بررسی فونستیک تریپسهای خاکزی و قارچخوار در شهرستان گرگان، استان گلستان |
تریپسها حشراتی از راستهی بالریشكداران[1] میباشند که برای اولین بار در سال 1744 میلادی توسط دکتر گیر[2] توصیف و با نام Physapus معرفی شدند. سپس، در سال 1758 میلادی این گروه توسط حشرهشناسان انگلیسی تریپس نامگذاری شدند و در ابتدا شامل چهار گونهی متعلق به یک جنس بودند (لوئُنگ، 2008). این حشرات دارای بدنی باریک به طول 5/0 تا 5 میلیمتر می باشند. البته برخی از گونهها در نواحی گرمسیر نزدیک به 14 میلیمتر طول دارند. تقریبا همهی تریپسها دو جفت بال دارند، اگر چه برخیها بیبال هستند. بالدارها در بالهای خود دارای دو ردیف ریشک میباشند که به طور متقارن قرار گرفتهاند. به همین دلیل، ریشکهای بالهای حشرات راستهی Thysanoptera (که به معنی بالریشکداران میباشد) در طول پرواز، سطح تماس را افزایش میدهند. اتلاق نام بالریشکداران به راسته، از این صفت نشات گرفته است (حسنزاده سلماسی، 1373؛ لوئُنگ، 2008). در سراسر جهان، بیشتر گونههای تریپسها در مناطق گرمسیر یافت میشوند و تعدادی نیز در مناطق معتدل وجود دارند. حتی گونههای کمی از آنها در مناطق سرد و نواحی قطب شمال زندگی میکنند (اِشمیت، 2007).
تریپسها تقریبا در تمامی مکانها ساکن میشوند، بنابراین، جمعآوری این حشرات همیشه دشوار است و مکانهای جمعآوری ویژهای ندارند (اکرم و همکاران، 2003). این حشرات را میتوان از روی یک گیاه و با ضربه زدن به اندامهای گیاهی، بر روی یک صفحهی سفید پلاستیکی جمعآوری کرد. همچنین، برای جمعآوری آنها از قیف برلیز (برای تریپسهایی که در خاک و بقایای برگی زندگی میکنند) و آسپیراتور نیز میتوان استفاده نمود (میراب بالو و چِن، 2010).
چرخهی زندگی تریپسها بسته به شرایط دمایی منطقه میتواند از 10 روز تا یک سال طول بکشد. این حشرات در مناطق معتدل، 1 تا 2 نسل و در مناطق گرم، 12 تا 15 نسل را در سال ایجاد میکنند که بیشینهی جمعیت آنها در مناطق گرمسیر میتواند بالغ بر یک میلیون تریپس در یک هکتار باشد (مُرس و هادِل، 2006).
در گذشته، این راسته به دو زیرراستهی Terebrantia و Tubulifera و 8 خانواده تقسیم میشد، ولی در حال حاضر، بیشتر تریپسشناسان بر 9 خانواده اتفاق نظر دارند به طوری که زیرراستهی Terebrantia را شامل 8 و زیرراستهی Tubulifera را همچنان تنها شامل یک خانواده میدانند. اگر چه، در طبقهبندی اخیر توسط بهاتی، برای این راسته 28 خانواده و 10 بالاخانواده برای 2400 گونه گزارش شده است. تریپسهای شناخته شدهی ایران حدود 177 گونه هستند که به 5 خانوادهی Aeolothripidae، Melanthripidae، Thripidae،
خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir
Adiheterothripidae و Phlaeothripidae تعلق دارند (علوی، 1388؛ فلاحزاده و همکاران، 2011). در بین خانوادههای تریپسها، دو خانوادهی Thripidae و Phlaeothripidae بیشترین جمعیت را دارند و گونههای آن دو معمولا در محصولات زراعی یافت میشوند. 93 درصد از گونههای تریپسها در این دو خانواده جای میگیرند (مینایی و همکاران، 2007؛ لوئُنگ، 2008؛ ورییِس، 2010).
خانوادهی Phlaeothripidae تنها خانوادهی زیرراستهی Tubulifera و بزرگترین خانوادهی تریپسها است كه شامل 3500 گونهی توصیف شده و 530 جنس میباشد. Haplothrips بزرگترین جنس این خانواده است که در سراسر جهان شامل 250 گونه میباشد (لوئُنگ، 2008؛ بینام، 2010ب). تعداد کمی از جنسهای این خانواده در گلهای گیاهان تیرههای Asteraceae و Poaceae یافت شدهاند، تعداد اندکی شکارگر هستند و جنسهای زیادی مانند Liothrips و Gynaikothrips برگخوار میباشند (مینایی و ماوند، 2008).
از 147000گونهی توصیف شده از حشرات راستهی Thysanoptera، تقریبا 50 درصد شامل گونههای قارچخوار میباشند (مُرس و هادِل، 2006؛ اِئو و همكاران، 2011)، و از 700 گونهی فهرست شدهی تریپسهای استرالیا، 130 گونه فقط از ریسهها و اسپورهای قارچها تغذیه میکنند. این تریپسهای قارچخوار در نواحی گرمسیر تنوع بیشتری دارند. تمامی گونههای ریسهخوار، گونههای زیرخانوادهی Phlaeothripinae هستند که شامل 2800 گونه میباشند. در مقابل، گونههای زیرخانوادهی Idolothripinae در استرالیا، تریپسهای اسپورخوار میباشند (ماوند، 1974؛ ماوند و مینایی، 2006؛ ماوند و موریس، 2007). Nesothrips propinqus تنها گونهای از زیرخانوادهی اخیر است که به طور گسترده در کشورهای مجاور دریا و در علفهای خشک و کاه و کلش یافت میشود. همچنین، این گونه در درختان مرکبات واقع در مناطق مسکونی یافت میگردد، اما هیچ گونه خسارتی را وارد نمیآورد. از زیرراستهی Terebrantia، خانوادهی Merothripidae دارای 3 جنس با 15 گونهی قارچخوار است که در شاخههای مرده و بقایای برگها زندگی میکنند (رِیناود، 2010).
1-2 بیان سوالهای اصلی تحقیق
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1400-05-16] [ 10:20:00 ب.ظ ]
|