفاهی یا كتبی) یا شرح و تفسیر نكرده باشد.

این دانشمند بزرگ شیعه تمامی ذخایر گران بهای یادشده را از خطر نابودی نجات داد و بدین وسیله ادبیات عرب را تا قرن ها وام دار خویش ساخت.  بی تردید ابن سكّیت ، در مقایسه با همگنانش ، در این عرصه از بیشترین سهم برخوردار است.

ابن سكّیت و بزرگانی چون دِعبل خزاعی ، حسین بن سعید اهوازی و علی بن مهزیار وظیفه ی علمی، دینی و جانی خود را برای حفظ ارزش های والای دین اسلام و مكتب راستین اهل بیت علیهم السلام  ادا نمودند.

الف – طرح مسأله

• ابن سكّیت كه بود ؟

• آثار ادبی و لغوی و نحوی ابن سكّیت

• دورق در كجا واقع شده ؟

• چرا ابن سكّیت به دربار متوكل خلیفه ی مغرور عباسی رفت ؟

• ارتباط ابن سكّیت با ائمه ی زمان خویش چگونه بود.

• علت شهادت ابن سكّیت چه بود؟

ب- ضرورت بحث

• ناشناخته بودن این دانشمند بزرگ شیعه ( ابن سكّیت دورقی اهوازی ) در میان شیعیان و دوستداران اهل بیت (ع)

• شناخت بیشتر از زندگی و آثار ابن سكّیت ، كه این دانشمند بزرگوار ، جان خویش را فدای محبّت مولای متقیان علی (ع) و فرزندان بزرگوارش كه همان اهل بیت پیامبر (ص) هستند، نمود.

• بررسی دلایل شهادت ابن سكّیت به دست متوكل عباسی

ج- روش تحقیق