:

هدف اصلی این پژوهش بررسی زمینه­های تاریخی، اجتماعی و فرهنگی جنگ و رابطه آن با سینما در سه دهه بعد از انقلاب است. نگارنده در این رساله، سه دوره­ی اصلی در بازنمایی فیلم جنگ را درطول سه دهه از یکدیگر متمایز کرده­است. هر یک از این سه دوره ویژگی­ها و شرایط اجتماعی خاص خود را داراست که می­توان این ویژگی­ها را در ابژه­های  بازنمایی شده در فیلم­ها شناسایی کرد. محور اصلی در این پایان نامه توجه به دال­های مرکزی جنگ و بازنمایی آن در سینمای جنگ در طول سه دهه گذشته است. این رساله از نظر روش تحقیق و مبانی نظری مبتنی بر مطالعات فرهنگی و تحلیل­گفتمان-دیدگاه لاکلائو وموفه-می­باشد. بواقع رویکرد مطالعات فرهنگی نقشی شناختی برای هنر قائل است و از توجه صرف به مقوله زیبا شناختی فراتر می­رود و آن را در ارتباط با فهم ما از جهان هستی قرار می­دهد. در این پایان­نامه تنها یک گفتمان جنگ شناسایی می­شود که این گفتمان در طول سه دوره تغییر و تحول می­یابد. به زبانی دیگر سه گفتمان جنگ که هر یک خود را در تقابل با دیگری تعریف کند و جود ندارد، بلکه یک گفتمان مورد توجه قرار می­گیرد که چگونه در طول سه دهه تغییر می­یابد. نگارنده سه دوره­ی اصلی در گفتمان جنگ را در این سه دهه از یکدیگر متمایز کرده است. هریک از سه دوره ویژگی­ها و شرایط اجتماعی خاص خود را داراست که می­توان این ویژگی­ها را در ابژه­های بازنمایی شده در فیلم­ها شناسایی کرد. بر همین اساس  در این تحقیق فیلم­های حاتمی­کیا انتخاب شده­اند. حاتمی­کیا را می­توان سینماگر جنگ شناخت که در هر سه دوره­ی ذکر شده حضور داشته است. در ادامه فصل بندی رساله را به شکل خلاصه شرح می­دهم.

اما در دهه دوم گفتمان جنگ تا حدود زیادی دچار تغییر و تحول می­شود. دهه اول که با پایان جنگ همراه است و گفتمان جنگ رسوب یافته است، در فیلمی مثل از “کرخه تا راین” ساخته می­شود که به نوع دیگری خود را در یک کشور اروپایی مثل آلمان می­یابد. این گفتمان به گمان حذف سایر رقبا در داخل، در خاج از کشور به دنبال نگاه خیره دیگری است و هویت خود را از طریق ساختن جعلی این نگاه بازسازی می­کند. اما در اویل این دهه است که با ورود سایر گفتمان­ها در عرصه بازنمایی ، و قدرت گرفتن گفتمان­های رقیب، این گفتمان هم دچار بحران می­شود. رویه قالب در این گفتمان دیگر نه طرد و انکار دیگری، بلکه تقابل با دیگری است. این امر متضمن حداقل بازنمایی دیگری است، هر 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  چند این بازنمایی به شکل نابرابری صورت می­گیرد و در اغلب موارد این گفتمان خودی است که به جای گفتمان­های دیگری سخن می­گوید. با این وجود این گفتمان همانطور که در فیلم” آژانس شیشه­ایی” نشان داده­اند، دچار بحران می­شود و عمدتا سعی می­کند با استراتژی حذف موارد ناخالص از خود، گفتمان خود را تبرئه سازد. اما این شکل از تطهیر تا آنجا پیش می­رود که دیگر چیزی از این گفتمان باقی نمی­ماند. به همین دلیل مواجهه این گفتمان با به حاشیه راندن خودش به شکل مرثیه و در نهایت به صورت مالیخولیا خود را نشان می­دهد. به طور مثال در فیلم “آژانس شیشه­ای” عباس به ابژه­ایی تبدیل می­شود که در حال از دست رفتن است و نماد ارزش­هایی می­شود که در حال از دست رفتن است، ارزش­هایی که حتی وجود آنها نیز محل تردید است. این نوع نگاه به ابژه از دست رفته، با آرمانی کردن گذشته و پالودن تمام ناخالصی­ها از آن صورت می­گیرد. شیوه بازنمایی بدن در این دوره نیز با نوعی تناقض همراه است. از یک طرف بدن به نمادی برای مظلومیت و ازدست رفتن ارزش­ها تبدیل شده است و به مهمترین دال مورد ارجاع برای گفتمان رسمی تبدیل می­شود که تاکیدی بر بعد جسمانی بدن است و از طرف دیگر و همانطور که در دهه اول نیز نشان داده شد، بایستی بر بعد روحانی یا همان متا فیزیک رزمنده اشاره کند. به همین دلیل در این فیلم بدن رزمنده به شکلی زیبا شناختی بازنمایی می­شود.

 

در دهه سوم اما همه چیز تغییر می­کند و تقابل و تخاصم گفتمان به شکل تفاوت گفتمانی و درک دیگری همراه می­شود. فیلم دهه سوم که به” نام پدر” است بیش از هر چیز مربوط می­شود با رویارویی گفتمان کسانی که به جنگ رفته­اند و گفتمان نسل سوم جنگ. اما همانطور که گفته شد، گفتمان رسمی جنگ تا حدود زیادی دچار استحاله شده است و همه چیز در یک تفاوت فرهنگی و درک متقابل پیش می­رود. در گفتمان این دهه، بازنمایی بدن، وجه کاملا متقابلی با دهه اول پیدا می­کند و بر خلاف دهه اول که از بدن رزمنده بدن زدایی شده بود، بدن و سویه جسمانی آن به نمادی برای مقاومت تبدیل شده است. به همین خاطر بدن زخمی شده یک دانشجوی دختر به نمادی برای مخالفت و مقاومت در برابر جنگی تبدیل می­شود که به نظر می رسد بیش از حد طولانی شده است و انتظار می­رود که به فراموشی سپرده شود.

 

در ادامه کمال تشکر از خانم دکتر مهری بهار  را دارم که اگر نبود راهنمایی ایشان انجام این رساله ممکن نبود.نظریاتشان چون چراغی راه دشوار این رساله را روشن و بار سنگین آن را سبک کرد.وهمچنین ازآاقای دکتر تقی آزاد ارمکی و آقای دکترمحمودشارع پور سپاسگزارم.

 

 

 

 

 

       فصل اول

 

کلیات

 

 

 

 

 

 

 

1-1-  بیان مسأله:

 

سینمای جنگ در ایران که عموما با نام سینمای “دفاع مقدس”شناخته می­شود،­ به علت محور قرار گرفتن در
ایدئولوژی رسمی حاکمیت نتوانست در دوره­های مختلف –سه دهه اخیرـ به نحو باز و آزادی مورد ارزیابی و نقادی قرار گیرد. تفکرات انتقادی در این دوره به علت تابو شدن شدید این سوژه  اکنون اجتماعی شده  که هنوز هم بسیار مورد ارجاع تفکر حاکم قرار می­گیرد و سعی در حفظ “تقدس گونگی” آن می­شود، تنها توانست در حوزه­ی ادبیات و هنر به صورت عام و سینما به صورت خاص پرداخت آزاد گونه­تر و رهاتری به آن داده شود. چون حوزه­ی هنرگفتمانی است که به شکل نمادین و غیر مستقیم فهم ما از چیزها را قوام می­دهد . این حوزه می­تواند به شکلی نمادین برخی از جنبه­های نهی شده آن را در خود بازنمایاند. با این وجود فهم ما از وقایع جنگ تنها به بازنمایی­های روایی در فیلم­ها محدود نمی­شود و نیاز به واکاوی فیلم و کنار هم قرار دادن تکه­های این پازل دارد. من سه دوره­ی اصلی در بازنمایی فیلم جنگ را در این سه دهه از یکدیگر متمایز کرده­ام. هر یک از این سه دوره ویژگی­ها و شرایط اجتماعی خاص خود را داراست که می­توان این ویژگی­ها را در ابژه­های  بازنمایی شده در فیلم­ها شناسایی کرد.

 

از نظر هگل هیچ تفکری نمی­تواند از دوره­ی خود جدا فرض شود و نمی­تواند غیر از گذشته چیزی بگوید. با این بیان هیچ تفکری و نشانه­های آن (ادبیات، فلسفه وهنر) از زمانه­ی خود فراتر نمی­رود. بنا براین هر اندیشه­ای لوازم خود را از دوره­ی خود می­گیرد. هر اندیشه­ای در عین نگاشتن اکنون خود، سرشار از گذشته و آبستن آینده است. مگر هنگامی که مومنت تاریخی به پایان می­رسد. آنگاه است که تاریخ دوباره حرکت خویش را از نو از سر می­گیرد. با الهام از این الگوی هگل، ما سعی در بررسی گفتمان جنگ و رابطه­ی آن با سینما در سه دهه بعد از انقلاب ایران  با تاکید بر آثار ابراهیم حاتمی­کیا داریم. دوران آغازی که در آن حاتمی­کیا متولد می­شود، به اوج می­رسد و سپس پایان می­یابد. محور اصلی در این پایان­نامه توجه به دال­های مرکزی جنگ و بازنمایی آن در سینمای جنگ در طول سه دهه گذشته است. این رساله مبتنی بر مطالعات فرهنگی و تحلیل­گفتمان می­باشد. بواقع رویکرد مطالعات فرهنگی نقشی شناختی برای هنر قائل است و از توجه صرف به مقوله زیبا شناختی فراتر می­رود و آن را در ارتباط با فهم ما از جهان هستی قرار می­دهد. به واقع در این پایان­نامه تنها یک گفتمان جنگ شناسایی می­شود که این گفتمان در طول سه دوره تغییر و تحول می­یابد به زبانی دیگر سه گفتمان جنگ که هر یک خود را در تقابل با دیگری تعریف کند و جود ندارد، بلکه یک گفتمان مورد توجه قرار می­گیرد که چگونه در طول سه دهه تغییر می­یابد. من سه دوره­ی اصلی در گفتمان جنگ را در این سه دهه از یکدیگر متمایز کرده­ام. هریک از سه دوره ویژگی­ها و شرایط اجتماعی خاص خود را داراست که می­توان این ویژگی­ها را در ابژه­های بازنمایی شده در فیلم­ها شناسایی کرد. بر همین اساس  در این تحقیق فیلم­های حاتمی­کیا را انتخاب کرده­ام. حاتمی­کیا را می­توان سینماگر جنگ شناخت که در هر سه دوره­ی ذکر شده حضور داشته است.

در پی اشغال سفارت آمریکا در تاریخ ۱۳ آبان۱۳۵۸جیمی كارتر رئیس جمهور امریكا در تاریخ  18 فروردین 1359 طی دستوری قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران را بصورت یک جانبه اعلام كرد. در این مدت دو کشور در عرصه های مختلف دارای شدیدترین برخوردها  در تمامی عرصه های نظامی ، سیاسی، اقتصادی، رسانه ای، فرهنگی  و علمی  بوده اند. روابط ایران و آمریکا را ، مطابق جدول شماره 1-1طی این 35 سال می توان به 4 دوره کلی تقسیم کرد[1]:

 

 

جدول شماره 1-1-1 تقسیم بندی گفتمان ایران و آمریکا طی 35 سال اخیر

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

	بازه زمانی	ایران	آمریکا
دوران تقابل روابط ایران و آمریکا	1357-1368	گفتمان آمریکا ستیزی	گفتمان ایران ستیزی
دوران تعادل روابط ایران و آمریکا	1383-1368	گفتمان مذاکره	گفتمان مذاکره     گفتمان ارعاب و تشویق
دوران بازگشت به تقابل ایران و آمریکا	1389-1384	گفتمان آمریکا ستیزی	گفتمان ایران ستیزی     گفتمان اسلام هراسی   گفتمان شیعه  ستیزی
دوران تعامل بین ایران و آمریکا	####-1392	گفتمان رابطه     گفتمان اعتدال	گفتمان تشویق و ارعاب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول 1-1-2- برخی اقدامات خصمانه و تهدید آمیز آمریکا نسبت به کشور ایران

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

1-   قطع کامل روابط سیاسی بصورت یکطرفه با دولت ایران از سوی دولت آمریکا ( از سال 1359 تا کنون )

2-   موضوع  ایران گیت   خرید اسلحه از آمریکا و اسرائیل توسط ایران ( سال 1364)

3-   موضوع سفر مک فارلین  و رسانه ای شدن اقامت 5 روزه او در تهران ( سال 1365)

4-   حمایت مالی و بین المللی تمام عیار آمریکا از کلیه  گروههای ضد انقلاب (از سال 1359 تا کنون )

5-   حمایت از شورشهای قومی و تحرکات تجزیه طلبانه در داخل کشور ( از سال 1359 تا کنون )

6-   محاصره اقتصادی ایران ازسال 1359 توسط آمریکا تا کنون ( سال 1359)

7-   مسدود کردن میلیاردها دلار از اموال ایران در خارج و بانک های آمریکا(از  سال 1359تاکنون)

9-   حمایت بی حد و اندازه از لشکر کشی و تجاوز 8 ساله عراق به خاک  ایران ( سال 1359)

10-           سقوط هواپیمای مسافربری ایران با 290 مسافر توسط ناو جنگی وینسنس آمریکا،( سال 1367)

11-           حمله به سكو های نفتی ایران در سال 1366،

12-           سیاست مهار دو جانبه ایران[4] از سوی دولت کلینتون ( سال 1370)

13-           حمله به دو کشور همسایه ایران  ( سال 1359)

14-           محور شرارت[5] نامیدن کشورایران  ( سال 1382)

15-           اعمال انواع تبعیض ها و فشار بر ایرانیان اعم از استادان ، بازرگانان ، دانشجویان  در اقصی نقاط جهان

16-           ممانعت شدید جهت  استفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای

17-           قطعنامه های متعدد در خصوص نقض حقوق بشر  توسط ایران

18-           حمایت مالی در را ه اندازی بیش از 100 کانال تلویزیونی در راستای مخالفت با ایران

19-           قطع ارتباطات ماهواره ای شبکه خبری بین المللی ایران (پرس تی وی، العالم ،جام جم و …..)

20-           ترور دانشمندان هسته ای ایران

21-           اعمال تحریم شبکه های ماهواره ای ایران

22-           اعمال شدیدترین تحریم های فلج‌کننده علیه  ایران در تاریخ سیاسی آمریکا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول 1-1-3- نقاط بحرانی در روابط دو کشور ایان و آمریکا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عوامل گفتمان آمریکا ستیزی در ایران	عوامل گقتمان ایران ستیزی در آمریکا
کودتای 28 مرداد	تسخیر لانه جاسوسی
سقوط هواپیمای مسافربری	حمایت از ملت فلسطین
اعلام محور شرارت

 

 

همچنین می توان دو نقطه را که شروعی بر  گفتمان مذاکره بین دو کشور بود را مشاهده کرد.

 

جدول 1-1-4- نقاط بهبود در روابط ایران و آمریکا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ایران- گفتمان مذاکره	آمریکا- گفتمان مذاکره
انتخابات دوم  خرداد 1376	سفر مک فارلین
	ابرازتاسف بایت کودتای 28 مرداد
گفتگوی تلفنی روحانی – اوباما	گفتگوی تلفنی اوباما – روحانی

 

 

• بیان مسئله

بی گمان سه رویداد بسیار تاثیر گذار و مهم در روابط ایران و آمریکا در 3 دهه اخیر که عبارت هستند از :

 

1. اشغال سفارت آمریکا از سوی ایران

 

1. سقوط هواپیمای مسافر بری از سوی آمریکا

 

1. محور شرارت خواندن ایران از سوی آمریکا

هنوز سایه سنگین خود را همچنان بر افکار عمومی مردم و دیپلماسی عمومی و رسمی دو کشورانداخته است. اشغال سفارت آمریکا تاثیر بسیار نامطلوب و منفی  از کشور و ملت ایران در اذهان و افکار عمومی مردم  آمریکا بجای گذاشت و نقطه آغازین یک جدال 34 ساله بین دو کشور گردید. این رویداد ، نقطه کانونی و دال اصلی دیپلماسی عمومی آمریکا بر علیه ایران می باشد. سقوط هواپیمای مسافربری ایران یکی از هولناک ترین جنایاتی بود که ملت ایران شاهد آن بود  و دردناکتر اهدا حلقه گل به کاپیتان ناو جنگی  ، این موضوع اوج روحیه کینه توری ، زورگوئی و خودکامگی آمریکا را برای مردم ایران نمایان ساخت[6] .

 

تحلیل گفتمان رویدادهای دو سال اخیر بدون اشاره به این سیر تاریخی نقاط مبهمی را در این پژوهش برجای می گذاشت .کلیات این تحقیق تحلیل گفتمان رسانه ای دو کشور طی دو سال اخیر است ،آیا افکار عمومی رهبران سیاسی دو کشور نگاهی به آینده دارند[8] و گفتمان های شکل گرفته از ساختارهای قبلی در حال گسست و رفتن به حاشیه  می باشند.

 

تحلیل گفتمان دیپلماسی عمومی ایران و آمریکا طی 2 سال اخیر بدون اشاره به کلیات این سیر تاریخی نقاط  مبهمی را در فصل چهارم ایجاد می کرد .

 

[1]این تقسیم بندی بر اساس نظر نگارنده است.

 

[2]این جدول بر اساس نظر نگارنده است .

 

[3]Iran Contra affair

 

[4]dual containment

 

[5]Axis of evil

 

[6]اولویت بندی رویدادها بر اساس نظر نگارنده است.

، بیان مساله، سوالات تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، پیشینه، اهداف و … است؛

 

فصل دوم: در این فصل مسایل بنیادی این تحقیق، یعنی «پاورقی نویسی» بیان شده­است؛

 

فصل سوم: در این فصل شرح حال فهیمه رحیمی، سال­شمار آثارش، معرفی کتاب پنجره و هم­چنین خلاصه­ی داستان «پنجره» گنجانده شده­است؛

 

فصل چهارم: در این فصل ویژگی­ها و عناصر داستانی کتاب «پنجره» مورد بررسی قرار می­گیرد؛

 

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهاد را شامل می­شود.

 

 

 

1-2 بیان مساله

 

اتفاقات سیاسی- اجتماعی که در تاریخ معاصر ایران بعد از جنگ جهانی دوم رخ داد، سرآغاز فصلی بود که پای تفکرات رمانتیسم و به دنبال آن ادبیات پاورقی را به زندگی روزمره­ی ایرانیان باز کرد. قرن 14 یکی از دوران­های پرتحرک ادبیات ایران است. ادبیاتی که بیشتر رویکردش اجتماعی است. اتفاقاتی که در چند دهه­ی نخست آغاز قرن 14 در ایران رخ داد زمینه­ گســــترش رمان و در کنار آن پاورقی­ 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 نویسی را فراهم آورد و این را به راحتی می­توان از عناوین نویسندگان به نامی که زینت­دهنده­ی تاریخ ادبیات معاصر ایران هستند، دریافت.

در یک برهه کوتاه، تقریباً دهه­­ی 40 و 50 پاورقی­نویسی عملاً بر ادبیات ایران تسلط یافت و آن با توسعه­ی روزنامه­ها همراه بود.

 

از آنجایی که در زمینه پاورقی مطالعات زیادی صورت نگرفته و دایره­ی کارهای انجام شده محدود است، این پایان­نامه بر آن شد تا: موضوع تحقیق خود را بر روی پاورقی­نویسی با توجه به اثر فهیمه رحیمی متمرکز کند.

 

پاورقی­ها آثار ادبی هستند که به رغم طرح ساده و به ظاهرآبکی­شان، یکی از مهم­ترین ابزار شناخت جامعه هستند. پاورقی­ها داستان­های جذابی بودند که در آغاز دهه­ی چهل در حاشیه­ی روزنامه­ها به صورت روزانه یا هفتگی و سریالی به چاپ می­رسیدند و بسیاری از مردم آن­ها را تنها به منظور سرگرمی و هیجان انگیزبودنشان مطالعه می­کردند. اما مکتب­های ادبی جدید و ورود دیدگاه­های بیرون از ادبیات به داخل ادبیات نشان داد که این آثار قابلیت بررسی روان­شـــناسی، جامعه شناسی، نشانه شناسی و زبان­شناسی و… را دارند.

 

مهم­ترین موضوع پاورقی­ها مسایل عاشقانه و پلیسی بود. از میان پاورقی نویسان می­توان به فهیمه رحیمی اشاره کرد، که تاکنون تقریبأ 30 اثر در این زمینه نوشته است. وی متولد 1331 در شهر تهران است و رکوردار فهرست پاورقی نویسان ایران به لحاظ چاپ و فروش است.

 

ذکر این نکته نیز ضروری است که نباید پاورقی را- اگرچه شاید مورد پسند عامه­ی مردم قرار بگیرد- با داستان­های عامیانه مانند: سمک عیار، قصه­های هزارویک شب، سندبادنامه و… اشتباه گرفت.

 

 

 

1-3 سوالات تحقیق

 

پرسش­های تحقیق عبارتند از:

 

1ـ پدیده پاورقی­نویسی چگونه در ایران پا گرفت؟

 

2ـ پاورقی­ چطور می­تواند به اوج شهرت و قدرت جذب توده­های مردم برسد؟

 

3ـ رمان پنجره­ی فهیمه رحیمی از چه ساختار و جایگاهی در ادبیات پاورقی­نویسی برخوردار است؟

 

 

 

1-4 اهمیت و ضرورت تحقیق

بشر با توجه به قوه ی تعقل اعطا شده به او در می یابد که روزی بر خلاف اراده ی خود می میرد. درک این جدایی از عزیزان باعث بروز نوعی اضطراب در او می شود. انسان در طول قرن ها، از راه های گوناگون و بنا بر موقعیت و وضع هستی خود، تلاش می کرده است تا با عشق به خدا، غرقشدن در تجمل، آفرینش هنری و عشق به همنوع خود بر این جدایی غلبه کند. برای بشر اولیه که در غارها زندگی می کرد، پرستش حیوانات  ودیگر جاندارن و ارتباط با آنها بهترین راه غلبه بر جدایی بود[1]. با نگاهی به دوره های نخستین در می یابیم که انسان ابتدایی از طبیعت و جهان دریافتی عجیب، اما مشخص دارد؛ در بینش اساطیری او پدیده های طبیعی دارای شعور و اراده اند و از این رو در سرنوشت بشر سهیم و دخیل هستند. این اعتقاد باعث پیوند انسان با جانوارن و دیگر جاندارن می شده، مقام و جایگاه حیوان و جاندارن در نظر او بسیار با ارزش و والا بوده است، بنابراین از آنها نه تنها در زندگی مادی، بلکه در زندگی معنوی نیز سود می جسته، بر رازهای جاودانگی و طبیعت واقف می شد.[2] در پهنه ی آفرینش نیز حیوانات پس از انسان در مرتبه دوم ارزشمندی قرار دارند و نه تنها در اسطوره های ایرانی، بلکه در اسطوره های کشورهای دیگر نیز ارزشند . شاید ریشه ی ارزشمندی آنها به دروه ی کودکی نسل بشر گردد که برای نیازهای روزمره ی زندگی به آنها نیازمند بود. در اوستا نیز بر اثر نفوذ فرهنگ و عقاید آیینی و اساطیری پیش از زرتشت، ستایش جانوران مطرح گردیده است و از میان جانوران ستایش شده در اوستا، پرندگان از جایگاه ویژه ای برخوردارند.[3]

 

جان فردوسی سرشار از مهر و عاطفه است. او استعداد مهررزی را نه تنها در پهلوانان محبوب خود، بلکه حیوانات و برخی از  جاندارن نیز به تصویر کشیده است.[4] در شاهنامه که بازتاب اسطوره ها، زندگی جوامع بدوی و کهن ایرانیان است، حیوانات و سایر جانداران از اهمیت والایی برخوردارند و از ویژگی ها و جایگاه عادی خود خارج می شوند. 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

 

 

1-2 بیان مسأله

 

در شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی علاوه بر انسان از جانوران هم نام برده شده است. که این جانوران جزو لاینفک داستان­های شاهنامه می­باشند لذا با توجه به تأثیر این جانوران در داستان­ها و شخصیت­ها و زندگی قهرمانان شاهنامه به بررسی آن­ها پرداخته شده است که این جانوران اعم از اسب، فیل، گوره­خر، میش­و مار که واقعی­اند تا سیمرغ و امثال آن که اساطیری­اند و اکوان دیو، دیو سپید، اژدها و … که وهمی به­نظر می­رسد. (فردوسی، 1374 : 56)

 

چنین داد پاسخ به اسفندیار      که ای­ شیر دل برهنه نامدار (فردوسی، 1374 : 57)

 

ویا جانداری هم­چون دیو در شاهنامه که وهمی به نظر می­آید در داستان رستم و اسفندیار از آن نام­ برده شده است.

 

زهاماوران دیوزادی ببرد       شبستان شاهی مراورا سپرد (فردوسی، 1374)

 

دکتر منصور رستگار در کتاب اژدها در اساطیر ایوان نوشته­اند: واژه اژدها که در فارسی صورت­هایی دیگر چون «اژدها در»،  «اژدها»، «اژدهاک» دارد… ماری می­باشد عظیم بزرگ با دهان فراخ وگشاده که عرب آن­ را ثعبان می­گوید. این حیوان شگرف مارسان، نگهبان گنج است که در مغازه­ها، چادرها، در سرچشمه آب­ها بر سر گنج­هاست، هم­چنین اژدها می­تواند رمز محفوظاتی باشد. که مانع از هماهنگی و پیوند متعارف ناخودآگاهی هستند (رستگار فسایی، 1379، ص187).

 

 

 

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

 

ولی با این وجود تاکنون پزوهشی در خصوص کاربرد جانوارن در شاهنامه فردوسی انجام نپذیرفته است لذا بررسی موضوع دارای اهمیت می باشد.

 

 

 

1-4 جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق:

 

با توجه به اینکه تا کنون پژوهشی در مورد میزان حضور جانداران غیذ انسان در شاهنامه و نقش و تاثیر آن ها انجام نگرفته لذا این موضوع جدید بوده و دارای نواوری می باشد.

 

1-5  اهداف مشخص

 

• شناخت جایگاه کاربرد جانداران غیر انسان در شاهنامه فردوسی

 

• بررسی نمادین جاندارن و اهمیت برجسته بودن آن­ها در شاهنامه

  خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir