2-2- تاریخچه کاربری اراضی

بررسی پیشینه ی نظری نشان می دهد كه نخستین نظریه ی كاربری اراضی از جانب “فن تونن” در كتاب ایالت منفرد مطرح شد. وی این نكته را مطرح كرد كه بین كاربری اراضی و فاصله تا مركز شهر، رابطه ی مستقیم وجود دارد(Ernest,1973,1). در نظریه ی فن تونن، مكان یابی شهرها و الگوی كاربری زمین های شهری در رابطه با كاهش هزینه های تولید كالا (فاصله ی محلّ تولید از بازار) مورد توجّه قرار گرفت (T-lai,1981,20). این گونه مطالعات كاربری اراضی، بیشتر بر پایه ی شناخت رابطه بین شهر و عوامل تأثیرگذار بر تكوین و توسعه ی شهرها استوار بود ؛ اما در اوایل قرن بیستم برای تشریح بیشتر، این عوامل در چهارچوب نظریّه و مدل ارائه شدند. اوّلین تلاش ها در تبیین تئوریكی وسیستماتیكی كاربری اراضی به اقدامات افرادی مانند؛ برگس، هویت، مك كینز، هریس، المن و فایری مربوط است (Chapin, 1965, 15-19).

در ایران، پیشینه ی مطالعات كاربری اراضی شهری به تهیّه ی طرح های توسعه ی شهری برمی گردد. با وجود گذشت چهار دهه از پیشینه­ای پرفراز و نشیب شهرسازی نوین در ایران، پیشنهادهای طرح های توسعه ی شهری (شامل: طرح های هادی، جامع، تفصیلی و آماده سازی زمین)، محدود به ارائه ی جدول سرانه ها و نقشه های كاربری اراضی است كه داده های آن یا بر اساس پیروی از الگوهای غربی بوده یا بر 

خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir

  اساس نظریّه های تجربی كارشناسان مربوطه است كه تنها با دیدی كالبدی تدوین شده اند. اكنون در روند پرشتاب توسعه ی شهری كشور كه كاستی ها و ایراد های نظری و عملی این طرح ها، ناشی از بی توجّهی یا كم توجّهی به ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی و حقوقی استفاده از زمین و فضا درشهرهاست، بر همه آشكار شده است. روشن است، هرگونه برنامه ریزی كاربری اراضی شهری، نیازمند تحلیل درست و ارزیابی دقیق كاربری هاست. این ارزیابی در كل، شامل سنجش و ارزیابی عملكرد برنامه ها و طرح ها با ضوابط، هدف ها و استانداردهای پیش بینی شده ای همچون ، شناخت و تحلیل آثار اقتصادی واجتماعی برنامه هاست (رضویان، 1381، 15). در كاربری اراضی شهری ، برای اطمینان خاطر از جایگیری درست كاربری ها و رعایت تناسب لازم، ارزیابی به دو صورت كمّی و كیفی انجام می شود:

2-2-1)ارزیابی كمّی

 بر اساس مقایسه ی سرانه های موجود كاربری ها با استاندارهای مربوط یا از راه بررسی نیازهای كنونی و آتی منطقه ی مورد مطالعه انجام می شود.

2-2-2)ارزیابی كیفی